Dakkapel op de zijkant van het huis: Wanneer is een vergunning niet nodig?

Published by Redactie on september 17, 2025 | Category dakkapel

Een dakkapel is een veelgebruikte uitbreiding van een woning, vaak aangebracht om extra licht of luchtruimte te creëren in een verticaal gebouwd deel, zoals een slaapkamer of woonkamer. Voor sommige locaties, zoals de zijkant van een woning, zijn er mogelijkheden om een dakkapel vergunningvrij te plaatsen, mits bepaalde voorwaarden worden nageleefd. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de regels, eisen en praktische overwegingen rond het plaatsen van een dakkapel aan de zijkant van het huis, met een nadruk op de mogelijkheid om dit zonder een omgevingsvergunning te doen. Alle informatie is gebaseerd op de meest recente richtlijnen en voorwaarden zoals beschreven in betrouwbare bronnen.

Inleiding

In de huidige regelgeving is het mogelijk om in bepaalde gevallen een dakkapel vergunningvrij te plaatsen. Dit geldt vooral voor dakkapellen aan de achter- of zijkant van een woning, mits de woning niet grenst aan openbaar toegankelijk gebied. Deze regelingen zijn bedoeld om kleine verbeteringen en aanpassingen aan woningen te faciliteren zonder dat dit leidt tot een complexe vergunningproces. Voor de zijkant van het huis zijn er echter specifieke voorwaarden die moeten worden gevolgd om de dakkapel zonder vergunning te kunnen aanleggen.

In de volgende paragrafen worden deze voorwaarden en regels besproken, evenals de invloed van de locatie van het huis, de afmetingen van de dakkapel, en eventuele beperkingen vanwege monumentale status of welstandsgebieden.

1. Locatie van de dakkapel en de rol van het openbaar toegankelijk gebied

Een van de belangrijkste factoren die bepalen of een dakkapel aan de zijkant van het huis vergunningvrij is, is de locatie van de zijkant ten opzichte van openbaar toegankelijk gebied. Als de zijkant van het huis grenst aan een openbare weg, stoep, plein of park, is het in de meeste gevallen wél nodig om een omgevingsvergunning aan te vragen. Dit geldt ook voor woningen die in een welstandsgebied staan, waar extra regels en eisen gelden voor bouw- en aanpassingsprojecten.

Als de zijkant van het huis niet grenst aan openbaar toegankelijk gebied, dan is het vergunningvrij om een dakkapel te plaatsen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij woningen die tussen twee andere woningen staan of in een afgesloten achterste gevel liggen.

Voorwaarden voor een vergunningsvrije dakkapel aan de zijkant:

Geen grens met openbaar toegankelijk gebied
Niet in een welstandsgebied
Voldoen aan afmetings- en constructieve eisen

2. Afmetingen en constructieve eisen voor een dakkapel aan de zijkant

Wanneer een dakkapel aan de zijkant van het huis vergunningvrij is, moeten er nog steeds specifieke afmetingen en constructieve eisen worden nageleefd. Deze eisen zijn vastgelegd om ervoor te zorgen dat de dakkapel niet te dominant is, en dat de esthetiek van de omgeving wordt behouden.

2.1. Maximaal hoogteverschil

De maximale hoogte van een vergunningsvrije dakkapel is beperkt. De dakkapel mag niet hoger zijn dan 1,75 meter gemeten vanaf de voet van het dak. Dit betekent dat de onderkant van de dakkapel zich tussen de 0,5 en 1 meter boven de dakvoet moet bevinden. De bovenkant van de dakkapel moet minstens 0,5 meter onder de daknok liggen.

2.2. Minimale afstand tot de dakranden

Daarnaast moeten er ook minimale afstanden worden nageleefd tot de dakranden en eventueel de erfgrens. De dakkapel moet zich minstens 0,5 meter van de onder- en bovenkant van het bestaande dak bevinden. Dit geldt ook voor de zijkanten van de dakkapel: deze moeten zich minstens 0,5 meter van de erfgrens of de dakzijkant bevinden.

2.3. Vorm en typologie van de dakkapel

Een vergunningsvrije dakkapel aan de zijkant mag alleen een plat dak hebben. Dus, een dakkapel met een schuin of gedeeltelijk schuin dak is niet vergunningvrij. Dit is een belangrijk verschil met bijvoorbeeld een Velux-dakkapel, die wel vaak binnen de vergunningsvrije regels valt, mits de afmetingen en locatie aan de voorwaarden voldoen.

Ook het materiaal van de dakkapel is vrijer kiezen. Zowel houten als kunststof dakkapellen zijn toegestaan, tenzij er bijzondere eisen gelden, zoals in oude stadscentra of bij monumentale panden.

3. Situatie bij monumentale panden of welstandsgebieden

Bij zowel monumentale panden als woningen in een welstandsgebied gelden extra regels. Deze regels kunnen ervoor zorgen dat zelfs een dakkapel aan de zijkant niet vergunningvrij is, of dat extra vergunningen of meldingen vereist zijn.

3.1. Monumentale panden

Een dakkapel op een monumentale woning is in de meeste gevallen niet vergunningvrij. Dit heeft te maken met de bescherming van het historische karakter van het gebouw. In dergelijke gevallen is het vaak nodig om een omgevingsvergunning aan te vragen, en is het mogelijk dat het dak of de zijkant van het huis niet gemodificeerd mag worden.

3.2. Welstandsgebieden

Als een woning zich in een welstandsgebied bevindt, dan gelden er extra eisen. In dergelijke gebieden is het vaak zo dat aanpassingen aan het uiterlijk van het huis beperkt zijn, en is er een hogere drempel voor het plaatsen van een dakkapel zonder vergunning. Voor dakkapellen aan de zijkant is het in de meeste welstandsgebieden niet mogelijk om deze vergunningvrij te plaatsen.

4. Invloed van de gemeente en het Omgevingsloket

De regels voor het vergunningvrij plaatsen van een dakkapel kunnen per gemeente verschillen. Sommige gemeenten hebben bijvoorbeeld specifieke eisen voor welstandsvrije gebieden, of hanteren een andere interpretatie van de afmetingsregels. Daarom is het belangrijk om bij de eigen gemeente te informeren over de exacte voorwaarden.

4.1. Het Omgevingsloket

Sinds januari 2024 is de nieuwe Omgevingswet van kracht. Hiermee is het mogelijk om voor bepaalde aanpassingen, zoals het plaatsen van een dakkapel aan de zijkant, alleen nog een melding aan te vragen in plaats van een volledige vergunning. Dit maakt het proces sneller en transparanter.

Voor het plaatsen van een dakkapel aan de zijkant is het vergunningvrij mits de locatie en afmetingen aan de eisen voldoen. In dat geval is het voldoende om een melding in te dienen via het Omgevingsloket van de gemeente.

5. Praktische aandachtspunten bij het plaatsen van een dakkapel aan de zijkant

Hoewel het technisch mogelijk is om een dakkapel aan de zijkant van het huis vergunningvrij te plaatsen, zijn er nog steeds een aantal praktische overwegingen die in het voor- en nadenken moeten worden meegenomen.

5.1. Communicatie met de buren

Hoewel het niet verplicht is om de buren op de hoogte te stellen van het dakkapelproject, kan het verstandig zijn om vooraf met de buren te praten. Dit voorkomt eventuele bezwaren of vertragingen in het proces. Het is ook een manier om eventuele zorgen van de buren te bespreken, zoals privacy, licht of geluid.

5.2. Keuze van het juiste model

Zoals eerder genoemd, is het nodig om een dakkapel met plat dak te kiezen. Voor sommige huizen is dit niet het meest functionele model, maar het is noodzakelijk om binnen de vergunningsvrije regels te blijven. Het is daarom verstandig om te overleggen met een aannemer of bouwprofessional over welk model het beste past bij de situatie.

5.3. Asbesthoudend dakbeschot

In huizen die zijn gebouwd voor 1994, kan asbesthoudend dakbeschot gebruikt zijn. Als dit het geval is, is het verplicht om eerst een sloopmelding aan te vragen voordat er een dakkapel kan worden geplaatst. Dit is een belangrijke aandachtspunt, ook als de dakkapel vergunningvrij is. Het verwijderen van asbest is een gespecialiseerde taak, en dient daarom door een erkende professional te gebeuren.

5.4. Isolatie en energiebesparing

Tijdens het plaatsen van een dakkapel kan het ook verstandig zijn om extra isolatie toe te voegen, vooral als het dak niet goed geïsoleerd is. Dit helpt om energieverbruik te verminderen en de comfortabele leefomgeving te verbeteren. Ook hierbij zijn er regels en eisen die kunnen gelden, en is het verstandig om dit in overleg te brengen met een professional.

6. Uitzonderingen en specifieke situaties

Er zijn een aantal uitzonderingen en situaties waarin het vergunningvrij plaatsen van een dakkapel aan de zijkant niet mogelijk is, of waar extra aandachtspunten zijn.

6.1. Appartementen en VvE

Bij appartementen is het belangrijk om te weten dat de VvE (Vereniging van Eigenaren) meestal toestemming moet geven voordat een dakkapel kan worden geplaatst. Dit geldt ook als de dakkapel vergunningvrij is. De VvE kan bijvoorbeeld eisen dat de dakkapel niet te dominant is, of dat de esthetiek van de rest van de woning behouden moet blijven. Dit betekent dat zelfs als de dakkapel aan de regels voldoet, het nog steeds nodig is om akkoord te krijgen van de VvE.

6.2. Zonnepanelen

Als er reeds zonnepanelen op het dak staan, dan kan het belangrijk zijn om te controleren of het plaatsen van een dakkapel de functie of esthetiek van de zonnepanelen niet beïnvloedt. In sommige gevallen kan dit leiden tot extra eisen of het noodzakelijk maken van een vergunning, ook al is de dakkapel zelf vergunningvrij.

7. Conclusie

Het plaatsen van een dakkapel aan de zijkant van een woning is in bepaalde gevallen vergunningvrij, mits de woning niet grenst aan openbaar toegankelijk gebied en de afmetingen aan de gestelde eisen voldoen. De belangrijkste voorwaarden zijn:

De zijkant van het huis mag niet grenzen aan een openbare weg of groen.
De dakkapel moet een plat dak hebben.
De dakkapel mag niet hoger dan 1,75 meter zijn gemeten vanaf de voet.
De onderkant moet zich tussen de 0,5 en 1 meter boven de dakvoet bevinden.
De bovenkant moet zich minstens 0,5 meter onder de daknok bevinden.
De zijkanten van de dakkapel moeten zich minstens 0,5 meter van de erfgrens of dakzijkant bevinden.

Daarnaast gelden er extra regels voor woningen in welstandsgebieden, monumentale panden of appartementen. In dergelijke gevallen is het meestal wél nodig om een vergunning aan te vragen of toestemming van de VvE.

Hoewel het niet verplicht is om de buren op de hoogte te stellen, is het verstandig om vooraf te communiceren over de plannen. Dit voorkomt eventuele bezwaren en helpt bij het snelle verwerken van het project. Ook het Omgevingsloket speelt een belangrijke rol in het proces, vooral sinds de invoering van de nieuwe Omgevingswet in januari 2024.

In het kader van vergunningvrij bouwen is het belangrijk om de regels van de eigen gemeente te raadplegen, aangezien deze per locatie kunnen variëren. Door te informeren en eventuele uitzonderingen te overwegen, kan het plaatsen van een dakkapel aan de zijkant van het huis een slimme keuze worden die niet alleen functioneel is, maar ook binnen de juridische regels valt.