Slimme combinatie: warmtepomp en zonnepanelen voor een duurzame woning

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De combinatie van een warmtepomp en zonnepanelen is een steeds populairder keuze voor huiseigenaars die hun woning duurzamer willen maken. Deze oplossing biedt meerdere voordelen, zoals lagere energierekening, onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen en een kleinere CO₂-voetafdruk. Bovendien zijn de technologieën in de afgelopen jaren sterk ontwikkeld, waardoor het mogelijk is om deze systemen efficiënt en rendabel in te zetten.

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de voordelen en nadelen van het combineren van een warmtepomp en zonnepanelen. Buiten het rendement en de kosten wordt ook ingegaan op de vereisten voor een woning die geschikt is voor deze combinatie. Aan de hand van voorbeelden en berekeningen wordt uiteindelijk een advies gegeven over hoeveel zonnepanelen nodig zijn voor een warmtepompinstallatie.

Voordelen van een warmtepomp en zonnepanelen

Het combineren van een warmtepomp en zonnepanelen biedt meerdere voordelen. De belangrijkste voordelen zijn:

1. Verlaging van energiekosten

Een warmtepomp verbruikt elektriciteit om warmte op te wekken. Doordat zonnepanelen deze elektriciteit opwekken, wordt het totale energieverbruik van de woning verlaagd. Dit leidt tot een duidelijke vermindering van de energierekening. Volgens bronnen is het in sommige gevallen mogelijk om bijna volledig onafhankelijk te worden van het elektriciteitsnet.

2. Onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen

Een warmtepomp draait op elektriciteit. Als deze elektriciteit komt van zonnepanelen, wordt de woning bijna volledig onafhankelijk van fossiele brandstoffen. Dit is een goede voorbereiding op de toekomstige afbouw van het gasnet en de stijgende energiekosten.

3. Duurzaam wonen

De combinatie van warmtepomp en zonnepanelen draagt bij aan een duurzamere woning. De CO₂-uitstoot van de verwarming wordt sterk verminderd. Hierdoor kan de woning aanzienlijk bijdragen aan de klimaatdoelstellingen van Nederland.

4. Voorbereiding op de toekomst

Door de combinatie van warmtepomp en zonnepanelen te kiezen, is men beter voorbereid op toekomstige veranderingen in de energiemarkt. Met de afbouw van de salderingsregeling wordt het steeds belangrijker om zonnestroom zelf te gebruiken. Deze combinatie zorgt voor meer zelfvoorzienendheid.

Nadelen van een warmtepomp en zonnepanelen

Ondanks de voordelen zijn er ook een aantal nadelen en aandachtspunten bij het combineren van deze systemen. Enkele belangrijke nadelen zijn:

1. Aanpassing van het verwarmingssysteem

Niet alle warmtepompen zijn geschikt voor elk verwarmingssysteem. Zo werken lucht/water warmtepompen bijvoorbeeld op een lage temperatuur. Dit betekent dat klassieke radiatoren mogelijk niet geschikt zijn. Hierdoor is een aanpassing van het verwarmingssysteem nodig, wat extra kosten met zich meebrengt.

2. Goede isolatie vereist

De efficiëntie van een warmtepomp is sterk afhankelijk van de isolatie van de woning. Als de woning niet goed geïsoleerd is, is het plaatsen van een warmtepomp mogelijk niet rendabel. Volgens enkele bronnen zijn woningen die vanaf 2003 zijn gebouwd vaak geschikt voor een all-electric warmtepomp, omdat deze woningen beter zijn geïsoleerd.

3. Niet geschikt voor elke woning

Niet elke woning is geschikt voor een warmtepompinstallatie. Naast goede isolatie en het juiste verwarmingssysteem moet het ook mogelijk zijn om een warmtepomp aan te sluiten. Een installateur kan hierover advies geven op maat.

4. Verhoogd verbruik in de winter

In de winter stijgt het verbruik van de warmtepomp, omdat de verwarmingsbehoefte toeneemt. Aan de andere kant wekken zonnepanelen in de winter minder energie op, omdat er minder zon is. Dit betekent dat er een goede installatie met een voldoende hoog rendement nodig is om in de koudste periodes van het jaar volledig zelf te blijven voorzien.

5. Hoge investering

De installatie van zonnepanelen en een warmtepomp vraagt om een aanzienlijke investering. De prijs van een all-electric warmtepomp ligt tussen de €15.000 en €20.000. De prijs van zonnepanelen hangt af van meerdere factoren, zoals het aantal panelen, het type en het vermogen. Een set van 10 zonnepanelen kost gemiddeld €7.500. Ondanks de hoge investering leidt de combinatie van deze systemen tot een aanzienlijke vermindering van de energiekosten in de toekomst.

Aanbevolen combinaties

Er zijn verschillende manieren waarop een warmtepomp en zonnepanelen kunnen worden gecombineerd. De keuze hangt af van de specifieke situatie van de woning en de verwachtingen van de huiseigenaar.

1. All-electric warmtepomp

Een all-electric warmtepomp is een goede keuze voor woningen die volledig van het gas af willen. Deze warmtepomp gebruikt alleen elektriciteit om warmte op te wekken. Door zonnepanelen te installeren, kan de warmtepomp van groene energie worden voorzien. Dit maakt de woning bijna volledig onafhankelijk van het elektriciteitsnet.

2. Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp werkt samen met een cv-ketel. In de zomer wordt de verwarming geleverd door de warmtepomp, in de winter draait de cv-ketel mee. Omdat een hybride warmtepomp minder elektriciteit verbruikt dan een all-electric warmtepomp, zijn er meestal minder zonnepanelen nodig. Gemiddeld zijn 6 tot 8 zonnepanelen voldoende.

3. Warmtepompboiler

Een warmtepompboiler is een compactere oplossing en is geschikt voor woningen met beperkte ruimte. Deze warmtepomp wordt gebruikt om warm water te maken. Het combineren met zonnepanelen is ook hier mogelijk, waardoor het verbruik van elektriciteit verder kan worden verlaagd.

Hoeveel zonnepanelen zijn nodig?

Het aantal zonnepanelen dat nodig is, hangt af van verschillende factoren. Deze factoren zijn:

1. Het type warmtepomp

Het type warmtepomp bepaalt het stroomverbruik. Een all-electric warmtepomp verbruikt meer elektriciteit dan een hybride warmtepomp. Voor een all-electric warmtepomp zijn in het algemeen 12 tot 20 zonnepanelen nodig. Voor een hybride warmtepomp zijn 6 tot 8 zonnepanelen voldoende.

2. Het stroomverbruik van de woning

Het totale stroomverbruik van de woning moet worden meegenomen in de berekening. Een huishouden verbruikt gemiddeld 3.500 kWh per jaar. Als de warmtepomp bovendien wordt ingezet, kan het totale verbruik stijgen tot 4.000 kWh of meer.

3. De opbrengst per zonnepaneel

Een zonnepaneel levert gemiddeld 350 kWh per jaar in Nederland. Het aantal zonnepanelen dat nodig is, wordt berekend door het totale stroomverbruik te delen door de opbrengst per paneel. Bijvoorbeeld: 4.000 kWh (verbruik) ÷ 350 kWh (opbrengst per paneel) = 12 zonnepanelen.

4. Het aantal zonuren in de regio

Het aantal zonuren per jaar varieert per regio in Nederland. In regio's met meer zonuren is minder elektriciteit nodig, waardoor minder zonnepanelen nodig zijn. In regio's met minder zonuren is een hoger aantal zonnepanelen nodig om hetzelfde rendement te bereiken.

Voorbeeldberekening

Om het aantal zonnepanelen te berekenen, volgt men de volgende stappen:

Bepaal het stroomverbruik van de woning, inclusief de warmtepomp.
Bepaal de opbrengst per zonnepaneel (gemiddeld 350 kWh per jaar in Nederland).
Deel het totale stroomverbruik door de opbrengst per paneel.

Voorbeeld:
- Stroomverbruik woning: 2.800 kWh per jaar
- Stroomverbruik warmtepomp: 1.200 kWh per jaar
- Totaal stroomverbruik: 4.000 kWh per jaar
- Opbrengst per zonnepaneel: 350 kWh per jaar
- Aantal zonnepanelen: 4.000 ÷ 350 = 12 zonnepanelen

In dit voorbeeld zijn 12 zonnepanelen nodig om het totale stroomverbruik van de woning met warmtepomp te dekken.

Aanbevolen stappen bij de installatie

Voor het combineren van een warmtepomp en zonnepanelen zijn een aantal stappen aan te raden. Deze stappen zorgen voor een efficiënte en rendabele installatie.

1. Inspectie van de woning

Voor de installatie moet worden gecontroleerd of de woning geschikt is voor een warmtepomp. De isolatie en het verwarmingssysteem moeten voldoen aan de eisen van de warmtepomp. Daarnaast moet worden gecontroleerd of het dak geschikt is voor zonnepanelen.

2. Advies van een specialist

Het is aan te raden om advies in te winnen bij een ervaren installateur of specialist. Deze expert kan een maatwerkadvies geven over het type warmtepomp en het aantal zonnepanelen dat nodig is voor de woning. Daarnaast kan hij ook advies geven over eventuele aanpassingen aan het verwarmingssysteem of de isolatie.

3. Vergeleijken van offertes

Voor een zo gunstig mogelijke prijs is het verstandig om meerdere offertes te vergelijken. Er zijn verschillende aanbieders van zonnepanelen en warmtepompen. Door meerdere offertes te vergelijken, kan de beste prijs en service worden uitgekozen.

4. Installatie van de zonnepanelen en warmtepomp

Na het verkrijgen van het advies en de offertes kan de installatie worden gepland. Het is belangrijk om ervaren installateurs te kiezen voor deze installatie. De installatie moet worden uitgevoerd door experts die ervaring hebben met zowel zonnepanelen als warmtepompen.

5. Onderhoud en monitoring

Na de installatie is het belangrijk om regelmatig de zonnepanelen en warmtepomp te onderhouden. Dit zorgt voor een optimale prestatie en levensduur van de systemen. Daarnaast kan het gebruik van een monitoringapparaat helpen om het verbruik en de opbrengst van de systemen te volgen.

Conclusie

De combinatie van een warmtepomp en zonnepanelen is een slimme en duurzame keuze voor huiseigenaars die hun woning milieuvriendelijker willen maken. Deze combinatie biedt meerdere voordelen, zoals lagere energiekosten, onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen en een kleinere CO₂-voetafdruk. Echter, er zijn ook aandachtspunten die moeten worden meegenomen, zoals de isolatie van de woning en het type verwarmingssysteem.

Het aantal zonnepanelen dat nodig is, hangt af van het type warmtepomp, het totale stroomverbruik van de woning en het aantal zonuren in de regio. Door een berekening uit te voeren, kan het juiste aantal zonnepanelen worden bepaald. Het is aan te raden om advies in te winnen bij een ervaren installateur of specialist, die een maatwerkadvies kan geven.

Door de juiste stappen te volgen en de juiste keuzes te maken, is het mogelijk om een efficiënte en rendabele combinatie van warmtepomp en zonnepanelen te realiseren. Deze combinatie zorgt voor een duurzamere woning en een lagere energierekening in de toekomst.

Bronnen

advies
solar