Horizontaal Buffervat voor Warmtepomp: Functie, Afmetingen en Installatie

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

In de huidige context van duurzame energieopwekking en verduurzaming van woningen speelt een warmtepomp een steeds belangrijkere rol in het verwarmingssysteem. Voor het optimale functioneren van zo’n systeem is een buffervat vaak essentieel. Bij een horizontaal buffervat is het vooral handig bij ruimtelijke beperkingen. Dit artikel geeft een gedetailleerde uitleg over de functie, afmetingen, installatie en keuze van een horizontaal buffervat in combinatie met een warmtepomp, volledig op basis van de verstrekte bronnen.

Inleiding

Een horizontaal buffervat is een opslagvat voor verwarmingswater dat tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem wordt geplaatst. Het doel is om de warmteopwekking van de warmtepomp te bufferen zodat het systeem efficiënter kan werken. Dit artikel legt uit hoe zo’n buffervat werkt, welke afmetingen beschikbaar zijn en wat er moet worden meegewogen bij de keuze en installatie.

Wat is een Buffervat en Waarom is het Nodig?

Een buffervat is een voorraadvat dat dient als tijdelijke opslag voor warm water tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem. Omdat warmtepompen vaak meer warmte genereren dan direct nodig is, kan het overschot in het buffervat worden opgeslagen. Hierdoor kan het verwarmingssysteem op een constantere manier worden bediend, wat het rendement van de warmtepomp verbetert en de levensduur verlengt.

Bij een horizontaal buffervat wordt de opslag van warm water gedaan in een horizontale positie, wat gunstig is bij ruimtelijke beperkingen. Een horizontaal buffervat is in principe geschikt voor zowel particuliere als industriële toepassingen.

Hoe Werkt een Horizontaal Buffervat bij een Warmtepomp?

Een buffervat werkt met het principe van thermische gelaagdheid. In een verticaal buffervat stijgt warm water omhoog en komt koud retourwater onderaan terecht. Bij een horizontaal buffervat is dit principe minder sterk, maar kan het nog steeds functioneel zijn, zeker bij een goed geïsoleerd systeem. Het water in het buffervat wordt opgeslagen op ongeveer 40°C. Dit zorgt ervoor dat er weinig energie nodig is om het opnieuw op te warmen.

Het buffervat kan ook worden gebruikt als een hygiënebuffervat, waarin het sanitair warm water op een hogere temperatuur (zoals 60°C) wordt opgeslagen om bacteriën te voorkomen en het water drinkbaar te houden.

Een buffervat zorgt voor een blijvende voorraad aan warm water, waardoor de warmtepomp niet voortdurend moet aan- en uitschakelen. Dit zorgt voor een langer gebruik van de compressor, een verhoogde levensduur van de warmtepomp, en een verbeterde prestatiecoëfficiënt (CoP).

Afmetingen en Specificaties van Horizontale Buffervaten

Horizontale buffervaten zijn verkrijgbaar in een aantal standaardafmetingen. De volgende inhoudsmatigingen zijn beschikbaar:

120 liter
150 liter
200 liter
300 liter
400 liter
500 liter

De keuze van de juiste maat hangt af van het vermogen van de warmtepomp. Volgens de aanbeveling uit bron [2] is het aangewezen om 10 – 20 liter buffervat per kW vermogen te kiezen. Voor een warmtepomp van 5 kW wordt dus een buffervat van 50 tot 100 liter aangeraden. Dit kan variëren per fabrikant, dus het is verstandig om dit aan te vragen bij de installateur of fabrikant.

Technische Specificaties

De technische eigenschappen van horizontale buffervaten worden als volgt beschreven in bron [1]:

Materiaal van het vat: staal S235JR
Isolatie: 50 mm polyurethaanschuim (λ = 0,024 W/(m K))
Maximale bedrijfsdruk: 3 bar
Maximale bedrijfstemperatuur: 95°C
Aansluitingen: beschikbaar via downloads op de leverancierswebsite
Kleuren: standaard zilvergrijs; beschikbaar in wit, blauw en rood

Deze specificaties zijn van belang bij het bepalen van de geschiktheid van het buffervat voor het verwarmingssysteem. De isolatie zorgt ervoor dat er weinig warmteverlies optreedt en het buffervat efficiënter werkt.

Installatie en Plaatsing van een Horizontaal Buffervat

Bij de installatie van een horizontaal buffervat zijn een aantal belangrijke overwegingen van belang.

1. Plaatsing binnen of buiten

Een buffervat kan zowel binnen als buiten worden geplaatst. Bij ruimtelijke beperkingen binnen de woning is het mogelijk om het buffervat buiten te plaatsen, zelfs onder de grond, zolang de leidingen goed worden geïsoleerd en onderhouden. Dit voorkomt verlies van binnenshuisruimte.

2. Ruimtebehoeften

Een gemiddeld buffervat voor een warmtepomp meet ongeveer 1,0 m (lengte) × 0,4 m (breedte) × 0,6 m (hoogte). Het is belangrijk om voldoende ruimte te hebben voor de installatie en eventueel voor onderhoud.

3. Constructieve Overwegingen

Bij de plaatsing van het buffervat moet rekening worden gehouden met het gewicht en de sterkte van de draagconstructie. Dit is vooral van toepassing bij horizontale vaten, die vaak zwaarder zijn dan verticale modellen.

4. Aansluiting op Warmtepomp

De aansluiting van het buffervat op de warmtepomp moet zorgvuldig worden uitgevoerd. Het retourwater stroomt onderin het buffervat en wordt daar verwarmd. Het warme water stroomt bovenin naar de radiatoren. Het is belangrijk dat de aansluitingen goed geïsoleerd zijn en dat de stroom van het warme en koude water niet te veel menging veroorzaakt.

Stratificatiesysteem in Buffervaten

Een stratificatiesysteem is een aanvullend systeem binnen het buffervat dat ervoor zorgt dat het warme water zich niet mengt met het koude retourwater. Hierdoor blijft de thermische gelaagdheid behouden, wat de efficiëntie van het buffervat vergroot. Dit systeem is vooral nuttig bij vaker gebruik van het buffervat en bij grotere systemen.

De nieuwere warmtepompen zijn vaak reeds voorzien van technologie die deze stratificatie ondersteunt. Bij een horizontaal buffervat kan dit systeem vanwege de structuur minder effectief zijn dan bij een verticaal model, maar het kan nog steeds nuttig zijn.

Prijs en Aansluitkosten

De prijs van een buffervat hangt af van de maat, het type (bijvoorbeeld hygiënebuffervat) en de leverancier. Voor een particulier huishouden kan de maat van 100 tot 500 liter meestal voldoende zijn. De kosten van het buffervat zelf variëren, maar ook de aansluiting en installatiekosten moeten worden meegenomen in de totale kosten.

Buffervat versus Warmwaterboiler

Het is belangrijk om te begrijpen dat een buffervat niet hetzelfde is als een warmwaterboiler. Een warmwaterboiler is bedoeld voor het opslaan en leveren van sanitair warm water, terwijl een buffervat enkel verwarmingswater opslaat. Een hygiënebuffervat kan echter ook sanitair water op hogere temperatuur opslaan.

Voordelen van een Horizontaal Buffervat

Ruimtebesparend: horizontale vaten zijn geschikt voor kleine of beperkte ruimtes.
Efficiënter werking: het buffervat zorgt voor een constantere warmtevoorziening en vermindert het pendelen van de warmtepomp.
Langer levensduur: minder schakelingen van de compressor verlengen de levensduur van de warmtepomp.
Mogelijkheid voor meerdere energiebronnen: meerdere warmteopwekkers (zoals zonnepanelen en een warmtepomp) kunnen op hetzelfde buffervat worden aangesloten.
Mogelijkheid voor hygiënebuffervat: opslag van sanitair warm water op 60°C zorgt voor bacterievrije waterkwaliteit.

Aandachtspunten bij de Keuze van een Buffervat

Dimensionering: kies een buffervat dat aansluit op het vermogen van de warmtepomp. Zorg voor voldoende volume (10–20 liter per kW).
Fabrikantsspecifieke aanbevelingen: niet alle fabrikanten hanteren dezelfde richtlijnen, dus raadpleeg altijd de installateur of leverancier.
Isolatie: een goed geïsoleerd buffervat vermindert energieverlies en zorgt voor langere opslag van warmte.
Constructieve eisen: zorg voor voldoende steun en ruimte bij de plaatsing van het buffervat, vooral bij horizontale modellen.
Mogelijke aanpassingen in de elektriciteitsaansluiting: een warmtepomp verhoogt het elektriciteitsverbruik. Een combinatie met zonnepanelen kan hiervoor een oplossing bieden.

Buffervat en Warmtepomp in een All-Electric Systeem

Bij een all-electric verwarmingssysteem is het gebruik van een boilervat of buffervat vaak vereist voor het leveren van warm tapwater. Dit vat wordt meestal naast de binneneenheid van de warmtepomp geplaatst. Het zorgt ervoor dat het sanitair water op voldoende temperatuur wordt gehouden en dat er geen extra ketel nodig is.

Conclusie

Een horizontaal buffervat speelt een belangrijke rol in de efficiëntie en duurzaamheid van een warmtepomp. Het zorgt voor een constante warmtevoorziening, vermindert het pendelen van de warmtepomp, en verlengt de levensduur van het systeem. Bij een horizontale uitvoering is het gevoegelijke gebruik in beperkte ruimtes mogelijk, wat het een gunstige optie maakt voor vele situaties. De keuze van de juiste maat en de installatie moeten echter zorgvuldig worden overwogen, met aandacht voor de technische specificaties, de ruimtebehoeften en de eventuele aansluitkosten.