Warmtepomp zonder vloerverwarming: opties, rendement en keuzes voor duurzame verwarming

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Het inzetten van een warmtepomp is tegenwoordig een van de meest populaire keuzes voor duurzame verwarming in woningen. Het aantrekkelijke rendement, de lagere CO₂-uitstoot en het gebruik van herbruikbare energie maken warmtepompen een betrokken onderdeel van de energietransitie. Echter, voor veel huiseigenaren is de vraag relevant of vloerverwarming daadwerkelijk nodig is bij de installatie van een warmtepomp.

Uit de beschikbare informatie blijkt dat het antwoord op deze vraag niet simpel is. In sommige situaties is vloerverwarming een essentieel onderdeel van een efficiënt systeem, maar er zijn ook meerdere alternatieven die het mogelijk maken om een warmtepomp zonder vloerverwarming te installeren. Deze artikelen zullen de technische en praktische aspecten van deze keuzes belichten, zowel voor huiseigenaren die overwegen om te renoveren, als voor professionals die advies willen geven bij verwarmingsprojecten.

Hoe werkt een warmtepomp?

Voor het begrijpen van de noodzaak van vloerverwarming in combinatie met een warmtepomp, is het noodzakelijk om te weten hoe een warmtepomp werkt. Een warmtepomp is een systeem dat warmte uit de omgeving haalt en deze verplaatst naar een ruimte waar verwarming nodig is. De meest voorkomende vorm is de lucht-water warmtepomp, die warmte uit de buitenlucht trekt en deze via een circulatiepomp in een verwarmingsinstallatie levert.

De kern van het systeem is het koelmiddel, dat in staat is om warmte te absorberen ook bij lage temperaturen. Dankzij moderne koelmiddelen zoals R32, R410a en R290 (propaan) is het mogelijk om efficiënt te werken bij koudere temperaturen. Dit betekent dat het systeem niet alleen in de winter, maar ook bij milder weer, aanzienlijk energie kan besparen.

Een warmtepomp produceert warm water op lagere temperaturen dan een conventionele cv-ketel. Deze lagere temperatuur vereist een verwarmingssysteem dat efficiënt kan werken met deze parameters. Dit brengt ons bij de belangrijke rol van vloerverwarming in dit proces.

Waarom vloerverwarming vaak wordt aangeraden

Een warmtepomp produceert warmte op een lagere temperatuur dan traditionele verwarmingsinstallaties zoals radiatoren. De reden dat vloerverwarming vaak wordt aangeraden in combinatie met een warmtepomp is dat het een lagetemperatuurafgiftesysteem is. Dit betekent dat vloerverwarming efficiënter kan werken met lagere watertemperaturen, wat idealiter aansluit bij de werking van een warmtepomp.

Vloerverwarming verdeelt de warmte gelijkmatig over de hele oppervlakte van een ruimte. Deze verspreiding zorgt voor een comfortabel warmtegevoel, omdat de warmte vanaf de vloer naar boven stijgt. Daarnaast is vloerverwarming in staat om een ruimte langzaam en consistent te verwarmen, wat bijdraagt aan een hoger comfortniveau.

Installateurs adviseren vloerverwarming dus vaak als onderdeel van een warmtepompinstallatie. Het is echter belangrijk om te weten dat dit niet altijd een vereiste is. Er zijn meerdere opties om een warmtepomp zonder vloerverwarming te gebruiken, zoals het inzetten van grotere radiatoren, het kiezen van een hybride systeem of het gebruik van een warmtepomp met propaan als koelmiddel.

Warmtepomp zonder vloerverwarming: alternatieve oplossingen

Hoewel vloerverwarming vaak wordt geadviseerd, is het mogelijk om een warmtepomp zonder vloerverwarming te installeren. De effectiviteit van deze oplossing hangt af van meerdere factoren, zoals de isolatiegraad van de woning, het type warmtepomp en het verwarmingssysteem dat wordt gebruikt. Hieronder worden de meest voorkomende alternatieve oplossingen besproken.

1. Grotere of lagetemperatuurradiatoren

Een eerste alternatief is om grotere radiatoren of lagetemperatuurradiatoren in te zetten. Deze radiatoren zijn speciaal ontworpen om efficiënt te werken met lagere watertemperaturen. Ze bevatten vaak een warmtewisselaar van ultra-geleidend koper en aluminium, wat ervoor zorgt dat de warmte sneller en beter kan worden afgegeven.

Door het gebruik van grotere oppervlakten kan de warmte zich beter verspreiden in de woning. Dit is een goede oplossing voor huizen met bestaande radiatoren, waar het leggen van vloerverwarming niet haalbaar is of te kostbaar is. Deze oplossing kan echter het beste werken in goed geïsoleerde woningen, waar de warmtebehoefte laag is.

2. Hybride warmtepomp

Een tweede optie is om een hybride warmtepomp te installeren. Dit is een systeem dat zowel een warmtepomp als een traditionele cv-ketel bevat. Bij koudere dagen of wanneer de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren, schakelt het systeem automatisch over naar de cv-ketel.

Hybride warmtepompen zijn een geschikte keuze voor woningen zonder vloerverwarming, omdat de cv-ketel in staat is om warm water te leveren op een hogere temperatuur. Dit betekent dat bestaande radiatoren zonder aanpassing nog steeds gebruikt kunnen worden. Bovendien zorgt het systeem voor een betere energiebesparing in het verloop van het stookseizoen.

Een voordeel van een hybride systeem is dat het flexibel is. In de meeste gevallen werkt de warmtepomp onafhankelijk voor ongeveer 75% van het stookseizoen. De resterende 25% wordt ondersteund door de cv-ketel. Deze verhouding kan echter verder naar beneden gaan als de woning goed geïsoleerd is.

3. Warmtepomp met propaan als koelmiddel

Een derde optie is om een warmtepomp met propaan als koelmiddel te gebruiken. Propaan is een natuurlijke stof die milieuvriendelijker is dan andere koelmiddelen zoals R32 of R410a. Bovendien heeft propaan de unieke eigenschap om meer warmte uit de lucht te halen, wat resulteert in een hogere efficiëntie.

Een warmtepomp met propaan is in staat om warm water te leveren op temperaturen van 60 tot 70 graden Celsius. Dit maakt het mogelijk om bestaande radiatoren te gebruiken zonder de noodzaak van vloerverwarming. Deze oplossing is vooral geschikt voor woningen met minder goede isolatie, omdat het hogere temperatuurvermogen ervoor zorgt dat de verwarmingssysteem voldoende warmte kan leveren.

Een warmtepomp op propaan is ook een goede keuze voor huiseigenaren die geen cv-ketel willen of kunnen gebruiken. In dergelijke gevallen is het niet nodig om boosters of andere aanvullende systemen in te zetten.

Is een warmtepomp zonder vloerverwarming rendabel?

De rendabiliteit van een warmtepomp zonder vloerverwarming hangt af van meerdere factoren, waaronder de efficiëntie van het verwarmingssysteem, de isolatiegraad van de woning en het type warmtepomp. In sommige gevallen is een warmtepomp zonder vloerverwarming even efficiënt als een systeem met vloerverwarming, mits de juiste keuzes gemaakt worden.

1. Invloed van isolatie

Een van de meest bepalende factoren voor de efficiëntie van een warmtepomp zonder vloerverwarming is de isolatiegraad van de woning. In goed geïsoleerde huizen is de warmtebehoefte lager, waardoor de warmtepomp minder vaak hoeft te werken. Dit zorgt voor een hogere energiebesparing en een lager verbruik.

Bij minder goed geïsoleerde woningen is het verstandiger om extra isolatie toe te voegen of om radiatoren te vervangen door lagetemperatuurradiatoren. Dit zorgt ervoor dat het systeem efficiënter kan werken met lagere watertemperaturen.

2. Keuze van het verwarmingssysteem

De keuze van het verwarmingssysteem is ook van groot belang voor het rendement van een warmtepomp zonder vloerverwarming. Grotere radiatoren of lagetemperatuurradiatoren zorgen voor een betere warmteverspreiding, waardoor de warmtebehoefte van de woning kan worden gedeeld over een groter oppervlak. Dit zorgt voor een comfortabel warmtegevoel en een lagere energiebehoefte.

Hybride systemen zijn ook rendabel, omdat ze flexibel zijn in de werking en in staat zijn om te schakelen tussen een warmtepomp en een cv-ketel. Dit zorgt ervoor dat de verwarming altijd voldoende warmte kan leveren, zelfs bij koudere weersomstandigheden.

3. Invloed van het type warmtepomp

Het type warmtepomp speelt ook een rol in de rendabiliteit van het systeem. Een volledig elektrische warmtepomp vereist meestal vloerverwarming, omdat het werkt op lagere temperaturen. Een hybride warmtepomp of een warmtepomp op propaan is daarentegen geschikt voor gebruik met bestaande radiatoren.

Een warmtepomp op propaan is bovendien milieuvriendelijker en heeft een hoger COP (Coefficient of Performance), wat betekent dat het meer warmte produceert per kWh stroomverbruik.

De 50 graden test: een eenvoudige manier om te controleren of radiatoren geschikt zijn

Voor huiseigenaren die overwegen om een warmtepomp zonder vloerverwarming te installeren, is het belangrijk om te controleren of de bestaande radiatoren geschikt zijn voor gebruik met een warmtepomp. Een eenvoudige manier om dit te doen is de zogenaamde "50 graden test".

De test is gebaseerd op het idee dat radiatoren die goed werken met water van 50 graden Celsius, geschikt zijn voor een warmtepomp. De test bestaat uit een aantal eenvoudige stappen:

Zorg ervoor dat de verwarmingsinstallatie aan staat en de radiatoren normaal werken.
Meet de temperatuur van het afgewerkte water dat uit de radiatoren komt.
Als de temperatuur van het afgewerkte water onder de 50 graden Celsius is, zijn de radiatoren geschikt voor een warmtepomp.
Als de temperatuur hoger is dan 50 graden, is het verstandig om de radiatoren te vervangen door lagetemperatuurradiatoren of grotere radiatoren.

Deze test kan helpen om te bepalen of het systeem voldoende warmte kan leveren bij lagere watertemperaturen. In combinatie met een goede isolatie kan een warmtepomp zonder vloerverwarming efficiënt werken.

Kortingen en vergelijking van aanbieders

Voor huiseigenaren die overwegen om een warmtepomp zonder vloerverwarming te installeren, is het verstandig om meerdere aanbieders te vergelijken. De prijsvariaties per installateur kunnen aanzienlijk zijn, afhankelijk van het type warmtepomp, het verwarmingssysteem en de benodigde aanpassingen in de woning.

Het invullen van een offerteformulier is een goede manier om meerdere prijsvoorstellen op maat te ontvangen. Door deze voorstellen te vergelijken, kan een huiseigenaar een beslissing nemen die het beste aansluit bij de eigen situatie.

Daarnaast is het belangrijk om ervaren installateurs te kiezen die vertrouwd zijn met warmtepompen en het combineren van deze systemen met bestaande verwarmingssystemen. Een deskundige installateur kan ervoor zorgen dat de werken correct worden uitgevoerd en dat het systeem efficiënt en duurzaam werkt.

Conclusie

Het is mogelijk om een warmtepomp zonder vloerverwarming te installeren, mits de juiste keuzes worden gemaakt. Grotere of lagetemperatuurradiatoren, een hybride warmtepomp of een warmtepomp op propaan zijn geschikte alternatieven voor vloerverwarming. De efficiëntie van het systeem hangt af van de isolatiegraad van de woning, de keuze van het verwarmingssysteem en het type warmtepomp.

Voor huiseigenaren die overwegen om te investeren in een warmtepomp, is het verstandig om te controleren of de bestaande radiatoren geschikt zijn. De 50 graden test is een eenvoudige methode om dit te bepalen. Daarnaast is het verstandig om meerdere aanbieders te vergelijken en ervaren installateurs te kiezen.

Een warmtepomp zonder vloerverwarming is een duurzame en efficiënte keuze voor huiseigenaren die hun woning willen verduurzamen. Met de juiste aanpassingen en keuzes kan het systeem efficiënt werken en bijdragen aan een lagere energierekening en een comfortabel warmtegevoel in de woning.

Bronnen

vloerkoeling