Dakkapel bouwen: Wanneer een vergunning nodig is en hoe u deze aanvraagt

Published by Redactie on september 17, 2025 | Category dakkapel

Bij renovaties of verbouwingen van woningen is het niet ongebruikelijk om een dakkapel aan te brengen. Deze constructie kan een functionele en esthetische waarde toevoegen aan een woning. Echter, de vraag die veel woningeigenaars stellen is of een vergunning nodig is voor het bouwen van een dakkapel. In dit artikel geven we een overzicht van de regels rondom het bouwen van een dakkapel, gebaseerd op de actuele wetgeving en richtlijnen van de Rijksoverheid en gemeenten.

We bespreken onder andere wanneer een vergunning noodzakelijk is, welke voorwaarden gelden voor vergunningvrij bouwen, welke documenten u dient in te dienen bij een aanvraag, en hoe u dit het beste kunt aanpakken. Ook worden de kosten en mogelijke extra stappen, zoals participatie of milieuvergunningen, belicht.

Inleiding

Het bouwen of verbouwen van een woning valt onder de regelgeving van de omgevingswet. Voor de meeste bouwactiviteiten is een omgevingsvergunning nodig. Echter, er zijn uitzonderingen. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een dakkapel aan te brengen zonder een vergunning, mits bepaalde voorwaarden zijn vervuld. Deze uitzonderingen zijn vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

Het bouwen van een dakkapel kan worden gezien als een vergunningvrij bouwactiviteit, maar u dient er wel rekening mee te houden dat bepaalde aspecten, zoals afmetingen en locatie, bepalend zijn voor of u een vergunning nodig heeft. Daarnaast zijn er aanvullende eisen, zoals het naleven van burenrecht en eventuele milieuaspecten, die u in overweging dient te nemen.

Wanneer is een vergunning nodig voor het bouwen van een dakkapel?

1. Vergunningvrij bouwen

Vergunningvrij bouwen is mogelijk binnen de kaders van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Volgens dit besluit zijn bepaalde bouwactiviteiten toegestaan zonder vergunning, mits de activiteiten voldoen aan de technische en juridische voorwaarden. Een dakkapel aan de achterkant van een woning kan zo’n vergunningvrij bouwactiviteit zijn, maar onder bepaalde voorwaarden.

De belangrijkste voorwaarden zijn:

De dakkapel moet aan de achterkant van de woning geplaatst worden.
De afmetingen moeten binnen de wettelijke grenzen vallen.
De dakkapel moet niet op een verkeerde of openbare weg grenzen.
De constructie mag geen negatieve gevolgen hebben voor buren of de omgeving (zoals akoestische of visuele storingen).
De dakkapel moet aan de technische bouwregels voldoen, zoals die zijn vastgelegd in de Bouwbesluit 2012.

Het bouwen van een dakkapel is dus in principe vergunningvrij, maar u dient zich bewust te zijn van de specifieke voorwaarden.

2. Wanneer is een vergunning wel nodig?

Hoewel het bouwen van een dakkapel vaak vergunningvrij is, zijn er situaties waarin u wél een omgevingsvergunning moet aanvragen. Dit kan het geval zijn als:

De dakkapel aan de voorkant van de woning geplaatst wordt.
De afmetingen van de dakkapel de toegestane grenzen overschrijden.
De dakkapel op een openbare weg of erfgrens ligt.
Er sprake is van een verandering van gebruik van de woning.
De dakkapel deel uitmaakt van een groter verbouwingsproject, waarbij meerdere bouwactiviteiten zijn betrokken.
De dakkapel invloed heeft op milieuaspecten, zoals akoestiek of luchtkwaliteit.

In deze gevallen is het verstandig om een vergunning aan te vragen via het Omgevingsloket van de Rijksoverheid. Dit proces kan eventueel langer duren, afhankelijk van de complexiteit van het project.

Hoe bepaalt u of een vergunning nodig is?

De Rijksoverheid biedt via het Omgevingsloket een vergunningcheck aan waarmee u zelf kunt bepalen of een vergunning nodig is. Deze tool helpt u bij het bepalen van de vereisten voor uw specifieke bouwplan. U kunt het online bereikbaar via vergunningcheck.overheid.nl. Hier kunt u ook gelijk een vergunning aanvragen, indien nodig.

Bij het invullen van de vergunningcheck dient u informatie te verstrekken over:

Het type bouwwerk (in dit geval een dakkapel).
De locatie binnen de woning (voorkant, zijde, of achterkant).
De afmetingen van het bouwwerk.
Of het bouwwerk aan een openbare weg of erfgrens grenst.
Eventuele veranderingen van de woning als geheel.

De tool beoordeelt vervolgens of uw bouwplan onder het Bbl valt en of u een vergunning nodig heeft. Dit is een essentieel eerste stapje voordat u begint met het bouwen of met het indienen van een aanvraag.

Welke documenten zijn nodig bij het aanvragen van een vergunning?

Als het bouwen van een dakkapel onder een vergunningplichtig bouwwerk valt, moet u een aanvraag indienen bij de gemeente. Het is belangrijk om de aanvraag volledig en accuraat in te dienen, zodat de procedure niet vertraagd wordt door het vragen van aanvullende documenten.

De volgende documenten zijn in het algemeen nodig bij een vergunningaanvraag:

Volledig ingevuld aanvraagformulier.
Situatietekening van perceel en bouwwerk, schaal 1:1000, met afmetingen bijgebouwen en erfgrens.
Wijzigingen tussen de bestaande en nieuwe situatie.
Aanzichten van de voorgevels, zijgevels en achtergevels, schaal 1:100.
Plattegronden van de bestaande en de nieuwe situatie, schaal 1:100.
Relevante hoogte- en dwarsdoorsneden, schaal 1:100.
Details van beeldbepalende bouwdelen, schaal 1:5.
Overzicht van het materiaalgebruik en kleurgebruik.
Tekeningen, berekeningen van de fundering en sterkteberekeningen van de constructie.

Het is aan te raden om een professioneel tekenbureau of bouwprofessional te raadplegen bij de voorbereiding van deze documenten. Niet alleen omdat de aanvraag anders verwerkt kan worden, maar ook omdat de kwaliteit van de documentatie een invloed kan hebben op de beslissing van de gemeente.

Kosten van een vergunningaanvraag

Het indienen van een vergunningaanvraag gaat gepaard met kosten. Deze kosten zijn vastgelegd in de Legesverordening, een wettelijke regeling die bepaalt hoeveel u moet betalen voor het behandelen van uw aanvraag. De hoogte van de kosten hangt af van de complexiteit en de omvang van het project.

De gemeente Groningen vermeldt dat u een legesbetaling moet doen, ook als de vergunning wordt geweigerd. Deze kosten zijn dus onvermijdelijk bij het indienen van een vergunningaanvraag, ongeacht het uiteindelijke resultaat.

De exacte kosten zijn afhankelijk van de gemeente en het type aanvraag. Voor een dakkapel is de vergunning meestal relatief eenvoudig, wat betekent dat de kosten vermoedelijk lager liggen dan bijvoorbeeld bij een verbouwing van een gehele woning. U kunt op de website van uw gemeente een overzicht van de legeskosten vinden.

Participatie: gesprekken met buren

Een belangrijk aspect bij het aanvragen van een omgevingsvergunning is de zogenaamde participatie. Dit is een proces waarin u met betrokkenen, zoals buren of andere omgevingspartners, in gesprek gaat over uw bouwplan. Deze stap is niet altijd verplicht, maar wordt aangeraden als uw bouwplan gevolgen kan hebben voor anderen in de omgeving.

Participatie helpt bij het voorkomen van eventuele klachten of bezwaren en kan het proces versnellen. De gemeente Groningen beschrijft dat u een stappenplan voor participatie kunt invullen en meenemen in uw aanvraag. Dit stappenplan helpt u bij het documenteren van de gesprekken en de beslissingen die zijn genomen.

Technische bouwvergunning en kwaliteitsborgers

Sinds 1 januari 2024 is het niet meer verplicht om voor alle bouwwerken een technische bouwvergunning aan te vragen. Voor bepaalde categorieën bouwwerken, zoals het bouwen van een woonhuis of een eenvoudig bedrijfspand, is het voldoende om een bouwmelding in te dienen. Voor deze categorieën is het wél verplicht om een kwaliteitsborger in te schakelen.

De kwaliteitsborger is verantwoordelijk voor de kwaliteitscontrole van het bouwwerk. Deze persoon is erkend en gecertificeerd door de Rijksoverheid. Zij zorgen ervoor dat het bouwwerk voldoet aan de technische bouwregels en kwaliteitseisen.

Voor dakkapellen die onder gevolgklasse 1 vallen, is het dus mogelijk om een bouwmelding in te dienen en een kwaliteitsborger in te schakelen. Voor complexere projecten valt het bouwwerk onder gevolgklasse 2 of 3, wat betekent dat u wél een technische bouwvergunning nodig heeft.

Milieuvergunningen

Als het bouwen van een dakkapel onderdeel uitmaakt van een groter project, bijvoorbeeld een verbouwing van een bedrijf of een woning die wordt omgetoverd tot een bedrijfsruimte, kan het ook noodzakelijk zijn om een milieuvergunning aan te vragen.

De gemeente Groningen wijst erop dat bij het verbouwen van een bedrijf u eventueel ook een milieuvergunning of milieu-melding dient aan te vragen. Dit is het geval wanneer het project gevolgen heeft voor het milieu, zoals geluidsoverlast of luchtkwaliteit.

Het indienen van een milieuvergunning is een apart proces dat parallel kan lopen aan de aanvraag voor een omgevingsvergunning. U dient hierbij aparte documenten in te dienen en eventueel een milieuverklaring op te stellen.

Proces en duur van de aanvraagprocedure

De duur van de procedure hangt af van de complexiteit van het project. Voor een eenvoudige vergunning, zoals het bouwen van een dakkapel, is de reguliere procedure ongeveer acht weken. Voor complexere projecten kan de procedure acht tot 26 weken duren.

De gemeente Groningen stelt een duidelijk proces voor:

Vooroverleg: U onderzoekt met de gemeente of uw bouwplan haalbaar is.
Projectopdracht: Bij grotere projecten wordt een projectopdracht gemaakt.
Integraal vooroverleg (IVO): U ontvangt een advies op basis van de vuistregels.
Omgevingsvergunningsaanvraag (OVA): U indient de officiële aanvraag met alle benodigde documenten.

De procedure kan efficiënt verlopen indien u een volledige aanvraag indient. Bij onvolledige aanvragen kan de gemeente extra documentatie vragen, wat leidt tot een vertraging van de beslistermijn.

Conclusie

Het bouwen van een dakkapel is vaak vergunningvrij, maar het is essentieel om rekening te houden met de wettelijke voorwaarden. U dient te controleren of uw project voldoet aan de eisen van het Besluit bouwwerken leefomgeving en of een vergunning noodzakelijk is.

Voor het bepalen van of een vergunning nodig is, is het verstandig om gebruik te maken van de vergunningcheck van de Rijksoverheid. Bij een vergunningplichtige activiteit dient u een aanvraag in bij de gemeente, waarbij een aantal essentiële documenten nodig zijn. De kosten van deze aanvraag zijn vastgelegd in de Legesverordening.

Bij het aanvragen van een vergunning is het aan te raden om ook rekening te houden met de mogelijkheid van participatie met buren en andere betrokkenen. Daarnaast dient u bij complexere projecten eventueel ook een milieuvergunning in te dienen.

Het indienen van een vergunning is een verantwoordelijke taak, maar met de juiste voorbereiding en documentatie kan het proces vlot verlopen. Het is verstandig om een professionele begeleiding in te huren, bijvoorbeeld via een bouwprofessional of een erkende kwaliteitsborger.