Lucht-water warmtepompen zonder buitenunit: een duurzame oplossing voor verwarming en warm water

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

De vraag naar duurzame energieoplossingen voor woningen groeit, en daarmee ook het gebruik van warmtepompen. Traditioneel zijn warmtepompen afhankelijk van een buitenunit om warmte uit de omgeving op te nemen, maar er zijn ook alternatieven die dit niet vereisen. Lucht-water warmtepompen zonder buitenunit bieden een interessante oplossing voor wie geen ruimte of voorkeur heeft voor een buitenunit. Deze warmtepompen zijn ideaal voor bestaande woningen en nieuwbouw en kunnen zowel verwarming als warm tapwater leveren. In dit artikel bespreken we de werking, voordelen, varianten en installatieaspecten van lucht-water warmtepompen zonder buitenunit.

Wat is een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit?

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om het water in een verwarmingsketel of boiler te verwarmen. Traditioneel bestaat deze warmtepomp uit een binnenunit en een buitenunit, waarbij de buitenunit verantwoordelijk is voor het opnemen van warmte uit de buitenlucht. Echter, lucht-water warmtepompen zonder buitenunit – ook wel monoblock of hybride systemen genoemd – zijn opkomend en bieden een alternatief voor situaties waarbij een buitenunit onpraktisch of onwenselijk is.

Een monoblock lucht-water warmtepomp bestaat uit één unit die geïnstalleerd wordt in de woning, meestal op een betrekkelijk compacte plek. Deze unit is verbonden met ventilatiegaten in de muur, waardoor buitenlucht binnenkomt en de warmtebron wordt. In de unit zit een koelvloeistof die bij lage temperaturen kookt en zo de warmte uit de lucht opneemt. De warmtepomp verhoogt vervolgens de temperatuur van deze warmte en gebruikt deze om het water in de verwarmingsinstallatie of boiler te verwarmen.

Werking van een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit

De werking van een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit volgt in grote lijnen hetzelfde principe als bij een traditionele warmtepomp, maar de opstelling is anders. De volgende stappen worden doorlopen:

Opname van warmte uit de buitenlucht: De unit is verbonden met ventilatiegaten in de gevel of het dak. Deze gaten zorgen voor de luchtaanvoer en luchtafvoer. De warmtepomp neemt de warmte uit de buitenlucht op via een koelvloeistof die in de unit zit. Deze koelvloeistof kookt bij lage temperaturen en verdampt, waardoor de warmte wordt geabsorbeerd.
Verhogen van de temperatuur: Zodra de warmte is opgenomen, wordt de koelvloeistof gecondenseerd in een warmtewisselaar, wat de temperatuur van het water verhoogt. Dit proces maakt gebruik van een compressieproces waarbij de druk van de koelvloeistof wordt verhoogd, waardoor de temperatuur stijgt.
Verdelen van warm water: Het opgewarmde water wordt vervolgens via de verwarmingsinstallatie van de woning verspreid. Deze installatie kan een warmwaterleiding, een vloerverwarmingssysteem of een boiler zijn. De warmtepomp kan zowel verwarming als warm tapwater leveren, afhankelijk van het type systeem dat is geïnstalleerd.
Gebruik in de zomer: In de zomer kan een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit ook functioneren als airconditioning. De warmtepomp neemt dan koelte op uit de omgeving en verspreidt deze koele lucht in de woning.

Varianten van lucht-water warmtepompen zonder buitenunit

Er zijn verschillende varianten van lucht-water warmtepompen zonder buitenunit beschikbaar, waarbij de keuze afhankelijk is van de specifieke behoeften van de woning en de gebruiker.

1. Monoblock lucht-water warmtepomp

De monoblock lucht-water warmtepomp bestaat uit één unit die geïnstalleerd wordt binnen de woning. Deze unit is verbonden met ventilatiegaten in de gevel of het dak voor luchtaanvoer en -afvoer. De unit is compact en past in de meeste woningen, waardoor het een populaire keuze is voor nieuwbouw en renovatieprojecten. De monoblock warmtepomp werkt efficiënter dan een split-unit warmtepomp, omdat minder warmte verloren gaat bij de overdracht van de ene naar de andere unit.

2. Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een condensatieketel en een lucht-water warmtepomp. Deze warmtepomp kiest automatisch de meest efficiënte energiebron afhankelijk van de omstandigheden. In de winter of bij lage buitentemperaturen schakelt de warmtepomp over op de condensatieketel, terwijl in de herfst en lente de warmtepomp het grootste deel van de verwarming levert. Hybride warmtepompen zijn ideaal voor woningen die niet volledig op warmtepompverwarming kunnen draaien, of waar het klimaat te koud is voor een louter elektrische oplossing.

3. Warmtepompboiler

Een warmtepompboiler is een speciaal type warmtepomp dat enkel het sanitaire water verwarmt. Het bestaat uit een boilervat met een ingebouwde warmtepomp. Net als bij een monoblock lucht-water warmtepomp, zijn er ventilatiegaten in de muur nodig voor luchtaanvoer en -afvoer. De warmtepompboiler is ideaal voor woningen waar verwarming al via een andere bron wordt geleverd, maar waar warm tapwater gewenst is. Deze oplossing is energiezuinig en eenvoudig te installeren, zonder dat een volledig verwarmingssysteem hoeft te worden aangepast.

Voordelen van lucht-water warmtepompen zonder buitenunit

Lucht-water warmtepompen zonder buitenunit bieden verschillende voordelen in vergelijking met traditionele warmtepompen of andere verwarmingssystemen.

1. Snellere en eenvoudigere installatie

Omdat er geen aparte buitenunit is, is de installatie van een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit sneller en eenvoudiger. De installateur hoeft enkel de binnenunit te plaatsen en de ventilatiegaten te maken. Dit maakt de installatie ideaal voor nieuwbouwprojecten of renovaties waar tijd en logistiek bepalende factoren zijn.

2. Minder warmteverlies

Bij een traditionele warmtepomp met een buitenunit kan er sprake zijn van warmteverlies bij de overdracht van warmte van de buitenunit naar de binnenunit. Dit is bij een monoblock warmtepomp niet het geval. De opgenomen warmte wordt direct gebruikt in de woning, wat resulteert in een efficiënter systeem.

3. Geen geluidsoverlast

Buitenunits van warmtepompen bevatten meestal een grote ventilator die geluid kan veroorzaken. Dit kan lastig zijn als de buitenunit in de buurt van buren of in een rustige buurwijk wordt geplaatst. Een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit genereert minder geluid, waardoor er minder kans is op last van geluidsoverlast.

4. Esthetische voordelen

Een buitenunit is vaak een oogsticker, vooral in kleine tuinen of in bebouwde kom. Door de afwezigheid van een buitenunit kan een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit aansluiten bij het esthetische profiel van de woning. Dit maakt de oplossing ideaal voor woningen in bebouwde gebieden of voor eigenaren die esthetiek belangrijk vinden.

5. Duurzame en energiezuinige oplossing

Lucht-water warmtepompen zonder buitenunit zijn een duurzame en energiezuinige oplossing voor verwarming en warm tapwater. Ze maken gebruik van de energie uit de buitenlucht, wat leidt tot een lage CO2-uitstoot en minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Daarnaast zijn deze warmtepompen meestal uitrust met de nieuwste technologie, waardoor ze efficiënter en betrouwbaarder werken.

6. Minder onderhoud

Omdat er geen aparte buitenunit is, is er minder onderhoud nodig. Een traditionele warmtepomp vereist regelmatig onderhoud van zowel de binnen- als de buitenunit. Bij een monoblock of hybride warmtepomp hoeft enkel de binnenunit onderhouden te worden, wat tijd en kosten bespaart.

Nadelen en beperkingen

Hoewel lucht-water warmtepompen zonder buitenunit veel voordelen bieden, zijn er ook enkele nadelen en beperkingen die in overweging genomen moeten worden.

1. Beperkte warmtecapaciteit in extreme koud

In zeer koude omstandigheden kunnen lucht-water warmtepompen minder efficiënt werken. De warmteopname uit de buitenlucht is dan beperkt, wat kan leiden tot extra afhankelijkheid van een condensatieketel of elektrische opwarming. Dit is vooral relevant in regio’s met een koud klimaat of in de wintermaanden.

2. Installatie van ventilatiegaten nodig

Hoewel er geen aparte buitenunit is, zijn er wel ventilatiegaten nodig in de gevel of het dak voor luchtaanvoer en -afvoer. Deze gaten moeten zorgvuldig geplaatst worden om geluidsoverlast en verlies van warmte te beperken. In sommige woningen kan dit lastig zijn, vooral als de gevel of het dak al volledig is geïsoleerd of bebouwd.

3. Hogere kosten

Lucht-water warmtepompen zonder buitenunit zijn vaak iets duurder dan traditionele warmtepompen. De gemiddelde kosten liggen tussen €7.000 en €12.000, afhankelijk van het type systeem en de merken die gekozen worden. Hoewel de langere looptijd kan leiden tot aanzienlijke energiebesparing, is de investering in het begin hoger.

Toepassing in bestaande en nieuwbouwwoningen

Lucht-water warmtepompen zonder buitenunit zijn geschikt voor zowel bestaande als nieuwbouwwoningen. In nieuwbouwprojecten is het meestal eenvoudiger om de ventilatiegaten en elektriciteitsaansluiting direct in te bouwen. Voor bestaande woningen is het belangrijk om te controleren of de gevel of het dak geschikt is voor de installatie van ventilatiegaten. Bovendien dient het verwarmingssysteem geïntegreerd te worden met de bestaande installatie, wat in sommige gevallen aanpassingen vereist.

In nieuwbouwprojecten is het ook mogelijk om een PVT-warmtepomp te installeren, waarbij het dakpaneel zowel zonnestroom opwekt als warmte haalt uit de lucht. Dit systeem is ideaal voor woningen met een plat of hellend dak en biedt een combinatie van warmte- en elektriciteitsopwekking.

Technische specificaties en merken

Er zijn verschillende merken en modellen beschikbaar voor lucht-water warmtepompen zonder buitenunit. Enkele voorbeelden zijn:

Vincent V45-Combi Itho Daalderop: Dit systeem levert zowel verwarming, koeling en warm tapwater. Het is geschikt voor zowel bestaande woningen als nieuwbouw. De gemiddelde kosten liggen tussen €7.000 en €12.000.
Paros 4 Alpha Innotec: Een hybride warmtepomp die geschikt is voor woningen met hoge warmtebehoefte. Deze warmtepomp combineert een lucht-water warmtepomp met een condensatieketel.
Stiebel Eltron, Alpha Innotec en Itho Daalderop: Deze merken bieden verschillende modellen van binnenopgestelde warmtepompen, inclusief PVT-systemen en hybride oplossingen.

Conclusie

Lucht-water warmtepompen zonder buitenunit bieden een efficiënte, duurzame en esthetische oplossing voor verwarming en warm tapwater in zowel bestaande als nieuwbouwwoningen. Door de afwezigheid van een aparte buitenunit is de installatie sneller en eenvoudiger, en is er minder kans op geluidsoverlast of visuele inbreuk. Deze warmtepompen zijn geschikt voor woningen met kleine tuinen of waar esthetiek een belangrijke rol speelt.

Wel is het belangrijk om rekening te houden met beperkingen zoals de warmtecapaciteit in koude omstandigheden en de noodzaak van ventilatiegaten. Daarnaast zijn de investeringskosten iets hoger dan bij traditionele warmtepompen, maar de langdurige energiebesparing en duurzaamheid maken deze oplossing aantrekkelijk voor vele eigenaren.

Bij het overwegen van een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit is het verstandig om meerdere offertes aan te vragen bij installateurs en specialisten. Zo kan een passende oplossing worden gevonden die aansluit bij de specifieke behoeften van de woning en de gebruiker.