Hybride warmtepomp installeren: Ruimte, opstelling en efficiëntie in kaart gebracht

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

Inleiding

De transitie naar duurzame energie speelt een steeds grotere rol in de woningbouw en renovatiebranche. Een hybride warmtepomp is hierin een belangrijke bouwsteen. Het combineren van een traditionele cv-ketel met een elektrische warmtepomp biedt een efficiënte oplossing voor het verwarmen van woningen, zowel in nieuwbouw als in bestaande woningen. Een van de essentiële factoren bij de installatie van een hybride warmtepomp is de beschikbaarheid van voldoende ruimte.

Deze artikel biedt een gedetailleerde, feitelijke en expertgerichte uitleg over de ruimte-eisen voor een hybride warmtepompinstallatie, inclusief de verschillende typen installaties (met binnen- of buitenunit of een combinatie), en de gevolgen voor de efficiëntie en het onderhoud. Daarnaast worden praktische tips gegeven over de opstelling van de apparatuur, subsidies en eventuele aandachtspunten voor geluid en duurzaamheid.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp is een systeem dat bestaat uit een elektrische warmtepomp en een traditionele cv-ketel. De warmtepomp haalt warmte uit de buiten- of binnenlucht en gebruikt deze om het water voor verwarming en sanitair te verwarmen. In koud weer of bij een hoge warmtebehoefte springt de cv-ketel bij. Dit zorgt ervoor dat de hybride warmtepomp automatisch de meest efficiënte bron van warmte kiest, afhankelijk van de omstandigheden.

De voordelen van deze oplossing zijn aantrekkelijk: tot wel 70% minder gasverbruik, een energiezuinig systeem en een langere levensduur in vergelijking met een traditionele cv-ketel. Bovendien is het een transitieloplossing naar een volledig elektrische verwarmingsoplossing, die vanaf 2026 de norm zal worden volgens de huidige plannen van het kabinet.

Ruimte-eisen bij hybride warmtepompinstallatie

Een van de meest voorkomende vragen bij de aanschaf en installatie van een hybride warmtepomp is: heb ik genoeg ruimte voor de installatie? De ruimte-eisen variëren afhankelijk van het type hybride warmtepomp dat gekozen wordt. De drie bekende varianten zijn:

Hybride warmtepomp met alleen een buitenunit
Hybride warmtepomp met alleen een binnenunit
Combinatiesysteem (zowel binnen- als buitenunit)

1. Hybride warmtepomp met alleen een buitenunit

Deze variant haalt warmte uit de buitenlucht en gebruikt een cv-ketel als het niet voldoende is. Voor dit type installatie is minimaal ruimte nodig voor een buitenunit. De buitenunit moet op een geschikte locatie worden geplaatst, zodat het geluid van de ventilator niet tot last wordt voor de bewoner of de buren. Het is belangrijk om te vermijden dat de unit dicht bij ramen staat of op het dak boven slaapkamers of woonkamers.

Daarnaast is het noodzakelijk om te controleren of er voldoende ruimte is voor de cv-ketel en, bij een all-electric systeem, ook voor een boiler.

2. Hybride warmtepomp met alleen een binnenunit

Dit type hybride warmtepomp maakt gebruik van de warmte uit de ventilatielucht die uit de woning wordt afgezogen. Dit betekent dat er geen buitenunit nodig is, wat het extra geschikt maakt voor typisch Nederlandse (rijtjes)woningen waar ruimte in de tuin of omgeving beperkt is. Deze variant is bijvoorbeeld de Itho Daalderop Vincent, die in 2023 op de consumentenmarkt beschikbaar is geworden.

Voor dit type installatie is wel voldoende ruimte nodig binnen de woning. De binnenunit moet goed bereikbaar zijn voor onderhoud en moet op een plek geplaatst worden waar de ventilatielucht beschikbaar is. Ook moet er ruimte zijn voor de CV-ketel en, indien van toepassing, een boiler.

3. Combinatiesysteem (zowel binnen- als buitenunit)

Het combinatiesysteem biedt de meeste flexibiliteit. Zowel de ventilatielucht als de buitenlucht worden gebruikt om warmte te onttrekken. Dit maakt het mogelijk om zowel de verwarming als het sanitair water efficiënt te verwarmen. De hybride warmtepomp is hierbij aangesloten op een CV-ketel, die bijkomt bij koud weer of bij hoge warmtebehoefte.

Voor deze oplossing zijn zowel een binnen- als een buitenunit nodig. De binnenunit moet op een geschikte plek in de woning staan en de buitenunit moet op een plek geplaatst worden waar het geluid niet lastig valt. Het is aan te raden om minimaal 60 cm ruimte rondom de buitenunit te houden voor ventilatie en onderhoud.

Ruimte in bestaande en nieuwbouw

Bij nieuwbouw is het eenvoudiger om een hybride warmtepomp te installeren, omdat deze woningen vaak all-electric ready zijn. Dit betekent dat ze vanaf het begin zijn voorzien van een hoge mate van isolatie en een voldoende elektriciteitsaansluiting. De plek voor de warmtepomp is meestal goed voorbereid.

In bestaande woningen is het echter vaak lastiger. Ruimte is beperkt, en de plek waar de bestaande cv-ketel staat, is vaak niet erg ruim. Bovendien moet aandacht worden besteed aan de aansluiting van de warmtepomp op het bestaande verwarmingssysteem. In dit geval kan de hybride oplossing een betere keuze zijn, omdat er geen ingrijpende aanpassingen nodig zijn.

Locatie van de buitenunit

De locatie van de buitenunit is een belangrijk aspect bij de installatie van een hybride warmtepomp. De ventilator van de buitenunit maakt geluid, wat bij een verkeerde plaatsing kan leiden tot lasten voor de bewoner of buren.

Volgens de beschikbare informatie zijn er enkele handige tips voor de locatie van de buitenunit:

Aan de zijkant van de woning: Dit is vaak een geschikte plek, zolang het niet dicht bij een raam ligt.
Achter een schuur of kast: Hiermee wordt de unit minder zichtbaar en het geluid iets gedempt.
Op het dak van een aan- of uitbouw: Dit kan ook een optie zijn, zolang het dak niet gevoelig is voor trillingen.

Plekken waar de buitenunit niet geplaatst moet worden:

Dicht bij ramen die vaak openstaan
Dicht bij buren
Op het dak boven slaapkamers of woonkamers

Het is verstandig om vooraf te kijken of er in de omgeving woningen zijn met een hybride warmtepomp om het geluid zelf te horen.

Elektrische vereisten en all-electric hybride warmtepomp

Een all-electric hybride warmtepomp werkt volledig op elektriciteit en maakt geen gebruik van een CV-ketel. Voor dit type warmtepomp is het belangrijk dat de elektriciteitsaansluiting voldoende is. De grootte van de warmtepomp moet afgestemd zijn op de grootte van de woning. Een te kleine warmtepomp kan het niet opbrengen, terwijl een te grote warmtepomp inefficiënt kan zijn.

Daarnaast is het aan te raden om een modulerende warmtepomp te kiezen, die ook op lagere vermogens kan werken. Dit voorkomt dat de warmtepomp te vaak aan- en uitgaat, wat de levensduur negatief kan beïnvloeden. Een buffervat kan hierbij ook helpen om de efficiëntie te verbeteren.

De aanschafkosten van een all-electric-ready warmtepomp kunnen hoger zijn, maar deze worden vaak gecompenseerd door de langere termijn besparingen op de energierekening.

Onderhoud en service

Een hybride warmtepomp vereist jaarlijks onderhoud. Dit is belangrijk om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal functioneert en zo lang mogelijk meegaat. Het is aan te raden om een onderhoudscontract af te sluiten met het installatiebedrijf dat de warmtepomp heeft geïnstalleerd. Dit verzekert dat het onderhoud op een professionele en betrouwbare manier wordt uitgevoerd.

Het is verstandig om te controleren of het bedrijf een erkenningsregeling voor warmtepompinstallateurs (SEI) heeft. Dit garandeert dat de monteur over de juiste kwalificaties beschikt. De gemiddelde kosten voor onderhoud zijn ongeveer €150 per jaar.

Subsidies en financiële ondersteuning

De aanschaf van een hybride warmtepomp kan relatief kostbaar zijn. Gelukkig zijn er subsidies beschikbaar die de investering verlichten. Deze subsidies worden vaak aangeboden door overheidsinstellingen of energiebedrijven en zijn bedoeld om de transitie naar duurzame verwarmingssystemen te stimuleren.

Het is verstandig om vooraf te informeren over welke subsidies beschikbaar zijn en aan welke voorwaarden je moet voldoen. Ook kan het aankomende beleid tot 2026 een rol spelen, omdat hybride warmtepompen dan de standaard worden.

Geluid en stilte

Een van de voornaamste zorgen bij de installatie van een hybride warmtepomp is het geluid. De buitenunit van de warmtepomp is voorzien van een ventilator, die geluid maakt tijdens de werking. Dit betekent dat een hybride warmtepomp met een buitenunit niet een "stil systeem" is.

Het is daarom belangrijk om de buitenunit op een slimme plek te installeren, zodat zowel de bewoner als de buren geen last ondervinden van geluidsoverlast. Een goede akoestische isolatie van de buitenunit en een correcte afstand tot ramen of buurhuisjes kunnen hierbij helpen.

Ruimte en isolatie in bestaande woningen

Bij renovatieprojecten in bestaande woningen speelt de ruimte vaak een grote rol. In oudere woningen is de plek waar de cv-ketel staat vaak niet erg ruim en is het installeren van een hybride warmtepomp een uitdaging. Daarnaast is het ook belangrijk om rekening te houden met de isolatie van de woning. Een goed geïsoleerde woning heeft minder warmtebehoefte, wat betekent dat de warmtepomp efficiënter kan werken.

Een praktijkvoorbeeld is de renovatie van een jarenzestigwoning. Hierbij zijn maatregelen genomen zoals het aanbrengen van dubbelglas, kunststof isolatiekozijnen, vloer- en spouwmuurisolatie, en het plaatsen van voorzetwanden aan de zijden die grenzen aan buren. Deze maatregelen zorgen voor een betere isolatie en verlagen het warmteverlies. Ook is er aandacht besteed aan de wegwerking van leidingen, zodat er meer ruimte was voor de installatie van een hybride warmtepomp.

Kiezen van de juiste hybride warmtepomp

De keuze van de juiste hybride warmtepomp hangt af van meerdere factoren, zoals de grootte van de woning, de isolatiegraad, de beschikbare ruimte en het budget. Het is aan te raden om meerdere offertes aan te vragen, zodat je een goed overzicht krijgt van de beschikbare opties.

Het is verstandig om niet alleen te kiezen op basis van de laagste prijs. Een goedkope warmtepomp kan in de toekomst duurder uitvallen door meer onderhoud of een minder efficiënte werking. Het is beter om een warmtepomp te kiezen die aansluit bij de eigenschappen van jouw woning en jouw wensen.

Conclusie

De installatie van een hybride warmtepomp is een belangrijke stap in de transitie naar duurzame energie. Het combineren van een elektrische warmtepomp met een cv-ketel biedt een efficiënte oplossing voor het verwarmen van woningen, zowel in nieuwbouw als in bestaande woningen.

Een van de essentiële factoren bij de installatie is de beschikbaarheid van voldoende ruimte. Afhankelijk van het type hybride warmtepomp (alleen binnenunit, alleen buitenunit of combinatiesysteem) worden verschillende ruimte-eisen gesteld. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de locatie van de buitenunit, de elektrische aansluiting en het geluid.

Onderhoud, subsidies en de isolatie van de woning zijn ook belangrijke aspecten. Door een hybride warmtepomp te installeren, draag je bij aan een duurzamere toekomst en maak je je woning energiezuiniger. Bovendien is het een investering die in de toekomst rendabel kan zijn, zeker gezien de plannen van het kabinet om hybride warmtepompen vanaf 2026 de standaard te maken.