Hoe groot moet een warmtepomp zijn? Afmetingen, ruimte-eisen en soorten ontrafeld

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

De keuze voor een warmtepomp is vaak een strategische stap op weg naar energiezuiniger woningbouw of renovatieprojecten. Maar een essentiële vraag die veel huiseigenaren en professionals stellen, is: hoe groot moet een warmtepomp zijn? De afmetingen van een warmtepomp variëren sterk afhankelijk van het type systeem, de technologie en de ruimtevereisten. Dit artikel biedt een gedetailleerde en feitgebaseerde inzicht in de afmetingen van warmtepompen, de benodigde ruimte voor installatie en de invloed van het type systeem op de benodigde oppervlakte.

Inleiding

Een warmtepomp kan in meerdere vormen en afmetingen worden geïnstalleerd, waardoor het niet mogelijk is om één standaardmaat te definiëren. De afmetingen van een warmtepomp worden bepaald door factoren zoals het type systeem (lucht/lucht, lucht/water, water/water of hybride), het benodigde vermogen en de ruimtebeschikbaarheid op de locatie van installatie.

Hoewel de afmetingen van een warmtepomp cruciaal zijn voor de installatie en efficiëntie, is het ook belangrijk om rekening te houden met andere aspecten zoals de afstand tot de buurwoning, geluidsnormen en eventuele vergunningseisen. Deze factoren worden besproken in dit artikel, samen met concrete afmetingen en installatiebeperkingen.

De afmetingen van een warmtepomp

De grootte van een warmtepomp varieert per type. Onderstaand worden de gemiddelde afmetingen voor de meest voorkomende systemen weergegeven:

1. Lucht/lucht warmtepomp

Een lucht/luchtwarmtepomp is een veelgebruikt systeem dat warmte uit de buitenlucht haalt en deze gebruikt om de binnenlucht op te warmen of te koelen. De gemiddelde afmetingen zijn:

Breedte: 60–76 cm
Hoogte: 180–190 cm
Diepte: 60 cm

Dit type warmtepomp bestaat meestal uit één buitenunit die kan worden geplaatst op een terras of in de tuin. Omdat het geen aparte binnenunit nodig heeft, is het ideaal voor woningen met beperkte binnenruimte.

2. Lucht/water warmtepomp

Een lucht/waterwarmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt deze om water op te warmen, die vervolgens wordt gebruikt voor verwarming via vloerverwarming of radiatoren. De afmetingen zijn:

Breedte: 60–76 cm
Hoogte: 180–190 cm
Diepte: 62–90 cm

Deze warmtepomp vereist meestal ook een compacte binnenunit. In sommige gevallen is er bovendien een buffervat nodig om het verwarmingswater op te slaan. Het buffervat heeft een minimale diameter van 60 cm en een hoogte van 70 cm.

3. Water/water warmtepomp

Een water/waterwarmtepomp haalt warmte uit het grondwater en gebruikt dit om het verwarmingswater op te warmen. De afmetingen zijn:

Breedte: 60 cm
Hoogte: 150–180 cm
Diepte: 62 cm

Omdat deze warmtepomp afhankelijk is van grondwater, zijn er bepaalde eisen aan de boring. De diepte van de boring varieert tussen 50 en 150 meter, afhankelijk van de bodemsamenstelling en het benodigde vermogen.

4. Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp combineert een warmtepomp met een traditionele cv-ketel. Het systeem werkt automatisch afhankelijk van de buitentemperatuur en de warmtebehoefte. De binnenunit is meestal compact met afmetingen van:

Lengte: minstens 1,0 meter
Breedte: 0,6 meter
Diepte: 0,4 meter

De buitenunit van een hybride warmtepomp heeft in de regel afmetingen van:

Breedte: 45 cm
Hoogte: 89–91 cm
Diepte: 17–40 cm

Bij een hybridesysteem is het vaak niet nodig om een aparte buitenunit te installeren, omdat het systeem gecombineerd kan worden met de bestaande cv-ketel.

5. Mini- of compacte warmtepompen

Voor appartementen of passiefwoningen zijn er ook kleinere modellen beschikbaar. Een voorbeeld is de geoTHERM 3 kW, een bodem/water-warmtepomp die ideaal is voor woningen met een lage warmtebehoefte. Deze warmtepomp heeft een muurmontage en is geschikt voor nieuwbouwwoningen of goed geïsoleerde woningen.

De unitower is een andere compacte oplossing die vergelijkbaar is in grootte met een koelkast en een geïntegreerde boiler van 190 liter bevat. Dit type is geschikt voor gezinnen van vier personen en vereist weinig binnenruimte.

Benodigde ruimte voor installatie

De benodigde ruimte voor een warmtepompinstallatie hangt af van het type systeem, het vermogen en eventuele extra onderdelen zoals een buffervat of boiler. Hieronder zijn enkele richtlijnen:

Volledige elektrische warmtepomp: Deze vereist meestal meer binnenruimte voor de binnenunit, het buffervat en eventueel een aparte boiler. De buitenunit heeft gemiddeld een afmeting van 0,8 x 0,8 x 0,4 meter.
Monoblock warmtepomp: Deze bestaat uit één unit die binnen of buiten kan worden geplaatst. Ze vereisen in de regel meer ruimte dan systemen met aparte binnen- en buitenunit.
Bodemwarmtepomp: Voor deze systeem is boorgewerk nodig. De verticale boringen kunnen tot een diepte van 150 meter zijn, afhankelijk van de bodemsamenstelling en het benodigde vermogen.
Lucht-water warmtepomp: Deze systeem vereist geen diepe boring, omdat ze warmte uit de buitenlucht haalt. De buitenunit kan op een verhoogde plaats worden geplaatst, zoals op een terras of in de tuin.

Invloed van het type systeem op de benodigde ruimte

Het type warmtepomp bepaalt niet alleen de afmetingen, maar ook de benodigde installatieruimte. Voorbeelden:

Lucht/lucht warmtepomp: Minimale binnenruimte nodig, aangezien er geen aparte binnenunit is. De buitenunit moet wel op een geschikte locatie worden geplaatst.
Lucht/water warmtepomp: Voor de binnenunit is ruimte nodig, evenals eventueel voor een buffervat. De buitenunit moet op een zonnige en windvrije locatie worden geplaatst.
Water/water warmtepomp: Deze systeem vereist boorgewerk en is niet geschikt voor appartementen. De binnenunit is meestal vergelijkbaar in grootte met een cv-ketel.
Hybride warmtepomp: Deze systeem is geschikt voor woningen met een bestaande cv-ketel. De binnenunit is compact en de buitenunit is meestal niet nodig.
Mini- of compacte warmtepomp: Ideaal voor appartementen of passiefwoningen. Deze systeem vereisen weinig binnenruimte en zijn geschikt voor woningen met beperkte installatiecapaciteit.

Installatieprocessen en tijdsinvestering

De installatieduur van een warmtepomp varieert per type en situatie. Een hybride warmtepomp kan vaak binnen één tot twee dagen worden geïnstalleerd, terwijl een volledig elektrische warmtepomp met bodembron enkele dagen tot een week in beslag kan nemen.

De installatie omvat meerdere stappen, waaronder:

Aansluiten van de buitenunit met de binnenunit via koelmiddelleidingen en elektriciteitskabels.
Aansluiten van de warmtepomp aan de cv-installatie en het afgiftesysteem.
Aanpassen van het systeem aan de elektrische groep, aangezien het stroomverbruik van een warmtepomp vaak hoger is dan dat van een traditionele cv-ketel.
Afstelling van het systeem voor optimale werking.

Na de installatie is het belangrijk om het systeem regelmatig te onderhouden. De frequentie van onderhoud hangt af van het type systeem en de omgeving.

Vergunningseisen en voorschriften

De installatie van een warmtepomp kan beperkingen bevatten, afhankelijk van het type systeem en de locatie. Onderstaande voorschriften zijn van toepassing:

Geluidseisen: De buitenunit mag niet luidder zijn dan 40 dB op de erfgrens. Mocht dit het geval zijn, dan is een omgevingsvergunning nodig.
Afmetingen: Vanaf bepaalde afmetingen is een vergunning verplicht. Zo mag de buitenunit niet hoger zijn dan 1 meter vanaf de grond, niet groter dan 2 m² zijn en niet hoger hangen dan 5 meter.
Grondwaterheffing: Als een water/waterwarmtepomp wordt gebruikt met een pompput en retourput, is er in principe een grondwaterheffing te betalen. Onder bepaalde voorwaarden kan er een volledige of gedeeltelijke vrijstelling worden verkregen voor het deel van het opgepompte grondwater dat wordt teruggevoerd.

Het is raadzaam om bij de gemeente te informeren over de voorschriften en eventuele vergunningseisen. Een lokale expert kan hierbij ook helpen met de aanvraagprocedure.

Kortingen en subsidies

De installatie van een warmtepomp kan in sommige gevallen leiden tot korting op de energiekosten of subsidies van de overheid. De grootte van de warmtepomp en het type systeem kunnen invloed hebben op de geschiktheid voor dergelijke korting. Het is daarom belangrijk om tijdens de aankoop en installatie rekening te houden met de subsidies en korting die beschikbaar zijn.

Samenvatting

De afmetingen van een warmtepomp zijn cruciaal voor de installatie en efficiëntie. Afhankelijk van het type systeem (lucht/lucht, lucht/water, water/water of hybride) variëren de benodigde afmetingen en ruimtevereisten. Compacte modellen zijn ideaal voor appartementen of passiefwoningen, terwijl systemen met grotere afmetingen geschikt zijn voor huizen met meer ruimte en hogere warmtebehoefte.

Het is belangrijk om rekening te houden met de geluidsnormen, voorschrachten en eventuele vergunningseisen bij de installatie. Door te kiezen voor een warmtepomp die past bij de ruimtebeschikbaarheid en energiebehoefte van de woning, kan men efficiënt en duurzaam verwarmen.

Bronnen

grote