Energieverbruik van een warmtepomp per jaar: Hoeveel kWh verbruikt een warmtepomp?

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

Het energieverbruik van een warmtepomp is voor veel huiseigenaren een belangrijk aankoopcriterium. Niet alleen omdat het financiële aspect een rol speelt, maar ook vanwege de impact op het milieu. In dit artikel bekijken we op basis van feiten hoeveel kWh een warmtepomp gemiddeld per jaar verbruikt, welke factoren het verbruik beïnvloeden en hoe het stroomverbruik berekend kan worden. We leggen de theorie en praktijk duidelijk uit, met aandacht voor de verschillende typen warmtepompen en hun specifieke kenmerken.

Wat is een warmtepomp en hoe werkt deze?

Een warmtepomp is een technische oplossing voor verwarming en warm water in een woning. Het principe is eenvoudig: de warmtepomp haalt warmte uit de omgeving – zoals de buitenlucht, de grond of water – en brengt deze over naar een warm watercircuit dat de woning verwarmt of sanitair water opwarmt. Hierbij is slechts een klein deel van de warmte van elektrische energie afhankelijk. De meeste warmte wordt immers uit een duurzame bron verkregen.

De efficiëntie van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance). Deze waarde geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp produceert per kilowattuur elektriciteit. Een COP van 4 betekent bijvoorbeeld dat de warmtepomp 4 kWh warmte produceert voor 1 kWh elektriciteit die verbruikt wordt.

Gemiddeld stroomverbruik van een warmtepomp per jaar

Het jaarlijks stroomverbruik van een warmtepomp varieert afhankelijk van het type systeem, de grootte van de woning, de isolatie en de temperatuurinstellingen. Volgens meerdere bronnen ligt het stroomverbruik van een warmtepomp gemiddeld tussen 1900 en 6000 kWh per jaar. De meeste cijfers dateren uit studies of berekeningen gemaakt op basis van standaardgebruik in Nederlandse huizen.

Lucht/water warmtepomp

Een lucht/water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om water te verwarmen voor de verwarming en het sanitair. Deze warmtepompen verbruiken gemiddeld tussen de 730 en 1460 kWh per jaar, afhankelijk van het gebruik. In koude maanden kan het verbruik aanzienlijk stijgen, omdat de pomp harder moet werken om voldoende warmte te genereren.

Bodem/water warmtepomp

Een bodem/water warmtepomp haalt warmte uit grondwater of een bodembron. Dit type is iets efficiënter dan een lucht/water warmtepomp, maar vereist wel een grotere investering. Het jaarverbruik ligt tussen de 2000 en 3000 kWh, afhankelijk van de grootte van het huis en de warmtevraag. Een goed geïsoleerde woning verlaagt dit verbruik aanzienlijk.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een elektrische warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Dit maakt het systeem geschikt voor huizen die nog niet volledig zijn geïsoleerd. Het stroomverbruik ligt gemiddeld op 1900 kWh per jaar, met een gasverbruik van ongeveer 700 m³. Dit type is energie-efficiënt en helpt bij het verlagen van CO₂-uitstoot.

Volledig elektrische warmtepomp

Een volledig elektrische warmtepomp verbruikt gemiddeld 5000 tot 6000 kWh stroom per jaar. Hoewel dit hoger ligt dan bij hybride systemen, zijn de totale energiekosten vaak lager vanwege het volledige afzien van gas. Dit maakt deze warmtepomp ideaal voor huizen die volledig op groene energie willen werken, bijvoorbeeld in combinatie met zonnepanelen.

Factoren die het stroomverbruik van een warmtepomp beïnvloeden

Het energieverbruik van een warmtepomp wordt beïnvloed door meerdere factoren. Deze variabelen zijn belangrijk om te begrijpen, omdat ze bepalen hoe efficiënt een warmtepomp werkt en hoeveel stroom er daadwerkelijk verbruikt wordt.

Type warmtepomp

Elk type warmtepomp heeft een ander efficiëntieniveau. Zo is een bodem/water warmtepomp doorgaans efficiënter dan een lucht/water warmtepomp. Daarnaast heeft een hybride systeem een lager elektrisch verbruik dan een volledig elektrische warmtepomp.

Grootte van de woning

De oppervlakte van de woning speelt een rol in het warmteverbruik. Een groter huis vereist meer warmte, wat leidt tot een hoger stroomverbruik. Het verbruik wordt ook beïnvloed door het aantal personen in het huishouden, omdat de warmtevraag groter is bij meer inwoners.

Isolatie

Een goed geïsoleerde woning vermindert de warmteverlies en daarmee het stroomverbruik van de warmtepomp. Isolatie van muren, daken, ramen en vloeren kan het energieverbruik aanzienlijk verlagen. Dit maakt duurzaam wonen haalbaarder en voegt toe aan het comfort in het huis.

Thermostaatinstellingen

De instelling van de thermostaat heeft een grote invloed op het stroomverbruik. Hoe hoger de gewenste temperatuur, hoe harder de warmtepomp moet werken. Een lichtere instelling van de verwarming (bijvoorbeeld 20°C in plaats van 22°C) kan het verbruik met 10 tot 15% verminderen.

Efficiëntie (COP en SCOP)

De COP (Coefficient of Performance) en SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) zijn maatstaven voor de efficiëntie van een warmtepomp. De COP geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp produceert per kWh elektriciteit. De SCOP is de gemiddelde COP over een gehele jaarcyclus. Een hogere COP of SCOP betekent een efficiëntere warmtepomp, wat resulteert in minder stroomverbruik.

Hoe bereken je het stroomverbruik van een warmtepomp?

Het stroomverbruik van een warmtepomp kan geraamd worden aan de hand van een eenvoudige formule. Deze formule helpt bij het inschatten van het jaarverbruik en kan worden gebruikt om eventueel kosten en energiebeheer te plannen.

Formule voor het berekenen van het stroomverbruik

De formule voor het berekenen van het stroomverbruik van een warmtepomp is als volgt:

$$ \text{Stroomverbruik (kWh)} = \frac{\text{Thermisch vermogen (kWh)}}{\text{COP}} $$

Om het thermisch vermogen te berekenen, kan het gasverbruik van de woning worden gebruikt. Vermenigvuldig het huidige gasverbruik in m³ met 8,82 om het thermisch vermogen in kWh te krijgen. Vervolgens deel je dit door de COP van de warmtepomp om het stroomverbruik in kWh te bepalen.

Voorbeeldberekening

Neem bijvoorbeeld een woning met een gasverbruik van 1500 m³ per jaar. Dit is gelijk aan 1500 x 8,82 = 13.230 kWh thermisch vermogen. Als de COP van de warmtepomp 3 is, dan is het stroomverbruik:

$$ \frac{13.230}{3} = 4.410 \text{ kWh} $$

Dit betekent dat de warmtepomp ongeveer 4410 kWh stroom per jaar verbruikt. De jaarlijkse kosten kunnen worden berekend door het verbruik te vermenigvuldigen met de stroomprijs. Bij een stroomprijs van €0,25 per kWh is dat:

$$ 4.410 \times 0,25 = €1.102,50 $$

Berekening per maand en per dag

Om het verbruik per maand of per dag te berekenen, deel je het jaarverbruik door respectievelijk 12 of 365. In het bovenstaande voorbeeld is dat:

Per maand: 4410 / 12 = 367,5 kWh
Per dag: 4410 / 365 ≈ 12 kWh

Verbruik elektrische boiler en vergelijking met warmtepomp

Voor vergelijking is het nuttig om te weten hoeveel stroom een elektrische boiler verbruikt. Gemiddeld verbruikt een elektrische boiler ongeveer 1800 kWh per jaar, afhankelijk van het warmwaterverbruik en de grootte van het huishouden. Dit is lager dan het verbruik van een warmtepomp, maar moet gezien worden in het licht van het feit dat een warmtepomp ook de verwarming van het huis dekt.

Een warmtepomp is dus een veel efficiëntere oplossing dan een elektrische boiler, vooral als het systeem goed is afgestemd en de woning goed is geïsoleerd.

Invloed van zonnepanelen op het energieverbruik

De combinatie van een warmtepomp met zonnepanelen kan het energieverbruik aanzienlijk verlagen. De stroom die door de zonnepanelen wordt opgewekt, kan direct worden gebruikt om de warmtepomp aan te drijven. Dit vermindert het afhankelijkheid van het elektriciteitsnet en verlaagt de energiekosten.

Het aantal benodigde zonnepanelen hangt af van het jaarverbruik van de warmtepomp. Een warmtepomp die 5000 kWh per jaar verbruikt, heeft bijvoorbeeld ongeveer 10 zonnepanelen nodig, aangenomen dat elk paneel gemiddeld 500 kWh per jaar produceert.

CO₂-reductie en duurzaamheid

De CO₂-uitstoot van een warmtepomp is aanzienlijk lager dan die van een traditionele cv-ketel of elektrische boiler. Omdat een warmtepomp ongeveer 75% van haar warmte haalt uit hernieuwbare bronnen, is het een duurzame oplossing voor het verwarmen van een huis. Bovendien draagt het gebruik van een warmtepomp bij aan het verlagen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.

Conclusie

Het energieverbruik van een warmtepomp varieert afhankelijk van het type systeem, de grootte van de woning en het gebruik. Gemiddeld ligt het stroomverbruik van een warmtepomp tussen de 1900 en 6000 kWh per jaar. Factoren zoals de isolatie, de thermostaatinstellingen en de efficiëntie van de warmtepomp bepalen het daadwerkelijke verbruik.

Door het stroomverbruik te berekenen met behulp van een eenvoudige formule, kan een beter beeld worden gevormd van de jaarlijkse kosten en energiebehoefte. De keuze voor een warmtepomp biedt naast financiële voordelen ook een aanzienlijke CO₂-reductie, waardoor het een belangrijke stap is in de richting van duurzaam wonen.