Van het gas af zonder warmtepomp: Alternatieven en kostenoverzicht

Het verlaten van aardgas als energiebron is tegenwoordig een belangrijke stap op weg naar duurzamer wonen. Voor velen is het gebruik van een warmtepomp het meest genoemde alternatief. Echter, niet iedereen is geschikt voor of geneigd naar zo’n installatie. Gelukkig zijn er alternatieven beschikbaar om van het gas af te raken zonder dat je een warmtepomp hoeft in te richten. In dit artikel bespreken we deze alternatieve oplossingen, de voordelen en nadelen, eventuele kosten en hoe je aan de slag kunt gaan.

Inleiding

Traditioneel wordt warm water en verwarmingsenergie in huishoudens opgewekt via gas. Aardgas is echter een fossiele brandstof die bijdraagt aan CO₂-uitstoot en dus niet duurzaam is op lange termijn. Daarom wordt er wereldwijd gestreefd naar een volledige overstap van gas naar duurzame energiebronnen. Voor veel huiseigenaren is dit een uitdaging, vooral omdat de meeste bestaande woningen zijn aangelegd met een gasaansluiting.

Een warmtepomp is een bekende oplossing, maar niet iedereen wil of kan dit toepassen. Gelukkig zijn er ook andere opties om van het gas af te raken. In deze uitgebreide gids bespreken we alternatieven zonder warmtepomp, de voordelen en beperkingen van deze opties en wat je erbij moet weten als je wilt overgaan op gasvrij wonen.

Alternatieve verwarmingsmethoden zonder warmtepomp

1. Elektrische verwarming

Elektrische verwarming is een eenvoudige en directe manier om van het gas af te gaan. Deze methode maakt gebruik van elektriciteit om ruimtes op te warmen en is een snelle en flexibele oplossing. De meest bekende vormen zijn elektrische kachels en infraroodpanelen.

Elektrische kachels

Elektrische kachels zijn directe verwarmingsapparaten die snel warmte opwekken. Ze zijn ideaal voor het opwarmen van kleine ruimtes of tijdelijk gebruik, zoals in een kamer die niet vaak wordt gebruikt. Ze zijn eenvoudig te installeren en nemen weinig ruimte in beslag.

Infraroodpanelen

Infraroodpanelen werken door directe stralingswarmte. Ze verwarmen de ruimte sneller en efficiënter dan conventionele elektrische verwarmingsapparaten. Ze zijn een goede optie voor ruimtes die vaak gebruikt worden, zoals woonkamers of kantoren. Infraroodpanelen zijn duurzamer dan elektrische kachels, maar hun efficiëntie hangt af van de isolatie van het huis. In goed geïsoleerde woningen zijn ze een goede alternatieve oplossing.

2. Zonneboiler

Een zonneboiler is een installatie die zonnestraling gebruikt om water op te warmen. Het is een duurzame en energiebesparende oplossing die kan helpen bij het verwarmen van warm water in huis. De zonneboiler bestaat uit zonnepanelen op het dak en een opslagtank voor warm water. Tijdens zonnige dagen wordt het water opgewarmd, en bij minder zon wordt het elektrisch opgewarmd.

Voordelen van een zonneboiler zijn: - Verduurzaming van warm waterproductie - Besparing op energiekosten - Weinig onderhoud - Goed geschikt voor combinatie met zonnepanelen

De nadelen zijn: - Aanschafkosten kunnen hoog zijn - Afhankelijk van zonneschijn - Verlangt wel goede isolatie en een geschikte locatie op het dak

Alternatieve verwarming voor woningen

1. Elektrische boiler

Een elektrische boiler is een oplossing voor het verwarmen van water in huishoudens die niet op gas willen of kunnen werken. Het is een opslagtank die water op een constante temperatuur houdt, zodat het beschikbaar is wanneer nodig. Het is een eenvoudige oplossing die niet veel ruimte in beslag neemt en makkelijk geïnstalleerd kan worden.

Voordelen:

• Eenvoudige installatie
• Nee afhankelijkheid van gas
• Goed geschikt voor kleinere huishoudens

Nadelen:

• Verlies van warmte via leidingen
• Geen opslagcapaciteit voor grote huishoudens
• Geen efficiëntie bij lage temperatuur in de winter

Een oplossing voor het verlies van warmte via leidingen is de geïnstalleerde doorstromer, die verder besproken wordt in de volgende sectie.

Doorstromer: een efficiëntere oplossing

Een doorstromer is een waterverwarmingssysteem dat warm water levert op het moment dat het nodig is, zonder een opslagtank. Het verwarmt het water alleen wanneer het gebruikt wordt, wat leidt tot energiebesparing. Dit is een efficiëntere oplossing dan conventionele boilers of warmtepompen.

Voordelen van een doorstromer:

• Geen warmteverlies via leidingen
• Tijdige warmteproductie
• Goed geschikt voor huishoudens die snel warm water nodig hebben
• Minder energieverbruik

Nadelen:

• Vereist een sterke elektriciteitsaansluiting
• Kan niet gebruikt worden bij stroomonderbrekingen
• Niet ideaal voor huishoudens die veel warm water tegelijk nodig hebben

Aansluiting op het warmtenet

Een alternatieve oplossing voor gasvrij wonen is aansluiting op het warmtenet. Dit betekent dat de woning wordt aangesloten op een centraal verwarmingssysteem dat warmte levert via restwarmte. De warmte kan afkomstig zijn van bijvoorbeeld een biogasinstallatie of een elektrische centrale.

Voordelen:

• Weinig onderhoud
• Geen gasaansluiting nodig
• Duurzame oplossing in regio’s met een goed warmtenet

Nadelen:

• Hoge kosten voor aansluiting
• Niet beschikbaar in alle regio’s
• Kan minder efficiënt zijn dan lokale oplossingen

Aansluiting op het warmtenet is vooral geschikt voor woningen in stedelijke gebieden of appartementencomplexen die al op het net zijn aangesloten.

Elektrisch koken

Een verwaarloosde manier om het gasverbruik te verminderen is het overgaan op elektrische kookplaten in plaats van gasfornuizen. Elektrisch koken heeft vrijwel geen impact op het gasverbruik en is een snelle manier om gasvrij te wonen.

Voordelen:

• Vermindering van gasverbruik
• Eenvoudige installatie
• Goed geschikt voor huishoudens die weinig gas gebruiken

Nadelen:

• Kan leiden tot hogere elektriciteitsrekening
• Energieverbruik hangt af van het type kookplaat
• Niet ideaal voor huishoudens die veel koken

Elektrisch koken is een van de eenvoudigste manieren om van het gas af te raken en is een goede eerste stap in de verduurzaming van het huis.

Stappenplan voor het volledig verwijderen van de gasaansluiting

Als je van plan bent om volledig van het gas af te raken, zijn er een aantal stappen die je kunt volgen:

1. Controleer of je huis geschikt is voor gasvrij wonen. Dit betreft isolatie, elektriciteitsaansluiting en de beschikbaarheid van alternatieve verwarmingsmethoden.

2. Kies een alternatieve verwarmingsmethode. Denk aan een warmtepomp, elektrische verwarming of zonneboiler.

3. Vervang je gasfornuis. Kies voor een elektrische kookplaat of een induktiekookplaat.

4. Sluit je gasaansluiting af. Dit doe je via je netbeheerder en energieleverancier.

5. Verwijder de gasaansluiting definitief. Dit kan tijdelijk of permanent gebeuren, afhankelijk van je wensen.

6. Bekijk subsidies of steunmaatregelen. In sommige gevallen zijn er subsidies beschikbaar om het verduurzamen van je woning te stimuleren.

Kosten van het verlaten van gas

De kosten van het verlaten van gas kunnen sterk variëren afhankelijk van de gekozen oplossing, de omvang van de woning en de huidige staat van het huis. Voorbeelden van kosten zijn:

• Elektrische verwarming: Aanschafkosten variëren per systeem. Infraroodpanelen zijn goedkoop, maar het installeren van een elektrische boiler kan durek worden.
• Zonneboiler: Aanschafkosten zijn hoger, maar de langdurige energiebesparing kan het investering compenseren.
• Warmtepomp: Hoewel warmtepompen niet in deze gids centraal staan, zijn ze duur, maar subsidies kunnen de kosten verlagen.
• Aansluiting op het warmtenet: De kosten zijn relatief hoog, maar in de toekomst kan het een duurzamere en goedkoper oplossing worden.
• Elektrische kookplaten: Aanschafkosten zijn redelijk, maar de omlegging van de meterkast kan extra kosten genereren.

Daarnaast zijn er indirecte kosten, zoals isolatiemaatregelen die nodig kunnen zijn om het huis geschikt te maken voor gasvrij wonen. Deze kosten moeten in overweging worden genomen bij het plannen van je project.

Duurzaamheid en energiebesparing

Een belangrijk aspect van het verlaten van gas is de bijdrage aan duurzaamheid en energiebesparing. Gas is een fossiele brandstof die bijdraagt aan CO₂-uitstoot en klimaatverandering. Door over te stappen op duurzamere energiebronnen zoals elektriciteit, zonne-energie of warmtenetten, kun je je energievoetprint verminderen.

Een aantal duurzame oplossingen zoals zonneboilers en infraroodpanelen zijn geschikt voor combinatie met zonnepanelen. Dit betekent dat je zelf energie kunt opwekken en deze gebruiken voor verwarming en warm waterproductie. Dit leidt tot lagere energiekosten en een lagere CO₂-uitstoot.

Uitdagingen en overwegingen

Het verlaten van gas is geen eenvoudige beslissing en kan uitdagingen met zich meebrengen. Hier zijn een aantal overwegingen die je in overleg moet nemen:

• Elektriciteitsaansluiting: Sommige alternatieve oplossingen vereisen een sterke elektriciteitsaansluiting. Dit kan in sommige huizen extra kosten genereren.
• Stroomstoringen: Elektrische verwarmingssystemen zijn afhankelijk van een constante stroomtoevoer. Tijdens stroomonderbrekingen kan je tijdelijk geen warm water of verwarming hebben.
• Isolatie: Voor een efficiënte werking van elektrische verwarmingssystemen is goede isolatie van het huis van groot belang.
• Kosten: De aanschaf en installatiekosten kunnen aanzienlijk zijn, afhankelijk van de gekozen oplossing.

Conclusie

Het verlaten van gas is een belangrijke stap op weg naar duurzamer wonen. Hoewel een warmtepomp een bekende oplossing is, zijn er ook andere alternatieven beschikbaar om van het gas af te gaan. Elektrische verwarming, zonneboilers, doorstromers en aansluiting op het warmtenet zijn allemaal opties die geschikt zijn voor huiseigenaren die op zoek zijn naar een duurzamere manier om te wonen.

De keuze hangt af van de situatie van het huis, de budgettaire mogelijkheden en de persoonlijke voorkeuren. Het is belangrijk om de voor- en nadelen van elk alternatief goed in overweging te nemen en eventueel advies in te winnen bij professionals.

Het verlaten van gas kan een uitdaging zijn, maar het biedt ook de kans om je woning duurzamer en efficiënter te maken. Door de juiste keuzes te maken en subsidies te benutten, kun je een langdurige oplossing vinden die niet alleen duurzaam is, maar ook voordelig kan zijn op de lange termijn.

Bronnen

1. Warm water zonder gas: alternatieven voor gasverwarming
2. Van het gas af: opties en kosten
3. Gasvrij wonen: alternatieven en kosten
4. Wonen zonder aardgas: manieren en duurzaamheid