De Omgevingswet 2024 en het aanvragen van een dakkapel: alles wat je moet weten

Published by Redactie on september 20, 2025 | Category dakkapel

Sinds 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht in Nederland. Deze nieuwe wet vervangt een groot aantal oude regels en vereenvoudigt het proces rondom bouwen, verbouwen en de leefomgeving. Voor eigenaren die overwegen om een dakkapel te plaatsen, betekent dit dat er veranderingen zijn in de aanvraagprocedure voor een omgevingsvergunning. In deze artikel leggen we uit hoe de Omgevingswet beïnvloedt op het plaatsen van een dakkapel, wat de aanvraagprocedure is, welke voorwaarden je moet nakomen en wat de praktijk in de verschillende gemeenten betreft.

De Omgevingswet 2024: een nieuwe aanpak

De Omgevingswet is een bundeling van alle regels die vroeger verspreid stonden over verschillende wetteksten, zoals de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) en het Bouwbesluit. Het doel van de wet is om het proces te vereenvoudigen en transparanter te maken voor iedereen die wil bouwen of verbouwen. Onder de Omgevingswet vallen thema’s als milieu, bouwen, ruimtelijke ordening, duurzaamheid en cultuur.

De wet zorgt voor een uniforme aanpak van vergunningverlening, waarbij alles via het Omgevingsloket verloopt. Dit betekent dat je niet langer meerdere instanties moet bezoeken om een vergunning aan te vragen. Voor de eigenaar is dit een logistieke en tijdsbesparing, terwijl het voor de gemeente een efficiënter proces oplevert.

Bij het plaatsen van een dakkapel speelt de Omgevingswet een cruciale rol. Niet elke dakkapel vereist een vergunning, maar wanneer wel, dan moet het aanvragen via het Omgevingsloket. Bovendien is het belangrijk om rekening te houden met de locatie van de dakkapel en de aard van het project.

De regels voor dakkapellen: vergunning of melding?

De regels voor dakkapellen zijn sinds 2024 iets gewijzigd. Of je een vergunning nodig hebt of niet, hangt af van een aantal factoren:

1. Locatie van de dakkapel

Achterkant of zijkant van het huis: In veel gevallen is hier geen vergunning nodig, zolang de dakkapel voldoet aan de bouwtechnische eisen. Je dient in dit geval wel een melding in bij de gemeente.
Voorkant van het huis: Voor dakkapellen die zichtbaar zijn vanaf de voorkant van het huis is meestal wel een vergunning nodig.
Monument of beschermd stadsgezicht: Als de woning of de omgeving behoort tot een beschermd stadsgezicht of monument, is altijd een vergunning vereist.

2. Type dakkapel

Nokverhogende dakkapellen of hoekdakkapellen vereisen vaak een vergunning.
Dakramen of kleinere dakkapellen vallen meestal onder een melding, mits voldaan wordt aan de eisen uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

3. Grootte en afmetingen

Hoewel de grootte niet altijd bepalend is, kunnen dakkapellen die groter zijn of verder uitsteken aan de voorkant, extra aandacht vragen bij de gemeente. Ook het feit dat een dakkapel bijdraagt aan de woonruimte en daarmee de waarde van de woning verhoogt, is een belangrijk aandachtspunt.

Aanvraagprocedure voor een dakkapel vergunning

De aanvraagprocedure voor een dakkapel is sinds 2024 grotendeels gestructureerd in twee fasen, waarbij de gemeente bepaalt of de aanvraag goedgekeurd wordt of niet.

Fase 1: Beoordeling door de gemeente

Na het indienen van een aanvraag heeft de gemeente 8 weken om een eerste advies te geven. Tijdens deze fase onderzoekt de gemeente of de aanvraag voldoet aan alle wettelijke eisen. Als de aanvraag onvolledig is, kan de procedure langer duren. Het is daarom belangrijk dat je alle benodigde documenten in orde brengt voordat je indient.

Deze documenten omvatten onder andere: - Bouwtekeningen - Constructieberekeningen - Verklaringen van het bouwbedrijf - Eventueel een energieadvies

Fase 2: Bezwaarperiode

Als de aanvraag in Fase 1 is goedgekeurd, volgt een bezwaarperiode van 6 weken. Tijdens deze periode kunnen omwonenden of andere belanghebbenden bezwaar aantekenen. Als er geen bezwaar is, wordt de vergunning definitief verleend.

In totaal duurt het proces dus ongeveer 14 weken (8 + 6 weken). In sommige gemeenten, zoals in de Land van Cuijk, zijn er plannen om dit proces verder te versnellen. Daar wordt in 2025 een termijn van 5 dagen voorgesteld voor eenvoudige aanvragen.

Veelgemaakte fouten bij het aanvragen van een vergunning

Hoewel de aanvraagprocedure is vereenvoudigd, blijven er fouten gemaakt die leiden tot vertraging of zelfs afwijzing van een aanvraag. Enkele van de meest voorkomende fouten zijn:

Onvolledige aanvraag: Als je niet alle benodigde documenten indient, kan de aanvraag worden gekeerd of vertraging opleveren.
Fout gebruik van het digitale Omgevingsloket: Niet iedereen is vertrouwd met het nieuwe systeem. Het is belangrijk om zorgvuldig te lezen wat de gemeente van je verwacht.
Ignorering van de locatie en omgevingsregels: Soms wordt er aangenomen dat een dakkapel automatisch vergunningsvrij is, terwijl de locatie of de omgeving dat niet toelaat.
Geen rekening met bouwtechnische eisen: Ook als een dakkapel vergunningvrij is, moet het voldoen aan eisen zoals brandveiligheid, energiezuinigheid en fundering.

Praktijkvoorbeeld: een rechtszaak in Assendelft

In Assendelft gingen een stel naar de Raad van State om hun vergunning op te eisen nadat de gemeente hun aanvraag had afgekeurd. De dakkapel was geplaatst aan de achterkant van de woning, waar geen sprake was van een beschermd stadsgezicht. Toch besloot het gemeentebestuur dat de dakkapel niet paste in het bestemmingsplan.

De rechter oordeelde echter dat de aanvraag wettelijk was ingediend en dat er geen reden was voor afwijzing. In december 2024 kreeg het gezin uiteindelijk de vergunning, waardoor ze hun verbouwing konden afronden zonder verdere aarzeling. Dit geval toont aan dat het belangrijk is om zorgvuldig te voorbereiden en, bij twijfel, professionele hulp in te huren.

De rol van het bouwbedrijf

Hoewel de eigenaar verantwoordelijk is voor het indienen van de vergunning, speelt het bouwbedrijf een cruciale rol in het proces. Veel bouwbedrijven houden de vergunning aan en verzorgen de communicatie met de gemeente. Dit betekent echter niet dat de eigenaar geen betrokkenheid hoeft te hebben. Het is belangrijk dat je goed communiceert met je bouwbedrijf en weet welke stappen zijn genomen.

Tips voor samenwerking met een bouwbedrijf:

Laat het bouwbedrijf een voorlopige beoordeling doen voor je aanvraag indient.
Vraag of het bouwbedrijf ervaring heeft met dakkapellen in jouw gemeente.
Zorg dat alle bouwtekeningen en berekeningen zijn gemaakt en gecontroleerd.

De invloed van de Omgevingswet op de bouwsector

De invoering van de Omgevingswet heeft ook gevolgen voor de bouwsector en bouwbedrijven. Omdat alles via één digitale locet wordt verwerkt, is er een groter behoefte aan digitale kennis en technische vaardigheden. Bovendien is er meer focus op duurzaamheid en kwaliteit, zoals uitgedrukt in de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb).

De Wkb houdt zich bezig met de kwaliteitsborging van bouwwerken en bepaalt of een project tot een van de gevolgklassen behoort. Voor kleine werken, zoals dakkapellen, geldt vaak gevolgklasse 0, wat betekent dat het vergunningvrij is. Toch moet het voldoen aan de technische eisen uit het Bbl.

Samenwerking met de gemeente: deelname en participatie

De Omgevingswet biedt ook ruimte voor participatie. Dit betekent dat je, als eigenaar of bewoner, kunt meedenken over projecten in jouw omgeving. Maar ook anderen kunnen zich betrekken bij het bouwproces. Bijvoorbeeld:

Bezwaarperiode: Tijdens de bezwaarperiode kunnen omwonenden hun mening geven.
Aanvraagprocedure: Door transparantie en openbaarheid te waarborgen, kan de gemeente beter inschatten of een project past in de omgeving.

Het is daarom belangrijk om je aanvraag zorgvuldig voor te bereiden, zodat er geen onnodige bezwaren of klachten worden ingediend.

De invloed van de Omgevingswet per gemeente

Hoewel de Omgevingswet nationaal van kracht is, kan de praktijk per gemeente verschillen. Sommige gemeenten zijn sneller in het omzetten van de nieuwe regels, terwijl andere gemeenten nog in een fase van overgang zitten.

Bijvoorbeeld: - In Land van Cuijk zijn er plannen om de aanvraagprocedure voor kleine projecten, zoals dakkapellen, te verder te versnellen. - In Assendelft is er een rechtszaak geweest die liet zien dat ook kleine aanvragen niet altijd zonder probleem verlopen.

Het is daarom verstandig om je altijd te informeren bij jouw eigen gemeente over de huidige regels en procedure.

Conclusie

De Omgevingswet van 2024 heeft het proces van het aanvragen van een dakkapel vergunning grotendeels gestructureerd en vereenvoudigd. Door het gebruik van het Omgevingsloket en de bundeling van regels, is het nu eenvoudiger om te bepalen of je een vergunning nodig hebt. De aanvraagprocedure is duidelijk verdeeld in twee fasen, met een doorlooptijd van ongeveer 14 weken.

Of je een vergunning of een melding nodig hebt, hangt af van de locatie van de dakkapel, de omgeving, en het type verbouwing. Het is belangrijk om goed voor te bereiden, samen te werken met een betrouwbaar bouwbedrijf en rekening te houden met de bouwtechnische eisen.

De Omgevingswet biedt ook ruimte voor participatie en transparantie, wat betekent dat iedereen een rol kan spelen in de bouw- en verbouwproces. Door zorgvuldig te voorbereiden en de regels goed te begrijpen, kun je ervoor zorgen dat jouw dakkapelproject vlekkeloos verloopt en aan alle wettelijke eisen voldoet.