Dakkapel aan de voorzijde en de Omgevingswet: Wanneer is een vergunning nodig?

Published by Redactie on september 17, 2025 | Category dakkapel

Bij het uitbreiden van een woning is een dakkapel een populaire en efficiënte keuze. Het is echter van groot belang dat dergelijke verbouwingen voldoen aan de regels en voorwaarden die gelden onder de Omgevingswet. In dit artikel behandelen we de specifieke regelgeving rondom het plaatsen van een dakkapel aan de voorzijde van een woning, inclusief de relevante maatregelen, afmetingen, en procedure voor het aanvragen van een vergunning. De informatie is gebaseerd op de meest actuele voorwaarden zoals deze zijn opgenomen in de regelgeving na de invoering van de Omgevingswet in januari 2024.

Inleiding

Sinds de invoering van de nieuwe Omgevingswet in januari 2024 zijn er veranderingen opgetreden in de regels rondom het bouwen en verbouwen van woningen. Een dakkapel aan de voorzijde van een woning valt daar niet buiten. In tegenstelling tot dakkapellen aan de achter- of zijkant, is het aanbrengen van een dakkapel aan de voorkant in veel gevallen niet vergunningsvrij. Dit heeft te maken met gemeentelijke welstandseisen die bedoeld zijn om het uiterlijk van de wijk te beschermen.

Het is essentieel om vooraf te controleren of een dakkapel aan de voorzijde onder de vergunningvrije regels valt, of dat er een omgevingsvergunning nodig is. In dit artikel worden de relevante voorwaarden, afmetingen en administratieve stappen uitgebreid toegelicht.

Wanneer is een dakkapel aan de voorzijde vergunningsvrij?

1. Landelijke regels onder de Omgevingswet

Sinds januari 2024 geldt het Besluit-bouwwerken-leefomgeving als het juridische kader voor verbouwingen en uitbreidingen. Dit besluit bepaalt welke verbouwingen zonder vergunning toegestaan zijn, inclusief de zogenaamde "vergunningsvrije bouwwerken". Voor dakkapellen geldt het volgende:

Achterzijde en zijdakvlak: Een dakkapel is meestal vergunningsvrij als deze aan de achterzijde of aan een zijdakvlak wordt aangebracht, mits deze niet grenst aan een openbaar toegankelijk gebied.
Voorkant: Een dakkapel aan de voorkant van een woning is in de meeste gevallen niet vergunningsvrij. Dit heeft te maken met het feit dat de voorkant van een woning vaak in een welstandsvrij gebied ligt waar gemeentelijke regels gelden om het uiterlijk van de wijk te beschermen.

2. Vergunningsvrij in welstandsvrij gebieden

In een welstandsvrij gebied kunnen dakkapellen aan de voorzijde onder bepaalde voorwaarden wel vergunningsvrij zijn. Dit geldt echter alleen als de dakkapel voldoet aan de voorwaarden van het (Tijdelijk) Omgevingsplan van de betreffende gemeente. Per gemeente zijn de regels lichtjes verschillend, maar in veel gevallen geldt het volgende:

De dakkapel moet maximaal 1,75 meter hoog zijn.
De onderzijde van de dakkapel moet zich meer dan 0,5 meter en minder dan 1 meter boven de dakvoet bevinden.
De bovenzijde moet zich meer dan 0,5 meter onder de daknok bevinden.
De zijkanten van de dakkapel moeten zich meer dan 0,5 meter van de zijkanten van het dakvlak bevinden.

Let op: Deze maatregelen zijn geldig slechts voor dakkapellen op het achterdakvlak of een zijdakvlak dat niet zichtbaar is vanaf een openbaar toegankelijk gebied.

3. Bruidsschatregels vanaf 1 januari 2024

Vanaf 1 januari 2024 is het aanbrengen van een dakkapel aan de voorzijde in sommige gemeenten onder de Bruidsschatregels te vinden, meestal in artikel 22.27 onder c van het Omgevingsplan. Deze regels geven gemeenten de mogelijkheid om zelf te bepalen wat er zonder vergunning mag. In veel gevallen is hierbij een bepaalde maximale breedte gedefinieerd die lager ligt dan de breedte die voor een vergunningsvrije dakkapel aan de achterzijde geldt.

Het is belangrijk om te weten dat deze regels per gemeente verschillen, en dat eventuele wijzigingen van de gemeente terug te vinden zijn in Artikel 5 van het Omgevingsplan.

Gemeentelijke welstandsnota’s en standaardregels

1. Wanneer is een vergunning nodig?

Hoewel een dakkapel aan de voorkant in veel gevallen niet vergunningsvrij is, geldt er vaak een standaardregel via de welstandsnota van de gemeente. Dit betekent dat als je je houdt aan de standaardregels, je een vergunning krijgt verleend, maar dat je er wel een moet aanvragen.

Deze regels bepalen bijvoorbeeld:

Maximale breedte en hoogte van de dakkapel.
De toegestane afstanden tot de rand van het dakvlak.
De toegestane vorm en uiterlijk van de dakkapel.

Het is daarom verplicht om vooraf te controleren of je aan deze regels voldoet. Dit kan via het Omgevingsloket van je gemeente.

2. Exclusiegebieden

Volgens de regelgeving zijn dakkapellen altijd vergunningsplichtig in de volgende gevallen:

Op een woonwagen.
Op een gebouw waarvoor in de omgevingsvergunning is bepaald dat het slechts voor een bepaalde periode mag bestaan.
Op een bouwwerk dat dient voor recreatief nachtverblijf door één huishouden.

In deze gevallen is het niet mogelijk om een dakkapel aan te brengen zonder vergunning.

Vergunningaanvraagprocedure

Als je vaststelt dat je een vergunning nodig hebt, zijn er verschillende stappen om deze aan te vragen:

1. Voorbereiding en tekeningen

Bouwkundige tekeningen moeten worden gemaakt, inclusief gedetailleerde informatie over afmetingen, isolatie, en kozijnspecificaties.
Het is verstandig om dit laatste door een professioneel ontwerper of bouwbedrijf te laten doen om te voorkomen dat aanvullende documenten nodig zijn.

2. Digitaal aanvragen via het Omgevingsloket

De vergunning wordt via het Omgevingsloket van je gemeente aangevraagd.
Deze aanvraag is vaak digitaal in te dienen, wat het proces efficiënter maakt.

3. Duur van het proces

De gemeente heeft standaard acht weken de tijd om een beslissing te nemen.
In sommige gevallen kan de procedure korter duren, afhankelijk van de complexiteit van het project.

4. Bezwaren en communicatie met buren

Hoewel de wet geen verplichting legt om buren op de hoogte te stellen, is het verstandig om vooraf met buren te communiceren.
Hiermee verklein je de kans op bezwaren of vertraging in het proces.

Kosten en extra administratieve kosten

1. Kosten van een dakkapel

De kosten van een dakkapel variëren sterk afhankelijk van:

Het type dakkapel (eenvoudige of gevelgeïntegreerde).
De gebruikte materialen (hout, glas, metaal, etc.).
De maat en complexiteit van de constructie.

Voor een vergunningsplichtige dakkapel moet je daarnaast rekening houden met extra kosten voor de vergunningaanvraag. Deze variëren tussen €300 en €600.

2. Professionele begeleiding

Het is raadzaam om een professional, zoals een bouwvergunning specialist of architect, in te schakelen bij het aanvragen van een vergunning. Dit vermindert het risico op fouten in de aanvraag en versnelt het proces. Veel bedrijven bieden dit servicepakket aan, zoals Teken Direct of RoAn Bouwvergunningen.

Risico’s bij het bouwen zonder vergunning

1. Wettelijke consequenties

Als je een dakkapel aanbrengt zonder de benodigde vergunning, kunnen er wettelijke gevolgen zijn. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als:

De dakkapel te breed of te hoog is.
De dakkapel niet voldoet aan de afstandseisen.
De dakkapel geplaatst is in een welstandsvrij gebied.

In zulke gevallen kan de gemeente een verwijderingsverzoek doen of boetes opleggen.

2. Problemen bij verkoop van de woning

Een dakkapel zonder vergunning kan ook problemen veroorzaken bij de verkoop van de woning. Kopers en makelaars voeren vaak een inspectie uit en kunnen het ontbreken van een vergunning als een aanslag op de waarde van de woning beschouwen.

Samenvatting

Het aanbrengen van een dakkapel aan de voorzijde van een woning is een populaire manier om de leefruimte te vergroten, maar het is niet zonder juridische en administratieve aandachtspunten. Sinds januari 2024 gelden duidelijke regels onder de Omgevingswet, maar deze verschillen per gemeente. Voor een dakkapel aan de voorkant is een vergunning vaak nodig, terwijl de regels voor een dakkapel aan de achterzijde of zijkant meestal gunstiger zijn.

Vooraf controleren via het Omgevingsloket van de gemeente, het aanvragen van een vergunning, en het voldoen aan de maatregelen zijn essentieel om eventuele wettelijke gevolgen te voorkomen. Daarnaast is het verstandig om professionele begeleiding in te schakelen, vooral bij complexere projecten.

Door te voldoen aan alle voorwaarden en te communiceren met betrokken partijen, kun je ervoor zorgen dat jouw dakkapelproject vlekkeloos verloopt.