Hoe reken je gasverbruik om naar kWh voor een warmtepompinstallatie?

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

Het overstappen van een gasverwarmingsinstallatie naar een warmtepomp is tegenwoordig een populaire keuze bij huiseigenaren die willen bijdragen aan een duurzamere toekomst en tegelijkertijd ook energiekosten willen beheersen. Voordat je dit overweegt, is het belangrijk om inzicht te krijgen in je huidige energieverbruik en hoe dit zich vertaalt in het energieverbruik van een warmtepomp. Een essentieel onderdeel daarvan is het omrekenen van je huidige gasverbruik naar kWh, omdat dit de basis vormt voor het bepalen van het benodigde vermogen en het schatten van de stroomkosten.

In deze artikel geef ik een duidelijk overzicht van hoe je je gasverbruik kunt omrekenen naar kWh, wat je moet weten over de COP-waarde van je warmtepomp, en hoe je het stroomverbruik van je warmtepomp kunt schatten. Op basis van de beschikbare data uit betrouwbare bronnen, zoals warmtepomp-experts en energieadviezen, worden deze stappen stap voor stap toegelicht.

Hoe werkt het omrekenen van gasverbruik naar kWh?

Een van de eerste stappen bij het overwegen van een warmtepomp is het bepalen van hoeveel energie je woning jaarlijks nodig heeft. Omdat je huidige verwarmingsinstallatie waarschijnlijk op gas werkt, is het handig om je gasverbruik om te rekenen naar kWh. Dit maakt het mogelijk om te vergelijken met het elektriciteitsverbruik van een warmtepomp.

1. Basische omrekenformule

De eenvoudigste manier om gasverbruik om te rekenen naar kWh is met behulp van de volgende formule:

Aantal m³ gas × 10 = Aantal kWh

Deze formule is bedoeld als een grove schatting en wordt vaak gebruikt voor een eerste indruk. Deze rekening houdt geen rekening met de calorische waarde van gas, wat een belangrijke factor is bij nauwkeurige berekeningen.

Voorbeeld: Een huishouden verbruikt gemiddeld 900 m³ gas per jaar.
900 m³ × 10 = 9.000 kWh

Dit betekent dat de woning jaarlijks ongeveer 9.000 kWh aan warmte nodig heeft.

2. Nauwkeurigere berekening met calorische waarde

Voor een nauwkeurigere berekening is het noodzakelijk om rekening te houden met de calorische waarde van gas. Deze waarde geeft het energiegehalte van aardgas aan en wordt uitgedrukt in megajoule per kubieke meter (MJ/m³). Er zijn twee soorten calorische waarden:

Calorische onderwaarde (LCV): 31,65 MJ/m³
Calorische bovenwaarde (LCV): 35,17 MJ/m³

Daarnaast moet je ook rekening houden met het rendement van de gasketel, omdat niet alle energie uit het gas gebruikt wordt voor verwarming. Een HR-ketel heeft bijvoorbeeld een rendement van ongeveer 90%.

De formule voor de nauwkeurige berekening ziet er dan als volgt uit:

Energie in kWh = Gasverbruik (m³) × Calorische waarde in MJ/m³ × Rendement × (1 MJ = 0,2778 kWh)

Voorbeeld: Een woning verbruikt 1.500 m³ gas per jaar.
Calorische waarde = 9,77 kWh/m³ (gemiddeld rendement en calorische waarde gecombineerd)
1.500 m³ × 9,77 kWh/m³ = 14.655 kWh

Deze 14.655 kWh vertegenwoordigt de totale warmteenergie die het huis nodig heeft. Dit is dus geen directe maat voor het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp, maar wel een essentieel getal om te weten hoeveel warmte de woning jaarlijks nodig heeft.

Wat is de COP-waarde en waarom is die belangrijk?

De COP (Coefficient of Performance) is een maat voor de efficiëntie van een warmtepomp. Het geeft aan hoeveel warmte-energie de warmtepomp levert per kWh elektriciteit die het verbruikt. Een COP van 4 betekent dat de warmtepomp 4 kWh aan warmte levert voor 1 kWh aan stroom.

De COP-waarde is dus van groot belang bij het bepalen van het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp. Hoe hoger de COP, hoe zuiniger de warmtepomp werkt.

COP versus SCOP

Naast de COP is er ook de SCOP (Seasonal Coefficient of Performance). Dit is de gemiddelde COP-waarde over een volledig jaar en rekening houdt met variaties in buitentemperatuur. De SCOP geeft dus een realistischer beeld van het energieverbruik in de praktijk.

De SCOP wordt vaak opgegeven per regio, omdat de buitentemperatuur een invloed heeft op de efficiëntie van de warmtepomp.

Hoe bereken je het stroomverbruik van een warmtepomp?

Zodra je weet hoeveel warmte je woning jaarlijks nodig heeft, kun je een schatting maken van het elektriciteitsverbruik van een warmtepomp. Hiervoor gebruik je de SCOP of COP-waarde van de warmtepompinstallatie.

De formule is als volgt:

Stroomverbruik warmtepomp = Energiebehoefte (in kWh) / SCOP-waarde

Voorbeeld: Energiebehoefte = 14.655 kWh
SCOP = 4,5
Stroomverbruik = 14.655 / 4,5 = 3.256 kWh per jaar

Dit betekent dat de warmtepomp gemiddeld 3.256 kWh elektriciteit per jaar verbruikt om de woning te verwarmen.

Hybride warmtepomp: combinatie van elektriciteit en gas

Bij een hybride warmtepomp werkt de warmtepomp samen met een cv-ketel. Dit betekent dat de warmtepomp niet het volledige verwarmingsvermogen hoeft te leveren. Bij zeer koude temperaturen of bij grote warmtevraag springt de cv-ketel bij.

Voorbeeldberekening: - Gasverbruik = 1.500 m³
- Percentage gebruik van de warmtepomp = 65%
- Energiebehoefte = 1.500 m³ × 0,65 = 975 m³
- Energie in kWh = 975 × 10 = 9.750 kWh
- COP = 3,5
- Elektriciteitsverbruik = 9.750 / 3,5 = 2.785,71 kWh

Dit betekent dat de warmtepomp gemiddeld 2.785 kWh elektriciteit per jaar verbruikt, terwijl de cv-ketel het overige deel van de warmte levert.

Wat zijn de kosten van een warmtepomp?

Het bepalen van de stroomkosten is een belangrijke stap bij het overwegen van een warmtepomp. Dit is namelijk een van de factoren die het rendement van de investering beïnvloeden.

Elektriciteitskosten

De elektriciteitskosten worden berekend door het jaarlijks stroomverbruik te vermenigvuldigen met de stroomprijs per kWh.

Voorbeeld: - Elektriciteitsverbruik = 3.256 kWh
- Stroomprijs = € 0,40 per kWh
- Jaarlijkse elektriciteitskosten = 3.256 × 0,40 = € 1.302,40

Gaskosten bij een hybride warmtepomp

Bij een hybride warmtepomp blijft een gasketel in gebruik voor een deel van de verwarming. De gaskosten worden berekend door het resterende gasverbruik te vermenigvuldigen met de gasprijs per m³.

Voorbeeld: - Totaal gasverbruik = 1.500 m³
- Percentage gebruik van de cv-ketel = 35%
- Gasverbruik cv-ketel = 1.500 × 0,35 = 525 m³
- Gasprijs = € 1,50 per m³
- Jaarlijkse gaskosten = 525 × 1,50 = € 787,50

De totale jaarlijkse kosten van een hybride warmtepompinstallatie zijn dan € 1.302,40 (elektriciteit) + € 787,50 (gas) = € 2.089,90.

Wat zijn de voordelen van een warmtepomp?

Hoewel de aanschafprijs van een warmtepomp vaak hoger is dan die van een gasketel, zijn er meerdere voordelen die het gebruik van een warmtepomp aantrekkelijk maken.

1. Duurzame opwarming

Een warmtepomp maakt gebruik van energie uit de omgeving (zoals buitenlucht, grond of water) en verbruikt zo weinig elektriciteit mogelijk om warmte te genereren. Dit maakt het een duurzamere oplossing dan een gasketel.

2. Minder afhankelijk van gas

Hoewel een hybride warmtepomp nog steeds een beetje gas gebruikt, is de afhankelijkheid van gas aanzienlijk verminderd. Dit maakt je minder kwetsbaar voor gasprijsschommelingen.

3. Potentieel voor zelfverzorging met zonnepanelen

Een warmtepomp kan samen met zonnepanelen gebruikt worden om het stroomverbruik van de warmtepomp te dekken. Dit zorgt voor een gedeeltelijk of volledig gasloos en zelfvoorzienend huishouden.

4. Hoge efficiëntie

Warmtepompen hebben een hoge COP-waarde, waardoor ze veel warmte kunnen genereren met weinig elektriciteit. Dit maakt het een zuinige oplossing voor verwarming.

Is een warmtepomp geschikt voor jouw woning?

Niet elke woning is direct geschikt voor een warmtepomp. Er zijn een aantal factoren die je moet in overweging nemen.

1. Isolatiegraad

Een goed geïsoleerde woning is ideaal voor een warmtepomp. Hoe beter de isolatie, hoe minder energie nodig is om de woning te verwarmen.

2. Type verwarmingssysteem

Een warmtepomp werkt het beste met een lage temperatuur verwarmingssysteem, zoals vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren. Oudere verwarmingssystemen met hoge temperatuur radiatoren kunnen minder efficiënt werken met een warmtepomp.

3. Oppervlakte en warmtevraag

De grootte van de woning en de warmtevraag bepalen het benodigde vermogen van de warmtepomp. Voor een gemiddelde woning is een warmtepomp met een vermogen tussen de 4 en 6 kW vaak voldoende.

Conclusie

Het omrekenen van gasverbruik naar kWh is een essentieel onderdeel bij het overwegen van een warmtepompinstallatie. Met behulp van een eenvoudige formule (m³ × 10) kun je een eerste indruk krijgen van je energieverbruik. Voor een nauwkeurigere berekening is het noodzakelijk om rekening te houden met de calorische waarde van gas en het rendement van de gasketel.

De COP-waarde van de warmtepomp is van groot belang bij het bepalen van het elektriciteitsverbruik. Hoe hoger de COP, hoe zuiniger de warmtepomp werkt. Voor een hybride warmtepomp is het elektriciteitsverbruik doorgaans lager dan bij een volledig elektrische warmtepomp, omdat een gasketel het overige deel van de warmte levert.

De kosten van een warmtepompinstallatie kunnen variëren afhankelijk van het type warmtepomp, de efficiëntie en de grootte van de woning. Het is belangrijk om een realistische schatting te maken van het energieverbruik en de kosten om te bepalen of een warmtepomp een haalbare oplossing is voor jouw situatie.

Een warmtepomp biedt tal van voordelen, zoals duurzame opwarming, verminderde afhankelijkheid van gas, en potentieel voor zelfverzorging met zonnepanelen. Echter, het is belangrijk om te controleren of jouw woning geschikt is voor een warmtepompinstallatie.

Door deze factoren goed in overweging te nemen, kun je een weloverwogen keuze maken die past bij jouw huishouden en energiebehoeften.