Warmtepompprojectontwikkeling in de praktijk: Duurzaamheid, samenwerking en technologie

De toepassing van warmtepompen in woningen, woningcomplexen en zorg- of educatieve gebouwen wordt steeds belangrijker in de context van duurzaam bouwen en wonen. In de huidige bouwsector is het doel duidelijk: verbrande fossiele brandstoffen afbouwen en energiezuinige alternatieven implementeren. In dit artikel bekijken we hoe warmtepompprojectontwikkeling zich ontvouwt in de praktijk, met aandacht voor technologie, samenwerking en duurzame oplossingen, op basis van concrete voorbeelden uit diverse projecten.

Inleiding

In Nederland is de warmtepomp een van de meest gebruikte oplossingen voor duurzame verwarming en koeling van gebouwen. Zowel in nieuwbouw als renovatieprojecten worden warmtepompen steeds vaker ingezet. De toepassing van deze technologie vraagt om expertise, zorgvuldige planning en samenwerking tussen projectontwikkelaars, installateurs, architecten en bouwbedrijven.

In de beschikbare projectvoorbeelden zijn verschillende soorten warmtepompen te vinden: water/water-warmtepompen, lucht/water-warmtepompen, en warmtepompen in combinatie met warmte- en koudeopslag. Daarnaast is in sommige projecten vloerkoeling in combinatie met warmtepompinstallaties toegepast. Deze toepassingen tonen de brede mogelijkheid van warmtepomptechnologie in de praktijk, waarbij het ontwikkelingsproces vaak ingewikkeld en multidisciplinair is.

Warmtepompprojectontwikkeling in de praktijk

1. Nieuwbouwprojecten met warmtepompen

In nieuwbouwprojecten zoals Appartementencomplex ’t Forum te Assen, Appartementen Veenderij Veenendaal en Appartementencomplex Narcisstraat Assen is gebruik gemaakt van zonnepanelen in combinatie met warmtepompen. Deze aanpak draagt bij aan een volledig duurzame energievoorziening. In het project Appartementencomplex ’t Forum te Assen zijn zonnepanelen en warmtepompen ingezet om het energieverbruik te verlagen en het klimaat in de woningen te optimaliseren.

In het project Woningen te Uithuizen zijn warmtepompen aangeschaft en geïnstalleerd om de warmteopwekking volledig duurzaam te maken. De warmtepomp wordt hier aangevuld met warmteterugwinning, wat betekent dat de ventilatie lucht opwarmt vooraleer deze in de woning wordt geblazen. Dit zorgt voor een energiezuinig systeem dat comfortabel is en goed aansluit bij de wensen van bewoners.

2. Renovatieprojecten met verduurzaming via warmtepompen

In renovatieprojecten zoals De Eendracht te Appingedam en Oude Ambachtsschool te Leeuwarden is de warmteopwekking verduurzaam gemaakt via warmtepompen. In De Eendracht te Appingedam is gebruik gemaakt van zonnepanelen en lucht-water warmtepompen. Deze combinatie biedt zowel verwarming in de winter als koeling in de zomer, afhankelijk van de omstandigheden.

In het project Oude Ambachtsschool te Leeuwarden is de bestaande warmteopwekking vervangen door duurzamere oplossingen. Het project is een voorbeeld van hoe bestaande gebouwen met historische waarde worden aangepast aan huidige duurzaamheidseisen, zonder de functie of het esthetische karakter te vernietigen.

3. Grootschalige warmtepompprojecten en energieopslag

In het project MFC De Bloesemgaerde Medemblik is een warmtepomp ingezet in combinatie met warmte- en koudeopslag. Deze opslagfunctionaliteit maakt het mogelijk om in perioden van lage vraag warmte op te slaan en op te gebruiken in tijden van hoge vraag. Dit systeem is een geavanceerde aanpak die het rendement van de warmtepomp verhoogt en energieverspilling minimaliseert.

4. Zorg- en educatieve gebouwen met warmtepompen

In de zorgsector is het gebruik van warmtepompen ook toegenomen. In het Spoed Eisende Hulp MCL Leeuwarden is de gehele installatie gebaseerd op warmtepomptechnologie. Hierbij was ITBB verantwoordelijk voor de realisatie van de installaties. Het gebouw is ontworpen als een modern, licht en comfortabel ziekenhuis, waarbij de warmtepomp een essentiële rol speelt in het energiebeheer.

Samenwerking in warmtepompprojecten

1. Projectontwikkelaars en installateurs

Volgens Vincent Smeele van InWarmte is samenwerking van essentieel belang bij het ontwikkelen en uitvoeren van warmtepompprojecten. InWarmte werkt vaak in samenwerking met installateurs, VVE's en corporaties om zowel de exploitatie als de financiering van de installaties te regelen. Dit hybride model maakt het mogelijk om duurzame energieprojecten financieel haalbaar te maken.

Vincent benadrukt ook de waarde van samenwerking met kennisbedrijven zoals Nathan. Nathan biedt niet alleen producten, maar ook technische ondersteuning en training via hun academie. Dit zorgt ervoor dat installateurs goed geïnformeerd zijn over de technologie en sneller resultaten kunnen behalen.

2. Duurzame concepten en samenwerking met productleveranciers

InWarmte gebruikt een breed spectrum van technologieën, waaronder warmtepompen van alpha innotec en Rhoss. Deze producten worden gekozen omwille van hun modulaire eigenschappen, hoge kwaliteit en eenvoud in onderhoud. Daarnaast ontwikkelt InWarmte vaak samen met Nathan nieuwe concepten voor warmteopwekking, zoals collectieve en individuele bodem- of luchtgebonden systemen.

De samenwerking met Nathan en de installateur maakt het mogelijk om oplossingen te kiezen die goed aansluiten bij het project, de wensen van de opdrachtgever en de technische uitvoerbaarheid. Dit model draagt bij aan kwaliteit, efficiëntie en duurzaamheid.

Technologieën in warmtepompprojecten

1. Water/water-warmtepompen

In het project Berninitoren zijn water/water-warmtepompen van Itho Daalderop geïnstalleerd. Deze warmtepompen gebruiken zuiver water als bron in plaats van glycol. Hierdoor is het rendement hoger en er minder slijtage aan de pomp ontstaat. Bovendien is het mogelijk om vloerkoeling en warmteproductie tegelijk te realiseren, wat bijdraagt aan het comfort en energiebesparing.

2. Lucht/water-warmtepompen

In projecten zoals De Eendracht te Appingedam is gebruik gemaakt van lucht/water-warmtepompen. Deze systemen halen warmte uit de lucht en zetten die om in warm water voor verwarming. Ze zijn geschikt voor projecten waar de grond niet toegankelijk is of waar bodemenergie niet haalbaar is.

3. Vloerkoeling in combinatie met warmtepomp

In het project Berninitoren is vloerkoeling in combinatie met warmtepompinstallaties toegepast. Deze aanpak zorgt voor passieve koeling van woningen en optimaliseert het energieverbruik. Vloerkoeling is een efficiënte manier om in de zomer comfort te leveren, zonder dat het gebruik van airco’s nodig is.

Duurzame en innovatieve oplossingen

1. Warmte- en koudeopslag

In het project MFC De Bloesemgaerde Medemblik is warmte- en koudeopslag gebruikt in combinatie met een warmtepomp. Dit maakt het mogelijk om energie op te slaan in tijden van lage vraag en op te gebruiken wanneer de vraag hoger is. Deze technologie verhoogt het rendement van de warmtepomp en draagt bij aan een meer stabiele energievoorziening.

2. Zonnepanelen en warmtepompen

In verschillende projecten, zoals Appartementencomplex ’t Forum te Assen en Zonnepanelen IKC Marum, zijn zonnepanelen en warmtepompen gecombineerd. Hierbij wordt de elektriciteit voor de warmtepomp gedeeltelijk of volledig opgewekt via zonnepanelen. Deze aanpak leidt tot een volledig duurzame energievoorziening en draagt bij aan het bereiken van de doelstellingen van het Energieakkoord voor Duurzame Groei.

Conclusie

Warmtepompprojectontwikkeling in de huidige bouwsector vraagt niet alleen om technische expertise, maar ook om een samenwerking tussen projectontwikkelaars, installateurs, architecten en productleveranciers. De beschikbare projectvoorbeelden tonen aan dat er verschillende technologieën en benaderingen zijn, afhankelijk van de locatie, de functie van het gebouw en de wensen van de opdrachtgever.

De combinatie van warmtepompen met zonnepanelen, warmte- en koudeopslag of vloerkoeling biedt betere resultaten in termen van energie-efficiëntie en comfort. Daarnaast is samenwerking met kennisbedrijven en installateurs essentieel voor het succes van deze projecten. Door gebruik te maken van moderne technologieën en duurzame concepten, is het mogelijk om duurzame woningen en gebouwen te realiseren die aansluiten bij de huidige en toekomstige eisen van de bouwsector.

Bronnen

1. ITBB Projecten
2. Nathan Projecten
3. Itho Daalderop Referentieprojecten