Lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit: Voordelen, toepassingen en installatieoverzicht

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

De opkomst van warmtepompen als duurzame oplossing voor verwarming en koeling heeft geleid tot innovatieve systemen, zoals de lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit. Voor woningen waar ruimtelijke beperkingen of esthetische overwegingen een rol spelen, biedt dit type warmtepomp een compacte en praktische aanpak. In dit artikel worden de technische eigenschappen, voordelen, toepassingsgebieden en installatieprocessen van deze warmtepompen besproken, op basis van actuele informatie uit betrouwbare bronnen.

Wat is een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit?

Een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is een monoblok systeem dat zowel verwarming als koeling kan leveren, zonder dat er een aparte buitenunit nodig is. In tegenstelling tot traditionele split-systeemen (met een buitenunit en meerdere binnenunits), is bij dit type systeem alles geïntegreerd in één unit die binnen de woning wordt geplaatst. De warmte-uitwisseling met de buitenlucht vindt plaats via ventilatiekanalen in een buitenmuur of andere openingen in de gevel of de constructie van het huis.

Dit type warmtepomp is een omgekeerde airco. In de winter haalt het systeem warmte uit de buitenlucht en verspreidt die door de woning. In de zomer kan het systeem worden gebruikt als airconditioning, waarbij het koele lucht opneemt en verspreidt.

Technische werking

De werking van een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is vergelijkbaar met die van een gewone warmtepomp. Het systeem bestaat uit een compressor, een ventilator en een warmtewisselaar. De lucht van buiten wordt via ventilatieroosters in de gevel of dak geïntroduceerd. Deze lucht wordt vervolgens verwerkt in de unit, waarbij warmte wordt onttrokken of toegevoegd, afhankelijk van de gewenste functie (verwarming of koeling).

Het systeem is ontworpen voor gebruik in individuele ruimtes of kleine woningen, waar een hoge mate van isolatie aanwezig is. De compacte opstelling maakt het geschikt voor woningen met beperkte buitenruimte of waar de aanwezigheid van een buitenunit ongewenst is, zoals bij appartementen of historische panden.

Voordelen van een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit

1. Compacte oplossing zonder buitenunit

Het grootste voordeel van dit type warmtepomp is dat alle onderdelen in één unit zijn geïntegreerd, zonder dat een aparte buitenunit nodig is. Dit maakt de installatie aanzienlijk eenvoudiger en minder tijdrovend dan bij traditionele warmtepompsystemen.

De afwezigheid van een buitenunit heeft ook esthetische voordelen. Het systeem is niet zichtbaar van buitenaf, wat het ideaal maakt voor woningen waar de gevel niet gewijzigd kan worden, zoals in beschermd omgevingen of appartementen in stadsgevoelige gebieden.

2. Efficiënter dan traditionele systemen

Omdat er geen warmteoverdracht nodig is tussen een binnen- en buitenunit, is er minder energieverlies tijdens de warmte-uitwisseling. Dit betekent dat een monoblok warmtepomp iets efficiënter werkt dan een split-systeem. De warmteverliezen zijn kleiner, wat resulteert in een hogere COP (Coefficient of Performance) en een lagere energieverbruik.

3. Minder geluidsoverlast

Bij traditionele warmtepompen met een aparte buitenunit kan het geluid van de ventilator en compressor lastig worden, zowel voor de bewoner als voor buren. Bij een monoblok systeem is dit probleem niet aanwezig, omdat de buitenunit ontbreekt.

4. Snelle installatie en minder onderhoud

De installatie van een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is relatief eenvoudig. Het betreft slechts één unit die geïnstalleerd moet worden, en de verbinding met de buitenlucht via ventilatieroosters of luchtkanalen. Dit maakt de installatie sneller en minder arbeidsintensief dan bij geothermische of lucht-water warmtepompen.

Bovendien is een monoblok systeem minder onderhoudsintensief. Het ontbreken van een buitenunit betekent dat er minder onderdelen zijn die kunnen slijten of defect raken. Dit leidt tot lagere kosten op lange termijn.

5. Duurzame en energiezuinige verwarming en koeling

Net als alle warmtepompen draagt een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit bij aan het verlagen van het energieverbruik en CO2-uitstoot. Het systeem maakt gebruik van de warmte die al in de buitenlucht aanwezig is, in plaats van het verbranden van fossiele brandstoffen. In combinatie met een zonnepaneleninstallatie kan het systeem volledig op duurzame energie werken.

Toepassingsgebieden en geschiktheid

1. Appartementen en woningen in stedelijke omgevingen

Een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is ideaal voor appartementen of woningen in stedelijke gebieden, waar ruimtelijke beperkingen en de wens naar een strakke, esthetische uitstraling van belang zijn. De afwezigheid van een buitenunit maakt het systeem geschikt voor woningen waar het plaatsen van een traditionele warmtepomp niet mogelijk is.

2. Historische of beschermden panden

In historische woningen of panden die zijn opgenomen in een beschermde omgeving is het vaak niet mogelijk om een buitenunit aan te brengen of de gevel te veranderen. In dergelijke gevallen is een monoblok warmtepomp een uitkomst, omdat de installatie beperkte aanpassingen aan de gevel of de buitenconstructie vereist.

3. Nieuwbouwprojecten

In nieuwbouwprojecten wordt vaak rekening gehouden met duurzame energieoplossingen. Een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit kan hierin een goed passende oplossing zijn, vooral voor woningen met een open indeling of een compacte leefruimte. Het systeem is geschikt voor zowel verwarming als koeling, wat het ideaal maakt voor woningen in regio's met fluctuerende temperaturen.

4. Individuele ruimtes of kleine woningen

Deze warmtepomp is het meest efficiënt in kleine woningen of in specifieke ruimtes, zoals een woonkamer, kantoor of studio. Het systeem is niet geschikt voor grote woningen of woningen waar een centraal verwarmingssysteem nodig is, zoals bij een hybride warmtepomp of een CV-systeem.

5. Gebruik als airconditioning

Niet alleen voor verwarming, maar ook in de zomer kan de warmtepomp als airconditioning werken. In plaats van warmte op te nemen uit de buitenlucht, haalt het systeem koele lucht op en verspreidt die door de woning. Dit maakt het een flexibele oplossing voor jaaromvattend gebruik.

Nadelen en beperkingen

1. Niet geschikt voor warm tapwater

Een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit levert geen warm tapwater, omdat het systeem alleen lucht verwarmt of koelt. Voor warm water is een aparte oplossing nodig, zoals een warmtepompboiler of een traditionale boiler. Dit is een belangrijk verschil met een lucht-water warmtepomp, die ook het sanitaire water kan verwarmen.

2. Afhankelijkheid van binnenunits

In elke ruimte die verwarmd of gekoeld moet worden, is een binnenunit nodig. Dit betekent dat voor een woning met meerdere kamers meerdere units geïnstalleerd moeten worden. Dit kan de totale kosten en het energieverbruik verhogen.

3. Werkt het beste in goed geïsoleerde ruimtes

Het systeem is meest efficiënt in goed geïsoleerde ruimtes met weinig luchtverlies. In woningen met slechte isolatie of veel luchtverlies zal het systeem minder efficiënt werken en meer energie verbruiken.

4. Beperkte vermogen

De warmtecapaciteit van een monoblok lucht-lucht warmtepomp is minder dan bij een systeem met een aparte buitenunit. Dit maakt het systeem niet geschikt voor grote woningen of voor situaties waarbij een hoge warmteoutput nodig is.

Installatie en kosten

1. Installatieproces

De installatie van een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is relatief eenvoudig, maar vereist wel een aantal technische stappen:

Plaatsing van de binnenunit: De unit wordt op een geschikte plek binnen de woning geïnstalleerd, bij voorkeur in een ruimte met voldoende ruimte voor luchtcirculatie.
Aanleg van ventilatiekanalen: Er worden luchtkanalen aangelegd die de unit verbinden met de buitenlucht via een ventilatierooster in de gevel of via een dakopening.
Elektrische aansluiting: De warmtepomp moet worden aangesloten op het elektriciteitsnet, wat vaak een aparte aansluiting of een upgrade van de stroomcapaciteit vereist.

Het proces is sneller dan bij geothermische warmtepompen, die horizontale of verticale buissystemen in de grond vereisen.

2. Gemiddelde kosten

De kosten variëren afhankelijk van de merken, vermogens en de specificaties van het systeem. Volgens de informatie uit bron [3] liggen de gemiddelde kosten voor een Vincent V45-Combi warmtepomp van Itho Daalderop tussen de €7.000 en €12.000, inclusief installatie. Voor andere merken of systemen kan het prijsverschil aanzienlijk zijn.

Het is aan te raden om meerdere offertes aan te vragen bij installateurs in je regio, zodat je de beste prijs en de meest geschikte oplossing kunt kiezen. Let bij het vergelijken van offertes op:

De totaalprijs, inclusief installatie.
Het vermogen en de efficiëntie van de warmtepomp.
De kwaliteit en garantievoorwaarden.
De ervaring van de installateur en de beoordelingen van vorige klanten.

Alternatieve systemen zonder buitenunit

Naast de lucht-lucht warmtepomp zijn er ook andere systemen beschikbaar die zonder buitenunit werken. Deze worden in de volgende paragrafen kort besproken.

1. Lucht-water warmtepomp zonder buitenunit

Een lucht-water warmtepomp haalt warmte uit de lucht en geeft die af aan het water in de leidingen. Net als bij de lucht-lucht warmtepomp, is een lucht-water warmtepomp zonder buitenunit in het laatste decennium beschikbaar gekomen. In plaats van een aparte buitenunit wordt de warmte-uitwisseling gedaan via ventilatieroosters in de gevel of het dak.

Dit type warmtepomp is geschikt voor het verwarmen van verwarmingswater en sanitaire water en is daarmee een betere oplossing dan een lucht-lucht warmtepomp als warm water nodig is.

2. Hybride warmtepomp zonder buitenunit

Een hybride warmtepomp is een combinatie van een condensatieketel en een warmtepomp. Het systeem kiest automatisch de meest efficiënte warmtebron, afhankelijk van de omstandigheden. Ook deze hybride warmtepomp is beschikbaar in een monoblok versie, waarbij de warmtepomp en de ketel in één unit zijn geïntegreerd.

Het gebruik van een hybride systeem kan leiden tot hoge energiebesparing en is ideaal voor woningen waar een volledig elektrisch systeem niet haalbaar is.

3. Geothermische warmtepomp zonder buitenunit

Een geothermische warmtepomp haalt warmte uit de grond of het grondwater. Er zijn twee soorten: horizontaal en verticaal. Hoewel deze warmtepomp geen buitenunit nodig heeft, is de installatie arbeidsintensief, omdat er gaten in de grond gegraven moeten worden.

De kosten van een geothermische warmtepomp zijn aanzienlijk hoger dan die van een lucht-lucht warmtepomp. De investering is meestal alleen rendabel in nieuwbouwprojecten of in situaties waarbij het systeem gedurende vele jaren kan worden gebruikt.

Conclusie

De lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is een compacte en efficiënte oplossing voor woningen waar ruimtelijke beperkingen of esthetische overwegingen een rol spelen. Het systeem is geschikt voor kleine woningen, appartementen en specifieke ruimtes, zoals woonkamers of kantoren. Het is een goede keuze voor wie een duurzame, energiezuinige oplossing zoekt voor verwarming en koeling, zonder de noodzaak van een aparte buitenunit.

De voordelen van dit type warmtepomp zijn duidelijk: geen geluidsoverlast, snelle installatie, minder onderhoud en hogere efficiëntie. De beperkingen zijn echter ook belangrijk om in overweging te nemen, zoals het gebrek aan warm tapwater, de afhankelijkheid van binnenunits en de beperkte warmtecapaciteit.

Voor wie overweegt om een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit te installeren, is het aan te raden om meerdere offertes aan te vragen bij betrouwbare installateurs. Door de vermogens, efficiëntie, kosten en garantievoorwaarden te vergelijken, kan de beste oplossing voor de eigen situatie worden gekozen.