Lucht-lucht warmtepomp: Werking, voordelen, nadelen en kosten

In de huidige tijd van energiebesparing en duurzame verwarmingssystemen, is de lucht-lucht warmtepomp een steeds populaire keuze geworden voor woningen die op zoek zijn naar een efficiënt en milieuvriendelijk alternatief voor traditionele verwarmingssystemen. Deze warmtepomp maakt gebruik van de omgevingslucht als energiebron en kan zowel verwarmen als koelen, waardoor het een flexibele oplossing biedt. In dit artikel geven we een overzicht van de werking, voordelen en nadelen van een lucht-lucht warmtepomp, evenals een overzicht van de kosten en toepassing in verschillende situaties.

Wat is een lucht-lucht warmtepomp?

Een lucht-lucht warmtepomp is een verwarmingssysteem dat gebruik maakt van de buitenlucht als energiebron. Het bestaat uit een buitenunit en één of meerdere binnenunits. De buitenunit haalt warmte uit de buitenlucht, zelfs bij lage temperaturen, en zet deze om in warme lucht, die vervolgens naar binnenunits wordt geleid. Deze binnenunits blazen de warme lucht in de woning. In de zomer kan het systeem ook omgekeerd werken, waarbij warmte uit de woning wordt onttrokken en naar buiten wordt afgevoerd, waardoor het ook als airconditioning kan dienen.

In tegenstelling tot andere warmtepompvarianten zoals lucht-water- of hybride warmtepompen, genereert een lucht-lucht warmtepomp direct warme lucht in de woning en niet via verwarming van water. Dit maakt het systeem ideaal voor woningen die geen CV-installatie hebben of waar directe luchtverwarming gewenst is.

Hoe werkt een lucht-lucht warmtepomp?

De werking van een lucht-lucht warmtepomp is gebaseerd op het verplaatsen van warmte uit de buitenlucht naar de binnenruimte of omgekeerd. Hieronder wordt de werking stap voor stap toegelicht:

1. Warmte opnemen uit de buitenlucht
   De buitenunit van de warmtepomp bevat een ventilator die lucht uit de omgeving aanzuigt. Deze lucht wordt gebruikt om een koudemiddel op te warmen, waardoor het verdampt tot een gas.

2. Warmteoverdracht via koudemiddel
   Het gasvormige koudemiddel wordt door een compressor onder druk gezet, waardoor de temperatuur van het gas verder stijgt. De warmte die hierbij ontstaat, wordt via het koudemiddel naar de binnenunits getransporteerd.

3. Verwarmen of koelen van lucht
   De binnenunits blazen de verwarmde lucht in de woning. Tijdens de winter wordt hiermee de woning opgewarmd. In de zomer werkt het systeem omgekeerd: de binnenunits trekken warme lucht uit de woning aan en blazen deze naar buiten, waardoor het binnenklimaat afkoelt.

4. Cyclus herhalen
   Na het afgeven van warmte of koude in de woning, wordt de druk van het koudemiddel opnieuw verlaagd en kan de cyclus opnieuw beginnen.

Het gehele proces is omkeerbaar, wat betekent dat het systeem zowel in de verwarmings- als in de koelmodus werkt. Dit maakt het een veelzijdig systeem dat goed aansluit bij de seizoensgebonden klimatologische variaties.

Voordelen van een lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp biedt diverse voordelen die het systeem aantrekkelijk maken voor veel huiseigenaren en woningeigenaren:

• Duurzaam en milieuvriendelijk
  De warmtepomp maakt gebruik van hernieuwbare energiebronnen (lucht) en verbruikt slechts een klein deel aan elektriciteit om de warmte te verplaatsen. Hierdoor is het systeem zeer energiezuinig en produceert het weinig CO₂-uitstoot.

• Dubbele functie
  Het systeem kan zowel verwarmen als koelen, wat het een flexibele oplossing maakt die goed aansluit bij de seizoenen. In de zomer kan het als airconditioning dienen, wat comfort biedt bij hittegolven.

• Goed rendement
  Een lucht-lucht warmtepomp heeft een hoge energie-omzettingsgraad. Het verbruikt bijvoorbeeld 1 kW aan elektriciteit en levert hiermee een prestatiecoëfficiënt van 3, wat betekent dat het 3 keer zoveel warmte produceert. Dit rendement is stabiel en maakt het systeem energie-efficiënt.

• Programmeerbaar en automatisch
  Het systeem is op afstand programmeerbaar en kan per kamer worden aangepast, waardoor het mogelijk is om het klimaatcomfort individueel aan te passen.

• Aansluitbaar op bestaande systemen
  In sommige gevallen is een lucht-lucht warmtepomp compatibel met bestaande elektrische radiatoren of ventilatiesystemen, wat het eenvoudig maakt om aan te sluiten of mee te gebruiken.

• Geen waterverwarming mogelijk
  Een belangrijk nadeel is dat een lucht-lucht warmtepomp geen warm water kan genereren voor huishoudelijk gebruik, zoals in een CV-installatie. Dit betekent dat een aparte boiler of warmwaterinstallatie nodig is.

Nadelen van een lucht-lucht warmtepomp

Hoewel een lucht-lucht warmtepomp tal van voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen die overwogen moeten worden voordat men besluit om dit systeem aan te schaffen:

• Beperkte efficiëntie bij lage temperaturen
  De prestaties van een lucht-lucht warmtepomp dalen bij zeer lage buitentemperaturen. Dit betekent dat het systeem minder effectief is op koude winterdagen en eventueel aanvullende verwarming nodig kan zijn.

• Geen warm waterproductie
  Een lucht-lucht warmtepomp is niet geschikt voor de productie van warm water voor huishoudelijk gebruik, zoals voor douchen en koken. Voor deze toepassing zijn andere warmtepompvarianten, zoals lucht-water- of water-water warmtepompen, beter aansluitend.

• Luidruchtigheid
  De buitenunit, die bestaat uit een ventilator en een compressor, kan relatief luidruchtig zijn. Dit geluid moet op afstand worden gehouden om de buren niet te storen. De geluidniveaus mogen ’s nachts niet meer dan 40 dB bedragen, gemeten op de erfgrens.

• Niet geschikt voor koude of slecht geïsoleerde ruimtes
  In koude of slecht geïsoleerde woningen werkt een lucht-lucht warmtepomp minder efficiënt. In dergelijke gevallen is een andere warmtepompvariant, zoals een lucht-water of hybride warmtepomp, beter geschikt.

Wanneer kies je voor een lucht-lucht warmtepomp?

Een lucht-lucht warmtepomp is een goede keuze in situaties waar een directe luchtverwarming gewenst is en waar er geen behoefte is aan warm waterproductie via een CV-installatie. Hieronder zijn enkele situaties waarin een lucht-lucht warmtepomp geschikt is:

• Nieuwbouwprojecten
  In nieuwbouwprojecten kan een lucht-lucht warmtepomp efficiënt worden ingezet, met name in geïsoleerde woningen waar directe luchtverwarming voldoende is.

• Verbouwingen en renovaties
  Bij renovaties kan de warmtepomp worden aangesloten op bestaande ventilatiesystemen of elektrische radiatoren, waardoor er minder aanpassingen nodig zijn aan de bestaande installatie.

• Woningen zonder CV-installatie
  In woningen die geen CV-installatie gebruiken, zoals appartementen of woningen met elektrische verwarming, is een lucht-lucht warmtepomp een goede oplossing.

• Klimaatcomfort in de zomer
  Voor huiseigenaren die ook in de zomer comfortabele temperaturen willen behouden, is de airco-functie van de warmtepomp een extra pluspunt.

Het is echter belangrijk om te overwegen dat de lucht-lucht warmtepomp minder geschikt is voor oude of slecht geïsoleerde woningen, waar aanvullende verwarming nodig kan zijn. Ook is het niet geschikt voor woningen die een warmwaterinstallatie nodig hebben.

Lucht-lucht warmtepomp kosten

De kosten van een lucht-lucht warmtepomp variëren afhankelijk van het type, het vermogen en het aantal binnenunits dat nodig is. Hieronder een overzicht van de gemiddelde kosten:

De aanschafprijs hangt af van het merk en model van de warmtepomp en het aantal benodigde binnenunits. Een enkele buitenunit met één binnenunit is minder duur dan een systeem met meerdere binnenunits. De installatiekosten omvatten de montage van de buitenunit en het aansluiten van de binnenunits.

Daarnaast kan het systeem aansluitbaar zijn op bestaande elektrische radiatoren of ventilatiesystemen, wat de installatiekosten kan verlagen. Het is ook mogelijk om subsidies of energiepremie te ontvangen, afhankelijk van de regio en het type woning.

Conclusie

Een lucht-lucht warmtepomp is een duurzame en efficiënte oplossing voor woningen die op zoek zijn naar een verwarmingssysteem dat direct lucht kan verwarmen en koelen. Het systeem maakt gebruik van de buitenlucht als energiebron en biedt een dubbele functie: verwarming in de winter en airco in de zomer. De warmtepomp is geschikt voor nieuwbouwprojecten, renovaties en woningen zonder CV-installatie, maar minder geschikt voor oude of slecht geïsoleerde woningen.

De aanschaf- en installatiekosten variëren afhankelijk van het type en het aantal benodigde units. Het rendement van het systeem is goed, met een prestatiecoëfficiënt van 3, wat betekent dat het drie keer zoveel warmte produceert als het verbruikt aan elektriciteit. Echter, het systeem is niet geschikt voor de productie van warm water en heeft beperkte efficiëntie bij lage buitentemperaturen.

Voor huiseigenaren die op zoek zijn naar een efficiënt en milieuvriendelijk verwarmingssysteem, is een lucht-lucht warmtepomp een aantrekkelijke keuze, met name in geïsoleerde woningen waar directe luchtverwarming voldoende is. Het is echter belangrijk om de specifieke omstandigheden van de woning te overwegen voordat een definitieve keuze wordt gemaakt.

Bronnen

1. Verwarming Plaatsen – Lucht-lucht warmtepomp
2. HomeDeal – Lucht-lucht warmtepomp
3. Renovatiegids – Lucht-lucht warmtepomp
4. Viessmann – Lucht-water-warmtepompen
5. Huisassist – Lucht-lucht warmtepomp