Lichtstraten en dakkapellen: een vergelijking van lichtoplossingen voor platte en schuine daken

In de bouw- en renovatiebranche is het toelaten van natuurlijk licht via het dak steeds meer in aantrek. Tweepunt oplossingen zoals lichtstraten en dakkapellen worden vaak overwogen als alternatief voor traditionele dakramen. Deze systemen zorgen voor extra verlichting in ruimtes en kunnen het ruimtelijk gevoel en het welbevinden van gebruikers verbeteren. In dit artikel wordt een gedetailleerde vergelijking gegeven van lichtstraten en dakkapellen, met aandacht voor toepassingsgebieden, constructieve kenmerken, voor- en nadelen, en kosten.

Wat zijn lichtstraten en dakkapellen?

Een lichtstraat is een grotere lichtoplossing die uit meerdere glazen of kunststofpanelen bestaat, meestal geplaatst in een aluminium of stalen frame. Deze constructie wordt vaak op platte daken gebruikt, zoals bij uitbouwen, serres of veranda’s. De lichtstraat creëert een brede lichtstrook die natuurlijk licht binnenlaat, wat het binnenklimaat verbetert en het ruimtelijk gevoel vergroot. Lichtstraten zijn beschikbaar in verschillende vormen, zoals zadeldakvormen, lessenaarsdakken of modulaire systemen.

Een dakkapel, ook wel een lichtkoepel genoemd, is een kleinere lichtinvalconstructie die doorgaans op platte daken wordt geplaatst. Het is meestal een vierkant of rechthoekig element dat bestaat uit glas of kunststof. Dakkapellen zijn vaak ontworpen met een bolvormige of golvende vorm en kunnen soms elektrisch geopend worden, wat extra ventilatie mogelijk maakt. Deze oplossing is populaair in gebouwen waarbij het uitzicht naar buiten minder belangrijk is, zoals in stedelijke omgevingen.

Toepassingsgebieden en constructieve kenmerken

Lichtstraten

Lichtstraten worden het meest toegepast in platte daken of in uitbouwen waarbij een groter lichtinval gewenst is. Ze zijn ideaal voor projecten zoals:

• Woonkeukens
• Verandabouwen
• Tuinhuisjes
• Serres
• Industriële gebouwen (zoals kantoren, magazijnen of scholen)

De constructieve kenmerken van een lichtstraat zijn belangrijk voor de duurzaamheid en het functioneel gebruik. De panelen kunnen bestaan uit acrylaat, polycarbonaat, of drievoudig beglazing, afhankelijk van de gewenste isolatie, sterkte en lichtdoorlaatbaarheid. Lichtstraten kunnen ook worden voorzien van ventilatiefunctie of elektrische openers, wat extra comfort biedt.

Een modulaire lichtstraat, zoals de systemen van VELUX Commercial, bestaat uit prefab-modules die eenvoudig aan elkaar worden gekoppeld. Deze systemen zijn populair bij architecten en bouwbedrijven wegens hun strakke uitstraling en eenvoudige montage.

Dakkapellen

Dakkapellen zijn meestal op maat vervaardigd of verkrijgbaar in standaardmaten. Ze zijn ideaal voor platte daken en worden vaak gebruikt in:

• Stadswoningen
• Industriële gebouwen
• Ziekenhuizen
• Kantoren

De constructieve kenmerken van dakkapellen zijn relatief eenvoudiger dan die van lichtstraten. Ze bestaan meestal uit één glas- of kunststofelement, waarbij polycarbonaat of acrylaat vaak wordt gebruikt vanwege hun sterkte, lichtdoorlaatbaarheid en isolatie-eigenschappen. Dakkapellen zijn vaak ontworpen om elektrisch te openen, wat extra ventilatie mogelijk maakt.

In industriële en commerciële toepassingen kunnen dakkapellen ook worden uitgerust met doorvalveiligheid of ventilatoren, zodat ze veiliger en efficiënter worden in gebruik.

Voor- en nadelen van lichtstraten en dakkapellen

Lichtstraten

Voordeel: - Hoge lichtdoorlaatbaarheid: Lichtstraten laten een aanzienlijk groter hoeveel aan licht binnen dan dakkapellen, waardoor de ruimte helderder en open ligt. - Ruimtelijk effect: De brede lichtstrook verhoogt het ruimtelijk gevoel, wat vooral gewild is in uitbouwen of serres. - Designwaarde: Lichtstraten vormen een architectonische statement, vooral bij moderne of industriële gebouwen. - Ventilatieopties: Sommige systemen kunnen worden uitgerust met elektrische openers of ventilatoren.

Nadeel: - Hogere kosten: Een lichtstraat is meestal duurder dan een dakkapel. De prijsvariaties kunnen aanzienlijk zijn, afhankelijk van het materiaal en de uitvoering. - Montage: De montage van een lichtstraat vereist vaak meer bouwkundige voorbereiding, zoals dakinspectie en eventueel extra afvoer voor regenwater. - Onderhoud: Omdat het een complexer systeem is, kan het onderhoud van een lichtstraat iets omvangrijker zijn dan dat van een dakkapel.

Dakkapellen

Voordeel: - Lagere kosten: Dakkapellen zijn meestal goedkoper dan lichtstraten, vooral in standaarduitvoeringen. - Eenvoudige montage: Een dakkapel is makkelijker te plaatsen dan een lichtstraat, wat de tijd en kosten kan verlagen. - Ventilatie: Veel dakkapellen zijn uitgerust met elektrische openers, waardoor ventilatie mogelijk is zonder extra openingen in het dak te maken. - Isolatie: Dakkapellen kunnen worden geïsoleerd met een dubbele of drievoudige beglazing, wat bijdraagt aan een comfortabel binnenklimaat.

Nadeel: - Lager lichtinval: Een dakkapel biedt minder lichtinval dan een lichtstraat, vooral in ruimtes waar veel natuurlijk licht gewenst is. - Beperkte vormgeving: Omdat het een enkel element is, biedt een dakkapel minder mogelijkheden voor vormgeving dan een lichtstraat. - Niet geschikt voor schuine daken: Dakkapellen zijn meestal alleen geschikt voor platte daken, terwijl lichtstraten ook op schuine daken gebruikt kunnen worden.

Materialen en technische kenmerken

Lichtstraten

Lichtstraten kunnen worden vervaardigd in verschillende materialen, afhankelijk van de gewenste functie en uitstraling:

• Polycarbonaat: Dit is een sterk en duurzaam materiaal dat vaak wordt gebruikt in industriële toepassingen. Het is geschikt voor grotere lichtoplossingen en biedt goede isolatie.
• Acrylaat: Acrylaat is een lichter materiaal dat minder sterk is dan polycarbonaat, maar vaak wordt gebruikt in woningbouwprojecten vanwege zijn helderheid en lichtdoorlaatbaarheid.
• Drievoudig glas: Voor grotere isolatie en comfort is drievoudig glas een populaire keuze. Deze oplossing is vooral geschikt voor woningbouw en moderne architectonische projecten.

Lichtstraten kunnen ook worden uitgerust met een thermische afvoer of ventilatieopening, zodat de luchtcirculatie verbeterd kan worden.

Dakkapellen

Dakkapellen zijn meestal vervaardigd in acrylaat of polycarbonaat. Beide materialen zijn sterk en lichtdoorlatend, maar hebben wel verschillen:

• Acrylaat: Deze kunststof is minder sterk dan polycarbonaat, maar biedt een hogere lichtdoorlaatbaarheid en een glasachtige uitstraling.
• Polycarbonaat: Polycarbonaat is duurzaamer en geschikt voor intensief gebruik. Het is vaak te herkennen aan de golvende of bolvormige vorm.

De meeste dakkapellen zijn ontworpen om elektrisch te openen, wat extra ventilatie mogelijk maakt. Sommige systemen zijn ook voorzien van geluidsreducerende eigenschappen, wat vooral nuttig is in stedelijke omgevingen of bij regen- en hagelgeluid.

Kostenaanblik

De prijs van een lichtstraat en een dakkapel kan sterk variëren afhankelijk van het materiaal, de afmetingen en de uitvoering. In praktijkvoorbeelden is te zien dat een lichtstraat vaak aanzienlijk duurder is dan een dakkapel, vooral in maatwerkuitvoeringen.

Een lichtstraat kan beginnen bij een paar duizend euro voor standaarduitvoeringen, terwijl maatwerkprojecten snel tot tientallen duizenden euro kunnen oplopen. De kosten zijn afhankelijk van het type dak, de lengte en breedte van de lichtstraat, en eventuele extra functies zoals ventilatie of elektrische openers.

Een dakkapel is in de regel goedkoper, met prijzen die variëren vanaf enkele honderden euro tot ruim duizend euro, afhankelijk van het materiaal en de afmetingen. Voor standaarduitvoeringen zijn dakkapellen een betaalbare optie voor zowel woningbouw als commerciële projecten.

Het is aan te raden om een vrijblijvende offerte aan te vragen bij een professional, aangezien de kosten sterk kunnen variëren op basis van de projectomschrijving en het type dak.

Keuze tussen lichtstraat en dakkapel

De keuze tussen een lichtstraat en een dakkapel hangt af van meerdere factoren, waaronder het type dak, het gewenste lichtinval, het budget, en de architectonische wensen.

Vraag 1: Welk type dak heb je?

• Plat dak: Voor platte daken zijn zowel een lichtstraat als een dakkapel geschikt. Een lichtstraat biedt meer lichtinval, terwijl een dakkapel meestal goedkoper en eenvoudiger te plaatsen is.
• Schuin dak: Lichtstraten kunnen ook op schuine daken gebruikt worden, maar dakkapellen zijn hier niet geschikt. In dat geval kan een dakraam of dakserre een betere oplossing zijn.

Vraag 2: Wat is je doel met de lichtinval?

• Maximale lichtinval: Als je op zoek bent naar een lichtinvalconstructie die veel natuurlijk licht binnenlaat, is een lichtstraat de beste keuze.
• Extra ventilatie: Als je ook wilt dat de opening elektrisch geopend kan worden, is een dakkapel een betere keuze.
• Ruimtelijk effect: Voor een architectonisch strakke lichtoplossing is een lichtstraat vaak de beste keuze, vooral in moderne of industriële gebouwen.

Vraag 3: Wat is je budget?

• Budget beperkt: Dan is een dakkapel de meest logische keuze, aangezien deze oplossing meestal goedkoper is en makkelijker te plaatsen is.
• Budget groter: Een lichtstraat biedt meer mogelijkheden, maar vereist wel een hoger budget.

Vraag 4: Wil je een ontwerp op maat?

• Ja: Dan is een lichtstraat of een maatwerk dakkapel een betere keuze. Deze oplossingen kunnen afgestemd worden op jouw wensen en het ontwerp van de woning.
• Nee: Dan zijn standaarduitvoeringen van dakkapellen of lichtstraten meestal voldoende.

Inspiratie en voorbeelden

Bij het ontwerpen van een lichtinvalconstructie is het aan te raden om naar inspiratie te zoeken op projecten van andere huizen of gebouwen. Voorbeelden van lichtstraten op schuine daken in houten uitvoering tonen hoe dit type oplossing een landelijke uitstraling kan geven aan een woning. De combinatie van witte muren en glazen panelen in een lichtstraat creëert een open en licht gevoel.

In industriële toepassingen zien we vaak modulaire lichtstraten van merken zoals VELUX Commercial. Deze systemen zijn ideaal voor kantoren, scholen of magazijnen, waar grootschalige lichtinval gewenst is. De prefab-oplossingen zijn snel te monteren en bieden een moderne uitstraling.

Professionele advies

Aangezien het plaatsen van een lichtstraat of dakkapel bouwkundige en technische aspecten bevat, is het aan te raden om professioneel advies in te winnen. Een ervaren bouwbedrijf of dakdekker kan je helpen bij:

• Dakinspectie: Het dak moet technisch in staat zijn om de lichtinvalconstructie te dragen. Dit betreft onder andere de afvoer van regenwater en de stabiliteit van het dak.
• Technische planning: De afmetingen en locatie van de lichtinvalconstructie moeten goed bepaald worden om eventuele problemen te voorkomen.
• Kosteninschatting: Een vrijblijvende offerte geeft inzicht in de werkelijke kosten en eventuele aanvullende uitgaven, zoals elektrische aansluiting of afvoerconstructies.
• Montage: Het plaatsen van een lichtstraat of dakkapel vereist vaak gespecialiseerde kennis en gereedschap.

Conclusie

Zowel een lichtstraat als een dakkapel zijn geschikte lichtinvalconstructies die het binnenklimaat en het ruimtelijk gevoel van een woning of gebouw kunnen verbeteren. De keuze tussen de twee hangt af van het type dak, het gewenste lichtinval, het budget, en de architectonische wensen.

Lichtstraten zijn ideaal voor platte daken en bieden een hogere lichtdoorlaatbaarheid en ruimtelijke uitstraling. Ze zijn echter meestal duurder en vereisen meer bouwkundige voorbereiding. Dakkapellen zijn goedkoper en makkelijker te plaatsen, maar bieden minder lichtinval en beperkte vormgeving.

Voor een professionele en duurzame oplossing is het aan te raden om advies in te winnen bij een ervaren bouwbedrijf of dakdekker. Hierbij is een vrijblijvende offerte en een dakinspectie essentieel om de beste keuze te maken voor jouw project.

Bronnen

1. Lichtstraat of lichtkoepel – Bobex
2. Lichtstraat, dakraam of dakkapel – Bouwt
3. Lichtkoepel of lichtstraat – VIP Dakservice
4. Lichtstraat of dakkapel – Dakraamplaza
5. Stabilight lichtstraat – HMG-Benelux Shop
6. Dakkoepel of lichtstraat – Mijn-Dakdekker