Zijkanten van een dakkapel vervangen of maken: Materiaalkeuze, montage en tips

Published by Redactie on september 17, 2025 | Category dakkapel

Een dakkapel is een waardevolle uitbreiding van een woning, zowel qua functie als qua uiterlijk. Het biedt extra leefruimte, licht en vaak een strakke afwerking aan het dak. Toch is een dakkapel ook een bouwkundig complex element dat onderhevig is aan weersinvloeden. De zijkanten van een dakkapel – ook wel zijwangen genoemd – spelen een cruciale rol in de duurzaamheid, sfeer en isolatie van de ruimte. In dit artikel bespreken we de materialen die geschikt zijn voor het vervangen of aanmaken van de zijkanten van een dakkapel, de montagemethoden, technische aspecten, en tips voor het uitvoeren van dit werk. We geven een overzicht van de mogelijkheden en laten zien wat de beste aanpak is, afhankelijk van het type dakkapel en de voorkeuren van de eigenaar.

Wat zijn de zijkanten van een dakkapel?

De zijkanten van een dakkapel, ook wel zijwangen genoemd, zijn de verticale wanden die het binnen- en buitenoppervlak van de dakkapel afsluiten. Deze zijkanten zijn van essentieel belang, omdat ze:

De dakkapel afsluiten tegen wind en regen.
De privacy en sfeer van de ruimte bepalen.
Invloed hebben op de duurzaamheid en onderhoud.
Beiden de esthetiek van de gevel en het dak.

Zijwangen kunnen gemaakt worden van verschillende materialen, zoals hout, kunststof, zink of glas. De keuze van materiaal heeft grote invloed op het uiterlijk, het comfort en de levensduur van de dakkapel.

Materiaalopties voor de zijkanten van een dakkapel

De keuze van het materiaal voor de zijkanten van een dakkapel hangt af van meerdere factoren, waaronder esthetiek, duurzaamheid, onderhoud en kostprijs. Hieronder geven we een overzicht van de meest voorkomende materialen en hun eigenschappen.

1. Hout

Hout is een traditioneel materiaal dat vaak wordt gebruikt voor dakkapellen, vooral in combinatie met houten constructies. Het is een warm en natuurlijke keuze die goed past bij vrijwel elk huis.

Voordelen van hout:
- Warme en esthetische uitstraling.
- Goede isolatie-eigenschappen.
- Goed aanpasbaar aan diverse stijlen en kleuren.
Nadelen van hout:
- Gevoelig voor weersinvloeden.
- Vrij veel onderhoud nodig (schilderen of behanzen).
- Kortere levensduur dan kunststoffen of metalen.

In de praktijk wordt vaak watervast verlijmd multiplex gebruikt voor de beplating van houten zijwangen. Dit is een gestapelde houtconstructie die relatief sterk en duurzaam is.

2. Kunststof (HPL)

Kunststof, met name High Pressure Laminate (HPL), is tegenwoordig een veelgebruikte alternatieve keuze voor hout. Het is vooral geschikt voor dakkapellen die langdurig weersbestendig en onderhoudsvrij moeten blijven.

Voordelen van HPL:
- Zeer weersbestendig en onderhoudsvrij.
- Lange levensduur (meerdere tientallen jaren).
- Goed te bewerken en monteren.
- Beschikbaar in diverse kleuren en afwerkingen.
- Eenvoudig te reinigen.
Nadelen van HPL:
- Lijm- of schroefverbindingen vereisen aandacht voor uitzet en vuilvrijheid.
- Kan vuil of regenwater in de schroeven houden (bij schroefverbindingen).
- Minder flexibel dan hout in termen van vormgeving.

HPL is een populair alternatief voor hout, vooral in combinatie met moderne EPDM-dakbedekkingen. Het is geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten en biedt een duurzame oplossing met weinig onderhoud.

3. Zink

Zink is een metaalmateriaal dat vaak wordt gebruikt voor het afwerken van dakkapellen en gevels. Het heeft een karakteristieke schijnsfeer en is bekend om zijn lage onderhoudseisen.

Voordelen van zink:
- Zeer weersbestendig en duurzaam.
- Eenvoudig te reinigen.
- Aanpasbaar aan diverse stijlen en kleuren.
- Goed te combineren met andere materialen.
Nadelen van zink:
- Duurder in aankoop en montage.
- Soms minder beschikbaar in kleine afmetingen.
- Kan soms licht verkrullen of vervormen bij extreme weersomstandigheden.

Zink is vooral geschikt voor dakkapellen met een modern of rustiek uiterlijk. Het is een duurzame keuze die weinig onderhoud vereist.

4. Glas

Glas is een interessante keuze voor de zijkanten van een dakkapel, vooral als het doel is om licht in te laten en een open gevoel te creëren. Het kan worden gebruikt in combinatie met kunststof of houten frameconstructies.

Voordelen van glas:
- Maximaal lichtinval.
- Open en ruim gevoel.
- Goed te combineren met andere materialen.
- Eenvoudig te reinigen.
Nadelen van glas:
- Gevoelig voor breuken.
- Slechte isolatie-eigenschappen (zonder extra isolatie).
- Kan minder privacy bieden.
- Vaak duurder in aankoop.

Glas is vooral geschikt voor dakkapellen die in een verlichte ruimte liggen of waar lichtinval een belangrijke factor is.

Montage van HPL zijpanelen: Schroef- of lijmverbinding?

Bij het vervangen of maken van de zijkanten van een dakkapel met HPL zijn er twee mogelijke montagemethoden: schroefverbinding of lijmverbinding. De keuze hangt af van de gewenste esthetiek, het type dakkapel en de omstandigheden op de bouwplaats.

1. Schroefverbinding

Schroefverbindingen zijn de meest stevige manier om HPL platen vast te zetten. Deze methode is vooral geschikt voor grotere platen en zorgt voor extra stabiliteit.

Voordelen van schroefverbindingen:
- Extra stevige en duurzame bevestiging.
- Eenvoudig te vervangen of te herstellen.
- Goed voor zware platen of complexe constructies.
Nadelen van schroefverbindingen:
- Schroeven zijn zichtbaar.
- Vuil of regenwater kan zich achter de schroeven ophopen.
- Vereist aandacht voor het plaatsen van de schroeven en het ruimte geven voor uitzet.

Bij schroefverbindingen is het aan te raden om HPL schroeven te gebruiken die in dezelfde kleur beschikbaar zijn als de plaat. Dit zorgt voor een harmonieuze afwerking. De schroeven moeten op een regelmatige afstand geplaatst worden, ongeveer om de 40 cm. Ook is het belangrijk dat de schroefgaten minstens 20 cm van de rand van de plaat worden geboord, zodat er voldoende ruimte is voor uitzet.

2. Lijmverbinding

Lijmverbindingen zijn een elegantere optie, omdat ze geen zichtbare schroeven opleveren. Deze methode is geschikt voor platen die glad en strak afgezet moeten worden.

Voordelen van lijmverbindingen:
- Geen zichtbare schroeven.
- Vuil of regenwater kan zich niet achter de bevestiging ophopen.
- Strakke afwerking.
Nadelen van lijmverbindingen:
- Minder stevig dan schroefverbindingen.
- Moeilijker te herstellen of te vervangen.
- Vereist zorgvuldige voorbereiding van de ondergrond.

Bij lijmverbindingen is het van groot belang dat de ondergrond en de HPL plaat goed schoon zijn. Daarna wordt een montagekit gelijkmatig aangebracht in een ononderbroken lijn. Het gebruik van de juiste montagekit is belangrijk voor de duurzaamheid van de verbinding.

Technische aspecten bij het maken van een dakkapel

Wanneer je een dakkapel zelf maakt of vervangt, zijn er diverse technische aspecten waar rekening mee moet worden gehouden. Deze variëren per type dak (gordingendak, sporenkap) en per mate van uitbreiding. Hieronder geven we een overzicht van enkele belangrijke technische details.

1. Constructie en montage

De montage van een dakkapel begint met het aanmaken van een stelframe, dat recht wordt neergezet op de werkvloer. De zijkanten (wangen) worden vervolgens aan dit frame geschroefd. Daarna wordt een balk over de gehele breedte aangebracht, waar de dakplaten op worden bevestigd. Vervolgens wordt een achterbak gemaakt, die op het bestaande dakbeschot rust. Deze achterbak wordt zowel binnen- als buitenzijde geïsoleerd.

De EPDM-dakbedekking wordt aangebracht, en de ontwatering (spuwers) wordt opgehangen. Tenslotte wordt de Daktrim (aluminium of zinken kraal) aangebracht, die het uiterlijk afsluit.

2. Reglementen en afstanden

Bij het plaatsen van een dakkapel zijn er regelgeving en afstandseisen van kracht. Deze variëren per gemeente, maar er zijn algemene richtlijnen die gelden in veel gevallen.

De afstand tot de goot of dakvoet moet minimaal 0,50 m en maximaal 1,00 m zijn.
De afstand tot de zijkant van het achterdakvlak moet minimaal 0,50 m zijn, gemeten aan de bovenzijde van de dakkapel.
Bij kilkepers of hoekgevels moet de afstand tot de zijkant van het zijdakvlak minimaal 1,00 m zijn.
Maximaal twee dakkapellen zijn toegestaan op het achterdakvlak van de woning.
Maximaal één dakkapel is toegestaan op het zijdakvlak van de woning.

De maatvoering en vorm van de dakkapel zijn ook gereglementeerd:

De hoogte mag maximaal 50% zijn van de in het verticale vlak geprojecteerde hoogte van het dakvlak, met een maximum van 1,50 m.
De breedte mag maximaal 50% zijn van de breedte van het dakvlak, met een maximum van 3,00 m.
De afwerking moet plat zijn, met een maximaal overstek van 0,10 m.
De hoogte van de boeiboord mag maximaal 0,25 m zijn.

3. Constructie in gordingendak

Bij een gordingendak is het aanbrengen van een dakkapel een complexe klus, omdat de constructie wordt verzwakt zodra er een gat in het dak wordt gemaakt. Voor de opening in de balkenlaag is een raveling nodig om de constructie te versterken. Soms kunnen bestaande gordingen worden gebruikt als onderslag- of bovenslagbalken van de dakkapel, maar in andere gevallen zijn extra horizontale balken nodig.

4. Constructie in sporenkap

In een sporenkap is extra versterking van de dakconstructie vaak nodig. Denk aan het plaatsen van onderslagen (balken die van muur tot muur lopen) en aan het zorgen voor een sterke overbrenging van krachten van het knieschot naar de vloer. In sommige gevallen kan een kleine dakkapel tussen bestaande sporen worden geplaatst, afhankelijk van de dikte van de houten sporen.

Tips voor het maken of vervangen van de zijkanten van een dakkapel

Bij het vervangen of aanmaken van de zijkanten van een dakkapel zijn er diverse tips en aanbevelingen die kunnen helpen om de werkzaamheden efficiënt en goed uit te voeren.

1. Kies het juiste materiaal

De keuze van het materiaal is cruciaal voor de duurzaamheid en het uiterlijk van de dakkapel. Overweeg of je hout, kunststof (zoals HPL), zink of glas wilt gebruiken. Weeg de voordelen en nadelen af op basis van de specifieke omstandigheden van de woning en de voorkeuren van de eigenaar.

2. Kies voor een goede montage

De montage van de zijkanten bepaalt de duurzaamheid van de dakkapel. Kies voor schroefverbindingen als je extra stabiliteit nodig hebt, en voor lijmverbindingen als je een strakke afwerking wilt. Zorg dat je de montagekit correct gebruikt en dat de ondergrond en platen goed schoon zijn.

3. Let op de afstanden en reglementen

Bij het plaatsen van een dakkapel zijn er regelgeving en afstandseisen van kracht. Zorg ervoor dat je aan deze regels voldoet, zodat je geen problemen krijgt met de gemeente of buren. Overweeg om een advies in te winnen bij een bouwprofessional of architect.

4. Denk aan de afwerking

De afwerking van de dakkapel is vaak een belangrijk onderdeel van de constructie. Denk aan zonwering, gordijnen, vloerbedekking en plinten. Deze zaken kunnen de sfeer en het comfort van de ruimte sterk beïnvloeden. Zorg ervoor dat de afwerking goed aansluit bij de rest van de woning.

5. Overweeg uitbesteding

Het aanmaken of vervangen van een dakkapel is een complexe klus die technische kennis en vaardigheden vereist. Als je geen ervaring hebt met dergelijke werkzaamheden, is het verstandig om dit uit te besteden aan een professional. Zo vermijd je fouten en risico's, en krijg je een betere uitkomst.

Conclusie

De zijkanten van een dakkapel spelen een cruciale rol in de duurzaamheid, sfeer en functie van deze ruimte. De keuze van het materiaal is bepalend voor de esthetiek en het onderhoud. HPL, hout, zink en glas zijn allemaal geschikte opties, met elk hun eigen voordelen en nadelen. Bij de montage zijn schroef- of lijmverbindingen beschikbaar, afhankelijk van de gewenste esthetiek en stabiliteit. Technische aspecten zoals constructie, reglementen en afstanden zijn belangrijk om rekening mee te houden. Ten slotte is het verstandig om professionele hulp in te huren bij complexe werkzaamheden, zodat je een duurzame en functionele dakkapel krijgt die jarenlang meegaat.