Frequentieomvormers in de Lifttechniek: Specificaties, Veiligheid en Toepassingen

Inleiding

Liftsystemen zijn essentieel in veel woning- en kantoorgebouwen, en hun efficiëntie en veiligheid hangen sterk af van de technologie die erachter zit. Een van de kerncomponenten in moderne liftinstallaties is de frequentieomvormer. Deze apparaten zorgen voor het regelen van de motorbeweging en draaien vaak op synchrone of asynchrone motoren. In dit artikel bespreken we de belangrijkste kenmerken van frequentieomvormers, met een nadruk op de ZAdyn-reeks van ZIEHL-ABEGG, zoals beschreven in de beschikbare bronnen. We kijken naar technische specificaties, veiligheidsfuncties, energiebesparing, en toepassingsmogelijkheden in de bouw- en renovatiesector.

Technische Specificaties van Frequentieomvormers

Frequentieomvormers zijn ontworpen om elektrische motoren aan te sturen met variabele snelheden, wat essentieel is voor het functioneren van moderne liften. De ZAdyn-reeks, zoals beschreven in de bronnen, biedt meerdere typen omvormers met verschillende vermogens en toepassingsmogelijkheden.

ZAdynpro

De ZAdynpro is een frequentieomvormer die ideaal is voor inbouw in een schakelkast. Deze omvormer ondersteunt nominale stromen van 11 A tot 74 A en een vermogen van 4,6 kW tot 37 kW. Het heeft de functie Safe Torque Off (STO) conform IEC 61800-5-2 (SIL 3), wat essentieel is voor veiligheid in automatiserings- en liftsystemen. Daarnaast beschikt deze omvormer over een geïntegreerd netfilter en een externe netsmoorspoel, om storingen en elektromagnetische interferentie te beheersen.

ZAdyn4Bplus

De ZAdyn4Bplus is een krachtiger versie van de ZAdynreeks. Deze omvormer is ook bedoeld voor inbouw in schakelkasten en ondersteunt stromen van 110 A tot 220 A, met een vermogen van 55 kW tot 110 kW. Ook deze variant heeft de STO-functie en beschikt bovendien over een geïntegreerde kortsluitschakeling van de motorwikkelingen. Deze eigenschap zorgt voor extra bescherming van het systeem in geval van storingen.

ZAdyn4C

De ZAdyn4C is ontworpen voor wandmontage en is geschikt voor schakelkasten die ruimte besparen. Deze omvormer ondersteunt stromen van 11 A tot 74 A en vermogens tot 37 kW. Bovendien heeft deze variant een geïntegreerde netsmoorspoel en netfilter, waardoor het een compacte oplossing biedt voor schakelkasten met beperkte ruimte.

Veiligheid en Conformiteit

In de bouwsector en bij de installatie van technische systemen zoals liften is veiligheid een absolute prioriteit. De ZAdyn-reeks voldoet aan meerdere internationale en Europese normen, waaronder IEC 61800-5-2 voor veiligheidsfuncties en EN 81-20 voor liften.

Safe Torque Off (STO)

De functie Safe Torque Off is een essentiële veiligheidsmaatregel die ervoor zorgt dat de motor geen koppel meer levert bij het activeren van een veiligheidssituatie. Dit is cruciaal bij het voorkomen van onbedoelde bewegingen van de liftcabine. De STO-functie is conform SIL 3 (Safety Integrity Level 3), wat betekent dat het een hoge mate van betrouwbaarheid en beveiliging biedt.

Liftrichtlijn 2014/33/EU

De ZAdyn-reeks is ook voorzien van softwarefuncties die conform zijn met de Europese liftrichtlijn 2014/33/EU. Deze richtlijn stelt eisen aan de veiligheid en betrouwbaarheid van liften. De ZAdyn-software bevat functies zoals:

• Rijrichtingswisselteller: Handig bij liften met kunststof ommantelde kabels of riemen. Deze functie telt het aantal keer dat de lift zijn rijrichting verandert, wat belangrijk is voor onderhoud en veiligheid.
• Zelfbewaking van de motorrem: Dit is een veiligheidsmaatregel tegen onbedoelde cabinebeweging.
• Zelfbewaking van de motorrem als onderdeel van de veiligheidsinrichting tegen een te hoge snelheid: Deze functie zorgt ervoor dat de lift niet ongecontroleerd kan gaan rijden.

Energiebesparing en Efficiëntie

Energiebesparing is niet alleen gunstig voor het milieu, maar ook economisch aantrekkelijk voor zowel particuliere als professionele gebruikers van liften. De ZAdyn-reeks biedt meerdere opties om energieverbruik te verminderen.

Stand-by-bedrijf

Een lift staat vaak urenlang stil, wat een ideale gelegenheid biedt voor energiebesparing. Door een digitale ingang te activeren, kan de ZAdyn in stand-by-bedrijf worden gezet. Hierbij neemt het energieverbruik met maximaal 75% af. Dit is een aanzienlijke besparing, vooral in gebouwen waar liften niet continu worden gebruikt.

Regeneratieve Ritten en Terugvoeding

In drukke installaties is het mogelijk om gebruik te maken van terugvoedingseenheden zoals de ZArec4C. Deze apparaten kunnen energie terugvoeden die bij een regeneratieve rit wordt gegenereerd. Dit betekent dat wanneer de lift bijvoorbeeld naar beneden rijdt en remt, de kinetische energie kan worden omgezet in elektriciteit die weer in het net wordt gevoegd. Deze technologie is vooral geschikt voor gebouwen met veel beweging en hoge liftgebruik.

Stil en Functioneel

Een andere voordeel van de ZAdyn-reeks is het laag geluidsniveau. De frequentieomvormers, zoals de ZAdyn4C en ZAdynpro, produceren geen schakelgeluiden van de motorbeveiligingen. Hierdoor kunnen ze worden geïnstalleerd in geluidsgevoelige zones van gebouwen zonder negatieve impact op het comfort van gebruikers.

Evacuatieritten en Noodvoorzieningen

In noodsituaties zoals evacuatieritten is het essentieel dat liften nog steeds functioneel zijn, ook zonder normale elektriciteitsvoorziening. De ZAdyn-reeks ondersteunt evacuatieritten via een ononderbreekbare voeding (UPS) van 1~230 VAC en energievoorziening via accu’s. Dit maakt de liftinstallatie robuust en betrouwbaar in crisissituaties, wat van groot belang is in zowel woning- als kantoorgebouwen.

EMC-conformiteit

Elektromagnetische compatibiliteit (EMC) is een belangrijk aspect van elektrische systemen, omdat storingen kan leiden tot defecten of onveilige situaties. De ZAdyn-reeks is EMC-conform, wat betekent dat het voldoet aan de eisen voor elektromagnetische interferentie en bestand is tegen externe storingen. Dit is vooral belangrijk in gebouwen met veel elektrische systemen, zoals datacenters of industriële omgevingen.

Toepassingsmogelijkheden in Bouw- en Renovatiesector

De ZAdyn-reeks is ontworpen voor brede toepassingsmogelijkheden in de bouw- en renovatiesector. Voor zowel nieuwe constructies als renovaties zijn deze frequentieomvormers geschikt om in te zetten voor liftinstallaties van diverse typen en vermogens.

Nieuwe Constructies

In nieuwe bouwprojecten is het mogelijk om de ZAdyn-reeks direct in te zetten bij de installatie van nieuwe liften. De beschikbaarheid van meerdere modellen (ZAdynpro, ZAdyn4Bplus, ZAdyn4C) zorgt ervoor dat er altijd een geschikte oplossing is voor elke liftinstallatie, afhankelijk van het benodigde vermogen en de ruimte die beschikbaar is in de schakelkast.

Renovaties en Modernisering

Voor renovaties en moderniseringen van bestaande liften zijn de ZAdyn-reeksen ook een interessante optie. Dankzij de compatibiliteit met synchrone en asynchrone motoren en de aanwezigheid van veiligheidsfuncties zoals STO, is het mogelijk om oude liftsystemen met moderne frequentieomvormers uit te rusten. Dit leidt tot verbeterde efficiëntie, lagere energiekosten en verbeterde veiligheid.

Veiligheidsupgrade

Een andere toepassing is de upgrade van veiligheidsfuncties in bestaande systemen. De ZAdyn-software ondersteunt functies zoals zelfbewaking van de motorrem en rijrichtingswisseltelling, waardoor het mogelijk is om oude liften aan te sluiten op moderne veiligheidsnormen.

Conclusie

Frequentieomvormers zijn essentieel voor het functioneren van moderne liftinstallaties, en de ZAdyn-reeks van ZIEHL-ABEGG biedt een breed spectrum aan modellen die geschikt zijn voor verschillende toepassingen in de bouw- en renovatiesector. Deze omvormers zijn niet alleen krachtig en efficiënt, maar ook veilig en conform met de meest recente Europese normen. Door middel van technologieën zoals Safe Torque Off, EMC-conformiteit en regeneratieve ritten, kunnen gebruikers ervoor kiezen om hun liftinstallaties te moderniseren en energie te besparen.

Voor zowel nieuwe constructies als renovaties is de ZAdyn-reeks een betrouwbare keuze die zowel technische als veiligheidsvoordelen biedt. In combinatie met terugvoedingseenheden en UPS-systemen is het mogelijk om robuuste en duurzame liftinstallaties te realiseren die aan de eisen van vandaag voldoen en vooruitblikken op de toekomst.

Bronnen

1. ZIEHL-ABEGG - Serie ZAdynpro frequentieomvormer