Dakkapellen op het achterdakvlak: voorwaarden, afmetingen en vergunningen

Published by Redactie on september 17, 2025 | Category dakkapel

Voor vele eigenaren van woningen is de installatie van een dakkapel een interessante optie om extra leefruimte, licht en functionaliteit te creëren. Echter, voordat een dakkapel kan worden geplaatst, is het essentieel om te weten of dit zonder bouwvergunning mogelijk is. In dit artikel behandelen we de voorwaarden, afmetingen en juridische aspecten van het plaatsen van een vergunningsvrije dakkapel, met een nadruk op de situatie rond de voorgevel en de afstand tot het dakhout van 50 cm. De informatie is gebaseerd op relevante bronnen en richtlijnen die voor Nederland van toepassing zijn.

Inleiding

De installatie van een dakkapel kan een waardevolle aanvulling zijn op de leefruimte van een woning. Echter, of een dakkapel vergunningsvrij is, hangt af van verschillende factoren zoals de locatie, afmetingen, hoogte en de constructie. Voor zowel eigenaren als ambachtslieden is het belangrijk om deze voorwaarden goed te begrijpen om eventuele strafbare feiten of onnodige kosten te voorkomen. In dit artikel bespreken we de juridische en technische voorwaarden voor het plaatsen van een dakkapel op het achterdakvlak, met een speciale aandacht voor het afstand van 50 cm tot de zijkant van het dakhout en het gebruik van een dakkapel aan of dichtbij de voorgevel.

Voorwaarden voor een vergunningsvrije dakkapel

Volgens de beschikbare informatie zijn er een aantal strikte eisen waaraan een dakkapel moet voldoen om vergunningsvrij te zijn. Deze eisen zijn wettelijk vastgelegd en gelden voor de meeste gemeenten in Nederland. De belangrijkste voorwaarden zijn:

Plaatsing op het achterdakvlak
- Een vergunningsvrije dakkapel mag uitsluitend op het achterdakvlak van de woning worden geplaatst. Dit wil zeggen dat het dakhout waarop de dakkapel wordt geplaatst, niet grenst aan een openbare weg of een openbaar toegankelijk gebied.
- De zijkant van het dakhout wijst dus niet naar een openbaar gebied, zoals een weg of een bos. Dit is belangrijk, omdat dakkapellen die zichtbaar zijn vanaf openbare ruimte meestal een vergunning vereisen.
Afstand tot de zijkanten van het dakhout
- De dakkapel moet minstens 50 centimeter vanaf de zijkant van het dakhout worden geplaatst. Dit geldt zowel aan de ene als de andere zijde van het dakhout.
- Als het gehele dakhout wordt benut voor de dakkapel, moet de afstand rondom minstens 50 cm of twee pannen zijn. Deze afstand moet aan beide kanten van het dakhout worden gerespecteerd.
Hoogte en hoogteafstand
- De maximale hoogte van de dakkapel is 1,75 meter, gemeten vanaf de voet van het dakhout (dakgoot).
- De onderkant van de dakkapel moet zich bevinden tussen 50 cm en 100 cm boven de voet van het dakhout.
- De bovenkant van de dakkapel mag niet dichterbij dan 50 cm van de daknok komen. Dit betekent dat de dakkapel niet boven de oorspronkelijke noklijn uit mag steken.
Afstand tot de voorgevel
- Bij een dakkapel die dichtbij of aan de voorgevel wordt geplaatst, is het belangrijk om te controleren of er welstandseisen of beperkingen van het bestemmingsplan gelden. In de meeste gevallen is het niet toegestaan om een vergunningsvrije dakkapel aan de voorgevel te plaatsen, tenzij het gaat om een vervanging van een oude dakkapel in dezelfde maat.
- Als de voorgevel grenst aan een openbare weg of zichtbaar is vanaf een openbaar gebied, is er meestal een vergunning nodig.
Constructie en isolatie
- De dakkapel moet voldoen aan islatie- en veiligheidseisen, en moet worden geconstrueerd met goedgekeurde materialen en constructiemethoden.
- De dakkapel mag niet geplaatst worden op een tijdelijke woning of een woongebouw zoals een woonkeet of woonwagen.
Geen monumentenstatus of erfdienstbaarheden
- De woning mag geen monumentenstatus hebben.
- Er mogen geen actieve welstandsregels zijn die de plaatsing van een dakkapel verbannen.
- Ook moeten er geen erfdienstbaarheden zijn die beperkingen opleggen.

Afmetingen van een vergunningsvrije dakkapel

De afmetingen van een vergunningsvrije dakkapel zijn wettelijk vastgelegd. Deze afmetingen zijn belangrijk om te weten bij het bepalen van de geschiktheid van een dakkapel. De volgende regels zijn van toepassing:

Afmeting	Maximum toegestaan	Opmerkingen
Hoogte	1,75 meter	Gemeten vanaf de voet van het dakhout
Breedte	Dakvlakbreedte min 1 meter	50 cm afstand aan beide zijden
Diepte	Geen wettelijke limiet	Wel beperkt door de draagkracht van het dak

Breedte

De breedte van de dakkapel mag niet groter zijn dan de halve breedte van het dakhout. Dit betekent dat er minstens 50 cm ruimte moet zijn aan beide zijden van de dakkapel. Bijvoorbeeld, bij een dakhout van 6 meter in breedte, mag de dakkapel maximaal 5 meter breed zijn.

Diepte

Er is geen wettelijke maximumdiepte voor een dakkapel. Echter, in de praktijk wordt de diepte beperkt door de draagkracht van het dak. Het is daarom belangrijk om te controleren of de huidige dakconstructie in staat is om de extra belasting aan te kunnen.

Hoogte

De hoogte van de dakkapel mag niet hoger zijn dan 1,75 meter, gemeten vanaf de voet van het dakhout. De onderkant van de dakkapel moet zich bevinden tussen 50 cm en 100 cm boven de voet van het dakhout. De bovenkant mag minstens 50 cm onder de daknok liggen.

Specifieke situaties rond de voorgevel

Bij dakkapellen die dichtbij of aan de voorgevel worden geplaatst, zijn er een aantal belangrijke overwegingen:

Zichtbaarheid vanaf openbaar gebied
- Als een dakkapel zichtbaar is vanaf een openbaar gebied zoals een weg of een straat, is het meestal niet toegestaan om deze vergunningsvrij te plaatsen. Dit geldt ook als het dakhout waarop de dakkapel wordt geplaatst grenst aan een openbare weg.
Vervanging van een oude dakkapel
- Een uitzondering geldt bij de vervanging van een oude dakkapel in dezelfde maat. In dit geval kan het in sommige gevallen vergunningsvrij zijn, mits de nieuwe dakkapel voldoet aan alle technische voorwaarden.
Bestemmingsplan en welstandseisen
- Het is belangrijk om te controleren of er beperkingen zijn op grond van het bestemmingsplan van de woning. Sommige gemeenten hanteren lokale welstandseisen die beperkingen opleggen aan het plaatsen van dakkapellen, ook op het achterdakvlak.
Oriëntatie van de woning
- Het begrip "achterdakvlak" kan variëren per gemeente. Het is daarom aan te raden om dit te bepalen bij de gemeente of bij een ambachtsman die ervaring heeft met de lokale regelgeving.

Praktische checklist voor geschiktheid van een woning

Om te bepalen of uw woning geschikt is voor een vergunningsvrije dakkapel, kunt u gebruik maken van de volgende checklist:

Controleer het bestemmingsplan
- Ga na of het bestemmingsplan van uw woning dakkapellen toestaat.
- Dit kunt u opzoeken via de website van uw gemeente of via de lokale regelgeving op overheid.nl.
Controleer of uw woning een monumentenstatus heeft
- Als uw woning een monumentenstatus heeft, is het meestal niet toegestaan om een dakkapel te plaatsen zonder vergunning.
Meet het beschikbare dakhout op
- Bepaal de breedte en diepte van het dakhout waarop de dakkapel geplaatst moet worden.
- Controleer of de afstanden van 50 cm aan beide zijden en 50 cm tot 100 cm vanaf de voet van het dakhout worden gerespecteerd.
Controleer de draagkracht van het dak
- Zorg dat het bestaande dak in staat is om de extra belasting aan te kunnen.
- Dit is belangrijk om structuurproblemen te voorkomen.
Informeer bij de gemeente over lokale welstandseisen
- Sommige gemeenten hanteren lokale welstandseisen die beperkingen opleggen aan het plaatsen van dakkapellen.
- Informeer hierover bij de gemeente of via het omgevingsloket.nl.
Controleer of er erfdienstbaarheden gelden
- Soms gelden erfdienstbaarheden die beperkingen opleggen aan de verbouw van een woning.
- Informeer hierover bij een ambachtsman of notaris.

Risico’s bij het plaatsen van een dakkapel zonder vergunning

Het plaatsen van een dakkapel zonder vergunning kan leiden tot verschillende risico’s. Deze risico’s kunnen zowel juridisch als praktisch van aard zijn:

Juridische risico’s
- Als een dakkapel wordt geplaatst zonder de benodigde vergunning, kan dit leiden tot strafbare feiten.
- De gemeente kan eisen dat de dakkapel wordt geroept of verbeterd.
- In sommige gevallen kan een boete worden opgelegd.
Praktische risico’s
- Het geplaatste gebouw kan niet opgenomen worden in de woningwaarde of in de verkoopprijs van de woning.
- De dakkapel kan niet worden gekocht of verhuurd zonder dat er een vergunning bestaat.
- In het geval van een verkoop van de woning kan de aankoper kiezen om de dakkapel niet te overnemen of aanvullende vergunningen te eisen.
Verzekeringen en garantie
- In sommige gevallen kan het ontbreken van een vergunning leiden tot problemen met verzekeringen of garanties.
- Het is belangrijk om te controleren of de dakkapel goedgekeurd is door de verzekering.

Uitzonderingen en flexibiliteit in regelgeving

In sommige gevallen is het mogelijk om uitzonderingen te krijgen of flexibiliteit in de regelgeving te krijgen. Dit kan het geval zijn als:

De dakkapel wordt gebruikt voor energiebesparing
- Bijvoorbeeld, bij het installeren van zonnepanelen op de dakkapel.
- In dit geval kunnen de panelen vergunningplichtig zijn, maar mits ze niet zichtbaar zijn vanaf openbare ruimte, kan het in sommige gevallen vergunningsvrij zijn.
De woning staat in de beschermde binnenstad
- Ook in dit geval zijn er regelgevingen in het kader van het beschermde monumentenbeleid.
- Het is belangrijk om hierbij bij de gemeente te informeren of de plaatsing van een dakkapel is toegestaan.
De dakkapel is een vervanging
- Als de dakkapel een vervanging is van een bestaande dakkapel in dezelfde maat, is het in sommige gevallen vergunningvrij.

Conclusie

De installatie van een vergunningsvrije dakkapel kan een waardevolle verbouwing zijn voor veel woningen. Echter, het is belangrijk om de technische en juridische voorwaarden goed te begrijpen. De dakkapel moet voldoen aan eisen rond de locatie, afmetingen, hoogte en afstand tot de zijkant van het dakhout. Bovendien is het belangrijk om te controleren of de woning geschikt is voor een dakkapel, met name bij de voorgevel of bij woningen in een beschermde binnenstad.

Door de voorwaarden en uitzonderingen goed te begrijpen, en eventueel hulp in te schakelen van een ambachtsman of gemeente, is het mogelijk om de installatie van een dakkapel zorgvuldig en legaal te plannen. Zo kunt u de extra leefruimte, licht en functionaliteit van een dakkapel optimaal benutten, zonder onnodige risico’s of kosten.