Valt een dakkapel onder verbouwing? Een compleet overzicht voor eigenaren en aannemers

Published by Redactie on september 21, 2025 | Category dakkapel

Een verbouwing zoals het aanleggen van een dakkapel is voor veel eigenaren een aantrekkelijke manier om extra ruimte te creëren binnen de bestaande woning. Het vraagstuk of een dakkapel onder verbouwing valt en of er een omgevingsvergunning nodig is, is echter vaak complex. De regelgeving rondom vergunningvrij bouwen en verbouwingen hangt af van factoren zoals de locatie, hoogte, afmetingen en het type woning. In dit artikel bespreken we in detail wanneer een dakkapel onder verbouwing valt, welke voorwaarden er zijn voor vergunningvrij bouwen en wat je als eigenaar moet weten om aan de regelgeving te voldoen.

Wat is een verbouwing?

Een verbouwing wordt in de Nederlandse bouwregelgeving gedefinieerd als een maatregel die leidt tot een verandering in de bestaande situatie van een woning. Dit kan zowel betreffen aan fysieke veranderingen in de structuur (zoals het aanleggen van een dakkapel) als veranderingen in de functie van een ruimte. Verbouwingen kunnen onder bepaalde voorwaarden vergunningvrij zijn, maar soms is er een omgevingsvergunning of vergunning nodig.

De aanleg van een dakkapel valt in de meeste gevallen onder verbouwing, omdat het om een aanbouw gaat die de bestaande situatie verandert. Wel zijn er uitzonderingen en voorwaarden waarbij het aanleggen van een dakkapel onder vergunningvrij bouwen valt. Dit houdt verband met het Bestemmingsplan, de welstandseisen en de voorschriften zoals vastgesteld in het Besluit bouwwerken leefomgeving.

Wanneer valt een dakkapel onder verbouwing?

Een dakkapel valt onder verbouwing als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

Het bouwen of aanpassen van een bestaande dakkapel leidt tot een verandering in de constructie of functie van de woning.
De dakkapel maakt deel uit van de woning of is daar direct verbonden.
De aanleg of uitbreiding van een dakkapel leidt tot een verandering in de ruimtelijke indeling van de woning of het dak.

Een dakkapel die aan de achterzijde van de woning wordt aangelegd en aan bepaalde afmetings- en constructievoorwaarden voldoet, kan onder vergunningvrij bouwen vallen. Dit betekent dat het niet automatisch een verbouwing in de stricte zin is, maar het wel een verbouwing kan worden als de voorwaarden voor vergunningvrij bouwen niet worden gehaald.

Vergunningvrije dakkapellen aan de achterzijde van de woning

De aanleg van een dakkapel aan de achterzijde van een woning is vaak vergunningvrij, zolang aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Dit is vooral het geval wanneer de dakkapel aan de volgende technische en constructieve eisen voldoet:

Hoogte: De dakkapel mag niet hoger zijn dan 175 centimeter.
Afstand tot de daknok: De bovenkant van de dakkapel moet minstens 50 centimeter onder de daknok blijven.
Afstand tot de dakvoet: De onderkant van de dakkapel moet zich tussen 50 en 100 centimeter boven de dakvoet bevinden.
Afstand tot het dakvlak: De zijkanten van de dakkapel moeten minstens 50 centimeter van het dakvlak af liggen.
Type dak: De dakkapel moet een plat dak hebben. Als er bijvoorbeeld een puntdak wordt aangelegd, is er altijd een vergunning nodig.

Als deze voorwaarden worden nageleefd, is het aanleggen van de dakkapel niet langer een verbouwing met vergunningplicht, maar valt het onder de categorie "vergunningsvrij bouwen". Dit betekent dat er geen omgevingsvergunning nodig is en de aannemer of eigenaar vrij kan bouwen zolang hij aan de technische normen voldoet.

Belangrijke uitzonderingen

Hoewel het aanleggen van een dakkapel aan de achterzijde meestal vergunningvrij is, zijn er situaties waarin een vergunning toch vereist is. Zo is het bijvoorbeeld altijd vergunningplichtig als:

De dakkapel grenst aan een openbaar toegankelijk gebied (zoals een straat of een openbare ruimte).
De dakkapel zich op een tijdelijke woning bevindt, zoals een woonwagen of recreatiewoning.
De woning een monumentale status heeft. In dergelijke gevallen is het aanleggen van een dakkapel meestal vergunningplichtig, ongeacht de locatie of het type dakkapel.
De woning zich in een gebied met een beschermd stads- of dorpsgezicht bevindt. In dergelijke gebieden gelden extra regels en is het aanleggen van een dakkapel aan de voorkant of zijkant vrijwel altijd vergunningplichtig.
De woning is voor 1994 gebouwd en bevat asbesthoudend dakbeschot. In dat geval is het noodzakelijk om een sloopmelding aan te maken voordat de dakkapel kan worden aangelegd.

Welstandseisen en het bestemmingsplan

Bij het aanleggen van een dakkapel is het belangrijk om rekening te houden met de welstandseisen en het bestemmingsplan van de gemeente. Deze regelgeving kan variëren per gemeente en bepaalt of een dakkapel onder verbouwing valt of niet.

Welstandseisen

De welstandseisen zijn vastgelegde regels die aangeven aan welke uiterlijke eisen gebouwen moeten voldoen. Dit omvat aspecten zoals:

De vorm van de woning.
Het gebruik van materialen en kleuren.
De afmetingen en hoogte van de verbouwing.

Welstandseisen kunnen bepalen of een dakkapel onder verbouwing valt of niet. Als aan de welstandseisen is voldaan, kan het aanleggen van de dakkapel onder vergunningvrij bouwen vallen. Als de eisen niet worden gehaald, is het aanleggen van de dakkapel vergunningplichtig.

Bestemmingsplan

Het bestemmingsplan bepaalt welke bouwmaatregelen toegestaan zijn binnen een bepaald gebied. Het is een juridisch bindend instrument dat door de gemeente is opgesteld. In het bestemmingsplan is bijvoorbeeld vastgelegd of het bouwen van een dakkapel aan de voorkant van de woning is toegestaan.

Als de aanleg van een dakkapel niet voldoet aan de voorwaarden die in het bestemmingsplan zijn opgenomen, dan valt het onder verbouwing en is er een omgevingsvergunning nodig. Dit is bijvoorbeeld het geval als de dakkapel grenst aan een openbare ruimte of als de woning in een beschermd stadsgezicht ligt.

Constructieve eisen en veiligheid

Niet alleen de locatie en afmetingen van de dakkapel bepalen of het onder verbouwing valt, maar ook de constructieve eisen en veiligheid zijn van groot belang. De aanleg van een dakkapel moet voldoen aan de eisen die zijn vastgelegd in het Besluit bouwwerken leefomgeving. Dit besluit bevat een reeks van bouwtechnische voorschriften die gelden voor alle bouwwerken in Nederland.

Veiligheid

In het Besluit bouwwerken leefomgeving is de veiligheid van de dakkapel een essentieel aspect. De bouwconstructie moet voldoen aan de NEN-EN 1990 normen, die onderdeel zijn van de Eurocodes. Deze normen bepalen de levensduur en de veiligheid van de constructie. Een dakkapel moet minimaal voldoen aan een levensduur van 50 jaar.

Energiezuinigheid en milieu

Daarnaast moet de dakkapel ook voldoen aan eisen rondom energiezuinigheid en milieuinvloeden. Dit betreft aspecten zoals isolatie, gebruik van duurzame materialen en de invloed op de omgeving. Als de dakkapel niet voldoet aan deze eisen, kan het onder verbouwing vallen en is er een vergunning nodig.

De rol van de gemeente en buren

Bij het aanleggen van een dakkapel is het belangrijk om rekening te houden met de rol van de gemeente en eventuele bezwaren van buren.

Rol van de gemeente

De gemeente heeft bevoegdheid om te beslissen of een dakkapel onder verbouwing valt en of er een vergunning nodig is. Als de gemeente aantreedt tegen een dakkapel die onder vergunningvrij bouwen zou moeten vallen, kan het project worden afgewezen.

Bezwaren van buren

Als een dakkapel onder vergunningvrij bouwen valt, kunnen buren geen bezwaar maken. Echter, als een vergunning is aangevraagd en de gemeente deze heeft goedgekeurd, hebben buren een periode van zes weken om bezwaar te maken. Ze moeten dan aantonen dat de dakkapel hun belangen schaadt, zoals hun uitzicht of privacy. De gemeente bepaalt of het bezwaar gegrond is.

Praktische stappen bij het aanleggen van een dakkapel

Om te bepalen of een dakkapel onder verbouwing valt en of er een vergunning nodig is, zijn er een aantal praktische stappen die je als eigenaar kunt ondernemen:

Onderzoek de regelgeving van je gemeente. Contacteer de gemeente of bezoek de website om te zien of het aanleggen van een dakkapel onder verbouwing valt.
Controleer de afmetingen en locatie. Zorg dat de dakkapel voldoet aan de voorwaarden voor vergunningvrij bouwen (hoogte, afstand tot daknok, etc.).
Bepaal of er welstandseisen of eisen van het bestemmingsplan gelden. Dit kan bepalen of een vergunning nodig is.
Zorg voor een goed ontwerp. Werk samen met een aannemer of ontwerper om een tekening en constructieberekening op te stellen.
Vraag eventueel hulp van een vakman. Dit helpt om eventuele problemen te voorkomen en zorgt voor een soepele uitvoering van het project.

Invloed van zonnepanelen op de vergunningstatus

Hoewel het plaatsen van zonnepanelen op een dakkapel niet direct invloed heeft op de vraag of een dakkapel onder verbouwing valt, is het belangrijk om te weten dat zonnepanelen extra aandacht kunnen vereisen. In gebieden met een beschermd stadsgezicht is het in veel gevallen vergunningplichtig om zonnepanelen op een dakkapel te plaatsen. Dit geldt ook als de woning een monumentale status heeft.

Conclusie

Het aanleggen van een dakkapel is in de meeste gevallen een verbouwing, maar onder bepaalde voorwaarden kan het ook onder vergunningvrij bouwen vallen. Als aan de technische, constructieve en regelgevingsvoorwaarden is voldaan, kan het aanleggen van een dakkapel aan de achterzijde van de woning zonder vergunning worden gedaan. Echter, als de dakkapel niet voldoet aan de voorwaarden voor vergunningvrij bouwen of zich in een beschermd stadsgezicht of op een monumentale woning bevindt, dan valt het onder verbouwing en is er een vergunning nodig.

Het is daarom raadzaam om voordat men begint met het aanleggen van een dakkapel, eerst contact op te nemen met de gemeente en eventueel hulp in te huren van een aannemer of ontwerper. Dit zorgt ervoor dat de verbouwing binnen de regelgeving valt en dat er geen onverwachte problemen ontstaan. Een dakkapel kan zowel functioneel als esthetisch een waardevolle verbouwing zijn voor eigenaren die extra ruimte willen creëren, zolang ze de regelgeving goed begrijpen en goed voorbereid zijn op het proces.