Vergunningsvrije dakkapellen: Wat zijn de regels en voorwaarden in 2025?

Een dakkapel is een populaire manier om extra licht en ruimte binnen te brengen, zonder dat er noodzakelijkerwijs een ingrijpende verbouwing nodig is. Sinds 2010 is het in de meeste gevallen mogelijk om een dakkapel zonder vergunning te plaatsen, mits bepaalde voorwaarden worden nageleefd. Deze regels zijn vastgelegd in de Omgevingswet en worden door verschillende gemeenten toegepast, afhankelijk van de locatie en situering van de woning. In deze gids geven we een overzicht van de regels rondom vergunningsvrije dakkapellen, de uitzonderingen, en wat je moet weten als je overweegt om een dakkapel aan te leggen zonder omgevingsvergunning.


Wat is een vergunningsvrije dakkapel?

Een vergunningsvrije dakkapel is een dakkapel die zonder het aanvragen van een bouwvergunning of omgevingsvergunning kan worden geplaatst. Dit betekent dat de eigenaar of aannemer niet hoeft te voldoen aan de formele procedures die normaal gesproken zijn vereist bij het plaatsen van een verbouwing.

Toch zijn er wel strikte voorwaarden die moeten worden voldaan om het recht op een vergunningvrij dakkapel te behouden. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in het Bouwbesluit 2012 en worden uitgebreid geregeld door de Omgevingswet 2024, die in 2025 volledig van toepassing is. De regels zijn landelijk van kracht, maar gemeenten kunnen aanvullende eisen stellen.


De regels voor vergunningsvrije dakkapellen

Om een dakkapel zonder vergunning te mogen plaatsen, moeten de volgende voorwaarden worden nageleefd:

1. Locatie op het dak

De dakkapel mag enkel geplaatst worden op het achterdakvlak of op een zijdakvlak dat niet naar de weg of openbare ruimte kijkt. Dit betekent dat een dakkapel aan de voorzijde van een woning in de meeste gevallen niet vergunningsvrij is, tenzij het betreft een welstandsvrije woning of er een uitzondering is.

2. Afmetingen en hoogte

  • Hoogte: De dakkapel mag maximaal 1,75 meter hoog zijn, gemeten vanaf de dakvoet.
  • Afstand tot dakranden: De onderzijde van de dakkapel moet meer dan 0,5 meter boven de dakvoet liggen, en de bovenzijde moet meer dan 0,5 meter onder de dakkapen liggen.
  • Zijkanten: De zijkanten van de dakkapel moeten meer dan 0,5 meter van de zijkanten van het dakvlak liggen.

3. Vorm en vloerconstructie

  • De dakkapel moet een plat dak hebben.
  • De constructie moet voldoen aan de bouwvoorschriften, met betrekking tot isolatie, belastingcapaciteit en veiligheid.

Voorwaarden per gemeente

Hoewel de regels landelijk zijn vastgelegd, kunnen gemeenten extra eisen stellen. De meeste Nederlandse gemeenten hanteren de landelijke regels, maar het is verstandig om te controleren of jouw gemeente aanvullende voorwaarden heeft. Voorbeelden van gemeenten die de regels op hun website beschrijven:

  • Amsterdam
  • Utrecht
  • Den Haag
  • Rotterdam
  • Eindhoven

Deze gemeenten hanteren doorgaans de basisregels, maar kunnen bijvoorbeeld beperkingen stellen rondom het welstandsvrije karakter van een woning of specifieke stadsdeelvoorschriften. Voor een overzicht, zie de lijst in bron 1.


Uitzonderingen: Wanneer is een vergunning nodig?

Hoewel het in de meeste gevallen mogelijk is om een dakkapel vergunningsvrij te plaatsen, zijn er uitzonderingen waarin een vergunning of toestemming wél nodig is.

1. Monumentale woningen en beschermd stadsgezicht

Als je woont in een monumentale woning of in een gebied met een beschermd stads- of dorpsgezicht, mag je geen dakkapel vergunningsvrij plaatsen. In deze gevallen is altijd een vergunning nodig.

2. Bestemmingsplanbeperkingen

Als jouw woning of wijk onder een bestemmingsplan valt dat vergunningsvrij bouwen beperkt of verbiedt, is het niet mogelijk om een dakkapel zonder vergunning te plaatsen. Het is verstandig om dit te controleren via de gemeente of via het online bestemmingsplanloket.

3. Appartementen en VvE-toestemming

Bij appartementen is het verplicht om toestemming van de VvE te verkrijgen. De VvE kan de aanleg van een dakkapel verbannen of beperken, zelfs als de technische eisen voor een vergunningvrije dakkapel zijn nageleefd. In sommige gevallen is een vergunning van de gemeente wél nodig, ook als de VvE toestemming geeft.


Stappenplan voor het plaatsen van een vergunningsvrije dakkapel

Als je overweegt om een dakkapel vergunningsvrij te laten plaatsen, kun je de volgende stappen volgen om ervoor te zorgen dat je alle voorwaarden nadeurt:

  1. Controleer of jouw dakkapel vergunningsvrij is
    Gebruik de online vergunningcheck van de overheid (https://omgevingswet.overheid.nl/checken) om te zien of jouw dakkapel aan de landelijke regels voldoet.

  2. Meet nauwkeurig op Zorg dat de afmetingen, hoogte en positie van de dakkapel overeenkomen met de regels. Let op de afstand tot de dakranden en de hoogtelimieten.

  3. Informeer je buren Hoewel het niet verplicht is, is het verstandig om je buren op de hoogte te brengen, om eventuele bezwaren of klachten te voorkomen.

  4. Check de gemeentelijke eisen Sommige gemeenten stellen extra eisen, zoals beperkingen rondom welstandsvrije woningen of lokale bouwvoorschriften. Controleer of jouw gemeente aanvullende voorwaarden heeft.

  5. Bewaar alle documenten Hou een duidelijk overzicht van tekeningen, berekeningen en eventuele communicatie met de gemeente of aannemer. Dit kan later van belang zijn, bijvoorbeeld bij klachten of juridische aansprakelijkheid.


Risico’s van het overtreden van de regels

Als je een dakkapel plaatst zonder dat die aan de vergunningsvrije regels voldoet, loop je risico op:

  • Boetes
  • Juridische stappen door buren of VvE
  • Verplichte legalisatie of verwijdering van de dakkapel

Daarnaast kunnen problemen ontstaan bij de verkoop van de woning, als blijkt dat de verbouwing niet conforme is. In dat geval kan de koper of notaris bezwaar maken tegen de transactie.


Voordelen van een vergunningsvrije dakkapel

De voornaamste voordelen van een vergunningsvrije dakkapel zijn:

  • Snelheid: Je kunt direct beginnen met de verbouwing, zonder dat er tijd nodig is voor het aanvragen van een vergunning.
  • Kostenbesparing: Je hoeft geen kosten te maken voor het aanvragen van een vergunning, wat vaak tussen € 200 en € 600 kost.
  • Simpelheid: Er is minder administratie nodig, waardoor het proces voor de eigenaar en aannemer eenvoudiger is.

Is een Velux dakkapel vergunningsvrij?

Een Velux dakkapel kan vergunningsvrij zijn, mits het voldoet aan de bovengenoemde regels. Dit type dakkapel is vaak geschikt voor vergunningsvrije verbouwingen, omdat het meestal voldoet aan de eisen rondom afmetingen, hoogte en positie op het dakvlak.


Vergunningsvrije dakkapellen op de voorzijde

Een dakkapel op de voorzijde van een woning is in de meeste gevallen niet vergunningsvrij. Dit geldt ook voor hoekwoningen, waar het zijdakvlak vaak zichtbaar is vanaf de straat. In deze gevallen is een vergunning bij de gemeente meestal verplicht, tenzij het betreft een welstandsvrije woning.


Vergunningsvrije dakkapellen in appartementen

Bij appartementen is het altijd verplicht om toestemming van de VvE te verkrijgen. Bovendien kunnen lokale regels gelden die een dakkapel verbannen of beperken. In sommige gevallen is een vergunning wél nodig, zelfs als de dakkapel technisch gezien vergunningsvrij is. Het is daarom verstandig om dit altijd vooraf te checken.


Nieuwe regels in 2025

De regels in 2025 zijn vastgelegd in de Omgevingswet 2024, die landelijk geldt. Deze wet maakt duidelijk wanneer een dakkapel vergunningsvrij is en welke voorwaarden gelden. De regels zijn doorgaans hetzelfde als in 2024, maar gemeenten kunnen aanvullende eisen stellen. Het is verstandig om dit jaarlijkse regelgeving te checken via de gemeente of via een aannemer die ervaring heeft met dakkapellen.


Conclusie

Het plaatsen van een dakkapel zonder vergunning is in de meeste gevallen mogelijk, mits je voldoet aan de landelijke regels. Deze regels zijn vastgelegd in het Bouwbesluit 2012 en de Omgevingswet 2024, en gelden voor alle gemeenten in Nederland. Echter, er zijn uitzonderingen, zoals bij appartementen, monumentale woningen of wijkbeperkingen. Het is daarom verstandig om vooraf te checken of jouw dakkapel vergunningsvrij is, en eventueel een aannemer te raadplegen.

Door de regels goed te volgen, voorkom je eventuele boetes, klachten of juridische problemen. Bovendien kun je profiteren van de voordelen van een vergunningsvrije dakkapel, zoals snelle uitvoering en kostenbesparing.


Bronnen

  1. Dakkapellenprof.nl - Vergunningen
  2. Dakisoleren.nl - Vergunningsvrije dakkapellen
  3. Dakkapel-aannemer.nl - Regels en voorwaarden
  4. Aannemer-gigant.nl - Dakkapel zonder vergunning

Related Posts