Gemiddeld energieverbruik van een gezin met een warmtepomp: Factoren, berekeningen en efficiëntie

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

Het overstappen naar een warmtepomp als verwarmingssysteem is voor velen een logische keuze om hun woning duurzamer te maken en energiekosten te beheersen. Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, de bodem of het water en gebruikt deze om een woning te verwarmen en warm water te leveren. Deze technologie is niet alleen milieuvriendelijker dan traditionele gasverwarming, maar biedt ook aanzienlijke energie-efficiëntie.

Voor gezinnen die overwegen om een warmtepomp te installeren, is het begrijpen van het gemiddelde energieverbruik van essentieel belang. Dit artikel beoogt een overzicht te geven van het energieverbruik van een warmtepomp in een gemiddeld huishouden van drie tot vier personen, op basis van data uit betrouwbare bronnen. We zullen onder andere ingaan op het jaarlijkse stroomverbruik, de invloed van factoren zoals isolatie en klimaat, en de mogelijkheid om het energieverbruik te berekenen. Ook leggen we de voordelen van hybride systemen en de rol van goede isolatie in het verlagen van energiekosten uit.

Soorten warmtepompen en hun energieverbruik

Er zijn verschillende types warmtepompen, elk met een eigen energieverbruik en efficiëntie. De twee meest voorkomende soorten zijn de lucht/water warmtepomp en de hybride warmtepomp. Aan de hand van de beschikbare data uit betrouwbare bronnen, kunnen we de volgende gemiddelde stroomverbruiken voorstellen:

Lucht/water warmtepomp

De lucht/water warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om water te verwarmen voor verwarming en sanitair gebruik. Dit type warmtepomp is geschikt voor gemiddeld geïsoleerde woningen en wordt vaak gekozen bij het overstappen naar een volledig elektrische verwarmingsoplossing.

Gemiddeld stroomverbruik per jaar: 2500 tot 3000 kWh
Gemiddeld stroomverbruik per dag: 6,8 tot 8,2 kWh

Deze waarden zijn gebaseerd op een woning van ongeveer 100 m² en een gezin van drie tot vier personen. Het energieverbruik kan variëren afhankelijk van het isolatiepeil van de woning, de buitentemperatuur en de gewenste binnentemperatuur.

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een elektrische warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Deze oplossing is ideaal voor woningen die nog niet volledig elektrisch zijn en waar het isolatiepeil iets lager is. Bij koude temperaturen of hoge warmtevraag springt de cv-ketel bij, waardoor het stroomverbruik lager is dan bij een volledig elektrische warmtepomp.

Gemiddeld stroomverbruik per jaar: 1900 tot 2500 kWh
Gemiddeld gasverbruik per jaar: 700 m³ (afhankelijk van de buitentemperatuur en warmtevraag)

Het hybride systeem kan tot 50 tot 70% minder gas verbruiken in vergelijking met een traditionele gasverwarming, waardoor het een efficiënte en duurzamere oplossing biedt.

Factoren die het energieverbruik beïnvloeden

Het energieverbruik van een warmtepomp is niet vast. Het hangt af van meerdere factoren die samenwerken om de energiebehoefte van een woning te bepalen. De belangrijkste factoren zijn:

1. Isolatiegraad van de woning

Een goed geïsoleerde woning verliest minder warmte en heeft daardoor een lager energieverbruik. Volgens de bronnen is de isolatiegraad een van de meest bepalende variabelen bij het stroomverbruik van een warmtepomp. Bijvoorbeeld:

Een woning met een EPC-label A of B (zeer goed geïsoleerd) verbruikt minder stroom dan een woning met een EPC-label D of E.
Een woning met dubbele glazing, isolatie in de muren en een geïsoleerd plafond heeft een significante invloed op het energieverbruik.

2. Type en grootte van de warmtepomp

De efficiëntie van een warmtepomp hangt ook af van het type en de grootte. Een lucht/water warmtepomp met een COP (Coefficient of Performance) van 3 tot 4 is energie-efficiënter dan een warmtepomp met een lagere COP. De COP geeft aan hoeveel warmte wordt opgewekt per kWh elektriciteit. Een hogere COP betekent een lagere energiekost.

3. Klimaat en buitentemperatuur

De buitentemperatuur beïnvloedt het rendement van een warmtepomp. In koudere maanden moet de warmtepomp harder werken om voldoende warmte op te wekken, wat leidt tot een hoger stroomverbruik. In de winter kan het stroomverbruik met tot wel 30% stijgen in vergelijking met de zomermaanden.

4. Gebruik van de verwarming en sanitair warm water

Een gezin dat vaak doucht, een jacuzzi heeft of een Quooker gebruikt, zal een hoger energieverbruik hebben dan een gezin met een beperkt sanitair gebruik. De warmtepomp moet extra energie leveren om het warm water te produceren.

Hoe bereken je het stroomverbruik van een warmtepomp?

Het stroomverbruik van een warmtepomp kan worden geschat aan de hand van enkele eenvoudige formules. De meeste berekeningen zijn gebaseerd op het huidige gasverbruik van een woning, de COP van de warmtepomp en de stroomprijs per kWh.

Formule voor het berekenen van het stroomverbruik:

Vermenigvuldig het huidige gasverbruik met 8,82 om de thermische energie in kWh te bepalen.
Deel deze waarde door de COP van de warmtepomp om het benodigde elektrisch vermogen in kWh te berekenen.
Vermenigvuldig met de stroomprijs per kWh om de jaarlijkse energiekosten te schatten.

Voorbeeldberekening:

Huidig gasverbruik: 1500 m³ per jaar
1500 x 8,82 = 13.230 kWh (thermisch vermogen)
COP van de warmtepomp: 3,5
13.230 / 3,5 = 3780 kWh (elektrisch stroomverbruik)
Stroomprijs: €0,25 per kWh
Jaarlijkse energiekosten: 3780 x €0,25 = €945

Deze methode geeft een schatting van het energieverbruik, maar het werkelijke verbruik kan variëren afhankelijk van het gebruik en het klimaat.

Voordelen van een warmtepomp in het gezinshuishouden

Een warmtepomp biedt meerdere voordelen voor gezinnen die hun woning duurzamer willen maken. Hieronder sommen we de belangrijkste voordelen op:

1. Verlaagde CO2-uitstoot

Door de toepassing van een warmtepomp in plaats van een gasverwarming, wordt het CO2-gehalte van het huisdrainage aanzienlijk verlaagd. Dit is een belangrijk aspect voor gezinnen die zich bewust zijn van hun koolstofvoetafdruk.

2. Lagere energiekosten op de lange termijn

Hoewel de initiële investering in een warmtepomp hoger is dan bij een traditionele cv-ketel, leiden de lagere energiekosten op de lange termijn tot een terugverdientijd van 5 tot 10 jaar. Dit is vooral het geval bij goed geïsoleerde woningen.

3. Duurzame verwarming met groene energie

Een warmtepomp kan worden aangesloten op zonnepanelen, waardoor het systeem volledig duurzaam kan worden. Dit zorgt voor energie-onafhankelijkheid en beperkt het verbruik van stroom uit het grid.

Invloed van het gebruik van warm water en sanitair

Sanitair warm water is een aanzienlijk deel van het totale warmteverbruik van een woning. Een warmtepomp kan dit warm water leveren, wat het systeem geschikt maakt als volledige vervanging voor een elektrische cv-ketel of gaswaterkacheltje.

Elektrische boiler: Gemiddeld verbruikt een elektrische boiler ongeveer 1.800 kWh per jaar.
Warmtepomp voor sanitair water: De warmtepomp kan dit verbruik verlagen tot 500 tot 1000 kWh per jaar, afhankelijk van de COP en het isolatiepeil.

Het gebruik van een warmtepomp voor sanitair water heeft dus een positieve invloed op het totale energieverbruik van een woning.

Het invullen van energiecontracten na installatie

Na de installatie van een warmtepomp verandert het energieverbruik van een huishouden aanzienlijk. Het gasverbruik zal dalen of volledig verdwijnen, terwijl het stroomverbruik zal stijgen. Dit heeft gevolgen voor het energiecontract:

Gascontract: Kan worden beëindigd of volledig afgesloten.
Stroomcontract: Moet worden aangepast aan het verhoogde stroomverbruik.
Groene stroom: Veel gezinnen kiezen voor groene stroom om het milieuaspect te vergroten.

Samenvatting van energieverbruik per warmtepomp type

Type warmtepomp	Gemiddeld stroomverbruik per jaar	Gemiddeld gasverbruik per jaar	COP	Efficiëntie
Lucht/water warmtepomp	2500 tot 3000 kWh	0 m³	3,5	Hoog
Hybride warmtepomp	1900 tot 2500 kWh	700 m³	3,0	Middel
Bodem/water warmtepomp	2000 tot 3000 kWh	0 m³	4,0	Zeer hoog

Deze tabel geeft een overzicht van de gemiddelde waarden, maar het werkelijke verbruik kan variëren per woning.

Conclusie

Het gemiddelde energieverbruik van een gezin met een warmtepomp varieert tussen 1900 en 3000 kWh per jaar, afhankelijk van het type warmtepomp en de isolatiegraad van de woning. Een hybride warmtepomp heeft een iets lager stroomverbruik, maar gebruikt wel nog gas, terwijl een lucht/water of bodem/water warmtepomp volledig elektrisch werkt en dus ideaal is voor volledig elektrische woningen.

Het belang van goede isolatie is onmisbaar om het energieverbruik te beheersen. Een goed geïsoleerde woning verbruikt aanzienlijk minder stroom, wat leidt tot lagere energiekosten en een groenere woning. Daarnaast is het mogelijk om het stroomverbruik te berekenen met eenvoudige formules, wat een waardevolle tool is bij het overwegen van een warmtepomp.