Hybride warmtepomp: wanneer is het de juiste keuze voor jouw woning?

De keuze voor een warmtepomp is tegenwoordig een belangrijk onderdeel van duurzame renovatie en energiebesparing in het woningbouwsector. Vooral na de stijgende gasprijzen en de wettelijke verplichtingen vanaf 2026 wordt het steeds urgenter om een duurzamere verwarmingsoplossing te overwegen. Een hybride warmtepomp is hierin een veelvoorkomende optie. Maar is dat altijd de juiste keuze? In dit artikel leggen we de voordelen en nadelen van een hybride warmtepomp uit, geven we richtlijnen voor de keuze tussen een hybride en een volledig elektrische warmtepomp, en bespreken we de kosten, terugverdientijd, en wettelijke kaders. We baseren ons uitsluitend op gegevens uit betrouwbare bronnen, zoals adviezen van duurzame installateurs, wetgeving en rapportages van relevante instituten.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een systeem dat bestaat uit een warmtepomp en een traditionele cv-ketel. De warmtepomp zorgt voor de basisverwarming van de woning en produceert warm water. De cv-ketel springt automatisch bij wanneer het erg koud is of wanneer de warmtebehoefte groter is dan de warmtepomp alleen kan leveren. Deze oplossing is ideaal voor woningen die gedeeltelijk geïsoleerd zijn of waar de cv-ketel nog relatief nieuw is.

De werking van een hybride warmtepomp is gebaseerd op het principe van warmteterugwinning. De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht of de bodem en gebruikt deze om het huis te verwarmen. Doordat dit proces energie-efficiënter is dan het verbranden van gas, kan een hybride warmtepomp aanzienlijk bijdragen aan het verlagen van het gasverbruik – gemiddeld met 70 tot 80%.

Voordelen van een hybride warmtepomp

1. Gedeelde afhankelijkheid van gas

Een hybride warmtepomp biedt een stapsgewijze overgang van gas naar volledig elektrische verwarming. Voor woningen die niet volledig geïsoleerd zijn of waar de cv-ketel nog in goede staat is, is dit een haalbare oplossing. Het vermijdt de volledige afhankelijkheid van elektriciteit, wat bij extreme winters of stroomuitval voor enige onzekerheid kan zorgen.

2. Gevorderde energie-efficiëntie

Hybride warmtepompen zijn aanzienlijk efficiënter dan een traditionele cv-ketel. De warmtepomp maakt gebruik van elektriciteit om warmte uit de omgeving te halen en om te zetten in verwarmingswarmte. Terwijl een cv-ketel ongeveer 90% van de verbrandingsenergie omzet in warmte, kan een warmtepomp tot 300% warmte genereren met dezelfde hoeveelheid energie. Dit betekent dat minder primaire energie nodig is om hetzelfde verwarmingsresultaat te bereiken.

3. Subsidies en terugverdientijd

Er zijn subsidies beschikbaar voor de installatie van een hybride warmtepomp. Bijvoorbeeld in een tussenwoning kan de totale kosten van de installatie – inclusief subsidies – onder de €5000 liggen. De terugverdientijd van een hybride warmtepomp is in Nederland gemiddeld 6 jaar. Dit maakt het een aantrekkelijke investering op lange termijn, vooral gezien de stijgende gasprijzen.

4. Compatibiliteit met bestaande installaties

Een hybride warmtepomp kan aangesloten worden op een bestaande cv-ketel. Dit betekent dat er geen directe noodzaak is om de oude ketel te vervangen. Dit maakt de overgang naar een duurzamere verwarmingsoplossing minder kostbaar en technisch ingewikkeld.

Nadelen en beperkingen

1. Niet volledig gasvrij

De belangrijkste beperking van een hybride warmtepomp is dat het niet volledig gasvrij is. Bij koude weersomstandigheden of bij een snelle verandering in de warmtebehoefte, moet de cv-ketel bijspringen. Dit betekent dat er nog steeds gas wordt verbrand, al is de hoeveelheid aanzienlijk verminderd. Voor wie de overgang volledig wil afronden, is een all-electric warmtepomp een betere keuze.

2. Afhankelijkheid van isolatie

De efficiëntie van een hybride warmtepomp hangt sterk af van de kwaliteit van de isolatie van de woning. Bij slecht geïsoleerde woningen moet de cv-ketel vaker bijspringen, wat de energiebesparing vermindert. Daarom is het vaak aan te raden om samen met de installatie van een hybride warmtepomp ook isolatieverbeteringen aan te nemen.

3. Aanschafkosten en installatie

De aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp kunnen kostenrijker zijn dan een traditionele cv-ketel. Hoewel subsidies beschikbaar zijn, is het belangrijk om een uitgebreid kostencalculatie te maken. Bijvoorbeeld voor een vierpersoons huishouden liggen de kosten van een warmtepompboiler rond de €4200. De jaarlijkse besparing op gasbedrag is ongeveer €530, wat resulteert in een terugverdientijd van ongeveer 8 jaar.

Wanneer is een hybride warmtepomp de juiste keuze?

1. Woningen met matige isolatie

Een hybride warmtepomp is ideaal voor woningen die al redelijk geïsoleerd zijn, maar nog niet perfect. In zulke gevallen kan het systeem optimaal worden ingezet zonder dat er direct een volledige renovatie nodig is. Het is ook geschikt voor woningen die in 1992 of later zijn gebouwd en hr++-glas gebruiken.

2. Voor huishoudens die langzaam van het gas af willen

Een hybride warmtepomp is een logische stap voor huishoudens die op lange termijn van het gas willen afkicken, maar niet direct willen investeren in een volledig elektrische oplossing. Het biedt een overgangsstrategie die technisch en financieel haalbaar is.

3. Voor woningen waar de cv-ketel nog goed functioneert

Als de huidige cv-ketel nog in goede staat is en niet direct moet vervangen worden, is het verstandig om te overwegen om deze te combineren met een warmtepomp. Dit vermijdt onnodige aanschafkosten en maakt gebruik van bestaande infrastructuur.

Wanneer is een all-electric warmtepomp beter?

1. Volledige isolatie

Als de woning goed geïsoleerd is, is een all-electric warmtepomp de duurzamere keuze. In dergelijke situaties is het niet nodig om een cv-ketel te houden. De warmtepomp kan het huis volledig verwarmen zonder gasverbruik. Dit is vooral aantrekkelijk voor huishoudens die volledig van fossiele brandstoffen willen afkicken.

2. Lage stroomprijzen en zonnepanelen

Bij woningen met zonnepanelen of die profiteren van lage stroomprijzen is een all-electric warmtepomp een efficiëntere oplossing. De stroom die opgewekt wordt, kan direct gebruikt worden voor verwarming. Hierdoor kan het energieverbruik volledig duurzaam worden gemaakt.

3. Technische haalbaarheid

Niet alle woningen zijn technisch geschikt voor een all-electric warmtepomp. Factoren zoals de grootte van het huis, de buisinstallatie, en de warmteverdeling bepalen of het mogelijk is om volledig op elektriciteit te werken. Een hybride warmtepomp is hierin vaak een veiligere keuze.

Kostenaanblik en terugverdientijd

1. Aanschaf en installatie

De kosten van een hybride warmtepomp variëren afhankelijk van de grootte van het huis en het type warmtepomp. Voor een tussenwoning is het mogelijk om een installatie te realiseren voor minder dan €5000, inclusief subsidies. Voor een vierpersoons huishouden liggen de kosten van een warmtepompboiler rond de €4200.

2. Jaarlijkse besparing

Een warmtepompboiler bespaart jaarlijks ongeveer 100 m³ gas per persoon. Voor een vierpersoons huishouden betekent dit een jaarlijkse besparing van €530. De terugverdientijd van een warmtepompboiler is dus ongeveer 8 jaar.

3. Subsidies en belastingvoordelen

Subsidies zijn beschikbaar voor de installatie van warmtepompen. In sommige gevallen kan de subsidie tot €2400 bedragen. Dit maakt de investering aantrekkelijker en vermindert de terugverdientijd.

Wettelijke verplichtingen en toekomstige kaders

1. Verplichting vanaf 2026

Vanaf 2026 geldt een wettelijke verplichting dat bij de vervanging van een cv-ketel standaard een (hybride) warmtepomp moet worden geïnstalleerd. Deze verplichting geldt voor alle woningen en gebouwen waar nu nog een gasgestookte cv-ketel is geïnstalleerd. Dit omvat zowel particuliere woningen als huurwoningen en bedrijfspanden.

2. Uitzonderingen

Niet iedereen valt onder deze verplichting. Er zijn uitzonderingen voor woningen waar een warmtepomp technisch niet mogelijk is. Ook voor woningen met historische waarde of bijzondere omstandigheden kan de verplichting niet van toepassing zijn. Het is daarom belangrijk om te controleren of jouw woning onder de verplichting valt.

3. Hybride warmtepomp in de overgangsstrategie

De hybride warmtepomp speelt een belangrijke rol in de overgangsstrategie tot 2026. Het is een toegankelijke en effectieve oplossing die juridisch ingebed is. Dit maakt het een aantrekkelijke keuze voor woningen die in de komende jaren hun verwarmingsinstallatie moeten vervangen.

Tips voor de keuze en installatie

1. Evalueer de isolatie van je woning

Voordat je een hybride warmtepomp installeert, is het belangrijk om de isolatie van je woning te evalueren. Bij slechte isolatie is het aan te raden om eerst verbeteringen aan te brengen. Dit verhoogt de efficiëntie van de warmtepomp en vermindert het aantal keren dat de cv-ketel moet bijspringen.

2. Kies voor een professionele installateur

De installatie van een hybride warmtepomp is technisch complex. Het is aan te raden om dit aan een ervaren installateur over te laten. Zorg dat de installateur erkend is en ervaring heeft met warmtepompen.

3. Combineer met zonnepanelen

Het combineren van een hybride warmtepomp met zonnepanelen verhoogt de duurzaamheid van het systeem. De opgewekte stroom kan direct gebruikt worden voor de verwarming, wat de energiekosten verder verlaagt.

4. Controleer subsidies en belastingvoordelen

Er zijn subsidies en belastingvoordelen beschikbaar voor de installatie van warmtepompen. Controleer of je in aanmerking komt voor deze voordelen en gebruik deze om de investering te verlagen.

5. Monitor het energieverbruik

Het is aan te raden om het energieverbruik van je warmtepomp te monitoren. Door slimme meters en online platforms kun je je energiegebruik optimaliseren en eventuele problemen snel opmerken.

Conclusie

Een hybride warmtepomp is een geschikte keuze voor woningen die gedeeltelijk geïsoleerd zijn en waar de cv-ketel nog functioneert. Het biedt een overgangsstrategie van gas naar elektriciteit en is juridisch ingebed in de wettelijke verplichtingen vanaf 2026. Het is aantrekkelijk vanwege de energie-efficiëntie, subsidies en de mogelijkheid om bestaande installaties te gebruiken. Echter, voor woningen met goede isolatie en een duidelijke intentie om volledig van het gas af te kicken, is een all-electric warmtepomp een betere keuze.

De keuze voor een hybride warmtepomp vereist een grondige evaluatie van de huidige situatie, de isolatie, en de technische mogelijkheden. Het is verstandig om dit te doen in overleg met een ervaren installateur. Binnenkort zullen meer huishoudens genoodzaakt worden om hun verwarmingsinstallatie te vervangen. Een hybride warmtepomp is een betrouwbare en duurzame oplossing voor diegenen die langzaam van het gas af willen.

Bronnen

1. Warmtepomp vs de alternatieven: wat is het verschil?
2. Hybride warmtepomp
3. Hybride warmtepomp
4. Warmtepomp wetgeving 2025: verplichtingen en subsidies uitgelegd