Warmtepomp in nieuwbouw: ervaringen, voordelen en keuzes

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

De overstap naar een gasvrije woning is steeds vaker een realiteit in Nederland. Nieuwbouwprojecten zijn daarbij een ideale testgrond voor duurzame verwarmingsoplossingen, waaronder warmtepompen. In dit artikel worden ervaringen van woningeigenaren, installateurs en bouwprofessionals geanalyseerd, met een focus op het gebruik van warmtepompen in nieuwbouw. Hierbij komen voordelen, technische aspecten, kosten en praktische overwegingen aan bod.

Inleiding

Nieuwbouwprojecten bieden de perfecte kans om op vroeg stadium duurzame technologieën in te voeren, zoals warmtepompen. In tegenstelling tot renovaties van bestaande woningen is het in nieuwbouw vaak eenvoudiger om isolatie, vloerverwarming en warmtepompinstallaties optimaal aan te leggen. De ervaringen van woningeigenaren die bij nieuwbouw al kiezen voor een warmtepomp, tonen aan dat dit niet alleen duurzaam, maar ook comfortabel en soms zelfs kostenefficiënt kan zijn.

Deze artikelen zijn gebaseerd op concrete ervaringen van bouw- en woningeigenaren die al enkele jaren met warmtepompen werken, en op projectbeschrijvingen van installateurs en bedrijven die deze technologie verder ontwikkelen. Zoals blijkt uit de bronnen, zijn er verschillende typen warmtepompen, variërend van hybride systemen tot water/water warmtepompen. Ook de kosten, het comfort en de technische uitdagingen verschillen per casus. Deze variabiliteit benadrukt de noodzaak van een goed onderbouwd advies en uitgebreide voorbereiding bij de keuze voor een warmtepomp in nieuwbouw.

Wat is een warmtepomp en hoe werkt het?

Een warmtepomp is een systeem dat warmte uit de omgeving – zoals de lucht, grond of water – haalt en gebruikt om een woning te verwarmen. In tegenstelling tot een traditionele cv-ketel, die fossiele brandstoffen verbrandt, maakt een warmtepomp gebruik van elektriciteit om warmte op te wekken. Dit maakt het systeem aantrekkelijk in de context van CO₂-reductie en gasonafhankelijkheid.

Er zijn verschillende typen warmtepompen, zoals:

Lucht/water warmtepompen: deze halen warmte uit de lucht en pompen het naar het verwarmingscircuit.
Water/water warmtepompen: deze gebruiken een warmtebron uit het grondwater of een bodemenergiesysteem (grondboringen of grondkolom).
Hybride warmtepompen: deze combineren een warmtepomp met een traditionele ketel, waardoor ze in koudere periodes extra versterking kunnen bieden.
Grondwarmtepompen: deze werken met grondboringen of horizontale grondkolommen en zijn vaak efficiënter in extreem koele omstandigheden.

De efficiëntie van een warmtepomp wordt uitgedrukt in de COP (Coefficient of Performance), die aangeeft hoeveel warmte het systeem per kWh elektriciteit levert. Bij een COP van 4, bijvoorbeeld, levert een warmtepomp dus vier keer zoveel warmte als energie wordt ingezet.

In nieuwbouw wordt vaak gekozen voor een hybride warmtepomp, vooral wanneer het klimaat of de gevelisolatie niet optimaal is. Dit betekent dat het systeem in koudere periodes automatisch overschakelt naar een hulpketel. Bij nieuwbouwprojecten met hoge isolatie en zonnepanelen kan echter vaak volledig gewerkt worden met een water/water warmtepomp, die in combinatie met een goed geïsoleerd huis en zonnepanelen efficiënt en comfortabel kan zijn.

Voordelen van warmtepompen in nieuwbouw

1. Duurzaamheid en CO₂-reductie

Een warmtepomp draagt bij aan een gasvrije woning en daarmee aan de nationale doelstellingen voor CO₂-reductie. In nieuwbouw is het meestal eenvoudiger om zonnepanelen en warmtepompen te integreren, wat het systeem zelfs vrij maakt van aansluiting op het elektriciteitsnet.

In de ervaring van Marco en zijn gezin, die in een nieuwbouwwoning woont, werd een water/water warmtepomp gekoppeld aan zonnepanelen. Dit betekent dat het grootste deel van de energie voor de warmtepomp wordt opgewekt op het eigen dak. Dit maakt de woning volledig gasvrij en vermindert het verbruik van stroom vanuit het net.

2. Comfort en geruisloosheid

Een veelvoorkomende mythe is dat warmtepompen ongemakkelijk zijn of veel lawaai maken. Uit de ervaringen blijkt echter dat dit niet altijd het geval is. Marco meldt bijvoorbeeld dat zijn warmtepomp “geruisloos” werkt en dat het comfort gelijk is aan of zelfs beter is dan bij een traditionele HR-ketel.

Lambert de Winter beschrijft ook dat zijn warmtepomp niet in de weg staat en dat het huishouden het warme water en het verwarmingssysteem altijd goed werkt. Bovendien benadrukt hij dat de warmtepomp in combinatie met vloerverwarming het woningcomfort heeft verbeterd, omdat radiatoren van de muren zijn verwijderd en meer ruimte is vrijgekomen.

3. Technische en ruimtelijke voordelen

In nieuwbouw is het vaak eenvoudiger om de benodigde infrastructuur voor een warmtepomp aan te leggen. Zo kan bijvoorbeeld een vloerverwarmingssysteem al op het moment van de bouw worden geïnstalleerd, wat later minder ingrijpend is. Dit is ook wat Lambert de Winter deed: de vloerverwarming werd al bij de aankoop van de woning gelegd, waardoor het later makkelijk was om een warmtepomp aan te sluiten.

Daarnaast zijn er bij nieuwbouw ook ruimtelijke mogelijkheden voor het plaatsen van opslagvaten, grondboringen en andere componenten van het systeem. Marco en zijn gezin gebruikten bijvoorbeeld twee 500-liter opslagvaten voor de verwarming en het warm water. In bestaande woningen is het vaak lastiger om dit soort installaties in te passen.

4. Kosten en subsidies

De aanschafprijs van een warmtepomp is vaak hoger dan die van een traditionele cv-ketel. Marco meldt dat de aanschafkosten van zijn water/water warmtepomp ongeveer €20.000 bedroegen. In nieuwbouw is deze investering echter vaak makkelijker te verantwoorden, omdat er bijvoorbeeld subsidies zijn voor duurzame woningen.

Daarnaast is het mogelijk om de warmtepomp op te nemen in het energiecontract van de woning, wat de financiering vereenvoudigt. In de ervaring van Thijs Coppes, die een hybride warmtepomp liet installeren, was de communicatie en planning van de installateur duidelijk en transparant. De subsidieadministratie werd ook goed afgehandeld, wat het proces voor de woningeigenaar eenvoudig maakte.

5. Zomers gebruik: koelen met de warmtepomp

Een relatief onbekend voordeel van warmtepompen is dat ze in de zomer ook als koelsysteem kunnen dienen. Marco benadrukt dat het koelen van de woning in de zomer erg prettig is geweest. Dit vooral in een nieuwbouw woning, waar de isolatie goed is en waar de warmtepomp efficiënt werkt.

Lambert de Winter meldt dat het enige nadeel van het koelsysteem ligt in de temperatuursensor, die buiten hangt. In het voorjaar, wanneer de nachten koud zijn maar de dagen al warm, reageert de warmtepomp pas als de buitenlucht warm genoeg is. Dit kan leiden tot tijdelijk oververhitting in het huis, maar in de zomer en winter werkt het systeem uitstekend.

Technische aspecten en keuzes bij de installatie

1. Type warmtepomp kiezen

Het kiezen van het juiste type warmtepomp is belangrijk voor de efficiëntie en het comfort. In nieuwbouw is het vaak mogelijk om een water/water warmtepomp te kiezen, omdat de gevels goed geïsoleerd zijn en er ruimte is voor grondboringen of horizontale grondkolommen. Marco en zijn gezin kozen voor een water/water warmtepomp, die in combinatie met grondboringen en zonnepanelen optimaal werkte.

Een hybride warmtepomp is een goede keuze wanneer de gevelisolatie minder goed is of wanneer er onzekerheid is over de winters. Bij Thijs Coppes, die in Melick woonacht, is een hybride warmtepomp geïnstalleerd, bestaande uit een Remeha Elga Ace 6kW hybride warmtepomp en een Intergas CW5 Combi ketel. Deze oplossing zorgt ervoor dat de woning goed verwarmd blijft, zelfs in de koudste periodes.

2. Vloerverwarming versus radiatoren

In nieuwbouw is het vaak eenvoudiger om vloerverwarming te kiezen in plaats van radiatoren. Vloerverwarming werkt op lager temperatuurniveau, wat ideaal is voor warmtepompen. Bovendien levert het ruimtelijke voordelen op, zoals minder dingen op de muren.

Lambert de Winter benadrukt dat de vloerverwarming in zijn woning een grote rol speelde in het comfort en de efficiëntie van de warmtepomp. Hij had de vloerverwarming al bij de aankoop van de woning gelegd, wat het later eenvoudiger maakte om de warmtepomp aan te sluiten.

3. Zonnepanelen en energieopslag

In nieuwbouw is het vaak mogelijk om zonnepanelen mee te bouwen. Marco en zijn gezin kozen voor zonnepanelen om de energie voor de warmtepomp zelf te genereren. Dit maakt de woning volledig gasvrij en vermindert het verbruik van stroom vanuit het elektriciteitsnet.

Energieopslag, bijvoorbeeld met opslagvaten of accu’s, is een andere optie om te zorgen dat de warmtepomp op elk moment voldoende energie heeft. In Marco's geval werden twee 500-liter opslagvaten gebruikt voor de verwarming en het warm water. Deze opslagvaten zorgen ervoor dat de warmtepomp niet constant aan moet werken, wat het verbruik en het lawaai vermindert.

Kritische evaluatie van ervaringen

1. Reliabiliteit van bronnen

De ervaringen die in de bronnen worden beschreven, komen voornamelijk van woningeigenaren die in nieuwbouw wonen. Deze casussen zijn vaak positief en benadrukken de voordelen van een warmtepomp. Het is echter belangrijk om te onthouden dat deze ervaringen niet representatief zijn voor alle situaties. In nieuwbouw zijn er vaak ruimtelijke en technische voordelen die in bestaande woningen niet altijd mogelijk zijn.

2. Technische uitdagingen

Hoewel de ervaringen vaak positief zijn, zijn er ook technische uitdagingen genoemd. Bijvoorbeeld bij Lambert de Winter was het nodig om de spouwmuur te isoleren net voor de koudste periode. Dit was een tijdelijke oplossing, maar toont aan dat isolatie en timing belangrijk zijn voor het functioneren van een warmtepomp.

Ook bij Thijs Coppes was er een hybride warmtepomp nodig, omdat de gevelisolatie niet optimaal was. In nieuwbouw is dit vaak minder nodig, maar het benadrukt wel dat het kiezen van het juiste type warmtepomp afhankelijk is van de situatie van de woning.

Conclusie

De ervaringen van woningeigenaren en installateurs met warmtepompen in nieuwbouw tonen aan dat deze technologie zowel duurzaam als comfortabel kan zijn. In nieuwbouw is het vaak eenvoudiger om de benodigde infrastructuur in te passen, zoals isolatie, vloerverwarming en zonnepanelen. Dit maakt het mogelijk om een gasvrije woning te bouwen die efficiënt werkt en comfortabel is.

Hoewel er technische uitdagingen zijn, zijn de meeste ervaringen positief. Het kiezen van het juiste type warmtepomp, het voorzien van voldoende isolatie en het benutten van zonnepanelen zijn cruciale factoren voor een succesvolle implementatie. In combinatie met een duidelijk advies en een goede voorbereiding is een warmtepomp in nieuwbouw een aantrekkelijke en realistische optie.