Is een CV-ketel nodig bij een warmtepompinstallatie?

De overstap naar een warmtepompinstallatie is tegenwoordig een steeds populairste keuze voor duurzame verwarming. Vooral in het kader van de Nederlandse regelgeving met betrekking tot de aardgasverbanning is een warmtepompinstallatie een logische, duurzame oplossing. Echter, niet alle huiseigenaren zijn in staat of willen gelijk volledig afhankelijk zijn van een elektrische verwarming. Daarom biedt een hybride warmtepompinstallatie een praktische tussenoplossing. Deze combinatie van een warmtepomp en een CV-ketel biedt zowel comfort als energiezuinigheid. In dit artikel bespreken we in detail of een CV-ketel nodig is bij een warmtepomp, de voordelen van zo’n hybride opstelling, en welke factoren je moet meenemen bij het overwegen van deze technische oplossing.


Wat is een hybride warmtepompinstallatie?

Een hybride warmtepompinstallatie bestaat uit twee componenten: een warmtepomp en een CV-ketel. De warmtepomp is verantwoordelijk voor het grootste deel van de verwarming, terwijl de CV-ketel in het voorjaar, de lente of op koude dagen inkomt om extra warmte te leveren. De CV-ketel zorgt ook voor de productie van warm tapwater.

De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht (bij een lucht-water warmtepomp) en brengt deze naar het verwarmingsnetwerk in het huis, zoals radiatoren of vloerverwarming. De CV-ketel springt bij als de warmtepomp niet voldoende warmte kan leveren, bijvoorbeeld bij lage buitentemperaturen of piekverbruik.

De hybride opstelling is ideaal voor huizen die al een CV-ketel hebben en deze nog in goede staat zijn. Dit betekent dat je niet direct hoeft te investeren in een volledig nieuw verwarmingssysteem.


Is een CV-ketel daadwerkelijk nodig bij een warmtepomp?

De aanwezigheid van een CV-ketel bij een warmtepompinstallatie is niet verplicht, maar in veel gevallen zeer aanbevolen. Hier zijn de redenen waarom:

1. Technische beperkingen van warmtepompen

Warmtepompen werken het meest efficiënt bij een lage temperatuur (onder de 60 °C) en een minimaal buitentemperatuur van 5 °C. Op koude dagen, of wanneer je verwarmingssystemen (zoals oude radiatoren) een hogere temperatuur vereisen, is een warmtepomp niet in staat om de benodigde warmte te leveren. Een CV-ketel kan dan tijdelijk bijspringen om de verwarming op peil te houden.

2. Piekverbruik en extra warmtevraag

Tijdens koude periodes of bij plotselinge toename van de warmtevraag (bijvoorbeeld wanneer je warm water gebruikt) kan de warmtepomp niet direct reageren. Een CV-ketel biedt dan een snelle oplossing om het comfort in het huis te behouden.

3. Productie van warm tapwater

Hoewel sommige warmtepompen warm tapwater kunnen leveren, is dit niet altijd efficiënt of technisch mogelijk, vooral bij hybride systemen. Een CV-ketel zorgt daarom meestal voor de onmiddellijke productie van warm water.


Voordelen van een hybride warmtepompinstallatie

Een hybride warmtepompinstallatie biedt een aantal concrete voordelen bovenop een volledig elektrische warmtepomp of een traditionele CV-ketelinstallatie:

1. Geweldige CO₂-besparing

De hybride warmtepomp bespaart ongeveer 70% aan gasverbruik vergeleken met een traditionele CV-ketel. Hierdoor daalt de CO₂-uitstoot aanzienlijk, wat gunstig is voor het milieu en ook voor eventuele subsidies of beloningen onder duurzame woningbouwprogramma’s.

2. Lagere energiekosten

Door het verminderen van het gasverbruik en het optimaliseren van de elektriciteitsgebruik, zijn de energiekosten in een hybride systeem gemiddeld 60% lager dan bij een CV-ketelinstallatie. Bovendien kun je de warmtepomp efficiënter laten werken door zonnepanelen op het dak aan te sluiten.

3. Minder onderhoud en langer gebruik van de CV-ketel

De CV-ketel hoeft minder vaak in te schakelen, wat betekent dat hij langer meegaat en het onderhoud minder frequent hoeft te worden. Dit leidt tot lagere onderhoudskosten.

4. Snelle terugverdientijd

De investering in een hybride warmtepompinstallatie ligt rond de € 6.000 tot € 8.000, afhankelijk van of je een nieuwe CV-ketel nodig hebt. De verwachting is dat de terugverdientijd rond de 7 jaar ligt, wat gunstig is vergeleken met een volledige elektrische warmtepompinstallatie.


Voorwaarden voor een hybride warmtepompinstallatie

Hoewel een hybride installatie voordelen biedt, zijn er een aantal technische en praktische voorwaarden die je moet overwegen voordat je een warmtepomp koppelt aan een CV-ketel.

1. Isolatie van het huis

Een goede isolatie is belangrijk om ervoor te zorgen dat de warmtepomp optimaal kan werken. Als je huis niet goed geïsoleerd is, zul je merken dat de CV-ketel vaker moet bijspringen, wat het rendement van de warmtepomp verlaagt. Onderdelen als dubbel glas, spouwmuurisolatie en dakisolatie zijn aanbevolen.

2. Ruimte voor installatie

Er moet voldoende ruimte zijn voor zowel de buitenunit als de binnenunit van de warmtepomp. Buitenunits moeten buiten geplaatst worden en moeten toegankelijk zijn voor onderhoud. Binnenunits moeten binnen geschikt aangesloten worden op het verwarmingssysteem.

3. Type verwarmingssystemen

De warmtepomp werkt het best met vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren. Traditionele radiatoren die hoge temperaturen (70+ °C) nodig hebben, werken minder efficiënt met een warmtepomp. In dat geval is een hybride systeem met een CV-ketel handiger.


Welke warmtepompsoorten werken goed met een CV-ketel?

Niet alle warmtepompen zijn geschikt om met een CV-ketel te combineren. Hier zijn de meest gebruikte soorten die compatibel zijn met een gasketel:

Type warmtepomp Werking Compatibel met CV-ketel
Lucht-water warmtepomp Haalt warmte uit de buitenlucht en brengt deze naar het verwarmingsnetwerk ✅ Ja
Geothermische warmtepomp Haalt warmte uit de grond ✅ Ja
Water-water warmtepomp Gebruikt warm water uit een bron (bijv. oppervlaktewater) ✅ Ja
Lucht-lucht warmtepomp Verwarmt lucht direct in de kamer ❌ Nee

De hybride installatie kan aangesloten worden op bestaande radiatoren of vloerverwarming, waarbij de vloerverwarming de efficiëntste oplossing is. Lucht-lucht warmtepompen zijn geen optie in combinatie met een CV-ketel, omdat ze geen warm water leveren.


Nadeel van een hybride warmtepompinstallatie

Hoewel een hybride warmtepompinstallatie veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen waarmee je rekening moet houden:

1. Geen volledige aardgasvrijheid

Hoewel het gasverbruik sterk daalt, gebruik je er nog steeds een klein deel van. Als je wil dat je huis 100% aardgasvrij is, is een volledige elektrische warmtepompinstallatie nodig.

2. Elektriciteitsverbruik

Een hybride warmtepomp verbruikt elektriciteit. Bij een volledige overstap naar duurzame verwarming is het aanbevolen om zonnepanelen aan te sluiten om de elektriciteitskosten te verlagen.

3. Technische complexiteit

Het combineren van een warmtepomp met een CV-ketel vereist een goed afstemming van het verwarmingssysteem. Het is aan te raden om een erkende installateur te raadplegen om ervoor te zorgen dat het systeem optimaal functioneert.


Uitzonderingen en regelgeving

Niet alle huiseigenaren zijn verplicht om over te stappen naar een warmtepompinstallatie. Er zijn een aantal uitzonderingen waarin het gebruik van een CV-ketel nog toegestaan is:

  1. Monumenten of historische woningen
  2. Appartementen waar goedkeuring van een Vereniging van Eigenaren nodig is
  3. Wanneer de terugverdientijd van een warmtepomp langer is dan 7 jaar
  4. Wanneer de gemeente binnen 10 jaar overgaat op een collectieve oplossing (bijvoorbeeld een warmtenet)
  5. Wanneer er geen ruimte is voor de buitenunit of er geluidsoverlast zou ontstaan

Hoewel de regelgeving in de toekomst wellicht strakker wordt, is het momenteel voor veel huiseigenaren nog mogelijk om te kiezen voor een hybride oplossing.


Conclusie

Een hybride warmtepompinstallatie is een slimme tussenstap voor huiseigenaren die willen overgaan op duurzame verwarming, maar niet direct willen investeren in een volledig elektrische verwarmingssysteem. De combinatie van een warmtepomp en een CV-ketel biedt een aantal concrete voordelen, zoals een sterk verminderd gasverbruik, lagere energiekosten en een behoud van comfort tijdens koude weken. Bovendien is het een efficiëntere en milieuvriendelijkere oplossing dan een traditionele CV-ketelinstallatie.

Een CV-ketel is dus niet verplicht bij een warmtepompinstallatie, maar in veel gevallen is het handig om deze te behouden voor tijdelijke ondersteuning. Het is belangrijk om te controleren of je huis aan de technische eisen voldoet en of de warmtepomp compatibel is met je huidige verwarmingssysteem. Raadpleeg altijd een ervaren installateur voor een maatwerkoplossing die past bij jouw situatie.


Bronnen

  1. BSI Breda - Geen CV-ketel meer?
  2. Bobex - Warmtepomp in combinatie met gasketel
  3. Peeters Duurzaam - Hybride warmtepomp
  4. Essent - Welke warmtepomp heb ik nodig

Related Posts