De onderkant van een dakkapel: maatregelen, afstanden en vergunningseisen

Published by Redactie on september 22, 2025 | Category dakkapel

Bij het plaatsen van een dakkapel is het van essentieel belang om zich bewust te zijn van de diverse eisen en regels die van toepassing zijn. Deze richtlijnen zijn niet alleen van belang voor de constructie en het ontwerp, maar ook om te voorkomen dat er juridische complicaties ontstaan of dat een verbouwing na afloop niet gecamoufleerd wordt. Een van de belangrijkste aspecten bij het bepalen van de toepasbaarheid van een dakkapel is de onderkant van de dakkapel. Deze positie heeft directe invloed op of je een dakkapel vergunningsvrij mag bouwen of dat er een omgevingsvergunning nodig is.

In dit artikel bespreken we in detail wat de onderkant van een dakkapel is, welke afstanden en afmetingen van toepassing zijn, en hoe deze afhankelijk zijn van de vorm van het dak en de locatie van de dakkapel. Daarnaast worden de wet- en regelgevingen toegelicht, met name hoe deze de onderkant van de dakkapel bepalen in relatie tot de dakvoet, en wat dit betekent voor de vergunningseisen. De informatie is gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen en richtlijnen van de overheid en gemeenten.

Wat is de onderkant van een dakkapel?

De onderkant van een dakkapel verwijst naar de horizontale afstand tussen de onderzijde van de dakkapel en de dakvoet van het bestaande dak. Dit is een essentieel bouwtechnisch element dat bepaalt of een dakkapel in de categorie van vergunningvrij bouwen valt of dat een vergunning moet worden aangevraagd bij het Omgevingsloket.

De onderkant van de dakkapel speelt een rol in de afmetingsregels die gedefinieerd zijn in het Besluit omgevingsrecht (Bor) en wordt ook beïnvloed door de vorm van het dak, zoals een zadeldak, lessenaarsdak, tentdak of piramidedak.

Minimum- en maximumafstanden

Volgens de regels is de onderkant van de dakkapel tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet geplaatst. Dit betekent dat de dakkapel niet direct op de dakvoet mag komen en ook niet te ver boven deze afstand. Deze regel geldt binnen de kaders van vergunningvrij bouwen. Als de onderkant buiten deze grenzen valt, dan kan het bouwen van een dakkapel vergunningplichtig worden.

Een aantal bronnen benadrukken dit punt consistent. Zo stelt slimster.nl dat de onderkant van de dakkapel tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet moet liggen om onder de vergunningvrije voorwaarden te vallen. dakkapel-kosten.nl bevestigt dezelfde afstand en benadrukt dat deze afstand een belangrijke rol speelt bij het bepalen van de toegestaan hoogte en afmetingen van de dakkapel.

Deze afstand is ook essentieel bij het bepalen van de visuele impact van de dakkapel. Door de onderkant niet te laag of te hoog te plaatsen, blijft het straatbeeld en de esthetiek van het dak behouden. Daarnaast is deze afstand van invloed op de constructieve toepasbaarheid, aangezien de dakkapel stevig en veilig moet worden bevestigd aan het bestaande dak.

Invloed van dakvorm op de onderkant van de dakkapel

De vorm van het dak heeft een directe invloed op de onderkant van de dakkapel. Afhankelijk van de hellingshoek en de structuur van het dak, kunnen de toegestane afstanden en afmetingen van de dakkapel anders zijn. Voorbeelden hiervan zijn:

Zadeldak met hellingshoek < 30°: Bij daken met een kleine hellingshoek (<30°) is een dakkapel in de meeste gevallen niet aanvaardbaar als vergunningvrij bouwwerk. Dit komt doordat de vrije hoogte onder het dak beperkt is, waardoor de dakkapel hoog in het dakvlak moet worden geplaatst. Hierdoor wordt het silhouet van het dak sterk aangetast, wat tegenwerkt aan de welstandseisen die gemeenten hanteren.
Zadeldak met hellingshoek ≥ 30°: Bij daken met een grotere hellingshoek is een dakkapel vrijwel altijd geschikt voor vergunningvrij bouwen, mits de onderkant binnen de toegestane afstand ligt. De onderkant moet weer tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet liggen.
Tent- of piramidedak: Deze dakvormen hebben een in een punt toelopende hoekkeper, waardoor de toegestane afmetingen van de dakkapel sterk beperkt zijn. De onderkant van de dakkapel moet minimaal 1 meter vanaf de hoekkeper liggen, en de breedte mag beperkt zijn tot 25% van de breedte van het dakvlak aan de voorkant en 40% aan de achterkant.
Lessenaarsdak: Voor dakkapellen op lessenaardaken gelden vergelijkbare regels als bij zadeldaken. De onderkant moet weer binnen de toegestane afstand liggen, en de hellingshoek van het dak bepaalt of de dakkapel wel of niet vergunningvrij bouwbaar is.

Deze variaties zijn afgeleid uit bronnen zoals lokaleregelgeving.overheid.nl, die duidelijk maken dat de dakvorm en hellingshoek direct bepalen of en hoe een dakkapel mag worden geplaatst.

Onderkant van de dakkapel bij verschillende locaties

De locatie van de dakkapel – of deze bijvoorbeeld op de achterzijde, zijkant of voorkant van het huis staat – heeft ook een invloed op de onderkant van de dakkapel en of een vergunning nodig is.

Aan de achterzijde of zijkant

Bij dakkapellen die op de achterzijde of zijkant van het huis worden geplaatst, zijn de vergunningseisen vaak minder strikt. Volgens meubelvisie.nl, is een dakkapel aan deze locaties vaak vergunningsvrij, mits aan de afmetingsregels is voldaan.

De onderkant van de dakkapel moet hier weer tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet liggen. Aanvullend hierop moet de dakkapel aan de volgende eisen voldoen: - De bovenkant van de dakkapel moet meer dan 0,5 meter onder de daknok liggen. - De zijkanten moeten meer dan 0,5 meter van de zijkant van het dakvlak liggen. - De dakkapel moet een plat dak hebben. - De dakkapel mag niet hoger zijn dan 1,75 meter.

Aan de voorkant

Aan de voorkant van een woning, vooral als deze direct grenst aan een openbare weg of straat, zijn de eisen strenger. Hier is een vergunning vaak verplicht, zelfs als de onderkant van de dakkapel binnen de toegestane afstanden valt.

Volgens jarino.nl, zijn aan een dakkapel aan de voorkant meestal welstandseisen verbonden. Deze eisen reguleren bijvoorbeeld de vorm van de dakkapel, het gebruik van materialen en de kleur, zodat het straatbeeld niet te sterk verandert.

Bij een voorkantdakkapel is het ook van belang om te controleren of het bestemmingsplan van de gemeente toestaat dat een dakkapel aan deze locatie mag worden geplaatst. Als dit niet het geval is, dan is het bouwen van een dakkapel vergunningplichtig.

Invloed van het bestemmingsplan en welstandseisen

De onderkant van de dakkapel speelt ook een rol bij het bepalen van of een verbouwing onder het bestemmingsplan valt. Dit plan bevat regels van de overheid over ruimtelijke ordening en bepaalt welk gebruik van grond en gebouwen toegestaan is. Bijvoorbeeld: mag een dakkapel op een bepaalde locatie worden geplaatst, en welke afmetingen zijn toegestaan?

Als een dakkapel niet voldoet aan de vergunningvrije voorwaarden, zoals bijvoorbeeld de onderkant buiten de toegestane afstand ligt, dan valt de verbouwing onder het bestemmingsplan en is een omgevingsvergunning vereist. Dit geldt ook als de dakkapel op een monumentaal pand of in een beschermd dorp of stadsgezicht wordt geplaatst.

Naast het bestemmingsplan gelden ook welstandseisen, die per gemeente verschillen. Deze eisen zijn gericht op het behoud van het straatbeeld, de esthetiek, en de bouwkundige integriteit van de wijk. Welstandseisen kunnen bijvoorbeeld bepalen: - Dat een dakkapel niet mag worden geplaatst aan de voorkant van een woning. - Dat de onderkant van de dakkapel binnen een bepaalde afstand moet liggen. - Dat de dakkapel niet te hoog mag zijn of niet mag afwijken in materiaal of vorm van het bestaande dak.

Het is daarom aan te raden om vooraf met de gemeente te overleggen of een dakkapel op een bepaalde locatie en met een bepaalde onderkant mag worden geplaatst. Dit voorkomt onverwachte problemen en extra kosten.

Praktijkvoorbeelden van toepassing

Om de invloed van de onderkant van een dakkapel duidelijk te maken, zijn er enkele praktijkvoorbeelden.

Voorbeeld 1: Zadeldak met hellingshoek van 35°

Een woning heeft een zadeldak met een hellingshoek van 35°. De dakkapel wordt aan de achterzijde van het huis geplaatst en heeft een plat dak. De onderkant van de dakkapel is geplaatst op 0,6 meter boven de dakvoet, de bovenkant op 1,2 meter onder de daknok. De zijkanten liggen meer dan 0,5 meter vanaf de rand van het dak.

In dit geval voldoet de dakkapel aan alle vergunningvrije voorwaarden. De onderkant ligt binnen de toegestane afstand, en de afmetingen zijn binnen de limieten. Er is dus geen vergunning nodig.

Voorbeeld 2: Zadeldak met hellingshoek van 25°

Een woning heeft een zadeldak met een hellingshoek van 25°. De dakkapel wordt aan de voorkant van het huis geplaatst en heeft een schuindak. De onderkant van de dakkapel ligt op 0,4 meter boven de dakvoet, de bovenkant op 0,7 meter onder de daknok. De zijkanten liggen meer dan 0,5 meter vanaf de rand van het dak.

Ondanks dat de onderkant en bovenkant binnen de toegestane afstanden liggen, zijn er meer vergunningseisen van toepassing. Omdat het een schuindak is en de dakkapel aan de voorkant van het huis staat, is een vergunning verplicht. Bovendien gelden welstandseisen, die bepalen hoe de dakkapel moet worden geplaatst.

Voorbeeld 3: Lessenaarsdak

Een woning heeft een lessenaarsdak. De dakkapel wordt aan de zijkant van het huis geplaatst en heeft een plat dak. De onderkant van de dakkapel ligt op 0,7 meter boven de dakvoet, de bovenkant op 1,0 meter onder de daknok. De zijkanten liggen meer dan 0,5 meter vanaf de rand van het dak.

In dit geval voldoet de dakkapel aan de vergunningvrije voorwaarden, mits de hellingshoek van het lessenaarsdak groter is dan 30°. Als de hellingshoek lager is, dan is een vergunning verplicht. Het is daarom belangrijk om vooraf de hellingshoek te controleren.

Praktische stappen om te bepalen of je vergunning nodig hebt

Om te bepalen of een dakkapel vergunningvrij kan worden geplaatst of dat een omgevingsvergunning nodig is, zijn er een aantal praktische stappen die je kunt nemen.

Stap 1: Controleer de afmetingen

Controleer of de onderkant van de dakkapel tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet ligt. Controleer ook of de bovenkant van de dakkapel meer dan 0,5 meter onder de daknok ligt en of de zijkanten meer dan 0,5 meter vanaf de rand van het dak liggen.

Stap 2: Controleer de vorm van het dak

Controleer of het dak een zadeldak, lessenaarsdak, tentdak of piramidedak is. Voor elk type dak gelden specifieke regels.

Stap 3: Controleer de locatie van de dakkapel

Controleer of de dakkapel wordt geplaatst aan de achterzijde, zijkant of voorkant van het huis. De regels zijn afhankelijk van de locatie.

Stap 4: Controleer het bestemmingsplan en welstandseisen

Controleer of de verbouwing onder het bestemmingsplan valt. Dit kan door te checken of de verbouwing een verandering teweegbrengt in het straatbeeld of de bouwregels van het gebied. Controleer ook of er welstandseisen van toepassing zijn in de gemeente.

Stap 5: Raadpleeg het Omgevingsloket

Als je onzeker bent over of een vergunning nodig is, kun je dit snel checken via het Omgevingsloket. Op omgevingsloket.nl kun je opzoeken of een verbouwing vergunningvrij is of dat een vergunning nodig is.

Stap 6: Raadpleeg een vakman

Als je twijfelt of je een vergunning nodig hebt, is het aan te raden om raad te zoeken bij een vakman. Een vakman is op de hoogte van alle regels in jouw gemeente en kan je helpen bij het bepalen van of een dakkapel vergunningvrij mag worden geplaatst.

Conclusie

De onderkant van een dakkapel is een essentieel element bij het bepalen van of een verbouwing vergunningvrij is of dat een vergunning moet worden aangevraagd. De onderkant speelt een rol in de afmetingsregels, de dakvorm, de locatie van de dakkapel en de wet- en regelgeving van de gemeente.

Het is belangrijk om te weten dat de onderkant van de dakkapel tussen 0,5 en 1 meter boven de dakvoet moet liggen. Dit geldt binnen de kaders van vergunningvrij bouwen. Als de onderkant buiten deze grenzen valt, dan kan het bouwen van een dakkapel vergunningplichtig worden. Bovendien kunnen de dakvorm en de locatie van de dakkapel een invloed hebben op of een verbouwing vergunningvrij is.

Bij het plaatsen van een dakkapel is het aan te raden om vooraf de regels te controleren en eventueel raad te zoeken bij een vakman of het Omgevingsloket. Dit voorkomt onverwachte problemen en extra kosten. Door te weten hoe de onderkant van de dakkapel beïnvloedt of een verbouwing vergunningvrij is of niet, kun je ervoor zorgen dat je verbouwing voldoet aan de regels en dat je juridisch veilig bent.

Bronnen

onderkant