Gas besparen met een warmtepomp: Werking, besparingen en keuzes

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

De opwarming van woningen is momenteel een van de grootste energiekostenposten voor huishoudens in Nederland. Het klimaatbeleid en de stijgende energiekosten hebben geleid tot een sterke toename in de vraag naar duurzame verwarmingssystemen. Eén van de meest voorkomende oplossingen is de installatie van een warmtepomp. Deze technologie helpt aanzienlijk bij het gas besparen, zowel door het efficiënter gebruik van energie als door de mogelijkheid om volledig van gas af te komen. In deze uitgebreide gids bespreken we de werking van warmtepompen, de daadwerkelijke besparing op gas, de invloed van isolatie en de beschikbare financiële voorwaarden.

Hoe werkt een warmtepomp?

Een warmtepomp is een technische oplossing die warmte uit de buitenlucht, grond of water haalt en deze gebruikt om een woning te verwarmen. Het principe is vergelijkbaar met dat van een koelkast, waarbij warmte wordt verplaatst van de ene kant naar de andere. In het geval van een warmtepomp wordt de warmte uit de buitenomgeving geïnduseerd en daarna verwerkt om de woning te verwarmen.

Er zijn twee hoofdcategorieën van warmtepompen:
- Hybride warmtepompen
- Volledig elektrische (all-electric) warmtepompen

Hybride warmtepompen

Hybride warmtepompen combineren de kracht van elektriciteit met een traditionele CV-ketel. Bij temperaturen boven 4°C werkt de warmtepomp alleen, terwijl bij koudere temperaturen de CV-ketel als ondersteuning ingeschakeld wordt. Dit maakt de hybride warmtepomp een realistische oplossing voor woningen die nog niet volledig elektriciteitsafhankelijk zijn, maar waarin het gasverbruik aanzienlijk moet worden teruggebracht.

Volledig elektrische warmtepompen

Volledig elektrische warmtepompen vervangen de CV-ketel volledig. Ze zijn ideaal voor woningen die al goed geïsoleerd zijn en waarbij het doel is om volledig van het aardgas af te komen. Deze variant is iets duurder in investering, maar biedt langdurige besparingen op gas.

Hoeveel gas bespaar je met een warmtepomp?

De besparing op gasvarieert afhankelijk van verschillende factoren, zoals het type woning, de isolatie, het type warmtepomp en het klimaat. Uit de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen blijkt dat een hybride warmtepomp in een goed geïsoleerd huis het gasverbruik met 70 tot 80% kan verlagen. In minder goed geïsoleerde woningen ligt de besparing rond de 50%.

Een warmtepompboiler kan jaarlijks ongeveer 100 m³ gas per persoon besparen. Voor een vierpersoons huishouden betekent dit een jaarlijkse besparing van ongeveer 530 euro, gebaseerd op een gasprijs van €1,33 per m³. De terugverdientijd van zo’n investering ligt tussen de 6 en 8 jaar, afhankelijk van subsidies en de daadwerkelijke energieverbruik.

Invloed van isolatie op warmtepomp-voordeel

De efficiëntie van een warmtepomp hangt sterk af van de isolatie van de woning. Hoe beter een huis is geïsoleerd, des te minder warmte verloren gaat, en des te minder het verwarmingssysteem hoeft te werken. Een eenvoudige test kan helpen bepalen of een woning geschikt is voor een warmtepomp: stel de CV-temperatuur lager (bijvoorbeeld naar 50°C in plaats van 60-80°C) en controleer of het huis nog steeds comfortabel warm is. Als dit het geval is, is de woning geschikt voor een warmtepomp.

Een huis met een slechte isolatie kan leiden tot vroegtijdige inzet van de CV-ketel, wat de besparing op gas terugbrengt. Het is daarom verstandig om een verwarmingstest uit te voeren of het isolatieplan van een woning te analyseren voordat er een warmtepomp wordt geïnstalleerd.

Keuze tussen hybride en volledig elektrische warmtepomp

De keuze tussen een hybride en volledig elektrische warmtepomp hangt af van meerdere factoren, waaronder de isolatiegraad van de woning, de financiële mogelijkheden en het klimaatbeleid.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een realistische stap voor huishoudens die niet direct van het gas willen af. Het gasverbruik wordt aanzienlijk verlaagd, maar niet volledig weggevaagd. De investering is relatief lager dan bij een volledig elektrische warmtepomp. In sommige gevallen kan de totale investering, inclusief subsidies, rond de €5.000 liggen. De terugverdientijd van een hybride warmtepomp is gemiddeld 6 jaar, wat in verhouding staat tot de besparing op gas en stroom.

Volledig elektrische warmtepomp

Een volledig elektrische warmtepomp is de duurzamste optie, maar ook de meest kostbare. Het vereist een goed geïsoleerde woning en een betrouwbaar elektriciteitsnetwerk. De terugverdientijd is iets langer dan bij een hybride oplossing, maar de langdurige besparingen op gas zijn groter. Daarnaast draagt het tot een hoger energielabel, wat positief is voor de marktwaarde van de woning.

Subsidies en financieringsmogelijkheden

Er zijn diverse subsidies beschikbaar om het aanschaffen van een warmtepomp financieel haalbaar te maken. De landelijke ISDE-subsidie biedt ondersteuning bij de aankoop van een hybride warmtepomp of warmtepompboiler. Daarnaast zijn er lokale subsidieprogramma’s, zoals de regeling van Loenen Energie Neutraal (LEN), die tot 37% financiering en subsidie bieden.

Rekenvoorbeeld subsidie

Bijvoorbeeld bij een investering van €5.000:

Subsidie RVO: – €1.500
Financiering en subsidie LEN (37%): – €1.295
Totale bijdrage Loenens Energie Fonds (32,5%) gedurende 5 jaar: €1.137,50
Totale voordeel: €157,50

Na deze subsidiebundel is het eigen bijdragebedrag op de dag van installatie slechts €2.205. Dit maakt het voor veel huishoudens financieel haalbaar om een warmtepomp aan te schaffen.

Financiële en energiebesparing bij warmtepompboiler

Een warmtepompboiler is een specifieke vorm van warmtepomp die alleen voor warm water wordt gebruikt. Het is een goed alternatief voor huishoudens die niet direct hun hele verwarmingssysteem willen omzetten. Een warmtepompboiler voor een vierpersoons huishouden kost ongeveer €4.200. De jaarlijkse besparing op gas is ruwweg 530 euro, met een terugverdientijd van ongeveer 8 jaar.

Stroomverbruik en energiebalans

Het gebruik van een warmtepomp zorgt voor een toename van het stroomverbruik. Echter, deze toename is grotendeels gecompenseerd door de aanzienlijke gasbesparing. Volgens een algemene vuistregel is 1 m³ gasverbruik met een warmtepomp gemiddeld 2 tot 2,5 kWh stroom.

De energiebesparing is daardoor vooral afhankelijk van de prijsverschillen tussen gas en elektriciteit. In de huidige context, waarbij de gasprijzen fors zijn gestegen, is een warmtepomp vaak de goedkoppigste optie.

Uitbreiding tot volledige verwarmingsomzetting

Voor huishoudens die hun woning volledig elektriciteitsafhankelijk willen maken, is een all-electric warmtepomp de beste keuze. Het vereist echter een zorgvuldige voorbereiding, inclusief het controleren van de isolatie, de elektriciteitsaansluiting en het verwarmingsplan. Het is raadzaam om eerst een adviesgesprek met een professionele adviseur aan te vragen om te bepalen of de woning geschikt is voor een volledige verwarmingsovergang.

Veelgestelde vragen

Mag ik mijn huidige CV-ketel behouden bij een warmtepompinstallatie?

Bij een hybride warmtepomp blijft de CV-ketel behouden en werkt deze alleen als ondersteuning bij koudere temperaturen. Bij een volledig elektrische warmtepomp is de CV-ketel niet nodig.

Wat zijn de terugverdientijden?

Hybride warmtepomp: gemiddeld 6 jaar
Volledig elektrische warmtepomp: gemiddeld 6 tot 7 jaar
Warmtepompboiler: gemiddeld 8 jaar

Is er een subsidie beschikbaar?

Ja, zowel op nationaal als op lokaal niveau zijn er subsidies beschikbaar. Voorbeelden zijn de ISDE-subsidie en de regeling van Loenen Energie Neutraal.

Conclusie

Het gebruik van een warmtepomp is een effectieve manier om gas te besparen en de energiekosten van een woning te verlagen. Zowel hybride als volledig elektrische warmtepompen bieden aanzienlijke voordelen, afhankelijk van de situatie van de woning. De investering is meestal terugverdiend binnen 6 tot 8 jaar, vooral wanneer subsidies worden meegenomen. Het is belangrijk om de isolatie van de woning te controleren en eventueel te verbeteren om het volledige potentieel van de warmtepomp te benutten. Voor huishoudens die langdurig besparing willen realiseren en het milieu willen ontlasten, is een warmtepomp een sterke keuze.

Bronnen

gas
besparen