Warmtepomp of CV-ketel: welke verwarming past bij jouw huis?

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

Bij de renovatie of nieuwbouw van een woning staat de keuze voor een verduurzamend en efficiënt verwarmingssysteem voorop. Twee populaire opties zijn de CV-ketel en de warmtepomp. Beide systemen zorgen voor verwarming en warm water, maar werken op een heel andere manier en hebben verschillende voordelen en nadelen. Voor wie op zoek is naar een duurzame en kostenefficiënte oplossing, is het belangrijk om de essentiële verschillen goed te begrijpen. In deze artikel wordt uitgebreid ingegaan op de werking, efficiëntie, energieverbruik, kosten, milieueffecten en toekomstbestendigheid van deze verwarmingssystemen.

Werking van CV-ketel en warmtepomp

CV-ketel: verbranding van gas om warmte op te wekken

Een CV-ketel (centrale verwarming) zorgt voor verwarming en warm water in het huis door middel van gasverbranding. Het verbrandingsproces heet het water op, dat vervolgens via leidingen naar de radiatoren of vloerverwarming wordt geleid. De ketel werkt meestal met aardgas, maar er zijn ook modellen op andere gassen zoals propaan. Een HR-ketel (hoog rendement) is de meest efficiënte versie van een CV-ketel. Deze ketels zijn herkenbaar aan het energielabel A en zijn ontworpen om energieverlies bij de verbranding te beperken.

Warmtepomp: warmte uit de omgeving

In tegenstelling tot een CV-ketel, werkt een warmtepomp niet via verbranding, maar haalt warmte uit de omgeving. Dit kan lucht, grond of grondwater zijn. Door middel van een warmtewisselaar en een compressor wordt de warmte uit deze bronnen opgehaald en verhoogd naar een temperatuur die geschikt is voor verwarming. Dit proces is vergelijkbaar met dat van een koelkast, waarbij de koelmiddelen warmte van het ene naar het andere deel verplaatsen. Een warmtepomp gebruikt elektriciteit om dit proces mogelijk te maken, en zorgt zo voor een milieuvriendelijkere en energiezuinigere verwarming.

Efficiëntie en energieverbruik

CV-ketel: relatief hoge energiekosten

Hoewel HR-ketels relatief efficiënt zijn, verliezen ze energie bij het verbrandingsproces. Gemiddeld verbruikt een HR-ketel ongeveer 1.010 m³ gas en 180 kWh elektriciteit per jaar. Dit komt neer op ongeveer €1.510 per jaar aan kosten, afhankelijk van de energieprijzen. In oudere of minder geïsoleerde woningen is een CV-ketel doorgaans efficiënter dan een warmtepomp, omdat het direct warme lucht en water kan leveren zonder veel afhankelijk te zijn van de isolatiegraad van de woning.

Warmtepomp: energiezuinig en met lagere CO₂-uitstoot

Een warmtepomp is aanzienlijk efficiënter dan een CV-ketel. De efficiëntie van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance). Bij een COP van 4, levert de warmtepomp 4 kWh aan warmte per 1 kWh elektriciteit die verbruikt wordt. Dit betekent dat de warmtepomp gemiddeld 3 tot 4 keer meer warmte levert dan de energie die nodig is om de pomp aan te drijven.

De energiekosten van een warmtepomp variëren afhankelijk van het type en de isolatie van de woning. Een volledig elektrische warmtepomp verbruikt gemiddeld ongeveer 3.200 kWh elektriciteit per jaar. Bij een gemiddelde elektriciteitsprijs komt dit neer op ongeveer €1.000 per jaar. In goed geïsoleerde woningen kan de COP nog hoger zijn, wat leidt tot nog lagere energiekosten.

Milieueffecten en duurzaamheid

CV-ketel: hoge CO₂-uitstoot

Omdat een CV-ketel werkt via gasverbranding, stoot het CO₂ en andere broeikasgassen uit. Deze uitstoot is afhankelijk van de hoeveelheid gas die verbrand wordt. In het kader van klimaatdoelstellingen en verduurzaming van het wonen, is het gebruik van aardgas steeds minder aantrekkelijk. De toekomstige prijzen van gas zijn ook onzeker, wat zorgt voor een groeiend risico op hogere energiekosten.

Warmtepomp: laag CO₂-uitstoot en duurzaam

Een warmtepomp stoot vrijwel geen CO₂ uit bij het verhitten van het huis. Zolang de elektriciteit die gebruikt wordt voor de warmtepomp afkomstig is uit duurzame bronnen, zoals wind- of zonne-energie, is de CO₂-uitstoot minimaal. Daarnaast is een warmtepomp een essentiële keuze voor een gasloze toekomst. In combinatie met een zonnepaneelinstallatie of een elektrisch voertuig kan een warmtepomp een volledig duurzame woningbeheersing bieden.

Kosten en subsidies

Installatiekosten

De installatiekosten van een CV-ketel zijn relatief laag in vergelijking met die van een warmtepomp. Een HR-ketel kan meestal snel worden geïnstalleerd zonder ingrijpende veranderingen in de woning. De prijs van een nieuwe HR-ketel varieert afhankelijk van het merk en het vermogen, maar ligt meestal tussen de €2.000 en €5.000.

Een warmtepomp is duurder om te installeren. De kosten van een volledig elektrische warmtepomp liggen rond de €12.000. Het exacte bedrag hangt af van het type warmtepomp (lucht- of grondgekoeld), de grootte van de woning en de isolatie. In sommige gevallen is een grondwarmtepomp duurder dan een luchtwarmtepomp, omdat de grondleidingen en boorputten extra kosten met zich meebrengen.

Subsidies

Om het gebruik van warmtepompen te stimuleren, zijn er subsidies beschikbaar. Bijvoorbeeld voor een warmtepomp van 8 kW is €3.150 aan subsidie beschikbaar (bron: MilieuCentraal). Deze subsidies maken het aantrekkelijker om over te stappen van een CV-ketel naar een warmtepomp, vooral in combinatie met andere verduurzamingsmaatregelen zoals isolatie of zonnepanelen.

Duurzaamheid en toekomstbestendigheid

CV-ketel: minder geschikt voor verduurzaming

Hoewel een CV-ketel een bewezen en betrouwbare verwarmingsoptie is, is het minder geschikt voor een duurzame toekomst. Met de stijgende aandacht voor klimaatverandering en verduurzaming is een gasgestookte CV-ketel langzaam maar zeker minder toegankelijk. De infrastructuur voor gas wordt ook geleidelijk afgebouwd, wat maakt dat een CV-ketel minder geschikt is voor woningen die gericht zijn op gasloos wonen.

Warmtepomp: essentieel voor een duurzame toekomst

Een warmtepomp is een essentieel onderdeel van een duurzame woning. Het is niet alleen energiezuinig, maar ook compatibel met andere duurzame maatregelen zoals zonnepanelen, elektrische auto’s en smart heating systemen. Bovendien kan een warmtepomp ook gebruikt worden om een woning te koelen, wat in warme zomermaanden een extra voordeel is.

Voor- en nadelen op een rijtje

CV-ketel

Voordelen: - Lagere installatiekosten in vergelijking met een warmtepomp. - Eenvoudig in te richten en snel te installeren. - Efficiënt in minder geïsoleerde woningen. - Bekende technologie die betrouwbaar en goed onderhoudsbaar is.

Nadelen: - Verbruikt aardgas, wat leidt tot CO₂-uitstoot en hogere energiekosten. - Geen mogelijkheid tot koelen. - Minder geschikt voor een gasloze toekomst. - Vooral geschikt voor verwarming, niet voor koeling of verkoeling.

Warmtepomp

Voordelen: - Zeer energiezuinig met hoge COP-waarden. - Geen verbrandingsproducten, dus geen CO₂-uitstoot. - Kan worden gebruikt voor zowel verwarming als koeling. - Geschikt voor een gasloze toekomst. - In combinatie met zonnepanelen kan het bijdragen aan een volledig duurzame woning.

Nadelen: - Hogere installatiekosten. - Afhankelijk van de isolatiegraad van de woning. - In minder geïsoleerde woningen is de efficiëntie lager. - Voor sommige woningen is een warmtepomp niet de beste keuze.

Conclusie

De keuze tussen een CV-ketel en een warmtepomp hangt sterk af van de specifieke situatie van de woning en de wensen van de bewoner. Een CV-ketel is een goedkope en betrouwbare keuze, vooral voor woningen die minder geïsoleerd zijn en geen koelbehoefte hebben. Het is echter minder geschikt voor een duurzame toekomst en kan leiden tot hogere energiekosten. Een warmtepomp daarentegen is een efficiëntere en milieuvriendelijkere optie, vooral in goed geïsoleerde woningen. Het is een essentieel onderdeel van een gasloze toekomst en kan in combinatie met andere duurzame maatregelen een volledig duurzame woningbeheersing bieden. Voor wie op zoek is naar een langdurige, toekomstbestendige oplossing, is een warmtepomp de betere keuze.