Dubbelwandige pijp en dakkapel: veilige en efficiënte afvoer van rookgassen

Published by Redactie on september 17, 2025 | Category dakkapel

Inleiding

Bij de installatie van een kachel of gashaard is het aanleggen van een goed functionerend en veilig rookkanaal van groot belang. In Nederland is een dubbelwandige pijp een veelvoorkomende keuze, vooral wanneer het rookkanaal door het dak loopt en via een dakkapel of dakkapje afgevoerd wordt. Een dubbelwandige pijp biedt meer isolatie, minder warmteverlies en verlaagt het brandrisico in vergelijking met een enkelwandige pijp. Bovendien is het gebruik van een dubbelwandige pijp verplicht in bepaalde situaties, zoals bij intensief gebruik of wanneer het rookkanaal door brandbare materialen loopt.

In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de installatie van een dubbelwandige rookpijp in combinatie met een dakkapel. We bespreken de technische specificaties, montage-instructies, veiligheidsaspecten en de voorkeuren in verschillende situaties. De informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen binnen de bouwsector, zoals informatie van schoorsteenvegers, bouwmaterialenleveranciers en instructies van constructie- en isolatie-experts.

Wat is een dubbelwandige rookpijp?

Een dubbelwandige rookpijp bestaat uit twee lagen: een binnenpijp en een buitenpijp. Tussen deze twee lagen bevindt zich een isolatielaag, meestal gemaakt van steenwol of keramisch wol. Deze isolatielag zorgt ervoor dat de buitenkant van de buis niet te heet wordt, wat het risico op brand in de omringende bouwmaterialen vermindert. Bovendien zorgt de isolatie voor een efficiënter warmteverdeling en minder verlies van rookgaswarmte.

Volgens de informatie uit bron [2] is een dubbelwandige rookpijp vooral geschikt voor situaties waarbij het rookkanaal door brandbare materialen loopt, zoals houten vloeren of plafonds. Daarnaast is het gebruik van een dubbelwandige pijp aangeraden bij intensief gebruik, zoals bij pelletkachels of gaskachels met een gesloten systeem.

Voordelen van een dubbelwandige rookpijp

Minder warmteverlies: De isolatie zorgt ervoor dat minder warmte verloren gaat.
Veiligheid: De buitenpijp blijft koele, wat het brandgevaar vermindert.
Duurzaamheid: Dubbelwandige buizen zijn stabieler en minder snel aan vervorming of slijtage onderhevig.
Minder vervuiling: De gladde binnenzijde zorgt voor minder aanslag van roet en creosoot, wat het schoonmaken vergemakkelijkt.
Eenvoudig schoonmaken: Omdat er minder aanslag is, is het vegen van het rookkanaal efficiënter.

Deze voordelen maken de dubbelwandige pijp een populaire keuze, vooral bij complexe installaties waar een hoge mate van veiligheid en efficiëntie vereist is.

Installatie van een dubbelwandige pijp via het dak

Wanneer een dubbelwandige rookpijp via het dak loopt, moet de installatie zo gebeuren dat het dakbeschot, de stormkraag en eventueel een dakkapel of draaikap correct worden afgewerkt. Dit zorgt niet alleen voor een strakke afwerking, maar ook voor een veilige en lekkagevrije afvoer van rookgassen.

Dakdoorvoer en stormkraag

Bij de installatie van een dubbelwandige rookpijp via het dak wordt de dakdoorvoer gebruikt. Deze dakdoorvoer bestaat uit een stormkraag en een daksteun. De stormkraag wordt aangebracht rondom de buis en zorgt ervoor dat regenwater niet in het rookkanaal kan terechtkomen. Volgens bron [1] moet de stormkraag overheen worden geschoven op de bovenkant van de buis, en wordt de opening tussen de stormkraag en de buis afgekit met siliconenkit.

De daksteun zorgt voor extra steun bij het doorvoeren van de buis door het dak. Deze steun moet stevig bevestigd worden, zodat de buis niet kan bewegen of breken. Daarnaast moet er steenwol isolatiemateriaal worden gebruikt om de opening tussen de kachelpijp, de dakdoorvoer en het dakbeschot af te dichten. Het gebruik van PUR schuim wordt niet toegestaan, zoals aangegeven in bron [1].

Dakkapel of draaikap

Bij een afvoer via het dak kan er gekozen worden voor een dakkapel of een draaikap. Deze kap of kappen zijn bedoeld om de uitlaat van het rookkanaal af te sluiten en te beschermen tegen wind en regen. Een draaikap is een eenvoudige afdekking die draait om de opening, terwijl een dakkapel of trekkap meestal voorzien is van een anti-valwind-functie, wat beter is voor de trek van de schoorsteen.

Volgens bron [1] is een trekkap met anti-valwind aangeraden, omdat deze boven de nok uitkomt voor de beste trek. Dit betekent dat de uitlaat van het rookkanaal zich boven het hoogste punt van het dak moet bevinden om te voorkomen dat rookgassen terugstromen in het huis.

Flexibele vs. starre rookpijp

Een dubbelwandige rookpijp kan zowel flexibel als star zijn. In de meeste situaties wordt een flexibele dubbelwandige pijp gebruikt, omdat deze zich beter aanpast aan de vorm van het dak en de binnenkant van het huis. Een flexibele pijp bestaat uit twee kokers: een binnen- en een buitenbuis, met een isolatielag ertussen.

De voordelen van een flexibele dubbelwandige pijp zijn: - Past zich aan schuine en ronde daken aan - Eenvoudiger montage zonder hak- of breekwerk - Minder vervuiling vanwege de gladde binnenwand - Makkelijk schoon te maken door minder aanslag van roet en creosoot - Hoge trekweerstand

Deze voordelen maken de flexibele pijp een populaire keuze, vooral bij complexe daken of in situaties waar de buis in het midden van een schoorsteen moet passen.

Omkokering van het rookkanaal

De omkokering van het rookkanaal is een belangrijk aspect bij de installatie van een dubbelwandige buis, vooral wanneer het rookkanaal door brandbare materialen loopt, zoals houten plafonds of vloeren. De omkokering zorgt ervoor dat de warmte van de buis niet in de omringende materialen terechtkomt, wat een brand risico kan opleveren.

Houten plafonds en vloeren

Wanneer het rookkanaal door een houten plafond of een brandbare vloer loopt, moet het gedeelte dat door het plafond of de vloer gaat, geheel in een omkokering worden aangebracht. Deze omkokering bestaat uit onbrandbare materialen, zoals kalkzandsteen, gasbetonblokken, of gelijkwaardige producten zoals Promatect, Nobranda 200 of Supalux.

Volgens bron [1] moet de omkokering ten minste 20 cm onder het plafond beginnen. Dit betekent dat de dubbelwandige buis al vroeg in de montage omgeven moet worden met het onbrandbare materiaal. Daarnaast moet er een luchtspouw tussen de omkokering en de buis zijn, zodat de warmte niet direct op het omringende materiaal terechtkomt.

Onbrandbare vloeren en plafonds

Bij het aanleggen van een rookkanaal door een onbrandbaar plafond of vloer is de omkokering niet altijd verplicht, afhankelijk van de situatie. In dergelijke gevallen kan de vloersteun of een brand-separatie plaat gebruikt worden om de buis te bevestigen. De omkokering hoeft dan niet door het plafond te gaan, zoals verder uitgelegd in bron [1].

Het is belangrijk om te weten dat de omkokering niet mag worden onderbroken per verdieping. De omkokering moet in zijn geheel doorlopen, zodat er geen zwakke plekken zijn waar warmte kan lekken. Bron [4] benadrukt dit punt, waarbij Van der Meij Schoorsteenveger meldt dat de omkokering tijdens montage altijd continu moet zijn.

Veiligheid en efficiëntie

De keuze tussen een enkelwandige en een dubbelwandige pijp hangt af van diverse factoren, zoals het type kachel, de locatie en de veiligheids- en efficiëntie-eisen. Volgens bron [2] is een enkelwandige pijp voldoende bij een open haard of een houtkachel voor sfeerverwarming. Dit is goedkoper en eenvoudiger te installeren, maar biedt minder bescherming tegen hitte. Uitgangspunt is dat je enkelwandige pijpen alleen gebruikt mag worden in de stookruimte of in een bestaande schoorsteen.

Wanneer het rookkanaal echter intensief wordt gebruikt, zoals bij een pelletkachel, is een dubbelwandige pijp verplicht. Dit vermindert het risico op oververhitting van de buis en voorkomt brandgevaar. Daarnaast is het gebruik van een dubbelwandige pijp aangeraden wanneer de buis door muren of plafonds loopt, zoals verder uitgelegd in bron [2].

Kostprijs en installatie

De kosten van een dubbelwandige rookpijp variëren afhankelijk van de lengte, de kwaliteit van het materiaal en de complexiteit van de installatie. Volgens bron [3] kost een flexibele dubbelwandige buis gemiddeld 100 euro per meter, terwijl de installatie gemiddeld tussen de 275 en 400 euro kost. De totale kosten hangen af van factoren zoals de afstand van de kachel tot het dak, het gebruik van extra onderdelen (zoals muurbeugels, vloersteunen of verloopstukken) en eventuele aanpassingen in het dak of plafond.

De installatie van een dubbelwandige rookpijp vereist een zorgvuldige montage en de juiste afwerking met isolatiemateriaal, siliconenkit en stormkraag. Het is aan te raden om de installatie uit te voeren door een erkende schoorsteenveger of installateur, die ervaring heeft met het aanleggen van rookkanalen en vertrouwd is met de lokale bouwvoorschriften.

Concentrisch rookkanaal

Een concentrisch rookkanaal is een variant van een dubbelwandige pijp, die wordt gebruikt bij gaskachels of gashaarden met een gesloten systeem. Dit type kanaal bestaat uit twee lagen: een binnenbuis voor de afvoer van rookgassen en een buitenbuis voor de aanzuiging van verse lucht. Dit zorgt voor een efficiënter systeem, omdat de versluch niet afhankelijk is van de omgevingslucht in het huis.

Volgens bron [4] hoeft een concentrisch rookkanaal niet noodzakelijkerwijs via de nok van het dak gemonteerd te worden, zoals het geval is bij een normale dubbelwandige buis. In plaats daarvan is het voldoende om de buis 1 meter hoger aan te brengen dan de kachel zelf. Dit maakt de installatie iets eenvoudiger en geschikter voor situaties waar het aanleggen van een kanaal via het dak niet mogelijk of wenselijk is.

Concentrische rookkanalen zijn meestal RVS (roestvrij staal) gemaakt, wat betekent dat ze roetplekken voorkomen en langdurig gebruik kunnen weerstaan. Daarnaast zijn deze kanalen duurzamer en vereisen minder onderhoud dan traditionele gemetselde schoorstenen.

Afwatering en montage

Een correct aangelegd rookkanaal moet ook goed worden gemonteerd in termen van afwatering. Bij een verkeerde montage kan condens of regeninslag in het kanaal terechtkomen, wat leidt tot corrosie, vervuiling en minder efficiëntie van de kachel.

Volgens bron [4] is een afwaterende montage essentieel. Dit betekent dat het kanaal zo aangelegd moet worden dat eventueel vocht naar de kachel of haard teruggaat en daardoor verdampt. Wanneer het kanaal verkeerd gemonteerd is, kan agressief roetwater langs de pijp omlaag stromen, wat schade kan veroorzaken aan de omringende materialen en de schoorsteenkap.

Bij een correcte montage zullen de kanaalverbindingen zich onder de vloer bevinden, zodat er geen lekkage kan optreden. Daarnaast moet het rookkanaal volgens de geldende bouwvoorschriften van het Bouwbesluit worden aangelegd, zoals benadrukt door Van der Meij Schoorsteenveger in bron [4].

Samenvatting van de installatiestappen

Kies het juiste type rookpijp (dubbelwandig, flexibel of concentrisch).
Installeer de vloersteun of de brand-separatieplaat bij het plafond of de vloer.
Doorvoer de buis via het dak met een stormkraag en siliconenkit.
Bevestig de dakkapel of draaikap bovenaan het kanaal.
Controleer op afwatering en luchtdichtheid.
Controleer de omkokering bij brandbare materialen.
Laat het rookkanaal inspecteren door een erkende schoorsteenveger.

Elk van deze stappen is essentieel voor een veilige en efficiënte installatie. Het is aan te raden om dit werk uit te voeren door een professional, omdat kleine fouten in de montage ernstige gevolgen kunnen hebben, zoals brand of onvoldoende trek in het kanaal.

Conclusie

Een dubbelwandige rookpijp via een dakkapel is een betrouwbare en efficiënte oplossing voor het afvoeren van rookgassen van een kachel of gashaard. Het biedt meer veiligheid, duurzaamheid en minder warmteverlies in vergelijking met een enkelwandige pijp. Bij de installatie is het belangrijk om de veiligheidsvoorschriften en bouwregelgeving nauwkeurig te volgen, vooral bij het aanleggen van de dakdoorvoer, de stormkraag en eventueel een dakkapel of draaikap.

De keuze voor een flexibele dubbelwandige pijp is in veel gevallen het meest geschikt, omdat deze zich goed aanpast aan het profiel van het dak en minder onderhoud vereist. Daarnaast is een concentrisch kanaal een goede optie voor gaskachels, omdat het een gesloten systeem biedt met verse luchtzuiging en afvoer van rookgassen via hetzelfde kanaal.

Bij het aanleggen van een rookkanaal is het essentieel om de omkokering correct te maken, zeker wanneer het kanaal door brandbare materialen loopt. Daarnaast moet er afwatering in het ontwerp worden opgenomen om condens en regeninslag te voorkomen.

Door de installatie uit te voeren volgens de bouwvoorschriften en aan te raden door een erkende schoorsteenveger of installateur, kan men ervoor zorgen dat het rookkanaal veilig en efficiënt functioneert gedurende jaren.