Rioleringsstelsel en beheer in gemeente Nieuwkoop

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

De gemeente Nieuwkoop beschikt over een uitgebreid rioleringsstelsel dat deel uitmaakt van de gemeentelijke infrastructuur. Dit stelsel zorgt voor het afvoeren van afvalwater, hemelwater en grondwater, en is van belang voor de hygiëne, het milieu en de klimaatadaptatie. In dit artikel worden de kernaspecten van het rioleringsstelsel, het beheer en de maatregelen die de gemeente neemt om het functioneren ervan te waarborgen, behandeld.

Beheer en onderhoud van het rioleringsstelsel

Het beheer en onderhoud van het rioleringsstelsel in de gemeente Nieuwkoop gebeurt op basis van een cyclisch systeem. Dit betekent dat onderhoudsactiviteiten op een vast ritme worden uitgevoerd. De gemeente streeft ernaar om een robuust systeem aan te houden, met zo weinig mogelijk verschillende systemen, zodat de kosten voor beheer en onderhoud zo laag mogelijk worden gehouden. Momenteel wordt het beheer programma-gestuurd cyclisch uitgevoerd. De komende planperiode wil de gemeente de mogelijkheden van risicogestuurd beheer onderzoeken.

In het kader van het beheer en onderhoud van het rioleringsstelsel worden verschillende activiteiten uitgevoerd. Zo worden alle gemalen, randvoorzieningen en pompunits 1 × per jaar planmatig gereinigd en geïnspecteerd. Storingsonderhoud wordt uitgeoefend via een telemetriesysteem, waarbij 60% van de pompunits aangesloten zijn. Dit systeem is uitbesteed aan een gespecialiseerd bedrijf. Bij storingen worden de problemen opgelost door de eigen buitendienst of uitbesteed aan externe partijen.

Verder wordt het onderhoud van de IBA’s (Inrichtingsbeheer en Aanleg) geregeld. Van de 16 IBA’s in de gemeente zijn 13 in beheer en onderhoud bij Waterschap AGV, terwijl de overige 3 in de zorg van de gemeente vallen. De gemeente streeft naar een integraal beheer, waarbij projecten gecombineerd worden met wegen en groen. Dit kan leiden tot het naar voren halen van maatregelen in de planning.

Afkoppelen van verhard oppervlak

Een van de belangrijkste maatregelen om het functioneren van het rioleringsstelsel te verbeteren, is het afkoppelen van verhard oppervlak. Hiermee wordt het hemelwater van de gemengde riolering afgehaald en het systeem gescheiden in een schoon- en vuilwatersysteem. Dit leidt tot talloze voordelen, waaronder het beperken van gezondheidsrisico’s voor mens en natuur, het verbeteren van het functioneren van het rioleringssysteem en het verbeteren van het functioneren van de AWZI’s (Aanvoer van Water, Zuivering en Inzameling).

De gemeente Nieuwkoop blijft inzetten op het afkoppelen van verhard oppervlak, daarnaast blijft zij ook particulieren en bedrijven stimuleren om af te koppelen. De komende planperiode gaat de gemeente hiervoor nader hemelwaterbeleid opstellen. In tabel 2.1 wordt een overzicht gegeven van de afgekoppelde oppervlakken per kern en jaar.

Hydraulische en klimaatmaatregelen

De gemeente Nieuwkoop heeft in het kader van de klimaatadaptatie verschillende maatregelen genomen. Op basis van de stresstest wateroverlast zijn de volgende hydraulische maatregelen bepaald. Hierbij gaat het om het opschonen van HWA-uitlaten, het aanpassen van grasvelden voor bovengrondse waterberging en het realiseren van bovengrondse afvoer naar grasveld. Deze maatregelen worden uitgevoerd op bepaalde locaties in de gemeente.

De gemeente Nieuwkoop is ook actief op het gebied van klimaatmaatregelen. Hierbij wordt gekeken naar het gebruik van het gescheiden rioleringssysteem, waarbij het eerste deel van de neerslag wordt geborgen in de riolering en naar de zuivering wordt afgevoerd. Dit systeem is vooral van toepassing in nieuwbouwwijken. In het bestaande gebied is (waar doelmatig) afgekoppeld. De gemeente stimuleert ook het vergroenen van particulier terrein, bijvoorbeeld via operatie Steenbreek.

Beheer van grondwater

Het beheer van grondwater is een belangrijk onderdeel van het rioleringsbeheer. In bepaalde delen van de gemeente treedt grondwateroverlast op, waardoor het nodig is om maatregelen te nemen. Op één locatie aan de Vosholstraat in de kern Ter Aar treedt grondwateronderlast op vanwege de droogliggende houten paalfundering en daarmee het risico op paalrot. Hierbij is de gemeente een peilbuis geplaatst om de grondwaterstand te monitoren.

De gemeente Nieuwkoop heeft ook een grondwatermeetnet, waarbij in de afgelopen planperiode één peilbuis is toegevoegd in iedere kern en in de omgeving van de Vosholstraat in Ter Aar. Daarnaast is er een systeem voor het beheer van grondwater, waarbij de gemeente rekening houdt met de situatie en maatregelen neemt om de grondwateroverlast te beperken.

Onderhoud van riolering en maatregelen tegen wateroverlast

Het onderhoud van de riolering in de gemeente Nieuwkoop wordt geregeld via verschillende activiteiten. Zo wordt het onderhoud van de riolering gedaan op basis van een beheerplan, waarin klein onderhoud (maaien) plaatsvindt op basis van de functies van de watergangen. Noodzakelijke vervangingen of reparaties op basis van inspecties worden meegenomen in het onderhoud van de civiele kunstwerken.

De gemeente Nieuwkoop streeft ernaar om het functioneren van het rioleringssysteem te waarborgen. Hierbij wordt gekeken naar de hydraulische norm (bui 09) en het beheer op orde. Blokkades in de riolering, zoals wortel ingroei of inhangende inlaatstukken, of vervuiling dienen de afvoer niet bovenmatig te hinderen.

Toekomstige maatregelen en planning

De komende planperiode heeft de gemeente Nieuwkoop verschillende maatregelen op de planning staan. Zo is er sprake van een uitbreiding van de formatie, waarbij onder andere 1 fte rioolmedewerker (binnendienst), 1 fte medewerker klimaatadaptatie (binnendienst), 0,8 fte rioolmedewerker (buitendienst) en 0,5 fte in uitvoering brengen investeringen worden toegevoegd. Deze uitbreiding is nodig om het klimaatadaptatiebeleid te versterken en het stelsel gerichter in te richten op de toekomstige behoeften.

Daarnaast is er ook gekeken naar de vervanging van de gemalen en pompunits. In tabel 4.3 wordt een overzicht gegeven van de verwachte kosten voor de vervangingen. De gemeente streeft naar een integraal beheer, waarbij projecten gecombineerd worden met wegen en groen. Dit kan leiden tot het naar voren halen van maatregelen in de planning.

Conclusie

Het rioleringsstelsel in de gemeente Nieuwkoop is een belangrijk onderdeel van de gemeentelijke infrastructuur. Het stelsel zorgt voor het afvoeren van afvalwater, hemelwater en grondwater, en is van belang voor de hygiëne, het milieu en de klimaatadaptatie. De gemeente neemt verschillende maatregelen om het functioneren van het stelsel te waarborgen, waaronder het afkoppelen van verhard oppervlak, het beheren van grondwater en het onderhouden van de riolering. De komende planperiode staat de gemeente open voor verdere uitbreiding en verbetering van het stelsel, zodat het blijvend functioneel blijft.