Wat gebeurt er met ons rioolwater? Een overzicht van het rioolstelsel in Nederland

Published by Redactie on juli 5, 2025 | Category riolering

Het rioolstelsel in Nederland is een complex en uitgebreid netwerk dat zorgt voor het afvoeren van afvalwater en regenwater naar waterzuiveringsinstallaties. Dit systeem is van cruciaal belang voor de hygiëne en milieuveiligheid in steden en dorpen. In dit artikel wordt uitgelegd hoe het riool werkt, waar het water naartoe gaat en welke maatregelen genomen worden om het rioolstelsel te verbeteren. De informatie is gebaseerd op de bronnen die zijn opgehaald via de opgegeven zoekquery.

Hoe werkt het rioolstelsel?

In Nederland lopen twee soorten water via het riool: afvalwater en regenwater. Afvalwater komt uit huishoudens, zoals afwas, douchen en het toilet. Regenwater komt via de regenpijp of via het wegennet via afvoerputjes in het riool terecht. Het riool is opgebouwd uit een enorm netwerk van buizen, dieper onder de grond lopen. In totaal ligt er in Nederland ongeveer 126.000 kilometer aan riolering, en bijna de hele bevolking is aangesloten op dit systeem.

Er zijn twee hoofdtypen riolering: het gescheiden en het gemengde rioolstelsel. Bij een gescheiden stelsel lopen afvalwater en regenwater apart via verschillende buizen. Dit is vooral van toepassing in nieuwe wijkontwikkelingen, waarbij het afvalwater en het regenwater apart worden afgevoerd. In oude delen van steden is het meestal een gemengd rioolstelsel, waarbij afvalwater en regenwater via één buis worden afgevoerd. Dit kan leiden tot overlast tijdens hevige regenbuien, omdat het riool niet in staat is om alle hoeveelheden water tegelijkertijd te verwerken.

Waar gaat het afvalwater naartoe?

Nadat het afvalwater via het riool is afgevoerd, komt het terecht in een waterzuiveringsinstallatie. In deze installatie wordt het vuile water gescheiden en schoongemaakt door bacteriën. Het proces begint met het doorlaten van het water door filters, waarbij grove deeltjes worden verwijderd. Vervolgens wordt het water door een beluchtingsbak gestuurd, waarin bacteriën het vuil opeten. Hierbij wordt zuurstof toegevoegd om het proces te versnellen.

Na de beluchtingsbak wordt het water in een nabezinktank geplaatst, waarin het actieve slib van het water wordt gescheiden. Het gezuiverde water wordt opgevangen en daarna terug geloosd in het oppervlaktewater, zoals grachten, rivieren en meren. Het overgebleven slib wordt verder verwerkt. Dit slib bevat grondstoffen die hergebruikt kunnen worden, zoals fosfaat voor meststoffen, fosforzuur voor de industrie en metalen die in het zuiveringsproces kunnen worden hergebruikt.

Het gebruik van slib en biogas

Een deel van het slib wordt in een gistingstank geplaatst, waarin biogas wordt geproduceerd. Dit biogas kan worden gebruikt om elektriciteit en warmte op te wekken. Bijvoorbeeld, in de rioolwaterzuiveringsinstallaties wordt het biogas verbrand in gasmotoren, waardoor elektriciteit en warmte worden gegenereerd. De warmte kan worden gebruikt om de rioolwaterzuiveringsinstallatie te verhogen, waardoor de energiebehoefte van het bedrijf gedeeltelijk of volledig kan worden gecoverd. Het uitgegiste slib wordt als brandstof naar een elektriciteitscentrale gestuurd.

Deze methode van het verwerken van slib is een belangrijk onderdeel van de duurzame energieproductie in Nederland. Het is een voorbeeld van het omzetten van afval in bruikbare grondstoffen. De afgelopen jaren is de productie van elektriciteit en warmte uit biogas toegenomen, waardoor het waterschap zelfs meer energie kan opwekken dan nodig is.

Problemen met het rioolstelsel

Bij hevige regenbuien kan het rioolstelsel overbelast raken, vooral in oudere wijkken waar een gemengd rioolstelsel is aangelegd. Tijdens zulke gelegenheden kan het water overlopen, wat leidt tot overstromingen en problemen met het riool. Daarnaast kan het gebruik van onjuiste materialen, zoals plastic, vezels of vet, leiden tot verstopte buizen en storingen in het riool.

In sommige stadsdelen wordt het rioolstelsel aangepast om de problemen met overstromingen en verstoppingen te verminderen. Bijvoorbeeld, in de Bellamybuurt en de Rivierenbuurt zijn groene ruimtes aangelegd, zoals bomen en wadi’s, die helpen bij het opvangen van regenwater. Ook worden er waterdoorlatende tegels en klinkers aangebracht, die het water sneller doorlaten. Deze maatregelen helpen om het rioolstelsel te ontlasten en de overstromingsrisico’s te verminderen.

De toekomst van het rioolstelsel

Om de problemen met het rioolstelsel verder te verminderen, wordt er gewerkt aan het verbeteren van het rioolstelsel. In oudere wijkken wordt, waar mogelijk, een gescheiden riolering aangelegd. Hierdoor wordt het afvalwater en het regenwater apart afgevoerd. Dit helpt om de belasting van de waterzuiveringsinstallaties te verminderen en het rioolstelsel efficiënter te maken.

De gemeenten werken ook aan het aanpassen van het rioolstelsel aan de klimaatverandering. Onder meer het aanleggen van meer groene ruimtes, het opvangen van regenwater en het verminderen van het aantal watergebruik via het riool, zijn maatregelen om het rioolstelsel toekomstbestendig te maken.

Conclusie

Het rioolstelsel in Nederland is een cruciaal onderdeel van het infrastructuursysteem. Het zorgt voor het afvoeren van afvalwater en regenwater naar waterzuiveringsinstallaties, waar het geschoond wordt en daarna weer in het oppervlaktewater wordt geloosd. Het gebruik van biogas uit slib en het hergebruik van grondstoffen zijn belangrijke stappen in de richting van duurzaamheid. Daarnaast worden er maatregelen genomen om het rioolstelsel te verbeteren en het klimaatverandering te beantwoorden.

Bronnen

waar
gaat