Is een warmtepomp nog rendabel in de huidige situatie?

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

De vraag of een warmtepomp nog rendabel is, is tegenwoordig voor veel huiseigenaren relevant. Tijdens de aanschaf van een warmtepomp speelt niet alleen het klimaatbeleid een rol, maar ook de huidige energieprijzen, het isolatie-niveau van de woning, en de technische uitvoering van het systeem. In dit artikel leggen we uit hoe het rendement van een warmtepomp beïnvloed wordt door deze factoren, en of het verstandig is om in een warmtepomp te investeren, ook bij een laag huidig gasverbruik.

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een techniek die warmte uit de buitenlucht of de grond onttrekt en gebruikt om een woning te verwarmen of warm water te maken. Het werkt op elektriciteit en is daardoor elektrisch en niet afhankelijk van aardgas. Er zijn twee hoofdtype warmtepompen: de volledige warmtepomp en de hybride warmtepomp.

Bij een volledige warmtepomp is de woning volledig aardgasvrij, en wordt alles op elektriciteit geregeld. Bij een hybride warmtepomp werkt de warmtepomp samen met een traditionele gasgestookte CV-ketel. De warmtepomp neemt het grootste deel van het jaar het verwarmingswerk op zich, en de ketel springt alleen in bij zeer koude temperaturen.

Beide systemen zijn duurzaam, aangezien ze geen aardgas gebruiken en daardoor minder CO2 uitstoten dan een HR-ketel. De warmtepomp maakt ook efficiënt gebruik van elektriciteit: van 1 kWh stroom produceert een warmtepomp 3 tot 5 kWh warmte, afhankelijk van de omstandigheden. Dit maakt het tot een energiezuinige oplossing.

Wanneer is een warmtepomp rendabel?

Of een warmtepomp rendabel is, hangt af van verschillende factoren. De belangrijkste zijn:

Het huidige gasverbruik van de woning
De verwachtingen rondom de energieprijzen
Het isolatie-niveau van de woning
De keuze voor een volledige of hybride warmtepomp
De beschikbaarheid van duurzame elektriciteit

Het huidige gasverbruik

Volgens de informatie uit de bronnen, is een warmtepomp bij een laag gasverbruik (< 1.000 m³/jaar) niet rendabel. Bij zo'n verbruik is de besparing op gas 25-50%, maar de terugverdientijd kan langer zijn dan 10 jaar. Dit betekent dat de investering in een warmtepomp in dit scenario niet op korte termijn opgevangen kan worden door de besparing op energiekosten.

Als het gasverbruik hoger is, bijvoorbeeld boven de 1.000 m³/jaar, dan is een warmtepomp meestal wel rendabel. In combinatie met hoge energieprijzen, zoals tegenwoordig het geval is, kan de terugverdientijd aanzienlijk verkorten.

Energieprijzen

De rentabiliteit van een warmtepomp wordt sterk beïnvloed door de huidige en verwachte energieprijzen. In de periode waarin de bronnen geschreven werden, waren de energieprijzen aanzienlijk hoger dan vroeger. Daardoor werd een warmtepomp rendabeler. Tegenwoordig is het stroomverbruik van een warmtepomp in de winter hoger dan in het voor- en najaar, maar de energiebesparing op gas is aanzienlijk.

Isolatie-niveau

Het isolatie-niveau van de woning is een belangrijke factor. Een woning met slechte isolatie verliest veel warmte en heeft dus meer verwarming nodig. Dit verhoogt het energieverbruik van de warmtepomp en verlengt de terugverdientijd. Daarom is het verstandig om vooraf te investeren in isolatie. Dit kan de warmtepomp kleiner maken en het totale energieverbruik verlagen.

Hybride versus volledige warmtepomp

Een hybride warmtepomp is een goed compromis tussen een volledige warmtepomp en een traditionele HR-ketel. Het is minder duur in aanschaf dan een volledige warmtepomp en vereist geen wijziging van de verwarmingsinstallatie. Het nadeel is dat het niet aardgasvrij is, en het dus niet deel uitmaakt van de toekomstige energietransitie. Bovendien is het bij een laag gasverbruik minder rendabel.

Een volledige warmtepomp is aardgasvrij en dus beter voor het klimaat. Het is echter duurder in aanschaf en vereist vaak wijzigingen aan de verwarmingsinstallatie, zoals het verwisselen van radiatoren. Het is een langere investering, maar het biedt meer klimaatwinst.

Klimaatwinst en milieuwinst

Een warmtepomp heeft een positieve impact op het klimaat. Het vermindert de CO2-uitstoot van de woning met 30% tot 65% ten opzichte van een HR-ketel. Als de elektriciteit volledig duurzaam is, kan de CO2-uitstoot nog verder verminderen. Dit maakt de warmtepomp een belangrijk onderdeel van de energietransitie.

Ook op het vlak van milieuwinst is de warmtepomp beter dan een HR-ketel. Ondanks het feit dat de productie en transport van elektronica, metaal, en koudemiddelen energie kost, is de totale CO2-uitstoot kleiner dan bij het gebruik van gas.

Een belangrijk aspect van de klimaatwinst is het gebruik van het koudemiddel. Vroeger werden vaak synthetische koudemiddelen gebruikt, zoals fluorkoolwaterstoffen (HFK’s), die een sterk broeikaseffect hebben. In nieuwe warmtepompen wordt steeds vaker een natuurlijk koudemiddel gebruikt, zoals propaan, isobutaan, CO2 of ammoniak. Dit heeft een veel lager broeikaseffect en is dus de milieuvriendelijkste keuze.

Daarom is het verstandig om bij aankoop van een warmtepomp te kiezen voor een model met een natuurlijk koudemiddel. Dit zorgt voor een grotere klimaatwinst.

Geluidsoverlast

Een nadeel van een warmtepomp kan geluidsoverlast zijn. De buitenunit produceert geluid, vooral wanneer het stroomverbruik hoog is. In de praktijk ervaart echter slechts een klein deel van de eigenaars geluidsoverlast. De meeste mensen merken er weinig van, vooral als de buitenunit op een slimme plek geplaatst is en eventueel een kast rondom hangt.

Er zijn wettelijke geluidsnormen voor de buitenunit. Overdag mag het geluidsniveau niet hoger zijn dan 45 decibel (dB), en in de avond en nacht niet hoger dan 40 dB. Dit is gelijk aan zacht gefluister in een stille kamer. Als je de adviezen volgt rondom de plaatsing van de buitenunit, is het meestal mogelijk om binnen deze normen te blijven.

Klimaatwinst versus investering

Hoewel een warmtepomp klimaatwinst biedt, is de investering een belangrijke factor. De aanschaf van een warmtepomp is duur, en de terugverdientijd hangt af van het gasverbruik en de energieprijzen. Voor een woning met een hoge gasverbruik (meer dan 1.000 m³/jaar) is een warmtepomp meestal rendabel. Voor woningen met een laag gasverbruik is de rendabiliteit minder zeker.

Het is ook belangrijk om rekening te houden met de toekomst. De energieprijzen zullen waarschijnlijk blijven stijgen, en de overheid wil dat alle woningen tegen 2050 klimaatneutraal zijn. Dit maakt een warmtepomp een verstandige investering op lange termijn, zelfs als de korte terugverdientijd niet ideaal is.

Aanvullende maatregelen

Aanvullende maatregelen kunnen de rendabiliteit van een warmtepomp verhogen. Het verbeteren van de isolatie van de woning is een goede keuze, omdat dit het energieverbruik vermindert. Ook kan het installeren van zonnepanelen de elektriciteitskosten verlagen en het gebruik van duurzame energie vergroten.

Een zonneboiler kan ook een extra optie zijn, vooral als de CV-ketel geschikt is voor deze toepassing. Dit kan het warm waterverbruik verlagen en het elektriciteitsverbruik van de warmtepomp verminderen.

Conclusie

Een warmtepomp kan een rendabele investering zijn, afhankelijk van het huidige gasverbruik, de verwachtingen rondom de energieprijzen, en de technische mogelijkheden van de woning. Bij een laag gasverbruik (< 1.000 m³/jaar) is de rendabiliteit minder zeker, en kan de terugverdientijd langer zijn dan 10 jaar. Bij een hoger gasverbruik is een warmtepomp meestal rendabel, vooral in combinatie met hoge energieprijzen.

Naast de economische aspecten biedt een warmtepomp ook een aanzienlijke klimaatwinst. Het vermindert de CO2-uitstoot van de woning met 30% tot 65% en maakt het gebruik van duurzame elektriciteit mogelijk. Het is een belangrijk onderdeel van de energietransitie en helpt bij de bereikbaarheid van de klimaatdoelstellingen.

Aanvullende maatregelen zoals isolatieverbeteringen en zonnepanelen kunnen de rendabiliteit van een warmtepomp verhogen. Het is ook belangrijk om rekening te houden met de toekomstige energieprijzen en de wens van de overheid om alle woningen klimaatneutraal te maken tegen 2050.

In de huidige situatie is een warmtepomp dus een verstandige investering, vooral voor woningen met een hoger gasverbruik. Voor woningen met een laag gasverbruik kan het verstandiger zijn om eerst te investeren in isolatieverbeteringen, voordat een warmtepomp wordt aangeschaft.

Bronnen

well
en