Beste warmtepompen voor vloerverwarming: Uitleg en keuzes voor bestaande en nieuwbouw

Wanneer het gaat om duurzame verwarming in huizen en appartementen, is een warmtepomp steeds vaker de voorkeurskeuze. Vooral in combinatie met vloerverwarming kan een warmtepomp efficiënt en milieuvriendelijk werken. Vloerverwarming zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling, maar vereist een specifieke warmtepomp die erop is afgestemd. In dit artikel geven we een overzicht van de meest geschikte warmtepompen voor vloerverwarming, de technische aandachtspunten en de invloed van de keuze op efficiëntie en kosten.

Inleiding

Een warmtepomp die efficiënt werkt met vloerverwarming moet in staat zijn om warmte aan te zetten op een lage watertemperatuur, aangezien vloerverwarming meestal met temperaturen rond 35 °C werkt. Niet alle warmtepompen zijn daar geschikt voor. De keuze van het juiste type warmtepomp hangt af van factoren zoals de bouwvorm (bestaande of nieuwbouw), energie-isolatie, budget en individuele wensen. De bronnen die we gebruiken zijn betrouwbaar, afkomstig van gerenommeerde installatiebedrijven en verwarmingsadviesplatforms. Hieronder geven we een gedetailleerde uitleg van de meest geschikte warmtepompen voor vloerverwarming.

Wat is vloerverwarming en hoe werkt het?

Vloerverwarming is een verwarmingssysteem waarbij warm water door buizen onder de vloer stroomt, die de vloeroppervlakte gelijkmatig verwarmen. Dit levert een comfortabele warmteverdeling, maar vereist een lage watertemperatuur (meestal tussen 30 en 40 °C). Er zijn verschillende typen vloerverwarming:

• Warmwater vloerverwarming:
  • Natsysteem: Verwarmingsbuizen zijn verwerkt in een chape.
  • Droogsysteem: Verwarmingsbuizen zitten in voorgevormde isolatieplaten.
  • Ingefreesde vloerverwarming: Buizen zijn ingefreesd in het beton.
• Elektrische vloerverwarming:
  Deze wordt vaak gebruikt als bijverwarming, vooral in ruimtes met houten vloeren. Het is minder geschikt voor grote zones en vereist zorgvuldige planning om stroomkosten in te perken.

Een warmtepomp die met vloerverwarming werkt, moet dus in staat zijn om warmte aan te zetten op deze lage watertemperatuur om efficiënt te werken.

Welke warmtepompen zijn geschikt voor vloerverwarming?

1. Lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp is het meest geschikt voor combinatie met vloerverwarming. Ze onttrekt warmte uit de buitenlucht en geeft deze af via een watercircuit, dat vervolgens wordt gebruikt voor vloerverwarming. Dit type warmtepomp is ideaal voor zowel bestaande als nieuwbouwwoningen.

Voordelen van lucht-water warmtepompen voor vloerverwarming:

• Makkelijke aansluiting op bestaande vloerverwarming.
  Er hoeven in de meeste gevallen geen grote aanpassingen te worden aangebracht.
• Hoog rendement bij lage watertemperaturen.
  Bij vloerverwarming is de watertemperatuur gemiddeld rond de 35 °C, waarbij de lucht-water warmtepomp het beste presteert.
• Flexibel in toepassing.
  Het systeem kan ook worden gebruikt voor warmtapwater en is geschikt voor grotere woningen.

Aandachtspunten:

• Lage temperatuur is essentieel.
  Bij vloerverwarming werkt de warmtepomp het efficiëntst bij watertemperaturen rond 35 °C. Hogere temperaturen verminderen het rendement.
• Aansluiting op bestaande installatie.
  Bij bestaande woningen moet de verwarmingsinstallatie vaak worden aangepast om de lucht-water warmtepomp te kunnen gebruiken. Dit geldt vooral als het huidige systeem niet is ontworpen voor lage temperatuur.

2. Hybride warmtepomp

De hybride warmtepomp combineert een lucht-water warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Dit maakt het systeem geschikt voor bestaande woningen, waarbij de cv-ketel als back-up kan dienen bij koude weersomstandigheden of wanneer de warmtepomp niet efficiënt genoeg presteert.

Voordelen van hybride warmtepompen:

• Flexibiliteit in extreme weersomstandigheden.
  Bij zeer lage buitentemperaturen kan de cv-ketel het water opwarmen, zodat de vloerverwarming op volle sterkte werkt.
• Schikt goed voor bestaande huizen.
  Het systeem kan worden geïntegreerd in bestaande gasinstallaties en werkt goed met vloerverwarming.
• Subsidie mogelijk.
  In sommige gevallen is een hybride warmtepomp aansluitbaar op subsidies, afhankelijk van het land en het type woning.

Aandachtspunten:

• Energieverbruik bij gebruik van cv-ketel.
  Hoewel de warmtepomp het grootste deel van het verbruik bedient, wordt het rendement lager wanneer het systeem overschakelt op de cv-ketel.
• Innovatie vereist.
  Niet alle installateurs zijn vertrouwd met hybride systemen, wat kan leiden tot extra kosten voor consultancy of voorlichting.

3. Grond-water warmtepomp

De grond-water warmtepomp maakt gebruik van de aardwarmte. Ze onttrekt warmte uit de bodem via een buizensysteem en brengt deze over op het watercircuit van de vloerverwarming. Hoewel deze warmtepomp een hoog rendement heeft, is het een ingrijpende oplossing die meestal alleen aangeraden wordt in nieuwbouwprojecten of bij ingrijpende renovaties.

Voordelen van grond-water warmtepompen:

• Hoog rendement.
  Aangezien de grond een constante temperatuur heeft, is het rendement van de warmtepomp vrij hoog.
• Duurzaam en efficiënt.
  Het systeem levert weinig CO2-uitstoot en is langdurig betrouwbaar.
• Geschikt voor grotere woningen.
  Door de hoge capaciteit is de grond-water warmtepomp ideaal voor nieuwbouw of grotere bestaande huizen.

Aandachtspunten:

• Hoog investeringsbedrag.
  Aanleg van grondbuizen en pompinstallatie is kostbaar en vereist professionele installatie.
• Innovatie vereist.
  Dit type warmtepomp vereist ingrijpende aanpassingen aan de woning en is meestal niet geschikt voor bestaande vloerverwarming zonder hervorming.
• Tijdsinvestering.
  De opbouw van het systeem kan lang duren en vereist planning op meerdere niveaus.

4. Water-water warmtepomp

De water-water warmtepomp onttrekt warmte aan grondwater. De warmte wordt vervolgens gebruikt om het water voor vloerverwarming op te warmen. Net zoals de grond-water warmtepomp is dit een geothermische oplossing die in nieuwbouwprojecten wordt toegepast.

Voordelen van water-water warmtepompen:

• Hoog rendement.
  Grondwater heeft een constante temperatuur, wat het rendement van de warmtepomp verhoogt.
• Duurzame oplossing.
  Het systeem is milieuvriendelijk en heeft lage energiekosten na de installatie.
• Stabiele prestaties.
  De warmtevoorziening is betrouwbaar en kan over meerdere ruimtes worden verdeeld.

Aandachtspunten:

• Kostprijs en installatie.
  Het systeem vereist professionele installatie en is daardoor duur.
• Toegang tot grondwater.
  Niet iedere woning heeft toegang tot grondwater, wat de toepassing beperkt.
• Niet geschikt voor bestaande woningen.
  In bestaande huizen is het systeem vaak niet haalbaar zonder ingrijpende aanpassingen.

5. Lucht-lucht warmtepomp

De lucht-lucht warmtepomp is niet geschikt voor vloerverwarming. Dit type werkt door warme lucht direct in de woning te blazen, maar is niet verbonden met een watercircuit. Hierdoor is het niet mogelijk om deze warmtepomp te combineren met vloerverwarming.

Aandachtspunten:

• Geen watercircuit.
  De lucht-lucht warmtepomp heeft geen watercircuit, wat het ongeschikt maakt voor vloerverwarming.
• Lokale verwarming.
  De warmte wordt geleverd via luchtstroom, wat de vloerverwarming niet kan gebruiken.
• Gebruik beperkt.
  Deze warmtepomp is meestal alleen geschikt voor kleine ruimtes of als aanvullende verwarming.

Aanbevolen keuzes per situatie

Technische aandachtspunten bij aansluiting op vloerverwarming

Bij het kiezen van een warmtepomp voor vloerverwarming zijn er enkele technische aspecten die cruciaal zijn voor het functioneren en de efficiëntie van het systeem:

1. Temperatuur per ruimte

Het is belangrijk om de watertemperatuur aan te passen per ruimte, afhankelijk van de behoefte. Bijvoorbeeld: een woonkamer vereist meestal een hogere temperatuur dan een slaapkamer. Door de watertemperatuur per zone aan te passen, voorkom je energieverlies en optimaliseer je het rendement van de warmtepomp.

2. Aantallen zones

De efficiëntie van een warmtepomp wordt verder beïnvloed door het aantal zones in de vloerverwarming. Kortere zones (bijvoorbeeld per ruimte) vereisen minder energie om op temperatuur te komen. Dit betekent dat de warmtepomp sneller kan reageren en efficiënter werkt. Dus, het is aan te raden om vloerverwarming in meerdere kleine zones te verdelen.

3. Regeltechniek

Goede regeltechniek is essentieel bij een warmtepomp en vloerverwarming. Een vloerverwarmingverdeler kan per ruimte de temperatuur regelen, wat het energieverbruik verder vermindert. Zorg ervoor dat de warmtepomp met een moderne regeltechniek is uitgerust die met meerdere zones kan werken.

Kosten en subsidie

Bij de aankoop en installatie van een warmtepomp voor vloerverwarming zijn de kosten afhankelijk van het type systeem:

Het is aan te raden om subsidies en keurmerken te checken, aangezien deze aanzienlijk kunnen helpen bij de aankoop van een duurzame warmtepomp. In Nederland zijn er onder andere subsidies via de Energiebesparing Stuurgroep of via de Energie Wijzigingsaftrek (EWA).

Koelen via vloerverwarming?

Een warmtepomp die kan verwarmen, kan in sommige gevallen ook koelen. Dit is mogelijk via een omkeerbare warmtepomp die het warmteverkeer kan omdraaien. In combinatie met vloerkoeling kan de temperatuur in de woning verlaagd worden. De ideale temperatuur voor vloerkoeling is 18 °C, aangezien een lagere temperatuur dauwvorming kan veroorzaken.

Aandachtspunten bij vloerkoeling:

• Dauwvorming.
  Koelwater moet boven de dauwpunttemperatuur blijven om vloerbedekking en ondergrond te beschermen.
• Isolatie.
  De vloer moet goed geïsoleerd zijn om koelverliezen te voorkomen.
• Compatibiliteit.
  Niet alle vloerbedekkingen zijn geschikt voor koeling. Tapijt is bijvoorbeeld niet ideaal en vereist speciale aandacht.

Vloerverwarming en vloerbedekking

Vloerverwarming kan onder vrijwel elke vloerbedekking worden aangelegd, maar er zijn wel bepaalde aandachtspunten:

• Tapijt:
  Tapijt is niet ideaal, aangezien het warmte afgeeft. Hier wordt vaak elektrische vloerverwarming gebruikt.
• Houten vloeren:
  Elektrische vloerverwarming is geschikt voor houten vloeren, maar vereist extra isolatie.
• Keramische tegels of beton:
  Deze vloeren zijn ideaal voor warmwater vloerverwarming, omdat ze warmte goed geleiden.

Een ervaren installateur kan adviseren over de meest geschikte combinatie van vloerverwarming en vloerbedekking op basis van je woningtype en wensen.

Advies: Kies een warmtepomp op maat

De keuze van een warmtepomp voor vloerverwarming is niet universel toepasbaar. Elke woning is anders en vereist een op maat gemaakte oplossing. Het is daarom aan te raden om contact op te nemen met een ervaren installateur die jouw situatie beoordeelt en een geschikte oplossing voorstelt.

Voordat je een warmtepomp koopt of installatie laat uitvoeren, laat je adviseren op basis van de volgende criteria: - Type woning (bestaand / nieuwbouw) - Isolatiegraad - Verwachtingen van warmte- en koelcomfort - Budget - Subsidies en keurmerken

Conclusie

De keuze van de juiste warmtepomp voor vloerverwarming is van groot belang voor het comfort, efficiëntie en duurzaamheid van het verwarmingssysteem. Een lucht-water warmtepomp is meestal de meest geschikte keuze voor bestaande woningen, terwijl hybride of geothermische systemen beter presteren in nieuwbouwprojecten. Het is essentieel om aandacht te besteden aan factoren zoals watertemperatuur per zone, aantallen zones en regeltechniek om het rendement van de warmtepomp te optimaliseren.

Een professionele installateur kan je helpen bij het kiezen van de beste oplossing voor jouw woning. Denk daarbij aan subsidies en energiekeurmerken om zowel financieel als ecologisch het meeste uit de investering te halen. Vloerverwarming in combinatie met een warmtepomp is een duurzame en comfortabele keuze, mits goed afgestemd op je individuele situatie.

Bronnen

1. Vloerverwarming Advies - Warmtepomp
2. Bobex - Beste warmtepomp