Dakkapel plaatsen boven een dakkapel: regels, voorwaarden en vergunningen

Published by Redactie on september 15, 2025 | Category dakkapel

Het plaatsen van een dakkapel boven een bestaande dakkapel is een complexe aangelegenheid die strikte regels en bouwkundige overwegingen vereist. In Nederland is het bouwen en verbouwen aan huis altijd onderworpen aan omgevingsrechtelijke voorschriften, en dit geldt ook voor het uitbreiden van een bestaande dakkapel. Bij het plaatsen van een tweede dakkapel boven een bestaande constructie moet men rekening houden met zowel bouwtechnische mogelijkheden als juridische eisen, zoals afstanden, hoogtes, en welstandscriteria. Dit artikel behandelt op een gedetailleerde en feitelijke manier de regels, voorwaarden en situaties waarin het plaatsen van een dakkapel boven een dakkapel mogelijk of nodig is.

Inleiding

Het plaatsen van een dakkapel is een populaire manier om extra ruimte en licht toe te voegen aan een woning, vooral op zolder of bovenverdieping. Echter, wanneer men overweegt om een tweede dakkapel boven een bestaande te plaatsen, komen er extra juridische en technische beperkingen kijken. De regels rondom dakkapellen zijn vastgelegd in het Besluit omgevingsrecht (Bor) en kunnen variëren per gemeente. De voornaamste richtlijnen zijn gericht op het bewaren van het straatbeeld, het beperken van de visuele invloed, en het handhaven van de bouwkundige integriteit van het dak.

Hoewel er situaties zijn waarin het plaatsen van een dakkapel vergunningsvrij is, is het plaatsen van een dakkapel boven een andere dakkapel vrijwel altijd vergunningplichtig. Dit geldt met name wanneer de tweede dakkapel niet voldoet aan de afstandsregels, hoogte-eisen of aanvullende welstandscriteria. In dit artikel worden de relevante regels per daktype, situatie en specifieke bouwkenmerken uitgelegd, op basis van de beschikbare informatie.

Algemene regels voor dakkapellen

Voordat we ingaan op het plaatsen van een dakkapel boven een bestaande, is het belangrijk om de algemene regels voor dakkapellen te begrijpen. Deze regels gelden voor zowel een enkele dakkapel als eventuele uitbreidingen of verdiepingen van dergelijke constructies.

1. Afstanden en hoogtes

Een dakkapel moet voldoen aan een aantal afstands- en hoogte-eisen:

Afstand tot de daknok: De bovenkant van de dakkapel moet minstens 0,5 meter onder de daknok liggen.
Afstand tot de dakvoet: De onderkant van de dakkapel moet minstens 0,5 meter boven de dakvoet liggen, maar niet verder dan 1 meter.
Afstand tot zijkanten en hoekkepers: De zijkanten van de dakkapel moeten minstens 0,5 meter afstand hebben tot de zijkanten van het dakvlak of de hoekkepers.
Maximale hoogte: De dakkapel mag niet hoger zijn dan 1,75 meter, gemeten vanaf de voet van de dakkapel.
Dakvorm: Een vergunningsvrije dakkapel moet een plat dak hebben.

Deze eisen zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat de dakkapel het straatbeeld en de dakstructuur niet te veel verandert en dat de woonruimte erboven voldoende hoog is voor comfortabel gebruik.

2. Vergunningen

Niet elke dakkapel vereist een vergunning. In veel gevallen kan men vergunningvrij bouwen, mits de dakkapel aan bepaalde voorwaarden voldoet. Echter, bij het plaatsen van een dakkapel boven een bestaande constructie, is het in de meeste gevallen nodig om een vergunning aan te vragen. Dit geldt vooral als:

De tweede dakkapel dichter bij de zijkant of voorkant van het dak ligt.
De dakkapel hoogte of breedte-eisen overschrijdt.
Het dak een bijzondere vorm heeft, zoals een piramidedak of mansardedak.
De woning zich in een beschermd dorp, stadsgezicht of monumentaal gebied bevindt.

Deze situaties vallen buiten de vergunningsvrije regels en vereisen een omgevingsvergunning, die wordt ingediend bij de gemeente.

Plaatsen van een dakkapel boven een bestaande dakkapel

Het plaatsen van een tweede dakkapel boven een bestaande constructie is in de meeste gevallen niet vergunningsvrij. In tegenstelling tot het plaatsen van een enkele dakkapel, is het uitbreiden van een bestaande dakkapel met een tweede laag een project dat vaak vergunningplichtig is, omdat het leidt tot een aanzienlijke verandering in het straatbeeld en de bouwstructuur.

1. Technische en bouwkundige beperkingen

Het bouwen van een dakkapel boven een bestaande dakkapel kan bouwkundige beperkingen met zich meebrengen. De bestaande constructie moet in staat zijn om de extra belasting van een tweede dakkapel te dragen. Dit geldt met name voor het gewicht van de nieuwe constructie, inclusief materialen, isolatie en eventuele elektriciteitsinstallaties.

Bovendien moet rekening worden gehouden met de vrije hoogte boven de dakkapel. De vrije hoogte moet minstens 2,70 meter zijn om te voldoen aan de welstandseisen. Wanneer een tweede dakkapel boven een bestaande wordt geplaatst, kan dit de vrije hoogte aanzienlijk verminderen, wat de leefbaarheid van de ruimte kan beïnvloeden.

2. Juridische regels per daktype

De regels voor het plaatsen van een dakkapel boven een andere kunnen variëren afhankelijk van de dakvorm van de woning. Voorbeelden van dakkapellen boven bestaande dakkapellen zijn bijvoorbeeld:

A. Zadeldaken

Voor zadeldaken zijn de regels afhankelijk van de hellingshoek van het dak:

Zadeldak met hellingshoek < 30°: In dit geval is het niet wenselijk om een dakkapel boven een bestaande te plaatsen. De vrije hoogte onder het dak is al beperkt, en het toevoegen van een tweede dakkapel zou het straatbeeld en de leefbaarheid verder verstoren.
Zadeldak met hellingshoek ≥ 30°: In dit geval is het in principe mogelijk om een dakkapel boven een bestaande te plaatsen. Echter, de dakkapel moet dan wel in het onderste deel van het dakvlak liggen en aan de afstandseisen voldoen.

B. Schilddaken

Bij schilddaken is het plaatsen van een tweede dakkapel boven een bestaande constructie niet wenselijk, met name wanneer reeds een gootdoorbreking aanwezig is. Daarnaast moet de breedte van de dakkapel beperkt blijven tot een bepaald percentage van het dakvlak:

Aan voorkant: Maximaal 25% van de breedte van het betreffende dakvlak.
Aan achterkant: Maximaal 40% van de breedte van het betreffende dakvlak.
Afstand tot goot: Minstens 0,5 meter en maximaal 1,00 meter.

C. Mansardedaken

Bij mansardedaken mag een tweede dakkapel alleen in het onderste deel van het dakvlak, onder de knik. De afstand tot de hoekkepers moet minstens 1,00 meter zijn, en de bovenkant van de dakkapel moet gelijk liggen aan de knik in het dakvlak.

D. Asymmetrische daken

Voor asymmetrische daken gelden de volgende aanvullende welstandscriteria:

Geen dakkapel boven een andere indien reeds een (gedeeltelijke) gootdoorbreking aanwezig is.
Maximale breedte: Maximaal 70% van de breedte van het dakvlak, met een maximum van 5,00 meter.
Afstand tot zijkant: Minstens 1,00 meter.
Afstand tot goot: Minstens 0,50 meter en maximaal 1,00 meter.

E. Tent- of piramidedaken

Bij tent- of piramidedaken is het plaatsen van een tweede dakkapel boven een bestaande constructie zeer beperkt. De afstand tot de hoekkepers moet minstens 1,00 meter zijn, en de breedte van de dakkapel mag niet groter zijn dan een bepaald percentage van het dakvlak:

Aan voorkant: Maximaal 25%.
Aan achterkant: Maximaal 40%.

3. Uitzonderingen en specifieke situaties

Er zijn een aantal uitzonderingen waarin het plaatsen van een tweede dakkapel boven een bestaande vergunningvrij kan zijn. Echter, deze uitzonderingen zijn zeer beperkt en gelden meestal alleen voor dakkapellen die aan alle afstand- en hoogte-eisen voldoen en geen schade aan het straatbeeld of de bouwconstructie veroorzaken.

Een mogelijke situatie waarin het vergunningvrij kan zijn, is wanneer de tweede dakkapel:

In het onderste deel van het dakvlak ligt.
Minstens 1,00 meter afstand heeft tot de zijkanten.
Maximaal 1,75 meter hoog is.
Geen afwijkende materialen of vormen heeft.
Niet in een beschermd gebied of monumentaal gebied is geplaatst.

Hoewel deze situaties theoretisch mogelijk zijn, is het in de praktijk vrijwel altijd nodig om een vergunning aan te vragen bij de gemeente. Dit geldt met name als de tweede dakkapel het straatbeeld of de bouwconstructie aanzienlijk verandert.

Welstandscriteria en straatbeeld

Het straatbeeld en de welstandscriteria spelen een belangrijke rol bij de beoordeling van een dakkapelproject. De regels zijn ontworpen om ervoor te zorgen dat het bouwen en verbouwen van huizen het straatbeeld en de woonomgeving niet negatief beïnvloedt.

Wanneer een dakkapel boven een bestaande constructie wordt geplaatst, kan dit leiden tot een aanzienlijke verandering in het straatbeeld, vooral wanneer de dakkapel aan de voorkant van het huis is geplaatst. In dergelijke gevallen is een vergunning altijd verplicht, omdat het straatbeeld een belangrijk criterium is bij het bepalen van welstandscriteria.

Daarnaast zijn er ook functionele aspecten te overwegen, zoals de vrije hoogte, de toegankelijkheid, en de leefbaarheid van de ruimte boven de dakkapel. De vrije hoogte moet minstens 2,70 meter zijn om voldoende comfort te garanderen. Wanneer de tweede dakkapel deze hoogte vermindert, kan dit leiden tot een verlaagde leefbaarheid van de ruimte.

Praktische stappen bij het plaatsen van een dakkapel boven een dakkapel

Wanneer je overweegt om een tweede dakkapel boven een bestaande te plaatsen, zijn er een aantal praktische stappen die je kunt ondernemen om ervoor te zorgen dat je project voldoet aan de juridische en bouwkundige eisen.

1. Onderzoek de huidige situatie

Voordat je begint met het ontwerp of de bouw, is het belangrijk om de huidige situatie van je woning en de bestaande dakkapel te onderzoeken. Dit betreft onder andere:

De dakvorm en hellingshoek.
De huidige hoogte en breedte van de bestaande dakkapel.
De toegankelijkheid en leefbaarheid van de ruimte boven de dakkapel.
Eventuele technische beperkingen, zoals de draagkracht van het dak of de aanwezigheid van elektriciteitsleidingen.

2. Kies een geschikt ontwerp

Bij het kiezen van een ontwerp voor je tweede dakkapel is het belangrijk om rekening te houden met de regels voor afstanden, hoogtes en welstandscriteria. Het is aan te raden om een plat dak te kiezen, aangezien dit vaak gunstiger is voor het straatbeeld en de leefbaarheid.

Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het ontwerp niet te veel afwijkt van het bestaande dak. Dit betreft onder andere de kleuren, materialen en vorm van de dakkapel.

3. Vraag een vergunning aan

Aangezien het plaatsen van een tweede dakkapel boven een bestaande constructie in de meeste gevallen vergunningplichtig is, is het aan te raden om dit proces zo vroeg mogelijk te starten. De vergunningaanvraag moet worden ingediend bij de Omgevingsloket van je gemeente.

Bij de aanvraag moet je onder andere het volgende voorleggen:

Een schets of bouwtekening van de dakkapel.
Een beschrijving van het project, inclusief afmetingen en hoogtes.
Een verklaring van conformiteit, waarin je aangeeft dat het project voldoet aan de juridische eisen.
Eventueel een bouwplan of bouwvergunning van de bestaande dakkapel.

Het duurt in de meeste gevallen 2 tot 6 weken voordat de vergunning wordt verleend. Tijdens dit proces kan de gemeente eventuele wijzigingen of aanpassingen vragen.

4. Werk met een professionele aannemer

Het plaatsen van een tweede dakkapel is een ingrijpende verbouwing die vaak bouwkundige expertise vereist. Het is daarom aan te raden om dit werk uit te voeren door een gekwalificeerde aannemer die ervaring heeft met dakkapellen.

Een ervaren aannemer kan je ondersteunen bij het:

Ontwerp en planning van het project.
Beoordelen van de bouwkundige mogelijkheden.
Afrekenen van de vergunningaanvraag.
Uitvoering van de bouw, inclusief isolatie, elektriciteit en ventilatie.

5. Controleer de eindresultaten

Nadat de tweede dakkapel is geplaatst, is het belangrijk om de eindresultaten te controleren op volledigheid en conformiteit. Dit betreft onder andere:

De afstanden en hoogtes.
De draagkracht en stabiliteit van de constructie.
De functionele aspecten, zoals licht, ventilatie en toegankelijkheid.
De aansluiting op het bestaande dak en de gevel.

Indien nodig kan een bouwkundig expert worden ingezet om een kwaliteitscontrole uit te voeren en eventuele aanpassingen voor te stellen.

Conclusie

Het plaatsen van een dakkapel boven een bestaande dakkapel is een ingrijpende verbouwing die zowel bouwkundige als juridische aandacht vereist. De regels zijn ontworpen om ervoor te zorgen dat dergelijke projecten het straatbeeld en de bouwstructuur niet negatief beïnvloeden. In de meeste gevallen is het plaatsen van een tweede dakkapel vergunningplichtig, met name wanneer het project niet voldoet aan de afstandseisen, hoogte-eisen of welstandscriteria.

Bij het starten van dergelijk een project is het belangrijk om de huidige situatie van je woning en de bestaande dakkapel goed te onderzoeken. Daarnaast is het aan te raden om een professionele aannemer en een ervaren bouwdeskundige te betrekken om ervoor te zorgen dat het project voldoet aan alle eisen en dat de eindresultaten aan de verwachtingen voldoen.

De regels en criteria kunnen per gemeente verschillen, dus is het altijd verstandig om dit te checken bij het Omgevingsloket van je gemeente. Dit voorkomt eventuele vertragingen, extra kosten of juridische problemen achteraf.