Lucht-water warmtepomp kopen: een expertgids voor homeowners en installateurs

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De overstap naar duurzame verwarming is voor velen een prioriteit. In dit kader heeft de lucht-water warmtepomp zich opgebouwd als een interessante optie voor eigenaren van woningen en professionals in de bouwsector. Dit systeem onttrekt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om het leidingwater in de woning op te warmen, waardoor het mogelijk is om de woning comfortabel te verwarmen. De lucht-water warmtepomp is energiezuinig, milieuvriendelijk en geschikt voor verschillende typen woningen, zoals appartementen en kleine huizen. In deze gids geven we een gedetailleerd overzicht van de werking, voordelen, nadelen, installatieprocessen en kosten van een lucht-water warmtepomp, met het oog op de keuze die een huis eigenaar of installateur moet maken bij het kopen van zo’n systeem.

Wat is een lucht-water warmtepomp?

Een lucht-water warmtepomp is een verwarmingssysteem dat warmte onttrekt aan de buitenlucht en deze gebruikt om het leidingwater in een woning op te warmen. Het systeem werkt op elektriciteit in plaats van op gas of stookolie, wat het een duurzamere en milieuvriendelijkere optie maakt ten opzichte van traditionele verwarmingssystemen. De warmte die wordt onttrokken aan de lucht wordt overgedragen aan het water, waarna het water door de verwarmingsinstallatie van het huis circuleert. De lucht-water warmtepomp is bijzonder geschikt voor lage temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming, en kan ook worden gebruikt voor het opwarmen van sanitaire water.

Het systeem bestaat meestal uit twee componenten: een binnenunit en een buitenunit. De buitenunit onttrekt warmte aan de lucht, terwijl de binnenunit verantwoordelijk is voor het distribueren van de warmte door het huis. Er zijn ook monoblock varianten beschikbaar, waarbij de warmtepomp volledig in de binnenruimte is geïnstalleerd, zonder de noodzaak van een aparte buitenunit.

Hoe werkt een lucht-water warmtepomp?

De werking van een lucht-water warmtepomp is gebaseerd op een cyclus die zich op lage temperatuur afspeelt. Deze cyclus bestaat uit vier stappen:

Warmte onttrekken aan de buitenlucht: De buitenunit van de warmtepomp bevat koelvloeistof die bij lage temperatuur verdampt. De buitenlucht stroomt langs deze leidingen en geeft warmte af aan de koelvloeistof, die verdampt.
Temperatuur verhogen: De damp wordt door een elektrische compressor onder hoge druk geplaatst, wat de temperatuur van de damp verhoogt. Deze warme damp stroomt vervolgens langs de waterleidingen en geeft haar warmte af door te condenseren.
Warmte verspreiden: Het nu warme water circuleert door het verwarmingssysteem van de woning, bijvoorbeeld via vloerverwarming of radiatoren, en zorgt voor warmteverspreiding.
Cyclus herhalen: De gecondenseerde koelvloeistof stroomt terug naar de buitenunit, waar het proces zich opnieuw begint.

Deze cyclus is energie-efficiënt en maakt gebruik van een gratis warmtebron (lucht), wat het systeem een aantrekkelijke optie maakt voor duurzame verwarming.

Mogelijkheden bij een lucht-water warmtepomp

1. Monoblock variant

De monoblock variant van een lucht-water warmtepomp is een compacte oplossing waarbij de warmtepomp volledig in de woning is geïnstalleerd. In tegenstelling tot de klassieke uitvoering met een aparte buitenunit, is de monoblock uitgerust met twee ventilatiegaten in de muur die het systeem verbinden met de buitenlucht. Deze uitvoering is vooral geschikt voor appartementen of woningen waar de installatie van een buitenunit niet mogelijk is of ongewenst is. Het voordeel van de monoblock is dat het systeem in één geheel is geïnstalleerd, wat de installatie sneller en minder ingrijpend maakt.

2. Gebruik in de zomer: koeling

Een lucht-water warmtepomp kan ook worden gebruikt als koelsysteem in de zomer. Het systeem haalt dan koelte uit de lucht en zorgt voor afkoeling van de woning. Dit is een voordelig aspect van het systeem, omdat het niet alleen dient als verwarming maar ook als airconditioning, waardoor het het comfort van de woning tijdens de warme maanden verhoogt.

3. Combinatie met vloerverwarming

Omdat de lucht-water warmtepomp op lage temperatuur werkt, is het ideaal voor combinatie met vloerverwarming. Vloerverwarming vereist namelijk een lagere eindtemperatuur dan radiatoren, wat betekent dat de warmtepomp efficiënter werkt. Dit maakt het systeem niet alleen duurzamer, maar ook comfortabeler voor gebruikers, omdat vloerverwarming een gelijkmatige warmteverspreiding biedt.

Voordelen van een lucht-water warmtepomp

1. Energiezuinig

Een van de grootste voordelen van een lucht-water warmtepomp is dat het energiezuinig is. Het systeem werkt op elektriciteit en onttrekt warmte uit de lucht, wat minder energie verbruikt dan een traditionele verwarming. Daarnaast is de lucht-water warmtepomp in staat om warmte op te wekken bij lage temperatuur, wat het rendement verhoogt.

2. Milieuvriendelijk

Omdat de lucht-water warmtepomp geen fossiele brandstoffen gebruikt, is het een milieuvriendelijke oplossing. Het systeem produceert geen CO₂-uitstoot bij het opwekken van warmte, wat het een aantrekkelijke keuze maakt voor eigenaren die willen bijdragen aan het verlagen van hun koolstofvoetafdruk. Bovendien is het mogelijk om de warmtepomp aan te sluiten op zonnepanelen, waardoor de energie volledig duurzaam wordt.

3. Gratis warmtebron

De lucht is een gratis warmtebron die altijd beschikbaar is, wat betekent dat je alleen voor de elektriciteit die de warmtepomp verbruikt hoeft te betalen. Dit maakt het systeem relatief kostenefficiënt, vooral in combinatie met een goed geïsoleerde woning.

4. Vlotte installatie

Tegenover geothermische warmtepompen in staat de installatie van een lucht-water warmtepomp doorgaans sneller en minder ingrijpend. Er zijn geen graafwerken nodig, waardoor de installatiekosten lager zijn en de inwerkingstijd van het systeem korter. Dit maakt het systeem geschikt voor woningen waar snelle implementatie belangrijk is.

5. Subsidie mogelijk

De aanschaf van een lucht-water warmtepomp is in 2025 mogelijk te subsidiëren via de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). Dit geldt echter alleen voor bestaande woningen en niet voor nieuwbouwwoningen. De warmtepomp moet bovendien voldoen aan technische eisen, zoals vermogen en rendement. De subsidie is een aantrekkelijke financieringsmogelijkheid voor eigenaren die overwegen om te investeren in een warmtepomp.

6. Geschikt voor appartementen en kleine huizen

De lucht-water warmtepomp is ideaal voor appartementen en kleine huizen. De monoblock uitvoering zorgt ervoor dat de meeste componenten van de warmtepomp in de buitenunit zijn geplaatst, waardoor er minder ruimte nodig is in de woning zelf. Dit maakt het systeem toegankelijk voor een breed spectrum van huiseigenaren.

7. Afwisselende toepassingen

Naast verwarming kan een lucht-water warmtepomp ook worden gebruikt voor het opwarmen van sanitaire water en het verwarmen van zwembaden in de zomer. Dit maakt het systeem multifunctioneel en verhoogt het rendement van de investering.

Nadelen van een lucht-water warmtepomp

1. Rendement afhankelijk van buitentemperatuur

Een van de belangrijkste nadelen van een lucht-water warmtepomp is dat het rendement sterk afhankelijk is van de buitentemperatuur. Bij lage temperaturen (onder nul graden Celsius) werkt de warmtepomp minder efficiënt, omdat het moeilijker is om warmte uit de lucht te onttrekken. Dit betekent dat de warmtepomp meer elektriciteit verbruikt om het gewenste verwarmingsniveau te behouden, wat de kosten kan verhogen.

2. Noodzaak van goede isolatie

Om een lucht-water warmtepomp effectief te laten werken, is het essentieel dat de woning goed geïsoleerd is. Bij onvoldoende isolatie gaat er te veel warmte verloren, wat het systeem minder rendabel maakt. In sommige gevallen is het noodzakelijk om eerst investeringen te doen in de isolatie van de woning voordat de warmtepomp kan worden geïnstalleerd. Dit kan de totale investeringskosten verhogen, maar zorgt ook voor langdurig energiebesparing.

3. Beperkte koelcapaciteit

Hoewel een lucht-water warmtepomp in de zomer kan worden gebruikt om de woning te koelen, is de koelcapaciteit beperkt in vergelijking met een klassieke airconditioning. Het systeem is vooral geschikt voor lichte afkoeling in de zomermaanden, en minder geschikt voor woningen in regio’s met extreem hoge temperaturen.

Kosten van een lucht-water warmtepomp

De kosten van een lucht-water warmtepomp variëren afhankelijk van het type, de capaciteit en de uitvoering. Hieronder een overzicht van de gemiddelde kosten voor een lucht-water warmtepomp in 2025, inclusief installatie:

Type warmtepomp	Gemiddelde kosten
Lucht-water warmtepomp	€ 7.500 – € 15.000

De prijsvariatie is afhankelijk van de grootte van de warmtepomp en de complexiteit van de installatie. Een lucht-water warmtepomp met een vermogen van 3 tot 10 kW kost gemiddeld tussen € 8.000 en € 11.000. De monoblock variant is iets duurder dan de standaarduitvoering met een aparte buitenunit.

Factoren die de prijs bepalen

Type warmtepomp: De lucht-water warmtepomp is relatief goedkoper dan geothermische warmtepompen, omdat er geen graafwerken nodig zijn. Echter, is het duurder dan een lucht-lucht warmtepomp.
Capaciteit en vermogen: De prijs van een warmtepomp hangt af van het vermogen dat nodig is voor de woning. Een groter vermogen betekent hogere kosten.
Uitvoering: De monoblock variant is meestal duurder dan de klassieke uitvoering met aparte binnen- en buitenunit.
Arbeidskosten: De installatiekosten variëren afhankelijk van de complexiteit van de installatie en de ervaring van de installateur.
Subsidie: De Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) kan leiden tot aanzienlijke kostenverlaging, maar is alleen beschikbaar voor bestaande woningen en onder bepaalde voorwaarden.

Installatie en voorbereiding

1. Voorbereiding

Voor de installatie van een lucht-water warmtepomp is het belangrijk om een aantal voorbereidende stappen te nemen. De woning moet goed geïsoleerd zijn, zodat de warmtepomp efficiënt kan werken. In sommige gevallen is het noodzakelijk om eerst investeringen te doen in de isolatie van de woning. Daarnaast dient het verwarmingssysteem van de woning compatibel te zijn met de warmtepomp, bijvoorbeeld vloerverwarming of radiatoren die op lage temperatuur werken.

2. Installatieprocessen

De installatie van een lucht-water warmtepomp is over het algemeen sneller en minder ingrijpend dan bij geothermische warmtepompen. Het proces bestaat uit de volgende stappen:

Voorbereiding: De woning wordt geïnspireerd op de huidige verwarmingssituatie, isolatie en energieverbruik.
Plaatsing van de buitenunit: De buitenunit wordt op een geschikt plek geplaatst, waar hij voldoende toegang heeft tot de buitenlucht.
Plaatsing van de binnenunit: De binnenunit wordt geïnstalleerd in de woning, meestal in de technische kamer of een andere ruimte met voldoende ruimte.
Aansluiting op het verwarmingssysteem: De warmtepomp wordt aangesloten op het bestaande verwarmingssysteem of een nieuw systeem.
Testen en afstemming: Na de installatie wordt het systeem getest en afgestemd op de behoeften van de woning.

De totale installatie duurt meestal één tot twee dagen, afhankelijk van de complexiteit van de installatie.

Technische eisen en certificering

Om ervoor te zorgen dat de lucht-water warmtepomp efficiënt en veilig werkt, dient het systeem aan bepaalde technische eisen te voldoen. De warmtepomp moet gecertificeerd zijn door een erkende instantie, zoals een energielabel of een kwaliteitscertificaat. Daarnaast dient het systeem voldoen aan de eisen van de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE), indien de eigenaar subsidie wil ontvangen.

Conclusie

De lucht-water warmtepomp is een duurzame en efficiënte oplossing voor de verwarming van woningen. Het systeem onttrekt warmte uit de lucht en gebruikt deze om het leidingwater in de woning op te warmen. Dankzij de lage temperatuurwerking is de lucht-water warmtepomp ideaal voor combinatie met vloerverwarming en kan het ook worden gebruikt voor het opwarmen van sanitaire water. De installatie is relatief vlug en minder ingrijpend dan bij geothermische warmtepompen, en de lucht-water warmtepomp is geschikt voor appartementen en kleine huizen.

Hoewel de investeringskosten hoger zijn dan bij traditionele verwarmingssystemen, zijn de langdurige energiebesparingen aanzienlijk. Daarnaast is het systeem in 2025 mogelijk te subsidiëren via de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE), wat de aanschafkosten verlaagt. Echter, het rendement van de warmtepomp is afhankelijk van de buitentemperatuur en de kwaliteit van de isolatie in de woning. Het is daarom belangrijk om de woning goed te isoleren en de verwarmingssystemen compatibel te maken met de warmtepomp.

Voor eigenaren en installateurs die overwegen om te investeren in een lucht-water warmtepomp is het verstandig om eerst een expertadvies in te winnen en meerdere offertes te vergelijken. Dit zorgt voor een goed begrepen investeringskeuze en een efficiënte implementatie van het systeem in de woning.