Scharnierdakkapellen: Uitleg over constructie, montage en kwaliteitseisen

Published by Redactie on september 15, 2025 | Category dakkapel

Een scharnierdakkapel is een speciaal ontworpen lichtopening in het dak dat via scharnieren naar buiten of naar binnen kan worden geopend. Dit type dakkapel is vooral geschikt voor ruimtes waar luchtverversing of extra licht nodig is, zoals zolders, badkamers of kelders. De constructie en montage van scharnierdakkapellen vereisen specifieke aandacht voor kwaliteit, veiligheid en technische eisen. In dit artikel bespreken we de werking van scharnierdakkapellen, de materialen die gebruikt worden, de montageprocedures en de relevante kwaliteitseisen die van toepassing zijn.

Wat is een scharnierdakkapel?

Een scharnierdakkapel is een dakkapel die via scharnieren is bevestigd en daardoor een vloeiend geopend of gesloten kan worden. De scharnieren kunnen op verschillende manieren zijn uitgevoerd, afhankelijk van de ontwerprequisities en het type gebruik. In een typische scharnierdakkapel is het raam zodanig bevestigd dat het volledig of gedeeltelijk kan worden geopend. Dit biedt extra ventilatie en zorgt voor een beter lichtinval in de ruimte onder het dak.

In sommige gevallen is het scharnier geplaatst aan de zijkant van het dakraam (zijdelings openend), terwijl het in andere gevallen in het midden of op de onderkant is aangebracht. De keuze voor het type scharnier bepaalt ook de openingrichting van het dakraam. In het geval van een scharnierdakkapel die naar buiten openslaat, is het belangrijk om aandacht te besteden aan de windlast, de isolatie en de waterdichtheid.

Materialen voor scharnierdakkapellen

De keuze van het materiaal voor een scharnierdakkapel beïnvloedt niet alleen de esthetiek, maar ook de duurzaamheid, de isolatie en de kosten. De meest voorkomende materialen zijn aluminium, koper, zink, hout en kunststoffen zoals polyurethaan of PVC. Elk materiaal heeft zijn eigen kenmerken en toepassingsgebieden.

Aluminium is het meest gebruikte materiaal voor scharnierdakkapellen. Het is licht, duurzaam en verweert zich goed tegen weersinvloeden. Daarnaast is het goed te vormen en biedt het goede thermische isolatie.
Koper en zink worden vaak gekozen voor monumentale gebouwen of projecten met een historische uitstraling. Deze materialen zijn duurzaam en hebben een uniek uiterlijk, maar zijn duidelijk kostbaatser dan aluminium.
Hout wordt vaak gebruikt aan de binnenkant van het dakraam. Het biedt een warme uitstraling en is geschikt voor ruimtes waar de esthetiek belangrijk is. Het is echter minder duurzaam dan metalen materialen en vereist regelmatige onderhoud.
Kunststoffen zoals PVC of polyurethaan zijn een voordelige optie voor het binnenoppervlak van het dakraam. Ze zijn licht, goedkoper en bieden voldoende isolatie. Het nadeel is dat ze minder esthetisch zijn dan andere materialen.

Typen scharnierdakkapellen en hun werking

Er zijn verschillende typen scharnierdakkapellen, die elk op hun eigen manier zijn ontworpen om lichtinval en ventilatie te vergroten. De keuze hangt af van het doel van de dakkapel, de locatie en de architecturale stijl van het gebouw.

Tuimelvenster

Een tuimelvenster is een dakraam waarbij het scharnier in het midden is aangebracht. Hierdoor kan het raam zowel naar boven als naar beneden worden geopend. Dit type dakraam is ideaal voor ruimtes waar zowel licht als luchtstroom belangrijk zijn. Het is gemakkelijk te bedienen en biedt een grote ventilatiecapaciteit.

Uitzettuimelvenster

Het uitzettuimelvenster is een variatie op het tuimelvenster, waarbij het raam aan de onderkant is voorzien van een handgreep. Het scharnier zit bovenaan, waardoor het raam omhoog kan worden geopend. Dit type dakraam is handig voor ruimtes waar een hogere luchtstroom nodig is, zoals badkamers of keukens.

Daklicht venster

Het daklicht venster is bedoeld voor kamers die zowel onbewoond als onverwarmd zijn. Het is de goedkoopste optie en wordt vaak gebruikt voor ventilatie doeleinden. Het is niet bedoeld voor vaak gebruik, maar wel om regelmatig lucht te laten circuleren en zonlicht binnen te laten.

Montageprocedures voor scharnierdakkapellen

Het monteren van een scharnierdakkapel vereist een zorgvuldige voorbereiding en uitvoering. Het is een technisch proces dat betrekking heeft op het ontwerp van het dak, de waterdichtheid en de isolatie. Hieronder bespreken we de belangrijkste stappen in het montageproces.

Voorbereiding

Voor de montage van een scharnierdakkapel is het belangrijk om eerst het ontwerp en de afmetingen van het dakraam te bepalen. De grootte van het dakraam beïnvloedt de hoeveelheid lichtinval en ventilatie. Het raam moet zodanig worden geplaatst dat het niet in de weg zit van andere bouwelementen en dat het goed functioneert.

Montage

De montage van het dakraam kan op verschillende manieren worden uitgevoerd. In sommige gevallen wordt het raam op maat gemaakt en op het dak gemonteerd. In andere gevallen wordt gebruik gemaakt van geprefabriceerde dakkapellen, die direct op het dak kunnen worden gemonteerd. Dit laatste is een efficiëntere methode die tijd en kosten bespaart.

Bij de montage van een scharnierdakkapel moet er aandacht worden besteed aan de waterdichtheid, de isolatie en de stevigheid van het dakraam. Het raam moet zorgvuldig worden bevestigd aan het dak en eventuele naden of kieren moeten worden afgesloten met een waterdicht materiaal.

Kosten van montage

De kosten van montage variëren afhankelijk van de grootte van het dakraam, het type materiaal en de complexiteit van de montage. De gemiddelde kosten voor het laten plaatsen van een dakraam liggen tussen de €700 en €1.250, inclusief voorrijkosten. Het is aan te raden om meerdere offertes aan te vragen bij dakspecialisten om de beste optie te kiezen.

Kwaliteitseisen voor scharnierdakkapellen

Scharnierdakkapellen moeten voldoen aan een aantal kwaliteitseisen om veilig en functioneel te zijn. Deze eisen zijn vastgelegd in normen en regelgeving die van toepassing zijn op bouwprojecten in Nederland.

Corrosiewering

Hang- en sluitwerk, zoals scharnieren en klinknaden, moeten minimaal klasse 3 zijn in termen van corrosiewering volgens EN 1670. Dit betekent dat het materiaal goed moet bestand zijn tegen weersinvloeden en verweer.

Inbraakwering

In gebouwen waar inbraakwering is vereist, moeten scharnierdakkapellen aan extra eisen voldoen. Zo moeten naar buiten draaiende ramen en deuren aan de scharnierzijde voorzien zijn van inbraakwerende voorzieningen. Bovendien moet ten minste één sluitpunt met een sleutel afsluitbaar zijn, tenzij sprake is van inbraakwerende beglazing.

Veiligheid bij nooduitgangen

In gebouwen met een groot aantal aanwezige personen, zoals scholen, winkelcentra en ziekenhuizen, zijn er extra eisen voor nooduitgangen. Vluchtdeuren moeten bijvoorbeeld voorzien zijn van paniekopeners of noodopeners die CE-gemarkeerd zijn. Deze voorzieningen moeten voldoen aan de normen NEN-EN 179 of NEN-EN-1125.

Montage en onderhoud

Het bedieningsmechanisme van scharnierdakkapellen moet eenvoudig en betrouwbaar zijn. Bij doekzonweringen is het aan te raden om één slag terug te draaien om het doek in spanning te houden. Bij lamellenzonweringen kan de stand van de lamellen op iedere willekeurige hoogte worden geregeld.

De wielen van schuifelementen moeten minstens één keer per jaar worden gecontroleerd en waar nodig gesmeerd. Dit zorgt voor een optimale werking van het dakraam en voorkomt onnodige slijtage.

Constructieve aandachtspunten bij montage

Tijdens de montage van een scharnierdakkapel is het belangrijk om aandacht te besteden aan de constructieve aspecten van het dak. Een goed ontworpen en gemonteerd dakraam zorgt voor een lange levensduur en een veilige werking.

Waterdichtheid

Het dakraam moet zorgvuldig worden bevestigd aan het dak om lekkages te voorkomen. Naden en kieren moeten afgesloten worden met waterdichte materialen. Bovendien moet het dakraam goed gecombineerd worden met de bestaande dakhelling om een vloeiende overgang te creëren.

Isolatie

De isolatie van het dakraam is van groot belang voor de thermische prestaties van het gebouw. Een goed geïsoleerd dakraam zorgt voor een comfortabele binnenomgeving en bespaart energie. Het raam moet daarom goed afgestemd zijn op de isolatie van het dak en eventueel voorzien zijn van extra isolatielagen.

Stevigheid en veiligheid

Het dakraam moet stevig worden bevestigd aan het dak om windlasten en andere belastingen te weerstaan. De scharnieren en andere onderdelen moeten van hoogwaardig materiaal zijn gemaakt en goed afgesteld zijn. Dit zorgt voor een veilige en betrouwbare werking van het dakraam.

Prefabricatie en scharnierdakkapellen

In de woning- en utiliteitsbouw wordt steeds vaker gebruik gemaakt van geprefabriceerde daken en dakkapellen. Deze daken worden volledig op maat vervaardigd in productieruimtes en worden vervolgens op de bouwplaats gemonteerd. Dit zorgt voor een snelle en efficiënte constructie en een hogere kwaliteit van het eindproduct.

Geprefabriceerde dakkapellen worden vaak voorzien van scharnieren, zodat ze direct gebruikt kunnen worden zonder extra montage. Dit maakt de constructie sneller en voorkomt eventuele fouten bij het monteren van het dakraam.

Kwaliteitscontrole en certificering

Het is belangrijk dat scharnierdakkapellen zijn getest en gecertificeerd volgens relevante normen en eisen. Dit garandeert dat het dakraam veilig en betrouwbaar is en voldoet aan de wettelijke eisen.

De meeste producten zijn CE-gemarkeerd, wat betekent dat ze voldoen aan Europese normen en eisen. Dit is een essentieel aspect bij de aankoop van een scharnierdakkapel, omdat het zorgt voor een hogere kwaliteit en betrouwbaarheid.

Conclusie

Scharnierdakkapellen zijn een essentieel onderdeel van moderne woningbouw en renovatieprojecten. Ze bieden extra lichtinval, ventilatie en een esthetische uitstraling aan een gebouw. Het monteren van een scharnierdakkapel vereist aandacht voor technische details, zoals waterdichtheid, isolatie en veiligheid. Daarnaast zijn er specifieke kwaliteitseisen en normen die moeten worden gevolgd om ervoor te zorgen dat het dakraam veilig en functioneel is.

Bij de keuze van een scharnierdakkapel is het belangrijk om aandacht te besteden aan het materiaal, de grootte en de werking van het dakraam. Het is ook aan te raden om professionele advies en ondersteuning in te huren om ervoor te zorgen dat het dakraam correct wordt gemonteerd en dat het voldoet aan de relevante eisen.

Bronnen

scharnierkap