Warmtepompboilers: Efficiënte en duurzame oplossing voor warm water in woningen en bedrijven

Published by Redactie on september 23, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Een warmtepompboiler is een technologisch geavanceerd systeem dat steeds vaker wordt ingezet als duurzame oplossing voor de productie van warm tapwater. Het principe is eenvoudig: de warmtepomp haalt warmte uit de omgevingslucht (of circulatielucht) en gebruikt deze om water te verwarmen. Deze manier van verwarmen is energiezuinig, milieuvriendelijk en geschikt voor zowel huishoudelijk als commercieel gebruik.

In dit artikel behandelen we de werking van warmtepompboilers, hun voordelen, de keuzes bij aankoop, het belang van een juist ontworpen boiler, en het onderhoud dat nodig is voor optimale prestaties. Aan de hand van gegevens uit betrouwbare bronnen, zoals Ventilatieland, WarmtePomp-Info.nl, Viessmann en HGB Trading, geven we een overzicht van de technische aspecten, de toepassingsmogelijkheden en de praktische aandachtspunten bij de installatie en het gebruik van deze systemen.

Hoe werkt een warmtepompboiler?

Een warmtepompboiler maakt gebruik van het principe van thermische overdracht. Het apparaat haalt warmte uit de omgeving, comprimeert deze en gebruikt deze om water in een reservoir te verwarmen. De technologie is vergelijkbaar met die van een airco of een warmtepompverwarmingssysteem, maar dan gericht op het opwekken van warm water.

Het proces verloopt in meerdere stappen:

Warmte-opname uit de lucht: De warmtepomp haalt lucht uit de omgeving of de circulatielucht binnen de ruimte. Deze lucht bevat thermische energie, ook bij lage temperaturen.
Verdamper en koelvloeistof: In de verdamper verdampt een koelvloeistof, die al bij lage temperaturen kookt. Deze verdampte koelvloeistof neemt warmte op uit de lucht.
Compressie: De damp wordt samengeperst in een compressor, waardoor de temperatuur sterk stijgt.
Warmteoverdracht naar water: De opgewarmde koelvloeistofdamp geeft zijn energie af aan het water in het reservoir via een warmtewisselaar.
Condensatie en expansie: De koelvloeistof condenseert en wordt via een expansieventiel onder druk afgekoeld, waarna het proces zich herhaalt.

Dit proces is zeer efficiënt, aangezien het apparaat slechts een klein deel van de energie zelf verbruikt, terwijl het het grootste deel van de warmte uit de omgeving haalt. Zo kan een warmtepompboiler een coëfficiënt van prestatie (COP) van tot 3,2 behalen, wat betekent dat het per verbruikte kWh elektriciteit ongeveer 3 kWh warmte produceert.

Voordelen van een warmtepompboiler

Energiezuinig en kostenefficiënt

Een van de grootste voordelen van een warmtepompboiler is de energiezuinigheid. Aangezien het systeem warmte haalt uit de omgeving in plaats van dit via elektriciteit of gas te doen, zijn de operationele kosten aanzienlijk lager dan bij traditionele verwarmingssystemen. Volgens bronnen zoals A. O. Smith International verbruikt een warmtepompboiler circa 75% minder energie dan een elektrische boiler of een gasketel.

Daarnaast zijn de operationele kosten laag, zodat de investering in een warmtepompboiler op de lange termijn meestal wordt terugverdiend. Dit maakt het systeem ook een aantrekkelijke keuze voor bedrijven die op zoek zijn naar duurzame oplossingen die kosten besparen.

Milieuvriendelijk

Warmtepompboilers dragen bij aan een lagere CO₂-uitstoot, omdat ze gebruik maken van hernieuwbare energiebronnen (luchtwarmte). Tegenover traditionele elektrische of gasverwarmingsystemen staan ze dus voor een duurzamere en minder milieuvriendelijke impact. Dit maakt ze geschikt voor zowel particulieren als bedrijven die hun CO₂-footprint willen verminderen.

Multifunctioneel

Niet alleen geschikt voor het opwarmen van tapwater, maar warmtepompboilers kunnen ook worden ingezet voor het verwarmen van vloeren en radiatoren. Dit maakt het systeem flexibel in toepassing en geschikt voor zowel woningen als commerciële gebouwen.

Subsidiegevoelig

Sommige modellen warmtepompboilers voldoen aan de eisen voor subsidies via het EIA- en ISDE-systeem. Deze subsidies kunnen het aankoopbedrag behoorlijk verlagen, wat de toegankelijkheid van het systeem vergroot. Het Enevator Store-model, bijvoorbeeld, is expliciet aangemerkt voor deze subsidies, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor zowel particulieren als ondernemers.

Technische aspecten en aankoopoverwegingen

Temperatuur en desinfectie

In Nederland gelden voor warm water aan het tappunt bepaalde temperatuurrichtlijnen. Volgens de NEN 1006 dient het tappunt minimaal 55°C te zijn (60°C bij aanwezigheid van een circulatieleiding). Aanwezige afkoeling in de leidingen betekent dat de boiler op ongeveer 58°C moet worden gebracht om aan deze eisen te voldoen.

Daarnaast is het belangrijk om de boiler regelmatig te desinfecteren om legionella-bacteriën te voorkomen. Richtlijnen van ISSO publicatie 30.5 en 55.1 stellen dat dit eenmaal per week moet gebeuren. Er zijn verschillende manieren om dit te doen, zoals het opwarmen van het water tot 65°C, het gebruik van chloor of het toepassen van UV-straling.

Kiezen voor een boiler die compatibel is met een warmtepomp

Niet elke boiler is geschikt voor gebruik met een warmtepomp. Een boiler voor een CV-ketel heeft namelijk een kleiner verwarmend oppervlak (VO), omdat het temperatuurverschil tussen bron (ketel) en doel (tapwater) groter is. Bij een warmtepomp is dit temperatuurverschil veel kleiner, waardoor het verwarmend oppervlak aanzienlijk groter moet zijn. Dit is essentieel om te zorgen voor een efficiënte warmteoverdracht.

Als een ongeschikte boiler wordt gekozen, kan dit leiden tot zogenaamd "pendelgedrag" of HD-storingen van de warmtepomp. Dit betekent dat de warmtepomp het warmteoverdrachtsproces niet efficiënt kan uitvoeren, wat resulteert in een slechte temperatuur van het water en een verhoogd energieverbruik.

Capaciteit en vermogen

De keuze van de juiste capaciteit en het juiste vermogen is afhankelijk van de grootte van het huishouden of de bedrijfswoning en de verwachtingen rondom het warmwatergebruik. Voor kleine huishoudens is een boiler van 200 liter meestal voldoende, terwijl grotere woningen of bedrijven een grotere capaciteit nodig hebben. Het Enevator Store-model, bijvoorbeeld, heeft een capaciteit van 445 liter en een vermogen van 8 kW, wat geschikt is voor situaties waarin grote hoeveelheden warm water nodig zijn.

Modusopties

Sommige modellen, zoals de Enevator Store, bieden meerdere modi om het systeem aan te passen aan de behoeften van de gebruiker. De Efficiency-modus gebruikt vooral de warmtepomp om energie te besparen, terwijl de Hybride-modus elektrische ondersteuning biedt wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren. De Elektrische-modus zorgt voor volledige warmtebevoorrading via elektriciteit, wat handig is in situaties waarin snelle warmwateropwekking nodig is.

Installatie en onderhoud

Installatie

De installatie van een warmtepompboiler kan relatief eenvoudig zijn, afhankelijk van het model. Het Enevator Store-model is bijvoorbeeld ontworpen als een monoblock, wat betekent dat het een enkel apparaat is waarin zowel de warmtepomp als de boiler zijn ingebouwd. Dit maakt het systeem eenvoudiger en sneller te installeren, omdat er slechts enkele aansluitingen zijn: water- en condensafvoer, plus elektriciteit.

Onderhoud

Ondanks de efficiëntie van warmtepompboilers is er toch enig onderhoud nodig om de prestaties te waarborgen. Onderhoudsactiviteiten omvatten:

Reinigen van filters: De luchtfilters van de warmtepomp moeten regelmatig worden gereinigd om de luchtstroom en de efficiëntie te behouden.
Lekkages controleren: Eventuele lekkages in de leidingen of in het apparaat zelf moeten worden nagegaan.
Jaarlijks onderhoud: Aanbevolen is om jaarlijks een professionele inspectie te laten uitvoeren. Dit helpt bij het detecteren van mogelijke problemen op vroeg stadium en zorgt voor een langdurige levensduur van het apparaat.

Toepassing in woningen en commerciële gebouwen

Woningen

Voor particuliere huishoudens is een warmtepompboiler een uitstekende keuze, met name voor huizen die op zoek zijn naar duurzame en energiezuinige oplossingen. De modellen die op de markt beschikbaar zijn, zoals de HH-200GV2 van HGB Trading, zijn speciaal ontworpen voor huishoudelijk gebruik en bieden een betrouwbare levering van warm water bij lage operationele kosten.

Commerciële toepassingen

In commerciële toepassingen, zoals hotels, ziekenhuizen of kantoren, is het belang van een grote tapcapaciteit en continue warm waterproductie groter. Hier is een systeem zoals de Enevator Store van A. O. Smith International ideaal, aangezien het een vermogen van 8 kW biedt en een capaciteit van 445 liter. Dit zorgt voor een voldoende voorraad warm water, zelfs bij hoog gebruik.

Kostenefficiëntie en terugverdientijd

De investering in een warmtepompboiler kan op termijn worden terugverdiend door de lagere energiekosten. Aan de hand van de gegevens uit de bronnen is duidelijk dat deze systemen tot 75% minder energie verbruiken dan traditionele boilers. De terugverdientijd hangt af van factoren zoals de grootte van het huishouden, de frequentie van warmwatergebruik en de aanwezigheid van subsidies. In combinatie met subsidies zoals EIA en ISDE kan de terugverdientijd aanzienlijk worden verkort.

Conclusie

Een warmtepompboiler is een innovatieve en duurzame oplossing voor het opwekken van warm tapwater. Het systeem is energiezuinig, milieuvriendelijk en geschikt voor zowel huishoudelijk als commercieel gebruik. Door het juiste model te kiezen en het systeem goed te onderhouden, kan het gebruiker aanzienlijke kosten besparen op de lange termijn.

De technologie is eenvoudig te installeren en te onderhouden, waardoor het een aantrekkelijke keuze is voor zowel particulieren als ondernemers. Voor wie op zoek is naar een duurzame en kostenefficiënte oplossing, is een warmtepompboiler zeker een overweging waard.

Bronnen

boiler