Energieverbruik en voordelen van een warmtepomp in nieuwbouw

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

Een warmtepomp is tegenwoordig een steeds populairder keuze in nieuwbouwprojecten. Deze technologie biedt een duurzamere en vaak kostenefficiëntere manier om woningen te verwarmen, vergeleken met traditionele gasketels. Aangezien nieuwbouwwoningen vaak goed geïsoleerd zijn, is het energieverbruik van een warmtepomp in dergelijke woningen meestal lager dan in bestaande woningen. Bovendien is het sinds 2023 verplicht om in nieuwbouw minimaal een hybride warmtepomp te installeren. In dit artikel leggen we uit hoe het energieverbruik van een warmtepomp in nieuwbouw werkt, welke factoren het beïnvloeden en welke voordelen deze oplossing biedt.

Wat is een warmtepomp en waarom is het geschikt voor nieuwbouw?

Een warmtepomp is een systeem dat warmte uit de omgeving (zoals lucht, grond of water) opwekt en gebruikt om een woning te verwarmen. In tegenstelling tot een gasketel die chemische energie omzet in warmte, gebruikt een warmtepomp elektriciteit om warmte te verplaatsen. Hierdoor is het energieverbruik vaak aanzienlijk lager dan bij gasverwarming, vooral in goed geïsoleerde nieuwbouwwoningen.

Nieuwbouw is ideaal voor warmtepompen, omdat het mogelijk is om het huis zo te ontwerpen en bouwen dat het optimaal presteert met deze technologie. Goede isolatie, dubbel of driedubbel beglazing, en een efficiënt bouwproces zorgen ervoor dat minder warmte verloren gaat en het systeem minder hard hoeft te werken. Daarnaast zijn er in nieuwbouw meer keuzes qua type warmtepomp beschikbaar, zoals hybride, lucht-water, grond-water en lucht-lucht systemen.

Energieverbruik van een warmtepomp in nieuwbouw

Het energieverbruik van een warmtepomp in nieuwbouw varieert afhankelijk van meerdere factoren, zoals het type warmtepomp, de isolatie van de woning, de COP (Coefficient of Performance) en het klimaat. In nieuwbouwwoningen is het energieverbruik vaak lager dan in bestaande woningen, omdat het energie-efficiëntieprofiel beter is. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste factoren die het energieverbruik beïnvloeden.

1. Isolatie van de woning

Nieuwbouwwoningen zijn vaak goed geïsoleerd, wat betekent dat er minder warmte verloren gaat en het verwarmingsapparaat minder moet werken. Goede isolatie van muren, daken en vloeren, samen met isolerende beglazing, zorgt ervoor dat het binnenklimaat stabiel blijft. Hierdoor is het energieverbruik van de warmtepomp lager, omdat het minder vaak nodig is om de temperatuur op peil te houden.

2. COP (Coefficient of Performance)

De COP is een maat voor het rendement van een warmtepomp. Het geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp kan leveren per kilowattuur elektriciteit die het verbruikt. Een hogere COP betekent dat de warmtepomp efficiënter werkt en dus minder stroom verbruikt. De COP kan variëren afhankelijk van het type warmtepomp en de omstandigheden.

Voorbeeld:

Een lucht-water warmtepomp met een COP van 3 levert 3 kWh warmte per 1 kWh elektriciteit.
Een geothermische warmtepomp met een COP van 5 levert 5 kWh warmte per 1 kWh elektriciteit.

In nieuwbouwprojecten is het verstandig om warmtepompen met een zo hoog mogelijke COP te kiezen, omdat dit het energieverbruik verlaagt en de energiekosten beperkt.

3. Type warmtepomp

Het type warmtepomp heeft een grote invloed op het energieverbruik. In nieuwbouw zijn meerdere soorten beschikbaar, met elk hun eigen voordelen en nadelen. Hieronder geven we een overzicht van de energieverbruikken per type:

Type warmtepomp	Rendement (COP)	Gemiddeld stroomverbruik per jaar*
Lucht-lucht warmtepomp	3 - 4,5	3.300 - 5.000 kWh
Lucht-water warmtepomp	2 - 4	3.750 - 7.500 kWh
Geothermische warmtepomp	3,5 - 5,5	2.700 - 4.300 kWh
Hybride warmtepomp	4 - 5	3.000 - 3.750 kWh

Berekend op een jaarlijks energieverbruik van 15.000 kWh

4. Seizoen en klimaat

Het energieverbruik van een warmtepomp varieert ook afhankelijk van het seizoen en het lokale klimaat. In de winter, wanneer de buitentemperatuur lager is, moet de warmtepomp harder werken om voldoende warmte te leveren. In de zomer, wanneer de buitentemperatuur hoger is, is het energieverbruik meestal lager.

Lucht-water warmtepompen zijn bijvoorbeeld in de winter minder efficiënt dan in de zomer, omdat de temperatuur van de lucht afkoelt en de warmteopwekking daardoor minder goed werkt. Geothermische warmtepompen zijn hierin superieur, omdat de temperatuur diep in de grond relatief constant blijft.

5. Zonnestroomcombinatie

Een warmtepomp in combinatie met zonnepanelen is een efficiëntere en duurzamere oplossing. Zonnepanelen zorgen voor een deel van de elektriciteitsbehoefte van de warmtepomp, wat het netwerkverbruik verlaagt en de afhankelijkheid van het elektriciteitsnet beperkt. In nieuwbouwprojecten is het verstandig om deze combinatie direct in te bouwen, omdat het niet alleen het energieverbruik verlaagt, maar ook de CO₂-uitstoot verminderd.

Voordelen van een warmtepomp in nieuwbouw

Nieuwbouwprojecten bieden een unieke kans om een warmtepomp direct in te bouwen. Niet alleen is dit vaak efficiënter, maar het heeft ook meerdere voordelen:

1. Verminderd gasverbruik

Een warmtepomp vermindert of elimineert volledig het gasverbruik. In nieuwbouwprojecten is het vaak mogelijk om volledig zonder gasaansluiting te bouwen, wat kosten bespaart en het energiebeleid van Nederland ondersteunt. Sinds 2023 is het zelfs verplicht om in nieuwbouw minimaal een hybride warmtepomp te installeren.

2. Lagere energiekosten

Hoewel de aanschaf van een warmtepomp een investering is, leidt het gebruik ervan vaak tot lagere energiekosten in de loop van de tijd. Elektriciteit is relatief goedkoper dan gas, en in combinatie met zonnepanelen kan het zelfs vrijwel gratis worden. Daarnaast zijn warmtepompen langdurig en vereisen weinig onderhoud, wat extra kosten bespaart.

3. Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid

Een warmtepomp is een duurzamere oplossing dan een gasketel. Het gebruikt geen fossiele brandstoffen en produceert geen CO₂-uitstoot bij de verbranding. In combinatie met zonnepanelen wordt de woning zelfs vrijwel onafhankelijk van het energienet en draagt het bij aan een hogere energieautonomie.

4. Subsidies en belastingvoordelen

Het installeren van een warmtepomp in nieuwbouw kan vaak leiden tot subsidies en belastingvoordelen. In Nederland is er een programma voor energiebeleid dat subsidies biedt voor warmtepompen, mits deze nieuw zijn en op de meldcodelijst staan. De subsidiebedragen kunnen variëren, maar liggen tussen € 1.950 en € 5.100, afhankelijk van de aankoopprijs. Let op: lucht-lucht warmtepompen zijn meestal niet subsidiebevoegd.

5. Flexibiliteit in keuze

In nieuwbouw is er meer keuze qua type warmtepomp dan in bestaande woningen. Je kunt kiezen tussen hybride, lucht-water, grond-water en lucht-lucht warmtepompen, afhankelijk van je behoeften en budget. Dit maakt het mogelijk om het systeem perfect aan te passen aan de woning en de leefomgeving.

Prijs en investering

De aankoopprijs van een warmtepomp varieert afhankelijk van het type en de capaciteit. Voor nieuwbouwprojecten zijn de volgende prijsindicaties beschikbaar:

Type warmtepomp	Prijsrange (inclusief BTW)
Hybride warmtepomp (3-6 kW)	€ 7.000 – € 11.000
Lucht-lucht warmtepomp (5-6 kW)	€ 4.000 – € 8.000
Grond-water warmtepomp (4-16 kW)	€ 23.000 – € 27.000
Water-water warmtepomp (4-12 kW)	€ 13.000 – € 17.000

Deze prijsrange is inclusief BTW, die in Nederland 21% bedraagt. Let op: subsidies kunnen deze prijs aanzienlijk verlagen.

Hoe bereken je het energieverbruik van een warmtepomp?

Het energieverbruik van een warmtepomp kan op verschillende manieren worden berekend, afhankelijk van de beschikbare gegevens. De meest gebruikte methoden zijn:

1. Op basis van het huidige gasverbruik

In bestaande woningen kan het verbruik van de warmtepomp worden geschat op basis van het gasverbruik. Wetende dat 1 m³ gas ongeveer 8,8 kWh warmte oplevert, kan het gasverbruik worden omgerekend naar kWh. Voor het bereiden van warm water wordt vaak 1.000 kWh (of 100 m³ gas) per persoon gebruikt.

Voorbeeld:

Een gezin van 4 personen met een gasverbruik van 1.800 m³ per jaar:

1.800 m³ x 8,8 = 15.840 kWh (verwarmingsenergie + warm water)

De COP van de warmtepomp is 4.

15.840 kWh / 4 = 3.960 kWh per jaar aan elektriciteit.

2. Op basis van gebruiksoppervlakte en kengetallen

Een andere methode is het berekenen van het energieverbruik aan de hand van de gebruiksoppervlakte en standaardkengetallen. Voor een nieuwbouwwoning van 100 m² is het gemiddelde energieverbruik ongeveer 2.000-3.000 kWh per jaar, afhankelijk van het type warmtepomp en de isolatie.

3. Door vergelijking met soortgelijke woningen

Installateurs gebruiken vaak vergelijkende data van gebruikers in soortgelijke woningen om het energieverbruik te schatten. Dit kan vooral nuttig zijn in nieuwbouwprojecten, waar er geen historische data beschikbaar is.

Advies bij installatie

Bij de installatie van een warmtepomp in nieuwbouw is het verstandig om professioneel advies in te winnen. Een ervaren installateur kan niet alleen het energieverbruik berekenen, maar ook tips geven om het rendement van de warmtepomp te maximaliseren. Dit kan bijvoorbeeld betrekking hebben op het optimaliseren van de isolatie, het kiezen van het juiste type warmtepomp en het combineren van de warmtepomp met zonnepanelen.

Conclusie

Een warmtepomp in nieuwbouw is een slimme en duurzame keuze die veel voordelen biedt. Het energieverbruik is meestal lager dan bij traditionele gasketels, vooral in goed geïsoleerde woningen. Door het kiezen van een warmtepomp met een hoge COP, het combineren met zonnepanelen en subsidies te benutten, kan het energieverbruik verder worden verlaagd en de investering worden terugverdiend. In combinatie met de verplichte installatie van een hybride warmtepomp sinds 2023, is het duidelijk dat warmtepompen een belangrijke rol gaan spelen in de toekomstige energietransitie in Nederland. Voor nieuwbouwprojecten is het verstandig om deze technologie vanaf het begin in te bouwen, zodat het maximum aan rendement en duurzaamheid kan worden bereikt.