Hybride warmtepomp met radiatoren: werking, efficiëntie en implementatie

Published by Redactie on september 24, 2025 | Category warmtepomp

De transitie naar duurzame verwarmingssystemen is in volle gang. Voor velen is de hybride warmtepomp een aantrekkelijke optie, omdat deze zowel duurzaam als efficiënt kan zijn. Veel huizen zijn uitgerust met een klassieke verwarming via radiatoren, en het is daarom van belang om te begrijpen hoe een hybride warmtepomp opdraait in combinatie met bestaande radiatoren. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de werking van hybride warmtepompen, de vereisten voor gebruik met radiatoren, eventuele aanpassingen die mogelijk zijn en de voordelen die deze oplossing biedt. De informatie is gebaseerd op recente en betrouwbare bronnen uit de sector.

Hoe werkt een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp combineert een lucht-water warmtepomp met een gasgestookte cv-ketel. Deze opzet zorgt ervoor dat de warmtepomp de primaire verwarmingsbron is, terwijl de cv-ketel opkomt bij lage buitentemperaturen of bij hoge warmtevraag. Dit systeem biedt een goed evenwicht tussen duurzaamheid en betrouwbaarheid.

De werking van een hybride warmtepomp houdt in dat warmte uit de buitenlucht wordt opgepompt en overgedragen aan het verwarmingswater. Bij een monoblock warmtepomp bevindt zich het gehele koudemiddelcircuit in de buitenunit, waarbij het koudemiddel (meestal R290 of R32) de warmte opneemt en aan het water overdraagt. Bij een split-systeem wordt het koudemiddel vanuit de buitenunit naar de binnenunit gepompt, waar het de warmte overdraagt aan het water, dat vervolgens naar de radiatoren wordt geleid.

De hybride warmtepomp werkt efficiënt bij buitentemperaturen hoger dan 4 °C. Bij lagere temperaturen is de warmteopbrengst lager, waardoor de cv-ketel vaker in werking tredt. Dit is een belangrijk aspect bij het bepalen van de geschiktheid van een hybride warmtepomp voor een bepaalde woning.

Is een hybride warmtepomp geschikt met bestaande radiatoren?

De meeste woningen zijn uitgerust met traditionele radiatoren, die in principe geschikt zijn voor gebruik in combinatie met een hybride warmtepomp. Er is echter één belangrijk verschil: een hybride warmtepomp werkt met lagere leidingtemperaturen dan een klassieke cv-ketel. Terwijl een cv-ketel verwarmt tot ongeveer 80 °C, levert een warmtepomp verwarming bij maximaal 45 tot 55 °C. Dit betekent dat de warmteoverdracht via de radiatoren minder krachtig is.

Om te testen of jouw radiatoren voldoende warmte kunnen afgeven bij deze lagere temperaturen, kun je de volgende test uitvoeren: wacht tot de buitentemperatuur rond de vijf graden zit en zet je radiatoren op 50 °C. Als het huis goed warm wordt binnen enkele dagen, is het een goed teken dat een hybride warmtepomp met jouw radiatoren zal werken. Mocht de verwarming echter tegenvallen, zijn er aanpassingen mogelijk.

Aanpassingen aan bestaande radiatoren

Als jouw radiatoren niet voldoende warmte kunnen afgeven bij lagere leidingtemperaturen, zijn er enkele maatregelen die je kunt overwegen om de efficiëntie te verbeteren.

Radiator-ventilatoren

Een eenvoudige en kostenefficiënte aanpassing is het installeren van radiator-ventilatoren. Deze ventilatoren worden onder de radiatoren geplaatst en zorgen ervoor dat de warmte sneller en verder verspreidt in de ruimte. Ze zijn beschikbaar voor een paar tientjes per stuk en kunnen het warmtecomfort aanzienlijk verbeteren zonder dat je de radiatoren zelf hoeft te vervangen.

Hybride radiatoren

Een andere optie zijn hybride radiatoren. Deze radiatoren bevatten geïntegreerde elektrische warmteboosters die de warmte sneller verspreiden. Hierdoor werken ze efficiënter bij lagere leidingtemperaturen en verhogen ze het comfort in de woning. De elektrische verbruik van deze boosters is laag en ze kunnen bijvoorbeeld worden aangedreven door zonnepanelen, wat het duurzame karakter van het systeem verder versterkt.

Een hybride radiator is in vrijwel elke woning geschikt, ongeacht of het verwarmingssysteem een lage of hoge temperatuur levert. Bovendien is het gebruik ervan energiezuiniger dan met traditionele radiatoren. Onderzoeken tonen aan dat hybride radiatoren ongeveer 25 % minder energie verbruiken dan klassieke modellen.

Wat zijn de vereisten voor installatie?

Bij de installatie van een hybride warmtepomp zijn er een aantal belangrijke vereisten die je dient te overwegen, zowel qua infrastructuur als qua regelgeving.

Voldoende ruimte

Je dient voldoende ruimte binnen en buiten de woning te hebben voor het installeren van de warmtepomp. Voor modellen met een binnenunit is ruimte nodig in de buurt van de CV-ketel, meestal ongeveer 40x40x60 cm. Voor modellen met een buitenunit is ruimte nodig op het erf of aan de zijkant van het huis, waar een apparaat van de grootte van een airco-unit geplaatst kan worden.

Afzonderlijke temperatuurregeling per kamer

Sinds 10 maart 2020 is het verplicht om in elke ruimte afzonderlijk de temperatuur te kunnen regelen bij het gebruik van een hybride warmtepomp. Dit kan gerealiseerd worden door thermostaatkrachten op de radiatoren aan te brengen (ongeveer € 20 per stuk) of door gebruik te maken van slimme thermostaten die op een centrale manier de verwarming regelen.

Lage temperatuurverwarming

Als de bestaande radiatoren niet voldoende werken bij lagere leidingtemperaturen, is het mogelijk om over te stappen op lage temperatuurverwarming (ltv). Deze omvat vloerverwarming, wandverwarming of speciale radiatoren die werken bij lagere temperaturen. Het aanleggen van ltv kost gemiddeld € 2.500 bovenop de kosten van de warmtepomp.

Voordelen en nadelen van een hybride warmtepomp met radiatoren

Voordelen

Duurzaamheid: Een hybride warmtepomp vermindert het gebruik van gas en draagt daarmee bij aan een lagere CO₂-uitstoot.
Efficiëntie: Tijdens milde winters levert de warmtepomp vrijwel alle verwarming op, terwijl de cv-ketel alleen ingaat bij lage temperaturen of hoge vraag.
Compatibiliteit: Veel woningen zijn geschikt voor een hybride warmtepomp, zeker als ze goedgeïsoleerd zijn.
Kostenefficiëntie: Aanpassingen zoals radiator-ventilatoren of hybride radiatoren zijn relatief goedkoop en kunnen de efficiëntie verhogen zonder grote inbreng.

Nadelen

Lagere leidingtemperaturen: De warmtepomp levert verwarming bij lagere temperaturen, wat de prestaties van oude radiatoren kan beïnvloeden.
Aanpassingen nodig: Bij sommige huizen zijn aanpassingen nodig aan de verwarmingsinstallatie, zoals het installeren van thermostaatkrachten of het vervangen van radiatoren.
Beperkte koelfunctie: Een hybride warmtepomp koelt de woning niet in de zomer, tenzij er vloerverwarming is. Bij traditionele radiatoren is het risico op condensvorming groter, wat schade kan veroorzaken.
Energieverbruik bij koelen: Als er toch gekoeld moet worden via de warmtepomp, is het energieverbruik hoger dan bij een aparte airco.

Hybride warmtepomp en vloerverwarming

Een hybride warmtepomp werkt het meest efficiënt in combinatie met lage temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming. Bij vloerverwarming wordt de warmte geleidelijk afgegeven over een groter oppervlak, wat bijdraagt aan een hoger comfort en een lager energieverbruik. De cv-ketel hoeft dan minder vaak in werking te treden, wat het rendement van het systeem verhoogt.

Bij traditionele radiatoren of convectoren is het gebruik van een hybride warmtepomp mogelijk, maar het rendement is lager. Er is ook een risico op condensvorming, vooral bij het koelen via de warmtepomp.

Koelen met een hybride warmtepomp

Hoewel het in theorie mogelijk is om met een hybride warmtepomp een woning iets te koelen, is het effect beperkt. Bij vloerverwarming kan het verwarmingswater verlaagd worden, wat leidt tot een lichte temperatuurverlaging. Bij traditionele radiatoren kan het echter leiden tot condensvorming, wat schade kan veroorzaken.

Daarnaast kost het koelen met een hybride warmtepomp extra elektriciteit, waardoor de energiebesparing teniet gedaan kan worden. Als koeling belangrijk is, is het beter om een aparte airco of een volledig elektrische warmtepomp te kiezen.

Wat zijn de kosten?

De installatie van een hybride warmtepomp varieert afhankelijk van de keuze van het type (monoblock of split), de benodigde aanpassingen aan de verwarmingsinstallatie en eventuele aanvullende maatregelen zoals het installeren van thermostaatkrachten of het vervangen van radiatoren.

De gemiddelde kosten voor een hybride warmtepomp liggen tussen € 10.000 en € 20.000, exclusief btw. Aanvullende maatregelen zoals lage temperatuurverwarming of hybride radiatoren verhogen de totale kosten. Het is daarom belangrijk om tijdens de voorbereiding een gedetailleerde kostencalculatie op te stellen en eventuele subsidies of kredieten te verkennen.

De toekomst van hybride warmtepompen

De hybride warmtepomp is een slimme overgangsoplossing tussen traditionele gasverwarming en volledig elektrische verwarmingssystemen. Voor woningen die niet direct klaar zijn voor een volledige elektrische verwarming, is dit een aantrekkelijke optie. Tegelijkertijd is het systeem duurzaam en efficiënt, waardoor het een belangrijke rol kan spelen in de energietransitie.

In de toekomst zullen technologieën zoals hybride radiatoren en slimme thermostaten de efficiëntie van deze systemen verder verhogen. Bovendien zullen maatregelen zoals het gebruik van zonnepanelen en het opslaan van energie in buffervatjes de duurzaamheid van het systeem verder versterken.

Conclusie

Een hybride warmtepomp is een duurzame en efficiënte oplossing voor de verwarming van bestaande woningen. Bij het gebruik van bestaande radiatoren is het belangrijk om te testen of deze voldoende warmte kunnen afgeven bij lagere leidingtemperaturen. Bij eventuele tekortkomingen zijn aanpassingen zoals radiator-ventilatoren of hybride radiatoren beschikbaar. Deze oplossingen zijn kostenefficiënt en verhogen het comfort in de woning.

Bij de installatie dient rekening gehouden te worden met ruimtevereisten, afzonderlijke temperatuurregeling en eventuele aanpassingen aan de verwarmingsinstallatie. De keuze voor lage temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming, verhoogt het rendement van het systeem.

Hoewel het koelen met een hybride warmtepomp beperkt is, is het in combinatie met vloerverwarming mogelijk. Voor betere koelfuncties is een aparte airco of een volledig elektrische warmtepomp beter geschikt.

De hybride warmtepomp is een slimme overgangsoplossing in de energietransitie. Het biedt een goed evenwicht tussen duurzaamheid en betrouwbaarheid en is een geschikte optie voor velen die op zoek zijn naar een duurzame verwarmingssystematiek.