Bovenslagbalk bij dakkapel: Wanneer is het nodig en hoe wordt het toegepast?

Het plaatsen van een dakkapel in een gordingendak is een ingrijpende bouwkundige maatregel die zorgvuldige planning en uitvoering vereist. Een van de belangrijkste aandachtspunten bij de constructieve uitvoering van een dakkapel is het gebruik van een bovenslagbalk. Dit is een horizontale balk die wordt geplaatst om de belasting van de dakkapel correct over te brengen en de stabiliteit van de bestaande dakconstructie te waarborgen. In dit artikel bespreken we wanneer een bovenslagbalk nodig is, hoe deze wordt toegepast, en wat voor constructieve overwegingen belangrijk zijn bij het plaatsen van een dakkapel in een gordingendak.

Wat is een bovenslagbalk en waarvoor dient deze?

Een bovenslagbalk is een horizontale balk die boven de opening van de dakkapel wordt geplaatst. Deze balk dient als ondersteuning voor de dakbedekking en de dakkapelconstructie. De bovenslagbalk is essentieel om de belasting van het dak en de dakkapel correct te verdelen over de resterende constructie. Zonder deze balk kan het dak in de buurt van de dakkapel verzwakken, wat leidt tot mogelijke constructieve problemen.

De bovenslagbalk moet voldoen aan bepaalde technische eisen, zoals:

• Afmetingen die voldoen aan de statische eisen van het dak;
• Correcte aansluiting op de bestaande balken (zoals gordingen of spanten);
• Voldoende sterkte om de extra belasting van de dakkapel te dragen.

Wanneer is een bovenslagbalk nodig bij een dakkapel?

De noodzaak van een bovenslagbalk hangt af van de constructie van het bestaande dak en de afmetingen van de dakkapelopening. In de meeste gevallen is het verwijderen van gordingen nodig om een gat in het dak te maken voor de dakkapel. Hierdoor verzwakt de constructie, en is versterking van de dakconstructie nodig.

1. Gordingendak

Bij een gordingendak zijn de gordingen horizontale balken die de dakbedekking dragen. Als er gordingen worden verwijderd om ruimte te maken voor de dakkapelopening, is het noodzakelijk om deze belasting op te vangen. Dit gebeurt met behulp van ravelingen of een bovenslagbalk.

• Ravelingen zijn extra balken die de belasting van de verwijderde gordingen overbrengen naar de resterende constructie.
• Bovenslagbalken vullen de opening boven de dakkapel aan en zorgen voor een stevige basis voor de dakkapelconstructie.

In sommige gevallen kunnen bestaande gordingen worden gebruikt als onderslagbalk of bovenslagbalk van de dakkapel, afhankelijk van de situatie en de structuur van het dak.

2. Sporenkap

In nieuwere woningen is vaak sprake van een sporenkap of klapdak. Een sporenkap bestaat uit verticale balken (sporen) die horizontaal op het dak zijn bevestigd. In deze situatie is het meestal mogelijk om een kleine dakkapel tussen de bestaande sporen te plaatsen, zodat geen gat in het dak nodig is. Hierdoor is het niet altijd nodig om een bovenslagbalk te plaatsen, maar wel is het vaak nodig om de resterende constructie te versterken.

Constructieve overwegingen bij het plaatsen van een bovenslagbalk

Het correcte plaatsen van een bovenslagbalk is essentieel om de stabiliteit en veiligheid van het dak te waarborgen. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste constructieve overwegingen:

1. Gewichtsverdeling

De dakkapel voegt extra gewicht toe aan de dakconstructie. Het is belangrijk dat de versterking (zoals de bovenslagbalk) in staat is om dit gewicht op te vangen. Bij oudere woningen kan het nodig zijn om de constructie extra te onderzoeken en eventueel aan te passen.

2. Aansluiting op bestaande constructie

De aansluiting van de dakkapel en de bovenslagbalk op de bestaande constructie moet nauwkeurig uitgevoerd worden. Dit geldt zowel voor de houtconstructie als voor de afwerking. Het is belangrijk dat de dakkapel technisch en esthetisch goed aansluit op het bestaande dak.

3. Waterdichtheid en isolatie

Naast de constructieve aspecten is de waterdichtheid en isolatie van de dakkapel ook van groot belang. De dakkapel moet geïsoleerd worden om thermische bruggen te voorkomen en het wooncomfort te waarborgen. Daarnaast moet de dakkapel waterdicht zijn om lekkages en schimmelvorming te voorkomen.

Stappen bij het plaatsen van een dakkapel en bovenslagbalk

Het plaatsen van een dakkapel op een gordingendak vereist een aantal essentiële stappen. Deze worden uitgevoerd door een ervaren professional en zijn afhankelijk van het type dakkapel (prefab of traditioneel).

1. Verwijdering van de dakbedekking

Het eerste wat moet gebeuren is het verwijderen van de bestaande dakbedekking in de regio waar de dakkapel geplaatst wordt. Dit gebeurt meestal op basis van een constructietekening om ervoor te zorgen dat de opening in het dak nauwkeurig aangebracht wordt. Bij een gordingendak zijn dit meestal gordingen en eventuele spanten die moeten worden verwijderd om ruimte te maken voor de dakkapel.

2. Versterking van de dakconstructie

Omdat het verwijderen van gordingen de structuur verzwakt, is versterking van de dakconstructie noodzakelijk. Er worden ravelingen geplaatst om de opening op te vangen. Ravelingen zijn extra balken die de belasting overbrengen van de verwijderde gordingen naar de rest van de constructie. In sommige gevallen is ook een bovenslagbalk nodig om de aansluiting van de dakkapel te versterken.

3. Het gat in het dak maken

Nadat de versterking is aangebracht, wordt het gat in het dak gemaakt. Dit gebeurt op basis van de constructietekening en moet precies uitgevoerd worden om de dakkapel later goed te kunnen plaatsen. Het gat moet aansluiten op de bestaande constructie en de afwerking moet zorgvuldig aangebracht worden om waterdichtheid te waarborgen.

4. Plaatsing van de dakkapel

De dakkapel zelf kan op twee manieren worden geplaatst: als een kant-en-klare (prefab) dakkapel of als een traditionele dakkapel. Bij een prefab dakkapel wordt de dakkapel afgeleverd als een complete constructie die met een kraan op het dak wordt gebracht en vervolgens op het dakoppervlak gemonteerd wordt.

Bij een traditionele dakkapel wordt eerst de houten constructie opgebouwd. Deze constructie wordt in één dag wind- en waterdicht gemaakt, zodat het gat in het dak al snel gesloten is. Dit is vooral belangrijk in regio’s zoals Nederland, waar regen en wind snel kunnen toeslaan.

5. Afwerking van de dakkapel

Nadat de dakkapel is geplaatst, volgt de afwerking. Dit omvat het plaatsen van kozijnen, beglazing en eventuele rolluiken. De buitenzijde van de dakkapel wordt geïsoleerd en waterdicht gemaakt. De keuze van het afwerkmateriaal heeft invloed op de uiteindelijke esthetiek van de dakkapel.

Binnenin wordt de dakkapel eventueel afgewerkt naar wens, bijvoorbeeld met timmerwerk of afwerkingen die aansluiten op de rest van de woning. De vakmannen zorgen ervoor dat alles netjes achter wordt gelaten en het afval wordt weggehaald.

Let op: een traditionele dakkapel is vaak pas na één dag volledig wind- en waterdicht. Tijdens de bouwperiode wordt het werkterrein afgedekt met zeilen om schade door regen of wind te voorkomen. Dit is een belangrijk argument om een prefab dakkapel in overweging te nemen.

Bovenslagbalk vs. onderslagbalk: Wat is het verschil?

Tijdens de constructie van een dakkapel worden vaak zowel een bovenslagbalk als een onderslagbalk gebruikt. Deze balken vullen de opening van de dakkapel aan en zorgen voor een stevige basis voor de dakkapelconstructie.

• Onderslagbalk: deze balk wordt onder de opening van de dakkapel geplaatst. Hij zorgt ervoor dat de belasting van de dakkapel wordt opgevangen door de resterende constructie.
• Bovenslagbalk: deze balk wordt boven de opening van de dakkapel geplaatst. Hij zorgt ervoor dat de aansluiting van de dakkapel op het bestaande dak stevig en waterdicht is.

In sommige gevallen kunnen bestaande gordingen worden gebruikt als onderslagbalk of bovenslagbalk van de dakkapel. Dit is afhankelijk van de situatie en de structuur van het dak.

Prefab dakkapel vs. traditionele dakkapel: Wat zijn de voor- en nadelen?

Het kiezen voor een prefab dakkapel of een traditionele dakkapel heeft invloed op de constructieve uitvoering, de duur van de werktijd en de waterdichtheid van de dakkapel.

1. Prefab dakkapel

Een prefab dakkapel is een kant-en-klare constructie die op het dak wordt gemonteerd. De voordelen zijn:

• Snel te plaatsen (meestal in één dag);
• Al voorzien van isolatie en afwerking;
• Minder gevoelig voor weersinvloeden tijdens de bouwperiode.

De nadelen zijn:

• Minder flexibiliteit in de vormgeving;
• Vaak duurder dan een traditionele dakkapel.

2. Traditionele dakkapel

Een traditionele dakkapel wordt op locatie gebouwd. De voordelen zijn:

• Meer flexibiliteit in de vormgeving en afwerking;
• Goedkoop in vergelijking met een prefab dakkapel.

De nadelen zijn:

• De constructie is vaak pas na één dag wind- en waterdicht;
• De werkplek moet tijdens de bouwperiode afgedekt worden met zeilen om schade door weersinvloeden te voorkomen.

De rol van de bovenslagbalk bij isolatie en waterdichtheid

De bovenslagbalk speelt een belangrijke rol bij het verzorgen van isolatie en waterdichtheid van de dakkapel. De aansluiting van de dakkapel op het bestaande dak moet zorgvuldig worden uitgevoerd om thermische bruggen te voorkomen en het wooncomfort te waarborgen.

• Isolatie: De dakkapel moet geïsoleerd worden om warmteverlies te voorkomen. De bovenslagbalk helpt bij het verhinderen van thermische bruggen.
• Waterdichtheid: De aansluiting van de dakkapel op het bestaande dak moet waterdicht zijn om lekkages en schimmelvorming te voorkomen. De bovenslagbalk helpt bij het verzekeren van een stevige aansluiting.

Samenvatting

Het plaatsen van een dakkapel op een gordingendak is een ingrijpende bouwkundige maatregel die zorgvuldige planning en uitvoering vereist. Een van de belangrijkste aandachtspunten bij de constructieve uitvoering van een dakkapel is het gebruik van een bovenslagbalk. Deze balk is essentieel om de belasting van de dakkapel correct over te brengen en de stabiliteit van de bestaande dakconstructie te waarborgen.

De noodzaak van een bovenslagbalk hangt af van de constructie van het bestaande dak en de afmetingen van de dakkapelopening. In de meeste gevallen is het verwijderen van gordingen nodig om een gat in het dak te maken voor de dakkapel. Hierdoor verzwakt de constructie, en is versterking van de dakconstructie nodig. De bovenslagbalk helpt bij het versterken van de aansluiting van de dakkapel op het bestaande dak en bij het verzekeren van isolatie en waterdichtheid.

Het correcte plaatsen van een bovenslagbalk is essentieel om de stabiliteit en veiligheid van het dak te waarborgen. Dit vereist nauwkeurige uitvoering en het gebruik van de juiste materialen en technieken.

Bronnen

1. Dakkapel op een gordingendak plaatsen: stappen, tips en constructieve overwegingen
2. Constructie dakkapel bouwen