Dakkapel vergunningsvrij bouwen op de achterzijde: voorwaarden, maatregelen en praktische richtlijnen

Bij het uitbreiden van een woning of het verbeteren van de lichtinval op een zolder, is de aankoop en installatie van een dakkapel een veelgebruikte maatregel. Een dakkapel kan echter niet altijd zonder vergunning worden geplaatst. Voor de meeste dakkapellen op de achterzijde van een woning gelden echter bepaalde voorwaarden waaronder het bouwen vergunningsvrij is. In deze gids worden de relevante wet- en regelgeving, maatvoorschriften en aanvullende eisen besproken op basis van de actuele informatie uit betrouwbare bronnen. Dit artikel richt zich voornamelijk op de situatie in Nederland in 2025 en biedt een overzicht dat zowel de woningeigenaar als de bouwprofessional van pas kan komen.

Inleiding

Het plaatsen van een dakkapel op de achterzijde van een woning kan in veel gevallen zonder omgevingsvergunning gebeuren, mits bepaalde voorwaarden worden nageleefd. De regelgeving is in het kader van het Besluit omgevingsrecht (Bor) en de welstandseisen van gemeenten opgesteld. In dit artikel wordt nader ingegaan op de voorwaarden voor vergunningsvrij bouwen van een dakkapel aan de achterzijde van de woning, inclusief maatvoorschriften, technische eisen en relevante aspecten zoals asbesthoudend dakbeschot.

Het artikel is opgebouwd in duidelijke hoofdstukken, waaronder de locatie, afmetingen, technische voorwaarden en aanvullende eisen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de rol van burenrechten, het Bouwbesluit en eventuele constructieberekeningen. Het doel is om een duidelijk en feitelijke weergave te geven van de eisen die gelden bij het vergunningsvrije plaatsen van een dakkapel aan de achterzijde van een woning.

Locatie: wanneer is een dakkapel op de achterzijde vergunningsvrij?

Een van de belangrijkste factoren bij het bepalen van of een dakkapel vergunningsvrij kan worden geplaatst, is de locatie. Volgens de informatie in de beschikbare bronnen is het in de meeste gevallen mogelijk om een dakkapel aan de achterzijde van de woning vergunningsvrij te bouwen. Dit geldt echter onder bepaalde voorwaarden.

Achtergevel: meest voorkomende vergunningsvrije locatie

Een dakkapel die op de achtergevel wordt geplaatst, mag in de meeste gevallen zonder omgevingsvergunning worden aangelegd. Dit geldt in de regel als het dakvlak niet grenst aan openbaar terrein of aan de openbare weg. De achterzijde van een woning wordt in dit kader vaak als een "geen openbaar toegankelijk gebied" beschouwd, wat gunstig is voor vergunningsvrij bouwen.

Grenzen met openbaar terrein of de openbare weg

Een belangrijke beperking op het vergunningsvrije bouwen van een dakkapel aan de achterzijde is het geval waarin deze grenst aan openbaar terrein, zoals een straat, een fietspad of een openbaar groen. In zo’n geval kan het bouwen van een dakkapel niet altijd zonder vergunning. Het is dan verstandig om via het Omgevingsloket de Vergunningcheck uit te voeren om te bepalen of een vergunning nodig is.

Zijkant: extra beperkingen

Hoewel de achterzijde van de woning meestal vergunningsvrij is, gelden voor de zijkant extra regels. Een dakkapel aan de zijkant mag vergunningsvrij worden geplaatst, mits deze niet grenst aan openbaar terrein. In stedelijke gebieden of in woonwijken met smalle straten kan dit echter lastig zijn. In dergelijke gevallen is het verstandig om te controleren of de zijkant grenst aan openbare wegen of straten, omdat dit kan leiden tot het vereiste aanvragen van een vergunning.

Welstandseisen

Een belangrijk aspect bij het bepalen van de vergunningsstatus is het bestaan van welstandseisen in het betreffende gebied. Welstandseisen zijn aanvullende eisen die gemeenten stellen om het straatbeeld en de welstand van het gebied te behouden. Deze eisen gelden meestal in stadsgezichten of in historische gebieden. In de meeste gevallen gelden deze eisen niet voor de achterzijde van een woning, wat gunstig is voor vergunningsvrij bouwen. Toch is het verstandig om dit te controleren bij de gemeente of via de Vergunningcheck.

Afmetingen en maatvoorschriften

Niet alleen de locatie van de dakkapel bepaalt of deze vergunningsvrij kan worden geplaatst, ook de afmetingen zijn van belang. De wetgeving stelt een aantal duidelijke maatvoorschriften op voor dakkapellen die vergunningsvrij kunnen worden aangelegd.

Maximumhoogte van 1,75 meter

Een belangrijk maatvoorschrift is dat de dakkapel niet hoger mag zijn dan 1,75 meter. Dit is vastgelegd in het Besluit omgevingsrecht (Bor) en geldt voor dakkapellen die vergunningsvrij zijn toegestaan. Als de gewenste dakkapel hoger is dan deze limiet, is het verplicht om een omgevingsvergunning aan te vragen.

Afstand van de dakvoet en de daknok

Daarnaast zijn er ook regels opgesteld over de afstand van de dakkapel tot de dakvoet en de daknok. Deze eisen zijn bedoeld om de constructie en het straatbeeld zoveel mogelijk onaangetast te houden:

• De onderkant van de dakkapel moet minstens 0,5 meter boven de dakvoet zitten.
• De bovenkant van de dakkapel moet minstens 0,5 meter onder de daknok blijven.
• De bovenkant van de dakkapel mag zich niet verder dan 1 meter van de dakvoet bevinden.

Afstand tot de zijkanten van het dak

Naast de horizontale en verticale afstanden zijn er ook regels opgesteld over de afstand tot de zijkanten van het dak. De dakkapel mag niet over de volledige breedte van het dak worden geplaatst. Het moet minstens 0,5 meter afstand houden tot de zijkanten van het dak. Dit betekent dat een dakkapel niet volledig de breedte van het dak kan beslaan en moet worden ingevuld binnen een bepaalde breedte.

Tabel met maatvoorschriften

Technische voorwaarden en bouwmethoden

Bij het vergunningsvrije bouwen van een dakkapel aan de achterzijde gelden niet alleen regels over locatie en afmetingen, ook zijn er technische voorwaarden die moeten worden nageleefd. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in het Bouwbesluit en het Bestemmingsplan.

Bouwbesluit: constructieve eisen

Het Bouwbesluit stelt eisen aan de constructieve veiligheid van een dakkapel. Deze eisen zijn gericht op de constructieve integriteit van het gebouw, inclusief de dakkapel. Dit betekent dat de dakkapel niet mag leiden tot instabiliteit van het dak of andere onderdelen van de woning. In sommige gevallen is het nodig om een constructieberekening te laten maken door een vakman of bouwtechnisch adviseur.

Een belangrijke aandachtspunt bij het vergunningsvrije bouwen is dat de dakkapel constructief veilig moet zijn. Dit houdt in dat de dakkapel niet mag leiden tot schade aan het bestaande dak of aan het scharnierpunt van de scheidingsconstructie. Een vakman kan hierbij helpen om ervoor te zorgen dat de dakkapel aan de eisen van het Bouwbesluit voldoet.

Bestemmingsplan: bouw in overeenstemming met de regels

Het Bestemmingsplan van een gemeente bepaalt de toegestane bouwactiviteiten in een bepaald gebied. Dit plan kan bepalen of een dakkapel op een bepaalde locatie mag worden geplaatst of of er aanvullende eisen gelden. Het is daarom belangrijk om te controleren of de locatie waarop de dakkapel wordt geplaatst, toegestaan is volgens het Bestemmingsplan van de gemeente.

Burenrechten: rechten en plichten

Naast de wetgeving op nationaal niveau zijn er ook burenrechten die van toepassing kunnen zijn. Deze rechten bepalen bijvoorbeeld of de dakkapel mag grenzen aan het terrein van een buurman of of bepaalde afstanden moeten worden gehouden. In sommige gevallen is het nodig om een burenverklaring aan te vragen, vooral als de dakkapel in de buurt van een buurman of grenst aan een erf.

Welstandsnota: aanvullende eisen

De Welstandsnota is een aanvullende eis die wordt gesteld door de gemeente in sommige gebieden. Deze nota bevat eisen die gericht zijn op het straatbeeld, de welstand van de wijk en de esthetica van de woning. In het geval van een dakkapel op de achterzijde gelden deze eisen vaak niet of slechts beperkt, maar het is verstandig om dit te controleren bij de gemeente.

Aanvullende eisen: asbesthoudend dakbeschot

Een belangrijk aspect bij het bouwen van een dakkapel is de aanwezigheid van asbesthoudend dakbeschot. In woningen die zijn gebouwd vóór 1994, kan het gebruik van asbesthoudend dakbeschot voorkomen. Als dit het geval is, is het verplicht om een sloopmelding te doen voordat een dakkapel kan worden aangelegd.

Deze sloopmelding is een maatregel om ervoor te zorgen dat asbest veilig wordt verwijderd. In sommige gevallen eisen verzekeraars ook dat asbest wordt verwijderd, omdat asbest nu eenmaal gevaarlijk is voor de gezondheid. Het is daarom verstandig om bij het aanleggen van een dakkapel eerst te controleren of er asbesthoudend dakbeschot aanwezig is.

Tabel: Asbesthoudend dakbeschot – wanneer is een sloopmelding nodig?

Het is verstandig om dit aan te vragen bij een vakman of via de gemeente. In sommige gevallen is het ook verplicht om een asbestverwijdering door een erkend bedrijf uit te voeren.

Checklist voor vergunningsvrije bouw van een dakkapel

Om te bepalen of een dakkapel vergunningsvrij kan worden geplaatst, is het verstandig om een checklist te gebruiken. Deze checklist helpt om te bepalen of alle voorwaarden zijn nageleefd.

Checklist: vergunningsvrije bouw van een dakkapel

Als één van deze vragen met "Nee" is beantwoord, is het mogelijk dat een vergunning nodig is of dat aanvullende maatregelen moeten worden genomen.

Conclusie

Het vergunningsvrije bouwen van een dakkapel aan de achterzijde van een woning is in de meeste gevallen mogelijk, mits een aantal voorwaarden zijn nageleefd. Deze voorwaarden omvatten onder andere de locatie, afmetingen, technische eisen en eventuele asbesthoudend dakbeschot. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat alle maatvoorschriften zijn nageleefd en dat eventuele aanvullende eisen, zoals de Welstandsnota of Burenrechten, zijn overwogen.

Bij het bouwen van een dakkapel aan de achterzijde is het verstandig om een Vergunningcheck uit te voeren via het Omgevingsloket. Dit helpt om te bepalen of een vergunning nodig is of of het bouwen vergunningsvrij is. Ook is het verstandig om een vakman in te schakelen om ervoor te zorgen dat de dakkapel aan de eisen van het Bouwbesluit en het Bestemmingsplan voldoet.

Een dakkapel kan een waardevolle aanvulling zijn op een woning, maar het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het bouwen volgens de wetgeving gebeurt. Door de juiste stappen te ondernemen, kan een dakkapel vergunningsvrij worden geplaatst en blijft het straatbeeld en de constructie van de woning behouden.

Bronnen

1. Od Region Rijnmond – Vergunningvrij bouwen
2. Bouwadvies Shop – Vergunning dakkapel
3. Jarino – Dakkapel vergunningvrij
4. Meubelvisie – Wat je moet weten over vergunningen bij een dakkapel
5. Slimster – Dakkapel vergunning