Wanneer is een dakkapel vergunningvrij of vergunningsplichtig?

Published by Redactie on september 21, 2025 | Category dakkapel

Het plaatsen van een dakkapel is voor veel woningeigenaren een aantrekkelijke optie om extra ruimte te creëren, bijvoorbeeld in de vorm van een zolderraum of een klein studeerkamertje. Echter, voordat men met de daadwerkelijke constructie begint, is het van groot belang te weten of een dakkapel vergunningvrij kan worden geplaatst of of men een omgevingsvergunning moet aanvragen. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van de voorwaarden, regels en aandachtspunten bij het plaatsen van een dakkapel, op basis van relevante beleidsregels en praktijkrichtlijnen.

Inleiding

De bouw en renovatie van woningen voldoen aan specifieke wettelijke en lokale regels, die ervoor zorgen dat bouwprojecten visueel acceptabel zijn en aan welstandscriteria voldoen. Bij het plaatsen van een dakkapel is het dus essentieel om rekening te houden met deze regels. Aan de ene kant kan een dakkapel zonder vergunning worden geplaatst, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Aan de andere kant kan het nodig zijn om een omgevingsvergunning aan te vragen, vooral wanneer de dakkapel aan de voorzijde van de woning is geplaatst of als men woont in een beschermd stadsgezicht of monument.

In dit artikel worden de relevante voorwaarden, richtlijnen en praktische overwegingen besproken die van invloed zijn op de noodzaak van een vergunning. Daarnaast worden ook technische aspecten van dakkapellen, zoals de constructievarianten en materialen, kort toegelicht.

Wanneer is een dakkapel vergunningvrij?

Sinds 1 januari 2024 is de Omgevingswet aangepast, waardoor het plaatsen van een dakkapel vaak eenvoudiger en sneller is geworden. In veel gevallen is slechts een melding bij de gemeente nodig in plaats van een volledige vergunningaanvraag. De volgende voorwaarden bepalen of een dakkapel vergunningvrij is:

Locatie van de dakkapel:
- De dakkapel moet aan de achterkant of zijkant van de woning zijn geplaatst.
- De dakkapel mag niet gericht zijn naar openbaar toegankelijk gebied, zoals een weg, vaarwater of openbaar groen.
Technische voorwaarden:
- De bovenkant van de dakkapel moet minimaal 0,5 meter onder de daknok liggen.
- De zijkanten van de dakkapel moeten minstens 0,5 meter van de zijkanten van het dakvlak af liggen.
- De onderkant van de dakkapel moet zich tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet bevinden.
- De hoogte van de dakkapel mag maximaal 1,75 meter zijn.
- De dakkapel moet een plat dak hebben.
Aanvullende voorwaarden:
- De dakkapel mag niet op een vakantiewoning of tijdelijke woning worden geplaatst.
- Indien men woont in een monument of beschermd stadsgezicht, kunnen extra regels van toepassing zijn. In dergelijke gevallen is het verstandig om contact op te nemen met de gemeente voor duidelijkheid.

Voldoet men aan deze voorwaarden, dan is het mogelijk om een dakkapel vergunningvrij te plaatsen. In dat geval is meestal alleen een melding bij de gemeente nodig, in plaats van een volledige bouwvergunning.

Speciale gevallen: extra aandachtspunten

Bij bepaalde constructies of locaties kunnen extra aandachtspunten zijn. Dit geldt bijvoorbeeld voor:

Nokverhogende dakkapellen of hoekdakkapellen: Deze varianten vereisen vaak een vergunning.
Dakkapellen in asymmetrische kappen: In dergelijke situaties kunnen extra welstandscriteria gelden. Zo is het bijvoorbeeld niet wenselijk om een dakkapel te plaatsen in een dakvlak waar al een (gedeeltelijke) gootdoorbreking is. Ook is er een maximumbreedte voor dakkapellen in het langste dakvlak, namelijk maximaal 70% van de breedte van het dakvlak, met een maximum van 5 meter.
Dakkapellen in schilddakken: Ook hier gelden specifieke richtlijnen, zoals minimale afstanden tot de zijkanten van het dakvlak en tot gootniveaus.

Bij complexe of ongebruikelijke situaties is het verstandig om een expert raad in te nemen of de gemeente te informeren voor duidelijkheid.

Wanneer is een vergunning nodig?

Als de dakkapel niet voldoet aan een of meer van de genoemde voorwaarden, dan is een omgevingsvergunning nodig. Dit is bijvoorbeeld het geval als:

De dakkapel aan de voorzijde van de woning is geplaatst.
De dakkapel hoger is dan 1,75 meter of de onderkant buiten de toegestane afstand van de dakvoet ligt.
De dakkapel niet voldoet aan de afstandseisen tot de zijkanten of de nok van het dak.
De dakkapel is geplaatst op een monument of in een beschermd stadsgezicht.
De woning is een vakantiewoning of tijdelijke woning.
De dakkapel is geplaatst in een dakvlak met een schilddak of een asymmetrische kap, waarbij extra welstandscriteria gelden.

Bij het aanvragen van een vergunning is het belangrijk om het bestemmingsplan van de woning te raadplegen. In sommige gevallen is het verboden om dakkapellen te plaatsen volgens het bestemmingsplan. Dit dient dan duidelijk te worden geverifieerd bij de gemeente.

Kostenaandacht

Het aanvragen van een omgevingsvergunning is vaak niet gratis. De gemeente rekent daarvoor kosten in, die meestal in de orde van honderden euro’s liggen. Deze kosten kunnen variëren per gemeente, afhankelijk van de complexiteit van het project en de vereisten. Het is daarom verstandig om bij de gemeente te informeren over de exacte kosten en procedure voor het aanvragen van een vergunning.

Technische aspecten van dakkapellen

Niet alleen de juridische aspecten zijn belangrijk bij het plaatsen van een dakkapel, ook de technische uitvoering en de keuze van materiaal spelen een rol. Hieronder worden enkele belangrijke aandachtspunten besproken.

Constructievarianten

Er zijn twee hoofdvormen van dakkapellen:

Prefab dakkapellen:
Deze dakkapellen zijn industrieel geprefabriceerd en kunnen als geheel of als onderdelen worden aangeboden. De plaatsing van een prefab dakkapel is meestal snel en efficiënt, aangezien het product bijna volledig gereed is. De constructie en montage kunnen meestal binnen een enkele dag worden voltooid.
Op maat gemaakte dakkapellen:
Deze dakkapellen worden specifiek voor de woning gemaakt en geïnstalleerd. De constructie is dus aangepast aan de wensen van de woningeigenaar, wat betekent dat er meer vrijheid is in vorm, grootte en uitstraling. De plaatsing van een op maat gemaakte dakkapel duurt meestal langer dan een prefab variant, maar biedt wel meer mogelijkheden in termen van design en functie.

Beide varianten hebben hun eigen voordelen en nadelen, afhankelijk van de situatie en wensen van de woningeigenaar. Het is verstandig om een professioneel advies in te nemen bij de keuze voor een bepaalde variant.

Materialen

De keuze van het materiaal heeft een invloed op de esthetiek, duurzaamheid en onderhoudseisen van de dakkapel. De meest gebruikte materialen zijn:

Houten dakkapellen:
- Voordeel: Traditioneel uitzicht en natuurlijke look.
- Nadeel: Meer onderhoud vereist.
- Prijs: Over het algemeen lager dan kunststof.
Kunststof dakkapellen:
- Voordeel: Duurzaam, weinig onderhoud nodig.
- Nadeel: Meestal duurder in aankoop.
- Esthetiek: Kunststof dakkapellen hebben meestal een moderne uitstraling, maar kunnen tegenwoordig ook in een klassieke uitstraling worden geleverd.

De keuze van het materiaal is afhankelijk van het type woning, het gewenste uiterlijk en de budgettaire mogelijkheden.

Aandachtspunten bij het uitbesteden van de constructie

Het plaatsen van een dakkapel is een technisch ingewikkeld project dat vaak beter uitgevoerd wordt door professionals. Het is verstandig om de constructie aan een ervaren aannemer of dakkapellenbedrijf uit te besteden, met name wanneer het om een vergunningvrije of complexe dakkapel gaat.

Bij het uitbesteden zijn een aantal aandachtspunten belangrijk:

Kwaliteit van de uitvoering: Zorg dat de aannemer ervaring heeft met het type dakkapel dat wordt geplaatst.
Juridische aandacht: Controleer of de aannemer de benodigde vergunningen en meldingen correct afhandelt.
Kosten en tijdsplanning: Stel duidelijke verwachtingen op tijdsduur en kosten.
Waarborg en garantie: Vraag of de aannemer een garantie biedt op de werkzaamheden en eventuele materialen.

Het is ook mogelijk om de constructie zelf te uitvoeren, mits men over de benodigde kennis en vaardigheden beschikt. In dat geval is het verstandig om eerst een advies in te winnen bij een professional of via online instructies en handleidingen.

Samenvatting van de belangrijkste voorwaarden

Voor een overzicht van de belangrijkste voorwaarden voor het plaatsen van een dakkapel, zie de tabel hieronder:

Voorwaarde	Omschrijving
Locatie	Aan de achterkant of zijkant van de woning, niet gericht naar openbaar toegankelijk gebied.
Bovenside	Minstens 0,5 meter onder de daknok.
Zijkanten	Minstens 0,5 meter van de zijkanten van het dakvlak.
Onderkant	Tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet.
Hoogte	Maximaal 1,75 meter.
Vorm	Plat dak vereist.
Type woning	Niet toegestaan op vakantiewoningen of tijdelijke woningen.
Monument of stadsgezicht	Extra regels kunnen van toepassing zijn.

Deze voorwaarden zijn van toepassing voor vergunningvrije dakkapellen. Bij het niet voldoen aan één of meer van deze voorwaarden is een vergunning nodig.

Conclusie

Het plaatsen van een dakkapel is een populaire manier om extra ruimte te creëren in een woning, maar het is essentieel om rekening te houden met de juridische en technische eisen. Sinds 2024 zijn er vereenvoudigingen ingevoerd die het plaatsen van een dakkapel eenvoudiger maken, zolang aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Bij het niet voldoen aan deze voorwaarden of bij complexe situaties is het noodzakelijk om een omgevingsvergunning aan te vragen. Het is verstandig om contact op te nemen met de gemeente voor duidelijkheid over de specifieke regels in de betreffende regio.

Daarnaast speelt de keuze van constructievarianten en materialen een rol in de uiteindelijke uitstraling en duurzaamheid van de dakkapel. De constructie is vaak beter uitgevoerd door een ervaren aannemer, maar het is ook mogelijk om het project zelf uit te voeren, mits men over de benodigde kennis en vaardigheden beschikt.

Door rekening te houden met de relevante richtlijnen, regels en aandachtspunten, kan een dakkapel een waardevolle en functionele toename zijn van de woning.