Installatie van een lucht-lucht warmtepomp: een overzicht van het proces, kosten en toepassingen

Published by Redactie on september 25, 2025 | Category warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp is een populaire keuze voor woningverwarming en -koeling, aangezien het gebruik maakt van hernieuwbare energie uit de buitenlucht. Deze warmtepomp verwarmt of koelt de lucht direct in de woning, in tegenstelling tot lucht-water warmtepompen, die warmte overdragen aan een CV-installatie. In dit artikel geven we een gedetailleerd overzicht van het installatieproces van een lucht-lucht warmtepomp, de kosten, het verschil tussen een klassieke installatie en een versie zonder buitenunit, en de toepassingsgebieden van deze technologie.

Hoe werkt een lucht-lucht warmtepomp?

De werking van een lucht-lucht warmtepomp is gebaseerd op het verplaatsen van warmte uit de buitenlucht naar de binnenruimte. Dit gebeurt in meerdere stappen:

Warmte opnemen uit de buitenlucht: De buitenunit onttrekt warmte uit de omgevingslucht. Deze warmteopname is mogelijk zelfs bij temperaturen onder het vriespunt.
Warmteoverdracht via koudemiddel: De warmte wordt via een koudemiddel getransporteerd naar de binnenunits.
Verwarmen of koelen van lucht: De binnenunits blazen de verwarmde of gekoelde lucht direct in de woning.
Omgekeerde werking in de zomer: In de warme maanden werkt het systeem als airco, waarbij warmte uit de woning wordt onttrokken en naar buiten afgevoerd.

Deze werking maakt een lucht-lucht warmtepomp geschikt voor zowel verwarming als koeling. Daarnaast vereist deze technologie geen water- of CV-installatie, wat het een compacte en eenvoudige oplossing maakt.

Installatie van een lucht-lucht warmtepomp

De installatie van een lucht-lucht warmtepomp kan op twee manieren plaatsvinden: met een buitenunit of zonder buitenunit. Beide opties hebben hun eigen voordelen en nadelen.

1. Installatie met een buitenunit

De klassieke uitvoering van een lucht-lucht warmtepomp bestaat uit een buitenunit en één of meerdere binnenunits. De buitenunit is verantwoordelijk voor het opnemen van warmte uit de buitenlucht, terwijl de binnenunits de warme lucht in de woning blazen.

De installatie van dit type warmtepomp vereist een aantal stappen:

Selectie van de buitenunit: De buitenunit moet op een goed geventileerde plek buiten worden geplaatst. Dit is meestal op de buitengrens van de woning.
Aansluiting op de binnenunits: De binnenunits worden op strategische punten in de woning geplaatst, zoals in woonkamer, slaapkamer of eetkamer.
Elektriciteitsaansluiting: De warmtepomp vereist een elektrische aansluiting, waarvoor eventueel een extra zekering moet worden aangebracht.
Test en kalibratie: Na de fysieke installatie wordt de warmtepomp getest om te zorgen dat het systeem correct werkt en de gewenste warmte- en koelcapaciteit levert.

Het is belangrijk om deze installatie te laten uitvoeren door een erkend installateur of koelspecialist, aangezien het systeem onderdeel is van een afgesloten koelkringloop.

2. Installatie zonder buitenunit

Een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is een compactere oplossing, waarbij alle onderdelen in één unit worden gecombineerd. Deze unit wordt binnen in de woning geplaatst, en de warmte-uitwisseling met de buitenlucht vindt plaats via ventilatiekanalen in een buitenmuur.

Deze oplossing is ideaal voor situaties waarbij het plaatsen van een buitenunit niet mogelijk of gewenst is, zoals in appartementen of historische woningen waar aanpassingen aan de buitengevel beperkt moeten blijven.

De installatie van een lucht-lucht warmtepomp zonder buitenunit is in principe eenvoudiger dan bij een klassieke uitvoering, aangezien er geen buitenunit nodig is. Echter, het systeem is minder krachtig en minder geschikt voor grotere woningen of situaties waarin hoge verwarmingscapaciteit nodig is.

Voordelen van een lucht-lucht warmtepomp

Lucht-lucht warmtepompen bieden een aantal aantrekkelijke voordelen, zowel vanuit een technisch als economisch perspectief:

Geen graafwerken nodig: In tegenstelling tot geothermische warmtepompen is er geen behoefte aan grondwerken, wat de installatiekosten beperkt.
Dubbele functie (verwarming en koeling): Het systeem kan worden gebruikt in zowel de winter als de zomer, waardoor het functioneert als een airconditioning in de warme maanden.
Lage onderhoudskosten: Lucht-lucht warmtepompen vereisen weinig onderhoud in vergelijking met traditionele verwarmingsystemen.
Milieuvriendelijk: Aangezien het systeem gebruik maakt van hernieuwbare energie uit de lucht, produceert het geen CO2-uitstoot bij normale werking.
Toepasbaar in renovatieprojecten: Door de eenvoudige installatie is de lucht-lucht warmtepomp ideaal voor renovaties, zowel in nieuwbouw als in bestaande woningen.

Daarnaast is het systeem ook geschikt voor situaties waarbij de woning geen CV-installatie heeft of waar het gebruik van een hybride warmtepomp niet nodig is.

Nadelen en beperkingen

Hoewel een lucht-lucht warmtepomp veel voordelen biedt, zijn er ook een aantal beperkingen waar rekening mee moet worden gehouden:

Beperkte verwarmingscapaciteit: Deze warmtepomp is minder geschikt voor grotere woningen of wanneer hoge verwarmingscapaciteit nodig is.
Geen verwarming van kraanwater: In tegenstelling tot lucht-water warmtepompen verwarmt een lucht-lucht warmtepomp geen kraanwater. Voor deze toepassing is een hybride warmtepomp of een lucht-water warmtepomp beter geschikt.
Minder efficiënt bij extreme koud: De efficiëntie van de warmtepomp kan dalen bij zeer lage buitentemperaturen, waardoor de verwarmingscapaciteit beperkt wordt.

Kosten van de installatie

De kosten van een lucht-lucht warmtepomp variëren afhankelijk van het type, het vermogen en het aantal binnenunits dat nodig is. Voor de startprijs en installatiekosten geldt het volgende:

Aanschafprijs: €3.000 tot €7.000
Installatiekosten: €1.000 tot €2.000

De totale kostprijs ligt dus meestal tussen €4.000 en €9.000. Deze kosten zijn afhankelijk van de specificaties van het systeem en de installateur.

Het is aan te raden om meerdere offertes van installateurs in te huren en deze met elkaar te vergelijken. Let daarbij op de totaalprijs, het vermogen en de efficiëntie van de warmtepomp, de kwaliteit en garantievoorwaarden, en eventuele klantbeoordelingen.

Toepassingsgebieden

Lucht-lucht warmtepompen zijn geschikt voor een breed spectrum van woningen en situaties. Enkele voorbeelden van toepassingsgebieden zijn:

Appartementen: Vanwege de compacte uitvoering en de afwezigheid van graafwerken is de lucht-lucht warmtepomp ideaal voor appartementen, ook zonder buitenunit.
Historische woningen: In woningen met beperkte mogelijkheden voor aanpassingen aan de buitengevel is de lucht-lucht warmtepomp een geschikte oplossing.
Nieuwbouwprojecten: Voor nieuwbouw kan de lucht-lucht warmtepomp worden ingezet als onderdeel van een energieneutrale of duurzame bouwstrategie.
Renovaties: Omdat er geen CV-installatie nodig is, is de lucht-lucht warmtepomp een goede keuze voor woningen waar een hybride warmtepomp niet nodig is.

Samenvatting

Een lucht-lucht warmtepomp is een efficiënte en duurzame oplossing voor woningverwarming en -koeling. De installatie van zo’n systeem kan op twee manieren plaatsvinden: met een buitenunit of zonder buitenunit. De keuze tussen deze twee varianten hangt af van de specifieke situatie van de woning en de wensen van de gebruiker.

Hoewel de lucht-lucht warmtepomp beperkte verwarmingscapaciteit heeft en geen kraanwater verwarmt, biedt het toch een aantal aantrekkelijke voordelen, zoals lage installatiekosten, dubbele functie (verwarming en koeling), en toepasbaarheid in renovatieprojecten.

De kosten van een lucht-lucht warmtepomp liggen gemiddeld tussen €4.000 en €9.000, afhankelijk van de specificaties en de installateur. Het is raadzaam om meerdere offertes in te huren en deze met elkaar te vergelijken.