Warmtepomp op houten dak: voordelen, uitdagingen en praktische tips

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

De installatie van een warmtepomp in of op een woning brengt tal van voordelen met zich mee, zoals lage energiekosten, comfortabele warmte en een bijdrage aan duurzaam wonen. Toch is het niet altijd even eenvoudig om de buitenunit van een warmtepomp op de juiste manier te plaatsen. Voor woningen met een houten dak is deze keuze bijvoorbeeld niet zonder voor- en nadelen. In dit artikel bekijken we wat er specifiek op een houten dak moet worden gelet bij de installatie van een warmtepomp, op basis van praktische tips, ervaringen en juridische bepalingen die uit de relevante bronnen zijn geëxtraheerd.

Inleiding

De warmtepomp is tegenwoordig een populaire keuze voor verwarming en warm water in energiezuinige woningen. Zowel huiseigenaren als professionele installateurs moeten rekening houden met diverse factoren bij de keuze van het type warmtepomp, de installatieplek en de bouwmethodiek. In het geval van een houten dak is het niet zomaar mogelijk om de buitenunit op het dak te plaatsen. Technische, akoestische en juridische aspecten spelen hier een rol. In dit artikel worden deze aspecten toegelicht, met specifieke aandacht voor situaties waarin een houten dak betrokken is.

Voordelen van een warmtepomp

Voordat we inzoomen op de uitdagingen van het plaatsen van een warmtepomp op een houten dak, is het nuttig om de voordelen van het gebruik van een warmtepomp in het algemeen te bespreken. Deze voordelen zijn onder andere genoemd in de verhalen van Larinda Bok, die in 2019 besloot om een warmtepomp te installeren in haar woning in Nijkerk.

Energiezuinig wonen

Larinda kreeg aan de hand van haar ervaring met de warmtepomp duidelijk inzicht in de voordelen van energiezuinig wonen. Ze vertelt dat de temperatuur in haar huis constant aangenaam is, ongeacht de buitentemperatuur. In de zomer kan het via de vloerverwarming zelfs koel worden, waardoor een aparte airco overbodig is. Daarnaast is het feit dat geen aardgas meer nodig is, een belangrijke financiële en ecologische voordeel. De vaste lasten zijn lager, en de woning draagt bij aan een duurzame toekomst.

Aandacht voor duurzaamheid

Voor Larinda is het kiezen voor duurzame oplossingen ook een morele keuze. Ze ziet het als haar verantwoordelijkheid om de natuur, dieren en mensen goed te behandelen, en ziet energiezuinig wonen als een manier om dit te realiseren. Dit betekent niet alleen het installeren van een warmtepomp, maar ook het vermijden van afval op straat en het zorgen voor een efficiënte woning.

Comfort en technische mogelijkheden

Een warmtepomp zorgt ook voor comfort in termen van temperatuurregeling. Larinda en haar man wisten op voorhand dat ze meerdere ruimtes wilden verwarmen, inclusief de praktijkruimte naast het huis, en dat ze altijd warm kraanwater wilden hebben. Met een warmtepomp is dit mogelijk, mits het systeem goed is gekozen en afgestemd op de behoeften van de woning.

Uitdagingen van de installatie op een houten dak

De installatie van een warmtepomp op een houten dak brengt bepaalde uitdagingen met zich mee. Deze zijn zowel technisch als akoestisch van aard. In de praktijk is het belangrijk om deze aspecten goed in overweging te nemen om eventuele problemen te voorkomen.

Technische aspecten

Een houten dak is meestal minder stevig dan een betonnen of geëgaliseerd dak. Hierdoor is het van groot belang om te zorgen voor een stevige fundering voor de buitenunit. Het gewicht en de trillingen van de warmtepomp kunnen namelijk invloed hebben op de integriteit van het dak. In Larinda’s geval bleek de trilling van de warmtepomp een probleem te worden, vooral omdat ze zich hoogsensitief voelt voor geluid. Hoewel ze eerst veren onder de warmtepomp had zitten, bleek dit onvoldoende om de trillingen te onderdrukken. Uiteindelijk verplaatste ze de unit van het houten dak naar de grond in de tuin.

Akoestische aspecten

Het geluid dat een warmtepomp produceert is een van de belangrijkste nadelen die huiseigenaren tegenkomen. De ventilator van de buitenunit maakt bij het aanzetten van de pomp een zichtbaar geluidsniveau. Dit kan storend zijn voor zowel de eigenaar als voor buren. In Larinda’s geval was het geluidsniveau zelfs te veel voor haar, waardoor ze tot actie overging.

De geluidseisen die vanaf 2021 gelden zijn voor huiseigenaren en installateurs belangrijk. Tussen 19.00 en 7.00 uur mag de warmtepomp maximaal 40 decibel geluid maken op de erfgrens, en overdag mag het maximaal 45 decibel zijn. Om deze normen te遵守, is het belangrijk om de buitenunit zorgvuldig te plaatsen en eventueel geluidsdempende maatregelen te nemen.

Voor het dak geldt een aantal aanbevelingen:

Voorkomen van geluidsweerkaatsing, bijvoorbeeld door een schoorsteen of andere structuren.
Montage van de leidingen op een trillingsvrije manier.
Richting van de uitblaasopening niet op een gevel, zodat buren minder last hebben.
Gebruik van een geluidsdempende omkasting.

Deze maatregelen zijn opgenomen in het kennisdocument over het dak van Ubbink, dat specifieke informatie bevat over het plaatsen van energiebronnen zoals warmtepompen op daken.

Juridische aspecten

In sommige wijkregelgevingen zijn er beperkingen op de plaatsing van buitenunits van warmtepompen. Zo zijn er bijvoorbeeld beleidsregels vastgesteld in de wijk Land van Matena in de gemeente Papendrecht. In deze wijk is het bijvoorbeeld verboden om buitenunits op daken van aanbouwen te plaatsen als dit de maximale bouwhoogte overschrijdt. In dergelijke gevallen kan het college van de gemeente een afwijkingsvergunning verlenen, mits de aanvraag voldoet aan bepaalde voorwaarden.

Het is daarom belangrijk om vooraf te controleren of de plaatsing van een warmtepomp op het houten dak juridisch toegestaan is. Dit kan variëren per gemeente en per wijk.

Praktische tips voor de installatie op een houten dak

Bij het plaatsen van een warmtepomp op een houten dak zijn er een aantal praktische tips en aanbevelingen die kunnen helpen om problemen te voorkomen en een duurzame, comfortabele oplossing te realiseren.

1. Trillingsvrij monteren

Trillingen kunnen een groot probleem zijn bij warmtepompen op houdend structuren zoals een houten dak. Het is daarom aan te raden om de warmtepomp trillingsvrij te monteren. Dit kan gedaan worden met behulp van veren, dempers of andere dempingstechnieken. In Larinda’s geval bleken veren niet voldoende, waarom de unit verplaatst werd naar een steviger ondergrond.

2. Geluidsbekwaamheid

De geluidsbekwaamheid van de warmtepomp is een belangrijk aspect. Kies voor een warmtepomp met een lage geluidsproductie. Daarnaast is het aan te raden om de unit op een afstand van gevels of vensters te plaatsen, zodat de geluidsweerkaatsing en de directe geluidsbelasting worden beperkt.

3. Gebruik van een geluidsdempende omkasting

Een geluidsdempende omkasting rondom de buitenunit kan het geluidsniveau verder verminderen. Dit is vooral effectief op het dak, waar de omgeving het geluid kan reflecteren. Ubbink aanbevelt bijvoorbeeld het gebruik van een geluidsdempende omkasting in combinatie met een dakinstallatie.

4. Plaatsing van de uitblaasopening

De uitblaasopening van de warmtepomp moet zorgvuldig georiënteerd worden. Richting een gevel of venster kan leiden tot overlast. Het is beter om de uitblaasopening in een richting te plaatsen die minimaal last veroorzaakt voor de woning en de buren.

5. Juridische controles uitvoeren

Voordat de warmtepomp geïnstalleerd wordt, is het belangrijk om te controleren of de plaatsing op het houten dak juridisch toegestaan is. Dit kan variëren per gemeente en per wijk. In sommige gevallen is er een vergunning nodig of zijn er beperkingen op de hoogte van het dak of de afstand tot de erfgrens.

6. Involve een vakman

Een vakman kan van groot belang zijn bij de keuze en installatie van de warmtepomp. Zowel de keuze van het juiste type warmtepomp als het opstellen van een plan voor de buizen en kabels is complex en vereist kennis. In Larinda’s geval wist haar zoon, die loodgieter en elektricien is, haar te helpen bij het opstellen van een plan waarin de technische installatie, de vloerverwarming en de zonnepaneel-omvormer goed in elkaar passen.

Hybride warmtepomp: een alternatief?

Larinda en haar man overwoogt eerst een hybride warmtepomp, maar koos uiteindelijk voor een gewone warmtepomp. De reden was dat ze zeker wilden weten dat er altijd voldoende warmte en warm kraanwater beschikbaar was. Een hybride warmtepomp combineert de warmtepomp met een gasketel of elektrische boiler, waardoor het systeem in koudere weken beter kan presteren. Echter, in een goed geïsoleerde woning kan een gewone warmtepomp voldoende zijn.

De bekendheid met hybride warmtepompen is de afgelopen jaren gestegen. In 2022 wist 49% van de woningeigenaren wat een hybride warmtepomp was, tegenover 67% in 2023. Tegelijkertijd groeien ook de zorgen over geluid en overlast. In 2023 zegt 35% van de woningeigenaren zorgen te hebben over het geluid van een warmtepomp, tegenover 23% in 2022.

Een hybride warmtepomp kan een interessante oplossing zijn voor huizen die in koudere maanden extra warmte nodig hebben, maar het is belangrijk om te overwegen of dit nodig is op basis van de isolatiegraad, de grootte van de woning en de persoonlijke behoeften.

De invloed van het daktype op de installatie

Het type dak waarop de warmtepomp geïnstalleerd wordt heeft een directe invloed op de keuze van de installatiemethode. In het geval van een houten dak is het niet mogelijk om de warmtepomp direct op het dak te plaatsen zonder voorzieningen. Dit heeft te maken met de structuur en de akoestiek van het dak.

Vaststellen van de belastingcapaciteit

Een houten dak is meestal minder stevig dan een betonnen of geëgaliseerd dak. Het is daarom belangrijk om te controleren of het dak de belasting van de warmtepomp kan dragen. Dit betreft zowel het gewicht van de unit als de trillingen die erbij horen.

Trillingsonderdrukking

Trillingen van de warmtepomp kunnen problemen geven, vooral bij houdend structuren. Het is daarom aan te raden om trillingsdempende maatregelen te nemen, zoals het gebruik van veren of dempers. In Larinda’s geval bleken veren niet voldoende, wat uiteindelijk tot een verplaatsing van de unit leidde.

Geluidsisolatie

Het geluid dat door de warmtepomp wordt geproduceerd kan op een houten dak extra lastig zijn, omdat het geluid sneller wordt overgedragen door het hout. Daarom is het belangrijk om geluidsafschermende maatregelen te nemen, zoals het gebruik van een geluidsdempende omkasting of het plaatsen van de unit op een afstand van gevels of vensters.

Conclusie

De installatie van een warmtepomp op een houten dak brengt zowel voordelen als uitdagingen met zich mee. Aan de ene kant biedt een warmtepomp een duurzame, comfortabele en energiezuinige oplossing voor verwarming en warm kraanwater. Aan de andere kant zijn er technische, akoestische en juridische aspecten die zorgvuldig bekeken moeten worden voordat een beslissing wordt genomen over de installatieplek.

Voor een houten dak zijn specifieke maatregelen nodig om de trillingen en het geluidsniveau te beheersen. Het is belangrijk om de belastingcapaciteit van het dak te controleren, trillingsdempende maatregelen toe te passen en juridische regelgevingen te respecteren. Door deze aspecten goed in overweging te nemen, kan een warmtepomp op een houten dak een succesvolle en duurzame oplossing worden.

Bronnen

houten
vr