Systeem van riolering en hemelwaterafvoer: functie, materialen en technieken

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

De afvoer van afvalwater en hemelwater is een essentieel onderdeel van elke woning en stedelijke infrastructuur. Het systeem van riolering en hemelwaterafvoer is van cruciaal belang voor het voorkomen van overstromingen, het beschermen van de bodem en het veilig afvoeren van water naar het oppervlaktewater of een zuiveringsinstallatie. In dit artikel worden de belangrijkste technieken, materialen en functionaliteiten van zowel het rioleringssysteem als het hemelwaterafvoersysteem toegelicht, gebaseerd op de informatie uit de bronnen.

Functie van het rioleringssysteem

Het rioleringssysteem is verantwoordelijk voor het afvoeren van afvalwater uit woningen, bedrijven en openbare gebieden. Dit omvat voornamelijk het afvalwater dat ontstaat bij het gebruiken van water voor toiletten, douches, keuken en wasmachines. In Nederland wordt het rioleringssysteem vaak onderscheiden in twee hoofdtypen: het gescheiden systeem en het gemengde systeem. Bij het gescheiden systeem wordt het afvalwater (DWA, droogweerafvoer) en het hemelwater (HWA, regenwaterafvoer) apart afgevoerd. Dit zorgt voor een efficiënter en veiliger afvoerproces, waarbij het afvalwater naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie wordt geleid, terwijl het hemelwater via een aparte leiding naar het oppervlaktewater wordt gevoerd.

In een gemengd systeem wordt het afvalwater met het hemelwater in één riolering gecombineerd. Dit is vooral van toepassing in oude stadsdelen en wordt gebruikt bij reconstructies en rioolvervangingen. Hoewel dit systeem in bepaalde gevallen efficiënter is, is het wel gevoeliger voor overstromingen en kan het leiden tot ongezuiverd water in het oppervlaktewater bij hevige regenval.

Functie van het hemelwaterafvoersysteem

Het hemelwaterafvoersysteem is van groot belang bij het afvoeren van regenwater en smeltwater van daken, platte daken en andere oppervlakken. Dit systeem zorgt ervoor dat het water op een veilige en gecontroleerde manier wordt afgevoerd, zodat er geen overstromingen ontstaan. Het hemelwater wordt meestal via dakgoten, regenpijpen en zijuitlopen afgevoerd. Bij een plat dak wordt vaak gebruikgemaakt van een onderuitloop of zijuitloop om het water in de afvoerleidingen te leiden.

Er zijn verschillende manieren om het hemelwater af te voeren, waaronder het gebruik van regenwateropvangsystemen, zoals regentanks, infiltratiekratten en lijnafwatering. Deze systemen helpen bij het opvangen van het regenwater, zodat het opnieuw gebruikt kan worden voor tuinbeweging of het afvoeren naar de bodem. Dit draagt bij aan duurzaamheid en het voorkomen van overstromingen.

Materialen en technieken voor riolering en hemelwaterafvoer

De materialen die worden gebruikt voor riolering en hemelwaterafvoer variëren afhankelijk van het type systeem en de locatie. In Nederland worden vooral kunststoffen zoals PVC, PE en PP gebruikt, aangezien deze lichter zijn dan beton en sneller te installeren zijn. Daarnaast zijn er ook systemen van zink en verzinkt staal in gebruik, vooral in oudere gebieden.

Voor het afvoeren van hemelwater worden vaak speciale buizen en aansluitingen gebruikt, die zijn ontworpen om het water efficiënt en veilig af te voeren. Bijvoorbeeld, de zijuitloop is een veelgebruikt onderdeel in het hemelwaterafvoersysteem. Hierbij wordt het water horizontaal door een muur afgevoerd, waarna het in de regenpijp komt. Deze techniek wordt vaak toegepast bij platte daken, waarbij het water via een rechthoekige buis wordt afgevoerd.

Bij het installeren van een hemelwaterafvoersysteem is het belangrijk om rekening te houden met de capaciteit van het systeem. Dit is vooral van belang bij het berekenen van de vereiste diameter van de buizen en het aantal regentonnen dat nodig is om het afgevoerde water te kunnen opvangen. De capaciteit kan worden berekend op basis van de afmetingen van het dak en de verwachte hoeveelheid neerslag.

Afvoer van hemelwater via verschillende systemen

Er zijn verschillende systemen om het hemelwater af te voeren. Het traditionele systeem werkt met een overlaatstroming, waarbij het water onder vrij vallen afvoert. Dit is een eenvoudig en betrouwbaar systeem, maar heeft wel een beperkte capaciteit. Een ander systeem is het UV-systeem, dat een gesloten stroming gebruikt. Dit systeem werkt het beste bij grote hoeveelheden neerslag en is geschikt voor grote dakoppervlaktes.

Bij het installeren van een hemelwaterafvoersysteem is het belangrijk om rekening te houden met de juiste afvoerlocaties. Bijvoorbeeld, bij een plat dak wordt vaak gebruikgemaakt van een onderuitloop of zijuitloop, waarbij het water in de afvoerleidingen terechtkomt. Er zijn ook systemen beschikbaar voor het afvoeren van water vanaf een plat dak naar een afvoerput of een regenton.

Duurzaamheid en regenwateropvang

Duurzaamheid is een belangrijk aspect bij het ontwerpen en installeren van rioleringssystemen en hemelwaterafvoersystemen. Het opvangen van regenwater kan helpen bij het voorkomen van overstromingen en het hergebruiken van het water voor tuinbeweging of het doorspoelen van het toilet. Er zijn verschillende systemen beschikbaar voor het opvangen van regenwater, waaronder regentanks, infiltratiekratten en lijnafwatering.

De keuze voor een specifiek opvangsysteem hangt af van de locatie, het type daken en het verwachte neerslagvolume. Bijvoorbeeld, bij een plat dak is het belangrijk om rekening te houden met de juiste afvoerlocaties en de capaciteit van het systeem. Het gebruik van een regentank is een veelgebruikte oplossing, aangezien dit helpt bij het voorkomen van overstromingen en het hergebruiken van het water.

Conclusie

Het systeem van riolering en hemelwaterafvoer is essentieel voor het veilig afvoeren van afvalwater en hemelwater. Het gebruik van geschikte materialen, technieken en systemen is cruciaal voor een efficiënt en duurzaam afvoerproces. Door rekening te houden met de capaciteit van het systeem, het gebruik van opvangsystemen en het kiezen van de juiste materialen, kan worden bijgedragen aan het voorkomen van overstromingen en het hergebruiken van het water.