Hoge temperatuur warmtepomp: toepassing, rendement en ervaringen

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

In de huidige bouw- en renovatiepraktijk speelt de warmtepomp een steeds grotere rol bij de overstap naar duurzame verwarming. Vooral bij nieuwbouw of gerenoveerde woningen met goed geïsoleerde constructies zijn warmtepompen een aantrekkelijke en energiezuinige oplossing. Echter, voor bestaande woningen met oudere radiatoren en minder goede isolatie is een lage temperatuur warmtepomp vaak niet voldoende. Hier komt de hoge temperatuur warmtepomp (HT warmtepomp) in beeld.

Een hoge temperatuur warmtepomp is specifiek ontworpen om hogere aanvoertemperaturen te leveren, waardoor het geschikt is voor traditionele radiatoren en bestaande verwarmingssystemen. In dit artikel wordt ingegaan op de technische werking van de HT warmtepomp, de voordelen en nadelen, de invloed op het rendement en de ervaringen van gebruikers. Ook wordt ingegaan op de kosten, subsidies en het verschil met een lage temperatuur warmtepomp.

Wat is een hoge temperatuur warmtepomp?

Een hoge temperatuur warmtepomp is een lucht-water warmtepomp die in staat is om het cv-water op te warmen tot temperaturen van tot wel 80°C. Dit maakt het geschikt voor bestaande verwarmingssystemen, zoals oude radiatoren, die doorgaans hogere aanvoertemperaturen nodig hebben dan bijvoorbeeld vloerverwarming.

In tegenstelling tot een lage temperatuur warmtepomp, die doorgaans werkt met temperaturen tussen de 30 en 55°C, kan een HT warmtepomp hogere temperaturen leveren. Dit wordt bereikt door aanpassingen in de compressor en het circulatiesysteem van de warmtepomp, die ervoor zorgen dat de opgewekte warmte sterker kan worden verhoogd.

De werking van de warmtepomp is gebaseerd op het principe van warmteoverdracht. Warmte wordt onttrokken aan een warmtebron, zoals de buitenlucht, en via een compressor verder opgewaardeerd. Vervolgens wordt deze warmte afgegeven aan het verwarmingssysteem van de woning, zoals radiatoren of de sanitairwaterinstallatie.

Werking van een hoge temperatuur warmtepomp

De werking van een hoge temperatuur warmtepomp is vergelijkbaar met die van een standaard warmtepomp, maar met belangrijke technische aanpassingen die het mogelijk maken om hogere temperaturen te bereiken. De warmtepomp bestaat uit twee hoofddeel: een buitendeel en een binnendeel.

Het buitendeel haalt warmte uit de omgeving, meestal de buitenlucht. Deze warmte wordt via een koelvloeistof opgenomen en doorgegeven aan de compressor. De compressor verhoogt vervolgens de druk en temperatuur van de vloeistof. Het binnendeel van de warmtepomp zorgt voor de warmteafgifte aan het verwarmingssysteem van de woning.

Een belangrijk aspect bij de werking van een hoge temperatuur warmtepomp is het temperatuurverschil tussen de warmtebron en de gewenste afgiftetemperatuur. Hoe groter dit verschil, hoe lager het rendement van de warmtepomp. Dit is één van de redenen waarom HT warmtepompen vaak een iets lager rendement hebben dan lage temperatuur warmtepompen, vooral in goed geïsoleerde woningen.

Voordelen van een hoge temperatuur warmtepomp

Hoewel een hoge temperatuur warmtepomp iets minder efficiënt is dan een lage temperatuur variant, biedt het toch meerdere voordelen, vooral voor bestaande woningen. Hieronder worden de belangrijkste voordelen toegelicht:

1. Compatibel met bestaande verwarmingssystemen

Een van de grootste voordelen van een HT warmtepomp is dat het compatibel is met bestaande radiatoren en verwarmingssystemen. Dat betekent dat geen grote aanpassingen of vervangingen nodig zijn om over te stappen van een traditionele cv-ketel naar een warmtepomp. Dit is zowel tijd- als kostenbesparend.

2. Hybride opstelling mogelijk

Een hoge temperatuur warmtepomp kan ook in een hybride opstelling worden gebruikt, waarbij de warmtepomp wordt aangesloten op een bestaande cv-ketel. Dit biedt extra flexibiliteit, vooral in koude winters wanneer de warmtepomp minder efficiënt werkt. In die gevallen kan de cv-ketel als aanvullende verwarming worden ingeschakeld.

3. Duurzame verwarmingsoptie

Hoewel HT warmtepompen een iets hoger elektriciteitsverbruik hebben dan lage temperatuur varianten, blijven ze een duurzame oplossing. Ze draaien op elektriciteit en produceren geen CO2-uitstoot, net zoals alle warmtepompen. Bovendien is het mogelijk om de elektriciteit voor de warmtepomp te halen uit duurzame bronnen zoals zonnepanelen.

Nadelen van een hoge temperatuur warmtepomp

Hoewel er duidelijke voordelen zijn bij het gebruik van een hoge temperatuur warmtepomp, zijn er ook een aantal nadelen waarmee rekening moet worden gehouden. Deze zijn in de volgende paragrafen uitgewerkt.

1. Minder energiezuinig

De opwarming tot hogere temperaturen vereist meer energie. Dit heeft invloed op het rendement van de warmtepomp. De COP (Coefficient of Performance), die aangeeft hoeveel warmte er wordt geproduceerd per eenheid elektriciteit, is lager bij een HT warmtepomp dan bij een lage temperatuur variant. Dit kan leiden tot hogere energiekosten, vooral bij ongunstige weersomstandigheden zoals vriestemperaturen.

2. Overbodig in goed geïsoleerde woningen

In goed geïsoleerde huizen is het verwarmingsvermogen van een hoge temperatuur warmtepomp vaak overbodig. Een goed geïsoleerde woning heeft weinig energie nodig om warm te blijven, waardoor een lage temperatuur warmtepomp voldoende is. In dat geval kan de hoge temperatuur warmtepomp te veel warmte leveren, wat leidt tot warmteverlies en hogere energiekosten.

3. Minder toekomstbestendig

Met de toekomstige energie-efficiëntie normen en de overgang naar energiezuinigere systemen, is er een vraag of hoge temperatuur warmtepompen op de lange termijn nog steeds de meest efficiënte oplossing zijn. In de toekomst is een goed geïsoleerde woning een belangrijk streefdoel, en daarbij is een warmtepomp die werkt met lagere temperaturen meestal beter afgestemd.

Wanneer is een hoge temperatuur warmtepomp de juiste keuze?

De keuze voor een hoge temperatuur warmtepomp hangt sterk af van de situatie van de woning. In de volgende gevallen is dit type warmtepomp de meest aantrekkelijke keuze:

1. Bij minder goed geïsoleerde woningen

Woningen met minder goede isolatie en oude radiatoren hebben vaak een hogere warmtevraag, waardoor een lage temperatuur warmtepomp niet voldoende is. In dergelijke situaties is een HT warmtepomp de meest logische keuze, omdat het in staat is om de benodigde warmte te leveren zonder grote aanpassingen aan het afgiftesysteem.

2. Bij bestaande verwarmingssystemen

Wanneer de woning al een bestaande verwarmingssystematiek heeft, zoals traditionele radiatoren, is het meestal niet nodig om die volledig te vervangen. Een hoge temperatuur warmtepomp is dan een logische keuze, omdat het compatibel is met bestaande systemen en geen ingrijpende aanpassingen vereist.

3. In hybride opstelling

Een hoge temperatuur warmtepomp is ook geschikt voor een hybride verwarmingssysteem, waarbij de warmtepomp wordt aangesloten op een bestaande cv-ketel. Dit biedt de gebruiker extra flexibiliteit, vooral in koude winters wanneer de warmtepomp niet in staat is om de volledige warmtevraag te dekken.

Kosten en subsidies voor een hoge temperatuur warmtepomp

De aanschaf van een hoge temperatuur warmtepomp is een investering die meestal hoger uitvalt dan bij een lage temperatuur variant. Dit komt door de extra technologie die nodig is om hogere temperaturen te bereiken. De totale kosten van een HT warmtepomp liggen gemiddeld tussen €12.000 en €19.000, inclusief de installatie.

Invloed van de woning op de kosten

De totale kosten zijn ook afhankelijk van de situatie van de woning. Zo kan het zijn dat extra maatregelen zijn nodig om de isolatie te verbeteren of om het afgiftesysteem aan te passen. In sommige gevallen kan dit leiden tot extra kosten, maar het kan ook leiden tot een beter rendement en lagere energiekosten op de lange termijn.

Subsidies en financiële ondersteuning

Omdat warmtepompen bijdragen aan energie-efficiëntie en duurzaamheid, zijn er subsidies beschikbaar voor het aanschaffen van een warmtepomp. Deze subsidies kunnen aanzienlijk zijn en kunnen de aanschafkosten verlagen. Het is daarom belangrijk om te onderzoeken welke subsidies beschikbaar zijn in de regio en of de woning aan de eisen voldoet.

De terugverdientijd van een hoge temperatuur warmtepomp ligt meestal tussen de 5 en 15 jaar. Dit is afhankelijk van de energieprijzen, de isolatie van de woning en het energieverbruik. In goed geïsoleerde woningen is de terugverdientijd vaak korter, omdat het rendement beter is.

Vergelijking: hoge temperatuur versus lage temperatuur warmtepomp

Het belangrijkste verschil tussen een hoge en lage temperatuur warmtepomp ligt in de maximale temperatuur die het systeem kan leveren. Een lage temperatuur warmtepomp kan meestal temperaturen tot ongeveer 55°C bereiken, terwijl een hoge temperatuur warmtepomp temperaturen tot 80°C of meer kan leveren.

Toepassing en efficiëntie

Lage temperatuur warmtepompen zijn ideaal voor woningen met vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren. Deze systemen werken efficiënt bij lagere aanvoertemperaturen en hebben daarom een hoger rendement. In tegenstelling hiermee is een hoge temperatuur warmtepomp geschikt voor woningen met traditionele radiatoren en minder goede isolatie. De efficiëntie is echter lager, vooral bij grotere temperatuurverschillen.

Investering en retour op investering

De investering voor een hoge temperatuur warmtepomp is meestal hoger dan voor een lage temperatuur variant, vanwege de extra technologie. De terugverdientijd is daarom ook langer, vooral in goed geïsoleerde woningen waar de warmtevraag lager is. In dergelijke gevallen is een lage temperatuur warmtepomp doorgaans de meest efficiënte keuze.

Rendement en COP

Het rendement van een warmtepomp wordt vaak uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance). Dit getal geeft aan hoeveel warmte de warmtepomp levert per eenheid elektriciteit. Een COP van 3 betekent dat de warmtepomp drie keer zoveel warmte levert als de hoeveelheid elektriciteit die erin gaat.

Bij hoge temperatuur warmtepompen is de COP meestal lager dan bij lage temperatuur varianten, vooral in koude omstandigheden. Bij vriestemperaturen kan de COP zelfs onder de 2 zakken, wat betekent dat de warmtepomp meer elektriciteit gebruikt dan de warmte die hij levert. Dit heeft invloed op de energiekosten en het rendement van het systeem.

Om het rendement te verbeteren is het belangrijk dat de woning goed is geïsoleerd. Een goede isolatie van dak, muren en ramen zorgt ervoor dat minder warmte verloren gaat, wat het temperatuurverschil kleiner maakt en het rendement verbetert.

Conclusie

Een hoge temperatuur warmtepomp is een geschikte oplossing voor woningen met oudere radiatoren en minder goede isolatie. Het is compatibel met bestaande verwarmingssystemen en biedt de mogelijkheid om over te stappen op een duurzame verwarming zonder grote aanpassingen. In tegenstelling tot lage temperatuur warmtepompen heeft een HT warmtepomp echter een iets lager rendement, vooral bij grotere temperatuurverschillen.

De aanschafkosten van een hoge temperatuur warmtepomp zijn hoger dan bij lage temperatuur varianten, maar subsidies en financiële ondersteuning kunnen de investering verlagen. De terugverdientijd ligt meestal tussen de 5 en 15 jaar, afhankelijk van de isolatie van de woning en de energieprijzen.

Bij de keuze voor een hoge temperatuur warmtepomp is het belangrijk om rekening te houden met de situatie van de woning. In goed geïsoleerde huizen is een lage temperatuur warmtepomp vaak de meest efficiënte keuze. In minder goed geïsoleerde huizen of bij bestaande verwarmingssystemen is een HT warmtepomp een betere optie.

Een gesprek met een ervaren warmtepompinstallateur is aan te raden om de beste oplossing voor de woning te bepalen. Zo kan er een weloverwogen keuze worden gemaakt die past bij de behoeften van de woning en de gebruiker.