Hybride warmtepompen: Werking, toepassing en belangrijke overwegingen voor renovatie en nieuwbouw

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Een hybride warmtepomp is een moderne oplossing voor zowel verwarming als warm water in huizen. In combinatie met een HR-ketel (hoge rendement ketel) biedt het een duurzame alternatief voor traditionele verwarmingsystemen. In dit artikel wordt ingegaan op de werking van hybride warmtepompen, de verschillende typen systemen die beschikbaar zijn, en de belangrijke overwegingen bij de keuze en installatie. Verder worden aspecten als isolatie, radiatoren, en het onderhoud van het systeem besproken, met nadruk op de toepassing in renovatieprojecten en nieuwbouw. De nadruk ligt op feiten en technische uitleg, gebaseerd op de informatie uit betrouwbare bronnen in de branche.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een systeem dat warmte uit de lucht (buitenlucht of ventilatielucht) opwekt en gebruikt voor verwarming van de woning en het opwekken van warm water. In koude periodes of bij tekort aan warmtecapaciteit springt een HR-ketel in, waardoor het systeem hybride aard heeft: een mix van elektrische warmtepomp en gasverwarming.

De hybride opzet biedt een betere energie-efficiëntie in vergelijking met een klassieke CV-ketel, terwijl het minder afhankelijk is van aardgas dan een volledig elektrische warmtepomp. Dit maakt het systeem aantrekkelijk voor zowel nieuwe bouwprojecten als renovatie.

Werking van een hybride warmtepomp

De essentie van de werking is vergelijkbaar voor alle soorten hybride warmtepompen. Het systeem maakt gebruik van een warmtewisselaar om warmte op te tillen tot een hogere temperatuur. Dit gebeurt via een koudemiddel dat eerst wordt verdampt, vervolgens wordt samengeperst (compressie), en daarna in de condensor weer vloeibaar wordt. Tijdens dit proces wordt de warmte afgegeven en gebruikt voor het verwarmen van het huis of het opwekken van warm water.

Wanneer de hybride warmtepomp niet voldoende warmte kan onttrekken aan de lucht – bijvoorbeeld in de winter wanneer temperaturen onder nul komen – springt de HR-ketel in. Deze ketel zorgt dan voor aanvullende verwarming, waardoor het comfort van de bewoner niet ligt.

Typen hybride warmtepompen

Er zijn drie hoofdtypen hybride warmtepompen, elk met een eigen aanpak van warmteopwekking en installatie:

1. Hybride warmtepomp met alleen een buitenunit

Dit systeem haalt warmte uit de buitenlucht. Het is geschikt om een woning te verwarmen, maar heeft meestal niet genoeg capaciteit om ook het sanitair water te verwarmen. Daarom is een HR-ketel nodig voor het opwekken van warm water. Op koude dagen, wanneer er weinig warmte uit de buitenlucht kan worden onttrokken, springt de ketel ook in om de verwarming van het huis te ondersteunen.

2. Hybride warmtepomp met alleen een binnenunit

Dit type maakt gebruik van de warmte uit ventilatielucht. Het systeem is meestal geïntegreerd met een HR-ketel die bijspringt wanneer er niet genoeg warmte beschikbaar is. Het voordeel van een binnenunit is dat er geen ruimtebeslag in de tuin is, wat het systeem geschikt maakt voor typisch Nederlandse woningen, zoals rijtjeshuizen.

3. Combinatiesysteem

Het combinatiesysteem heeft zowel een binnen- als een buitenunit. Hierdoor kan warmte worden onttrokken zowel uit ventilatielucht als uit de buitenlucht. Dit systeem biedt de meeste flexibiliteit en is geschikt voor zowel verwarming van de woning als het opwekken van warm water. Het is dus een goed compromis tussen volledig elektrische warmtepompen en klassieke CV-systemen.

Hybride warmtepompen in combinatie met bestaande verwarmingsystemen

Een hybride warmtepomp kan meestal geïntegreerd worden in bestaande verwarmingsystemen, zoals radiatoren of vloerverwarming. Echter, aangezien de warmtepomp werkt met lagere temperaturen dan een klassieke CV-ketel, kan het noodzakelijk zijn om het afgiftesysteem aan te passen.

Radiatoren en hybride warmtepompen

Radiatoren zijn in principe geschikt om te gebruiken in combinatie met een hybride warmtepomp. Het nadeel is dat de warmtepomp het water niet kan verwarmen tot zo’n hoge temperatuur als een CV-ketel. Terwijl een ketel het water kan opwarmen tot 80 graden, is de maximale temperatuur bij een warmtepomp slechts 45 tot 55 graden.

Om te testen of de bestaande radiatoren geschikt zijn, kan een eenvoudige test uitgevoerd worden: wanneer het buiten koud is (bijvoorbeeld rond de 5 graden), kunnen de radiatoren op 50 graden worden ingesteld. Als het huis daarna voldoende warm wordt, zijn de radiatoren geschikt voor gebruik met een hybride warmtepomp.

Aanpassingen aan radiatoren

Als de radiatoren niet voldoende warmte verspreiden, zijn er twee opties:

Radiator-ventilatoren: Kleine ventilatoren die onder de radiatoren geplaatst kunnen worden, helpen bij het verspreiden van de warmte in de ruimte. Deze zijn goedkoop en makkelijk te installeren.
Lage temperatuurverwarming: Bij een renovatieproject kan overgeschakeld worden naar een lage temperatuurverwarmingssysteem, zoals vloerverwarming of moderne radiatoren die goed werken met lagere temperatuur. Dit zorgt voor een efficiënter gebruik van de warmtepomp.

Hybride warmtepompen in verschillende woningtypen

De geschiktheid van een hybride warmtepomp hangt ook af van het type woning en de bouwjaar. In de praktijk zijn er duidelijke patronen:

Bouwjaar 1992–2000

Huisvestingen gebouwd tussen 1992 en 2000 hebben vaak matige isolatie. In sommige gevallen is het mogelijk om een volledig elektrische warmtepomp te gebruiken, maar in de meeste gevallen is een hybride systeem de betere keuze. De HR-ketel helpt namelijk bij bij verwarming op koude dagen, wat voor comfort zorgt.

Bouwjaar na 2000

Huisvestingen die na 2000 zijn gebouwd hebben vaak goede isolatie en zijn daardoor vaak geschikt voor alle soorten warmtepompen, inclusief volledig elektrische systemen. In deze gevallen is een hybride warmtepomp een goede keuze, maar de besparing op aardgas kan ook groter zijn bij een volledig elektrische oplossing.

Voorbeelden van hybride warmtepompen

Er zijn verschillende modellen en merken beschikbaar op de markt. De keuze hangt af van het type woning, het verwarmingsysteem, en persoonlijke voorkeuren. Hieronder worden enkele voorbeelden besproken.

Daikin Intergas Hybride

Deze warmtepomp heeft zowel een binnen- als een buitenunit. Het is een betrouwbare keuze voor woningen met een traditioneel verwarmingsysteem.

Itho Daalderop Vincent

De Vincent is een innovatief hybride systeem dat enkel uit een binnendeel bestaat. Het is ideaal voor typisch Nederlandse woningen, zoals rijtjeshuizen, waar geen buitenunit geplaatst kan worden. In eerste instantie is de Vincent alleen voor projecten leverbaar, maar vanaf 2023 is het ook voor particulieren beschikbaar.

Inventum Spaarpomp

Deze warmtepomp maakt gebruik van de warmte uit ventilatielucht. Het is een populaire keuze, aangezien het ook de mechanische ventilatie vervangt. De prijs is rond de € 3.000, wat het een betaalbare optie maakt.

Onderhoud van een hybride warmtepomp

Net als andere verwarmingsinstallaties vereist een hybride warmtepomp regelmatig onderhoud. Het aanbevolen is om jaarlijks een onderhoudsbeurt te laten uitvoeren door een erkend installateur. Dit zorgt ervoor dat het systeem optimaal functioneert en zo lang mogelijk meegaat. De onderhoudskosten zijn ongeveer € 150 per jaar.

Het is raadzaam om een onderhoudscontract af te sluiten met het installatiebedrijf dat de warmtepomp heeft geplaatst. Dit verzekert dat het systeem goed wordt onderhouden en eventuele problemen snel worden opgelost.

Voor- en nadelen van hybride warmtepompen

Voordelen

Lage energiekosten op de lange termijn: Een hybride warmtepomp gebruikt minder aardgas dan een klassieke CV-ketel, wat op de lange termijn tot lagere energiekosten leidt.
Duurzaam: De warmtepomp gebruikt elektriciteit, wat in de toekomst kan opgewekt worden met duurzame bronnen.
Flexibiliteit: Het systeem kan bij verwarming op koude dagen, waardoor het comfort van de bewoner niet ligt.
Subsidie mogelijk: In sommige gevallen is er een subsidie beschikbaar voor de aankoop van een warmtepomp, vooral wanneer het systeem een hoog energielabel heeft.

Nadelen

Hoog investeringsbedrag: Een hybride warmtepomp is duurder dan een klassieke CV-ketel.
Aanpassingen aan de woning: In sommige gevallen is het nodig om radiatoren of verwarmingsystemen aan te passen voor gebruik met een warmtepomp.
Energieverbruik stijgt: Omdat de warmtepomp elektriciteit gebruikt, stijgt het stroomverbruik. Dit kan tot hogere stroomrekeningen leiden, afhankelijk van de tarieven.

Aanpassingen voor een hybride warmtepomp

Om een hybride warmtepomp optimaal te laten functioneren, zijn enkele aanpassingen aan de woning vaak nodig.

Eerst isoleren

Isolatie is cruciaal voor de efficiëntie van een warmtepomp. Een goed geïsoleerde woning verliest minder warmte, wat het systeem minder moet werken. Hierbij is het belangrijk om op te letten bij:

Daken
Muurconstructies
Vloeren
Glasoppervlakken

In renovatieprojecten kan aanvullende isolatie aangebracht worden om het energieverbruik van de warmtepomp te verlagen.

Lagetemperatuurverwarming

Een lagetemperatuurverwarmingssysteem, zoals vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren, werkt efficiënter met een warmtepomp dan klassieke radiatoren. Dit komt doordat de warmtepomp werkt met lagere temperaturen. Bij nieuwbouwprojecten of grote renovaties is het daarom verstandig om over te schakelen naar zo’n systeem.

Open-verdeler

In sommige hybride systemen wordt een open-verdeler gebruikt. Deze verdeler zorgt voor een betere balans tussen de warmte die wordt opgewekt door de warmtepomp en de HR-ketel. Het is een technische aanpassing die bij projectmatige installaties vaak wordt toegepast.

Hybride warmtepompen in renovatieprojecten

Renovaties zijn een uitstekende gelegenheid om een hybride warmtepomp in te zetten. In bestaande woningen kan de warmtepomp geïntegreerd worden met het huidige verwarmingsysteem, waardoor er minder rommel en ingrijpen is. Een hybride systeem is vooral geschikt voor woningen waar het niet mogelijk is om een volledig elektrische warmtepomp te installeren, bijvoorbeeld vanwege ruimtebeperkingen of het vermogen van het elektriciteitsnet.

Een voorbeeld van een renovatieproject waarin een hybride warmtepomp is ingezet, is een woning met behouden radiatoren en nieuwe vloerverwarming in de woonkamer en keuken. In dit geval is de hybride warmtepomp aangesloten op een HR-ketel die bijspringt in de winter. Hierdoor is er voldoende verwarming beschikbaar op koude dagen.

Subsidie en financiering

Er zijn subsidies beschikbaar voor de aankoop van een warmtepomp, waaronder hybride systemen. Echter, de subsidie is afhankelijk van het energielabel van de woning. In veel gevallen is het nodig om de woning eerst te verbeteren op isolatie en afgiftesystemen voordat een subsidie toegestaan wordt.

Het is verstandig om te controleren of er subsidies beschikbaar zijn bij de gemeente of via energiebedrijven. In sommige gevallen zijn er leningen of kredietmogelijkheden die het aankoopbedrag kunnen ondersteunen.

Geluidsnormen en buitenunit

In woningen waar een buitenunit geplaatst moet worden, zoals tussenwoningen, is het belangrijk om rekening te houden met de geluidsnormen. De geluidsvermogens van buitenunits kunnen variëren, maar er zijn modellen beschikbaar die binnen de norm blijven. In de praktijk is het vaak mogelijk om een buitenunit te plaatsen zonder het comfort van buren aan te tasten.

Conclusie

Hybride warmtepompen bieden een duurzame en efficiënte oplossing voor verwarming en warm water in woningen. Ze zijn geschikt voor zowel renovatieprojecten als nieuwbouw en kunnen goed geïntegreerd worden in bestaande verwarmingsystemen. De keuze van het juiste type warmtepomp hangt af van factoren zoals het type woning, de bouwjaar, en de isolatie. Het is belangrijk om te testen of bestaande radiatoren geschikt zijn voor gebruik met een warmtepomp, en in sommige gevallen aanpassingen aan te brengen, zoals het aanleggen van vloerverwarming of het installeren van radiator-ventilatoren.

De investering in een hybride warmtepomp kan op de lange termijn leiden tot lagere energiekosten, maar het is een kostenpost die goed overwogen moet worden. Daarnaast is regelmatig onderhoud nodig om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal functioneert. Met het juiste advies en planningswerk is een hybride warmtepomp een betrouwbare keuze voor duurzame verwarming in de toekomst.