Gas of warmtepomp bij renovatie: de juiste keuze voor jouw woning

Bij renovatieprojecten staat de verwarmingsinstallatie vaak centraal, omdat deze zowel comfort als energiekosten beïnvloedt. Traditionele verwarmingssystemen op aardgas zijn nog steeds veelvoorkomend, maar warmtepompen zijn steeds vaker in de focus van renovaties. De keuze tussen gas en warmtepomp hangt af van meerdere factoren, zoals de isolatiegraad van de woning, de aanwezigheid van lagetemperatuurverwarming, budget, en de toekomstige regelgeving.

In dit artikel geven we een overzicht van de mogelijkheden en voordelen van zowel gasgebaseerde verwarmingssystemen als warmtepompen bij renovatieprojecten. We bespreken de technische aspecten, kosten, energiezuinigheid en de toepassing in zowel nieuwbouw als bestaande woningen.

Inleiding: Verwarming bij renovatie

Renovatieprojecten bieden een unieke kans om de verwarmingsinstallatie te vernieuwen of aan te passen. Verwarmingssystemen die oud zijn, verbruiken vaak meer energie en leveren minder comfort. Daarnaast kan een modernere oplossing zoals een warmtepomp of een nieuwe condensatieketel leiden tot lagere energiekosten en een duurzamere woning.

De keuze tussen gas en warmtepomp bij renovatie hangt af van meerdere factoren:

• Isolatiegraad van de woning: Warmtepompen presteren het beste in goed geïsoleerde woningen.
• Verwarmingselementen: Vloerverwarming of lagetemperatuur radiatoren zijn geschikt voor een warmtepomp.
• Budget: De aanschafkosten van een warmtepomp zijn hoger dan die van een gasketel.
• Toekomstige regelgeving: Vanaf 2023 is het verboden om gasketels in nieuwbouwprojecten te gebruiken, en in 2026 zou een hybride warmtepomp verplicht worden bij vervanging van een gasketel.

Deze factoren bepalen niet alleen de technische haalbaarheid van een warmtepomp, maar ook de financiële en duurzame voordelen.

Warmtepomp bij renovatie

1. Toepassing in bestaande woningen

Een warmtepomp is een energiezuinige oplossing voor verwarming en warm water. Bij renovatieprojecten kan een warmtepomp geïntegreerd worden in het bestaande verwarmingssysteem, mits de woning voldoende geïsoleerd is en lagetemperatuurverwarming aanwezig is.

Een hybride warmtepomp is vaak de beste keuze bij renovatie van bestaande woningen. Deze systeem combineert een lucht-water warmtepomp met een gascondensatieketel. Bij lage buitentemperaturen of hoge warmtevraag springt de gasketel bij om aan de behoefte te voldoen. Dit zorgt voor een betere prestatie in koud weer en vermijd het risico op onvoldoende verwarming in ongunstige omstandigheden.

2. Voorwaarden voor installatie

De installatie van een warmtepomp bij renovatie vereist enkele voorwaarden:

• Lagetemperatuurverwarming: Vloerverwarming of lagetemperatuur radiatoren zijn vereist voor een optimale werking van een warmtepomp.
• Goede isolatie: Een warmtepomp werkt het beste in een woning met een lage U-waarde van muren, daken en ramen.
• Voldoende ruimte voor de warmtepomp: Afhankelijk van het type warmtepomp (lucht-water of geothermisch) is er ruimte nodig voor de installatie.
• Voorkeur voor elektriciteit: Een warmtepomp verbruikt elektriciteit, wat in sommige gevallen extra kosten of investeringen in zonnepanelen oplevert.

3. Kosten en terugverdientijd

De kosten van een warmtepomp variëren afhankelijk van het type systeem. Een lucht-luchtwarmtepomp kan vanaf €4.000 aanschafkosten hebben, terwijl een geothermische warmtepomp tot €30.000 kost. Een hybride warmtepomp ligt meestal tussen de €8.000 en €15.000, afhankelijk van de installatie.

Hoewel de aanschafkosten hoger liggen dan bij een gasketel, is de terugverdientijd meestal korter vanwege het lage energieverbruik. Daarnaast zijn er subsidies beschikbaar die de aanschafkosten kunnen verlagen.

4. Voordelen van een warmtepomp bij renovatie

• Lage energiekosten: Een warmtepomp verbruikt weinig elektriciteit in vergelijking met gas.
• Duurzaam: Een warmtepomp maakt geen CO2-uitstoot bij het genereren van warmte.
• Flexibel: Hybride warmtepompen kunnen zowel verwarmen als afkoelen.
• Toekomstbestendig: Vanaf 2023 is het verboden om gasketels in nieuwbouwprojecten te gebruiken, en in 2026 zou een hybride warmtepomp verplicht worden bij vervanging.

Gasketel bij renovatie

1. Condensatieketels

Een condensatieketel is een efficiëntere alternatief voor een traditionele gasketel. Deze ketels presteren beter doordat ze het condensatiewater uit de rookgassen hergebruiken, wat leidt tot een hoger rendement. Condensatieketels zijn geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatieprojecten en kunnen ingeschakeld worden op bestaande verwarmingselementen.

Voordelen van een condensatieketel:

• Hoog rendement: Condensatieketels hebben een efficiëntiegraad van boven de 90%.
• Lage investering: De aanschafkosten zijn lager dan bij een warmtepomp.
• Compatibel met bestaande systemen: Een condensatieketel kan aangesloten worden op bestaande radiatoren of vloerverwarming.

2. Hybride warmtepompen

Een hybride warmtepomp combineert een condensatieketel met een warmtepomp. Dit is een populaire keuze bij renovatieprojecten waarin de woning niet volledig van gas af kan. De hybride oplossing biedt het voordeel van een warmtepomp bij gunstige buitentemperaturen, terwijl de gasketel bijdraagt bij koudere weersomstandigheden.

De voordelen van een hybride warmtepomp zijn:

• Gebalanceerd systeem: Het combineert duurzaamheid en betrouwbare verwarming.
• Geen volledige verwijdering van gas: Voor woningen die niet volledig geïsoleerd zijn, is dit een praktische oplossing.
• Ondersteuning door subsidies: Er zijn subsidies beschikbaar voor de aanschaf van een hybride warmtepomp.

3. Keuze tussen gasketel en warmtepomp

De keuze tussen een gasketel en een warmtepomp bij renovatie hangt af van meerdere factoren:

• Energieverbruik en comfort: Een warmtepomp biedt lage energiekosten, maar vereist goede isolatie. Een gasketel is minder energiezuinig, maar biedt betere prestatie in koud weer.
• Investering: Een gasketel is goedkoper, maar een warmtepomp kan langere termijn voordelen bieden.
• Duurzaamheid: Een warmtepomp is duurzamer, maar vereist elektriciteit.
• Toekomstige regelgeving: Vanaf 2026 zou een hybride warmtepomp verplicht worden bij vervanging van een gasketel.

Thermische renovatie en de impact op de keuze voor verwarming

1. Warmtepomp in een oud huis

Het installeren van een warmtepomp in een oud huis is mogelijk, maar vereist een grondige thermische renovatie. Oude huizen zijn vaak slecht geïsoleerd en hebben hoge warmteverliezen, wat leidt tot een groter warmteverbruik. In dergelijke gevallen is een hybride warmtepomp vaak de beste keuze, omdat het combinatie van een warmtepomp en een gasketel aan de warmtevraag kan voldoen zonder dat de woning volledig geïsoleerd hoeft te zijn.

2. Warmteverliesaudit

Voor een warmtepompinstallatie is het aan te raden om eerst een warmteverliesaudit uit te voeren. Deze audit wordt uitgevoerd door een specialist en geeft inzicht in de warmteverliezen van de woning. De kosten van een audit variëren tussen €350 en €1000, maar het is een investering die kan leiden tot een gericht renovatieplan en voorkomt dat niet-noodzakelijke werkzaamheden worden uitgevoerd.

3. Essentiële renovatiestap

Bij de renovatie van oudere huizen zijn enkele essentiële werkzaamheden van belang:

• Dakisolatie: Het dak is een van de belangrijkste bronnen van warmteverlies en kan verantwoordelijk zijn voor een derde van het totale verlies.
• Ramen en deuren vervangen: Slecht geïsoleerde ramen en deuren leiden tot warmteverlies en luchtverlies.
• Muurisolatie: Muurisolatie is essentieel om de warmte binnen te houden.
• Vloerisolatie: In sommige gevallen is vloerisolatie nodig, vooral in oude woningen op grondniveau.

Deze renovatiestappen zijn essentieel om een warmtepomp effectief te kunnen laten werken.

Nieuwbouw en toekomstige regelgeving

1. Verbod op gasketels in nieuwbouw

Vanaf 2023 is het verboden om gasketels in nieuwbouwprojecten te gebruiken. Dit is een maatregel van de overheid om de energietransitie te versnellen en het gebruik van duurzame verwarmingssystemen te stimuleren. In nieuwbouwprojecten is het verplicht om een warmtepomp te installeren.

2. Hybride warmtepomp verplicht?

In 2022 was er een voorgestelde wetgeving die stipuleerde dat huishoudens in 2026 verplicht zouden zijn een hybride warmtepomp aan te schaffen bij vervanging van een gasketel. Deze verplichting is echter teruggedraaid, en voorlopig is het nog niet verplicht.

3. Toekomstbestendige keuzes

Bij renovatieprojecten is het verstandig om te kijken naar toekomstbestendige keuzes. Een warmtepomp is een duurzame oplossing die niet alleen energiezuinig is, maar ook goed voorbereidt op toekomstige regelgeving. Voor woningen die niet volledig van gas af kunnen, is een hybride warmtepomp een praktische en duurzame oplossing.

Samenvatting

De keuze tussen gas en warmtepomp bij renovatie hangt af van meerdere factoren, waaronder de isolatiegraad van de woning, het budget, de beschikbare verwarmingselementen en toekomstige regelgeving. Een warmtepomp is een energiezuinige en duurzame oplossing die vooral geschikt is voor goed geïsoleerde woningen met lagetemperatuurverwarming. Een gasketel of condensatieketel is een goedkoper alternatief, maar minder duurzaam.

Voor oudere huizen is een grondige thermische renovatie essentieel om een warmtepomp effectief te kunnen laten werken. Een warmteverliesaudit is aan te raden om inzicht te krijgen in de warmteverliezen van de woning en gerichte renovatiestappen te plannen.

Bij nieuwbouwprojecten is het verplicht om een warmtepomp te installeren. Voor renovaties is een hybride warmtepomp een populaire keuze, omdat het zowel verwarming biedt op basis van duurzame energie als een gasketel als reserve.

Voor een succesvolle renovatieproject is het verstandig om advies in te winnen bij een ervaren installateur. Hij kan bepalen welke oplossing het beste past bij jouw situatie en je helpen bij de keuze tussen gas en warmtepomp.

Bronnen

1. Warmtepomp bij renovatie of nieuwbouw
2. Verwarming bij renovatie
3. Warmtepomp in een oud huis - thermische renovatie
4. Gasketel vervangen door warmtepomp