Hybride warmtepomp: Toepassing in de zomer, werking en keuze richtlijnen

Inleiding

Een hybride warmtepomp is een efficiënte oplossing voor het verwarmen van woningen, met name in een wereld waar energiebesparing en duurzaamheid centraal staan. In tegenstelling tot een all-electric warmtepomp werkt een hybride oplossing met een CV-ketel, zodat het verwarmingssysteem niet volledig afhankelijk is van elektriciteit. Dit maakt het bijzonder geschikt voor woningen die nog niet volledig aangepast zijn aan een gasloos verwarmingsconcept.

In dit artikel wordt ingegaan op de mogelijkheid van een hybride warmtepomp om uitzetten in de zomer, met nadruk op de technische voorwaarden, voordelen en aanbevelingen. Daarbij wordt rekening gehouden met de aanvoertemperatuur, de hydraulische koppeling, de keuze van de warmtepomp en eventuele subsidies of maatregelen die het rendement van een hybride systeem kunnen vergroten. Het artikel is opgesteld op basis van betrouwbare informatie uit de verstrekte bronnen.

Werking van een hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een warmtepomp met een CV-ketel. De warmtepomp zorgt voor verwarming in de meeste perioden van het jaar, terwijl de CV-ketel inkomt bij zeer koude weersomstandigheden of als extra bron bij hoge warmtevraag. De werking van het systeem is afhankelijk van de aanvoertemperatuur, die de temperatuur is waarmee de warmte naar de afgiftesystemen (zoals vloerverwarming of radiatoren) wordt geleverd.

Volgens de bronnen is een hybride systeem niet geschikt bij een aanvoertemperatuur van 90/70 of 80/60 graden Celsius. In dat geval wordt het systeem onrendabel. Pas bij een aanvoertemperatuur van 70/50 graden is het systeem technisch haalbaar. Hoe lager de aanvoertemperatuur, hoe gunstiger het rendement van de warmtepomp. Dit maakt het verstandig om de aanvoertemperatuur zo laag mogelijk te houden, zodat de warmtepomp het grootste deel van de verwarming overneemt.

Daarnaast zijn er meerdere installatieconcepten voor hybride warmtepompen mogelijk. Deze variëren van een lucht/waterwarmtepomp in de vorm van een split-unit (met buiten- en binnenunit) tot een monoblock systeem of een water/waterwarmtepomp met PVT of bodem als bron. Het keuze van het juiste systeem is afhankelijk van de specifieke omstandigheden van de woning, zoals de bouwjaar, het type afgiftesysteem en de isolatiegraad.

Uitzetten in de zomer

Hoewel de meeste huishoudens een hybride warmtepomp installeren om verwarming te leveren, is het systeem ook geschikt om in de zomer uit te zetten. In deze periode is het doorgaans warmer dan de normale verwarmingsbehoeften van de woning, waardoor het systeem niet nodig is. Bovendien zijn er huishoudens die voorkeur geven aan een traditionele ventilatie of koelinstallatie, of die gewoon minder warmte nodig hebben in de zomermaanden.

Een hybride warmtepomp kan dus niet alleen als verwarmingsinstallatie dienen, maar ook als onderdeel van een groter plan om uiteindelijk volledig gasloos te gaan. In de zomer is het mogelijk om de warmtepomp volledig stil te leggen en de CV-ketel slechts in te zetten indien nodig, bijvoorbeeld voor warm water of bij extreme kou. De werking van het systeem in de zomer hangt echter af van de instellingen die zijn gemaakt bij de installatie.

Een belangrijk aspect is de stooklijn van de warmtepomp. Deze bepaalt op welke buitentemperatuur de warmtepomp overgaat op de CV-ketel. Indien deze ingesteld is op een lage waarde, zoals 5 of 10 graden Celsius, dan is de warmtepomp in de zomer inderdaad niet actief. Daarnaast kan de warmtepomp ook op basis van COP (Coefficient of Performance) of energiekosten worden ingesteld, zodat hij automatisch kiest voor de meest efficiënte bron op elk moment.

Afgiftesystemen en temperatuur

Het afgiftesysteem speelt een cruciale rol in de werking van een hybride warmtepomp. De meeste warmtepompen werken efficiënter bij lagere aanvoertemperaturen. Vloerverwarming is bijvoorbeeld ideaal, omdat het op lagere temperaturen werkt dan radiatoren. Bij de installatie van een hybride warmtepomp is het dus verstandig om rekening te houden met het afgiftesysteem.

In sommige situaties is het niet mogelijk om de warmtepomp op een lagere aanvoertemperatuur in te zetten, bijvoorbeeld wanneer de woning niet goed geïsoleerd is of wanneer de bestaande installatie niet aangepast kan worden. In dat geval kan een compromis worden gesloten, zoals het uitzetten van de warmtepomp in de zomer en het verhogen van de aanvoertemperatuur in de winter. Dit kan echter leiden tot een lager rendement van de warmtepomp.

Het is daarom aan te raden om, voor de installatie van een hybride warmtepomp, eerst aan te schaffen extra isolatiemaatregelen en eventueel het afgiftesysteem aan te passen. Dit zorgt ervoor dat de aanvoertemperatuur zo laag mogelijk kan zijn, waardoor de warmtepomp het grootste deel van de verwarming kan overnemen en het systeem als geheel efficiënter werkt.

Keuze van het juiste systeem

De keuze van een hybride warmtepomp hangt af van meerdere factoren, waaronder het huidige verwarmingsinstallatie, de verwachtingen voor de toekomstige energieprijzen en de mogelijkheid tot subsidies. Het is verstandig om met een ervaren installateur of energieadviseur te overleggen, zodat een passende oplossing wordt gekozen.

Er zijn twee hoofdvarianten van een hybride warmtepomp: de “all-electric ready” en de reguliere hybride. Een all-electric ready hybride warmtepomp is ontworpen om uiteindelijk volledig elektrisch te gaan werken. Dit betekent dat een boiler kan worden aangesloten om het warm water te leveren, zonder dat een CV-ketel nodig is. Deze oplossing is geschikt voor huishoudens die op lange termijn de gasafhankelijkheid willen beëindigen.

Een reguliere hybride warmtepomp daarentegen blijft voorlopig afhankelijk van een CV-ketel, maar biedt al een aanzienlijke vermindering van het gasverbruik. Het vermogen van de warmtepomp moet in dat geval kleiner zijn dan 75% van het benodigde vollastvermogen, zodat de CV-ketel het tekort aan warmte kan opvullen.

Hydraulische koppeling en opstelling

De hydraulische koppeling is een belangrijk onderdeel van een hybride warmtepompinstallatie. Deze koppeling zorgt ervoor dat zowel de warmtepomp als de CV-ketel tegelijkertijd kunnen werken, zonder dat er conflicten ontstaan in de stroom. De warmtepomp maakt meestal meer flow (debiet) dan de CV-ketel, die werkt op een hogere delta T (temperatuurverschil). Dit maakt een open-verdeler (evenwichtsfles) noodzakelijk, die beide debieten op een onafhankelijke manier regelt.

De opstelling van een hybride warmtepompinstallatie hangt af van het type warmtepomp en de benodigde aanvoertemperatuur. In de zomer, wanneer de verwarming niet nodig is, kan de warmtepomp uitzetten, terwijl de CV-ketel alleen ingebruik wordt genomen voor warm water of in uitzonderlijke gevallen voor verwarming. De installatie van een open-verdeler maakt dit proces efficiënter en voorkomt problemen met het afgiftesysteem.

Test en retourverdientijd

Het rendement van een hybride warmtepompinstallatie is afhankelijk van meerdere factoren, waaronder de isolatiegraad van de woning, de afgiftesystemen en de keuze van de warmtepomp. Een test kan worden uitgevoerd om te bepalen of de woning voldoende warm kan worden met een aanvoertemperatuur van 50 graden Celsius. Dit is de ideale situatie voor een warmtepomp, omdat het rendement dan het hoogst is.

De retourverdientijd van een hybride warmtepomp varieert afhankelijk van het type woning. Voor vrijstaande woningen ligt de terugverdientijd tussen de 7 en 10 jaar, terwijl het voor rijwoningen langer kan duren, namelijk tussen de 11 en 20 jaar. Deze schatting is gebaseerd op testresultaten en maakt duidelijk dat het investeren in een hybride warmtepomp in de meeste gevallen rendabel is, zeker wanneer er extra isolatiemaatregelen genomen worden.

Subsidies en financiële maatregelen

Het installeren van een hybride warmtepomp kan worden vergemakkelijkt door subsidies of renteloze leningen voor verduurzaming. Het is verstandig om te informeren bij de gemeente of andere relevante instanties over mogelijke financiële ondersteuning. Daarnaast kan een hybride warmtepomp ook een rol spelen in het verlagen van het energielabel van de woning, wat op de lange termijn kan leiden tot lagere energiekosten.

Bij een hybride warmtepompinstallatie is het ook mogelijk om gebruik te maken van zelf opgewekte stroom via PV-panelen. Dit maakt de warmtepomp efficiënter en vermindert het afhankelijkheid van het elektriciteitsnet. In combinatie met een hybride systeem kan dit een duurzame oplossing bieden die zowel financieel als ecologisch voordelig is.

Uitvoerig plan voor de installatie

Voor de installatie van een hybride warmtepomp is het verstandig om een duidelijk plan op te stellen. Dit plan moet rekening houden met meerdere factoren, waaronder:

1. Isolatiegraad van de woning: Controleer of de woning voldoende geïsoleerd is. Indien nodig, voer dan eerst extra isolatiemaatregelen uit.
2. Budget: Bepaal hoeveel geld beschikbaar is voor de installatie. In tegenwoordig is dit vaak een van de eerste vragen van een installateur.
3. Aanvoertemperatuur: Test of de woning in de winter voldoende warm kan worden met een aanvoertemperatuur van 50 graden Celsius. Dit is de ideale situatie voor een warmtepomp.
4. Subsidies: Informeer bij de gemeente of er lokale subsidies of renteloze leningen beschikbaar zijn voor verduurzaming.
5. Installatieconcept: Kies voor een installatie die geschikt is voor de woning en de verwachtingen van de gebruiker. Overleg met een installateur of energieadviseur.

Door deze stappen te volgen, kan er een efficiënte en rendabele hybride warmtepompinstallatie worden gerealiseerd die niet alleen verwarming levert, maar ook draagt bij aan een verduurzamingsstrategie.

Conclusie

Een hybride warmtepomp is een efficiënte en duurzame oplossing voor het verwarmen van woningen. Het systeem combineert een warmtepomp met een CV-ketel, waardoor het niet volledig afhankelijk is van elektriciteit. In de zomer is het mogelijk om de warmtepomp uit te zetten en de CV-ketel slechts in te zetten indien nodig. Dit maakt het systeem flexibel en toepasbaar in meerdere situaties.

De werking van het systeem is afhankelijk van de aanvoertemperatuur, de afgiftesystemen en de instellingen van de warmtepomp. Het is verstandig om de aanvoertemperatuur zo laag mogelijk te houden, zodat de warmtepomp het grootste deel van de verwarming overneemt. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de hydraulische koppeling en de opstelling van het systeem, zodat zowel de warmtepomp als de CV-ketel tegelijkertijd kunnen werken.

Het installeren van een hybride warmtepomp kan worden vergemakkelijkt door subsidies of financiële maatregelen. Daarnaast is het systeem geschikt als onderdeel van een langere termijnstrategie om uiteindelijk volledig gasloos te gaan. Het is verstandig om met een ervaren installateur of energieadviseur te overleggen, zodat een passende oplossing wordt gekozen.

In de toekomst kan een hybride warmtepomp een belangrijke rol spelen in het verduurzamen van woningen en het verlagen van energiekosten. Het systeem biedt een betrouwbare, efficiënte en duurzame oplossing voor het verwarmen van woningen, zowel in de winter als in de zomer.

Bronnen

1. Hybride warmtepomp tips